Św. Małgorzata

Dzieje zabytku

Obraz znajdował się w jednym ze zdemontowanych ołtarzy bocznych. Był konserwowany przez nieznanego artystę w 1905 roku, o czym informuje napis w okolicach rękojeści miecza oraz około 1950 roku przez Pawła Mitkę.

Opis

Obraz w profilowanej, złoconej ramie o kształcie wklęsło-wypukłym z przedstawieniem św. Małgorzaty. Święta została ukazana do wysokości trzech czwartych, zwrócona w lewo, ze spuszczonym wzrokiem. W prawej uniesionej ręce ma krzyż oraz łańcuch, na którym trzyma niewielkiego smoka. Lewą rękę z palmą męczeństwa odsuwa do boku. Ma okrągłą twarz, z dużymi, półprzymkniętymi oczami, długim nosem, niewielkimi ustami i odznaczającym się podbródkiem. Włosy z przedziałkiem zostały zaczesane do tyłu i ozdobione sznurami pereł, na głowie ma niewielką koronę. Jest ubrana w niebieską suknię ze złotym lamowaniem przy dekolcie i złoty gorset. Narzucony jasny płaszcz zakrywa plecy, lewą rękę i prawą nogę. W lewym dolnym rogu obrazu widać fragment brązowego smoka z otwartą paszczą, z której sterczą białe zęby i język. Stwór spogląda na Małgorzatę, na szyi ma obrożę, od której odchodzi łańcuch. W prawym dolnym rogu widoczny fragment miecza, przy jego rękojeści napis „1905 / odnow[...]” . Tło obrazu jest jednolite, ciemnobrązowe, rozświetlone jedynie za głową świętej. U góry, tuż poniżej krawędzi ramy napis „S(ANCTA) MARGARETHA. p. / m.”.

Zarys problematyki artystycznej

Na obrazie umieszczono wizerunek św. Małgorzaty Antiocheńskiej, żyjącej na przełomie III i IV wieku. Została przedstawiona ze smokiem, którego według legendy miała poskromić krzyżem oraz z palmą męczeństwa, nawiązującą do jej męczeńskiej śmierci poprzez ścięcie mieczem. Mimo iż nie pochodziła z królewskiego rodu, na głowie ma diadem oraz wpięte bogate klejnoty mające wskazywać na jej szlachetne pochodzenie.
Kształt obrazu potwierdza informacje archiwalne, zgodnie z którymi wizerunek we wklęsło-wypukłej ramie znajdował się pierwotnie w zwieńczeniu ołtarza bocznego, który został zdemontowany.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Na obrazie widoczne są zabrudzenia powierzchni oraz drobne ubytki warstwy malarskiej. Obraz był konserwowany przez nieznanego artystę w 1905 roku, o czym informuje napis w okolicach rękojeści miecza oraz około 1950 roku przez Pawła Mitkę.

Streszczenie

Obraz z wizerunkiem św. Małgorzaty został namalowany w drugiej połowie XVIII wieku. Jego kształt oraz źródła wskazują, że znajdował się on pierwotnie w zwieńczeniu bocznego ołtarza, który został niestety rozebrany. Świętą przedstawiono ze smokiem, którego według legendy miała poskromić krzyżem oraz z palmą męczeństwa.

Bibliografia