Św. Barbara

Dzieje zabytku

Ołtarz Miłosierdzia Bożego w zabierzowskiej świątyni powstał w 1989 roku. W polu głównym mieści się obraz „Jezu Ufam Tobie” namalowany w tym samym roku. W zwieńczeniu umieszczono omawiany wizerunek św. Barbary, zapewne współczesny nastawie.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego od góry łukiem wyniesionym. W centrum kompozycji, na jednolitym, ciemnym tle półpostaciowe, frontalne przedstawienie św. Barbary z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Święta została ukazana jako młoda, ciemnowłosa kobieta o jasnej karnacji. Oczy skierowane ku górze, na głowie złota korona. Wokół niej świetlisty nimb. Postać w prawej ręce uniesionej na wysokość piersi trzyma kielich z hostią, lewą, ugięta w łokciu wspiera na głowicy miecza. Święta Barbara ubrana jest w jasnoniebieską suknię z długimi rękawami przewiązaną w pasie złotym sznurem oraz ciemnoczerwony płaszcz z szeroką, złotą lamówką. Podbicie płaszcza również w kolorze złotym.

Zarys problematyki artystycznej

Przedstawiona na omawianym obrazie św. Barbara obok św. Doroty, św. Małgorzaty i św. Katarzyny, zaliczana była do grona cieszących się szczególnym kultem już od średniowiecza świętych dziewic, które zginęły śmiercią męczeńską. Barbara urodziła się w zamożnej pogańskiej rodzinie, a z chrześcijaństwem zetknęła się dopiero podczas nauki w Nikomedii. Jej ojciec, dowiedziawszy się o nawróceniu córki, chciał ją zmusić do wyparcia się wiary. Gdy ta odmówiła, doniósł na Barbarę, która została uwięziona w wieży. Przed śmiercią objawił jej się anioł z hostią. Została ścięta mieczem około 305 roku. W sztuce bywa najczęściej przedstawiana jako młoda kobieta z mieczem oraz kielichem z hostią. Do jej atrybutów należy również wieża, w której była więziona. Niekiedy ma ona trzy okna – w nawiązaniu do Trójcy Świętej. W odniesieniu do swojego szlachetnego pochodzenia bywa przedstawiana w bogatych szatach, często z koroną na głowie.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ołtarz Miłosierdzia Bożego w zabierzowskiej świątyni powstał w 1989 roku. W polu głównym mieści się obraz „Jezu Ufam Tobie” namalowany w tym samym roku. W zwieńczeniu umieszczono omawiany wizerunek św. Barbary, zapewne współczesny nastawie. Święta Barbara została ukazana zgodnie z tradycyjną ikonografią tej świętej jako młoda kobieta w bogatych szatach, trzymająca swoje atrybuty: kielich z hostią oraz miecz.

Bibliografia