Św. Hieronim

Dzieje zabytku

Obraz był poddany konserwacji po 2008 roku.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych bokach i dolnych narożach, zamknięty łukiem nadwieszonym, w profilowanej, złoconej i srebrzonej ramie. W centrum kompozycji klęczy na ziemi św. Hieronim z rozłożonymi w geście oranta dłońmi. Głowę przechyla w lewo, wzrok wznosi do góry, ma poważną, naznaczoną zmarszczkami twarz okoloną bujnym, ciemnym zarostem, a wokół głowy jasny nimb. Jest ubrany w czerwoną sutannę, przed nim z prawej strony leży na księdze kapelusz kardynalski. Z lewej otwarta księga z widocznymi, wypisanymi na kartach słowami psalmu „ANNOS / AEFRNOS / IN ME(N)TE / HABVI / Psal(mi) 76”, trzecia, zamknięta księga leży na jego udzie. Powyżej kapelusza widoczny czarny dzbanuszek, kałamarz z zatkniętym piórem pisarskim oraz ludzka czaszka; nad nimi, przy prawej krawędzi między skałami zatknięty został krzyż, do którego wzrok wznosi Hieronim. Po lewej stronie, ponad księgą wyróżnia się fragment zwiniętego bicza oraz głowa lwa. U góry, przy krawędzi widać fragment trąby. Tło obrazu tworzą ciemnobrunatne, skłębione obłoki.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Hieronim żył w IV wieku i był wszechstronnie wykształcony. Wiódł pokutne życie, był pustelnikiem, pisarzem teologicznym i tłumaczem Biblii oraz tekstów ojców Kościoła na język łaciński. Został przedstawiony z szeregiem atrybutów, które odnoszą się do jego życia. Jest ubrany w strój kardynalski, choć za jego czasów nie było takiej godności, jest to jednak oznaka szacunku ze strony duchowieństwa i świeckich lub aluzja do pełnionej przez niego funkcji papieskiego sekretarza. Przy lewej krawędzi kompozycji widoczny jest niewielki lew. Święty, według legendy, miał wyjąć cierń z jego łapy, za co ten pozostał mu wierny. Lew jest również symbolem odwagi i męstwa. Bicz i czaszka przypominają o pokutnym życiu świętego, krzyż o nieustającej modlitwie, umartwieniu i rozmyślaniu o męce Pańskiej, księgi oraz zatknięte w kałamarzu pióro o jego działalności pisarskiej i uporze w zwalczaniu herezji – na jednej wypisano fragment psalmu 76. Ukazująca się między obłokami trąba przypomina o nawoływaniu zmarłych do Sądu Ostatecznego. Obraz ma barokową kompozycję, w której główne akcenty tworzą skośną linię biegnącą od prawego górnego rogu, ku otwartej księdze leżącej po lewej stronie na dole. Charakteryzują go również obfitość szczegółów i silne kontrasty.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Obraz był poddany konserwacji po 2008 roku.

Streszczenie

Obraz z wizerunkiem św. Hieronima modlącego się w stroju kardynalskim powstał w drugiej połowie XVIII wieku. Ma barokową kompozycję, w której główne akcenty tworzą skośną linię, charakteryzują go również obfitość szczegółów i silne kontrasty.

Bibliografia