Stacje Drogi krzyżowej

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Igołomia-Wawrzeńczyce
Miejscowość
Igołomia
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wawrzeńczyce
Parafia
Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/01795
Kategoria
płaskorzeźba
Ilość
14
Czas powstania
1889 rok
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie, snycerskie i rzeźbiarskie, polichromowanie, marmoryzacja, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Stacje Drogi krzyżowej umieszczono w kościele w 1889 roku, w czasie gdy proboszczem parafii był ksiądz Wincenty Tworzyański. Poprzednie stacje Drogi krzyżowej odnotowano w inwentarzu kościoła z 1791 roku: „Stacye, czyli Via Crucis zwyczaynemi odpustami przez Wielebnego Brata Jana Jacherlę Ord[inis] Min[orum] S[an]cti Patri Francisci Reformi Prowincyi Mało Polskiey Wikaryusza Prowincyalnego, Dnia 9 Lutego 1736, w Rzymie otrzymane, a przez Wielebnego Brata Rocha tegoż Zakonu Kaznodzieię Wielickiego za pozwoleniem Biskupiey Zwierzchności Dnia 9 Marca Roku tegoż wprowadzone”.

Opis

Stacje Drogi krzyżowej w kształcie stojących prostokątów zostały ujęte architektoniczną ramą. Obrazy ustawiono na cokole, po bokach są flankowane dwoma pilastrami, podtrzymującymi wyłamane belkowanie, zamknięte gzymsem w kształcie łuku nadwieszonego. Na szczycie, w rzeźbionych owocach winogron osadzono grecki krzyżyk o trójlistnie zakończonych ramionach z uskokami. Pilastry są zdobione symetryczną wicią cierniową, a pole zwieńczenia bogato dekorowane wicią roślinną złożoną z bujnych, czerwonych kwiatów otaczających numer stacji umieszczony w owalu na tle krzyżyka greckiego.
Sceny przeważnie wielopostaciowe, płaskorzeźbione, barwnie polichromowane. Postacie o poprawnej anatomii ciała, poruszone, na pierwszym planie bardziej wypukłe. Tło błękitne, malowane. W partii cokołu umieszczono malowane tytuły stacji:
I. „JEZUS NA ŚMIERĆ OSĄDZONY.”
II. „JEZUS BIERZE KRZYŻ NA RAMIONA.”
III. „JEZUS PIERWSZY RAZ UPADA.”
IV. „JEZUS SPOTYKA NAJŚW(IĘTSZĄ) MATKĘ SWOJĄ”
V. „SZYMON CYR(ENEJCZYK) POMAGA NIEŚĆ KRZYŻ JEZUSA”
VI. „ŚW(IĘTA) WERONIKA OCIERA TWARZ JEZUSA”
VII. „JEZUS DRUGI RAZ UPADA”
VIII. „JEZUS NAPOTYKA PŁACZĄCE NIEWIASTY”
IX. „JEZUS TRZECI RAZ UPADA.”
X. „JEZUS Z SZAT OBNAŻONY”
XI. „JEZUS DO KRZYŻA PRZYBITY”
XII. „JEZUS NA KRZYŻU UMIERA.”
XIII. „JEZUS Z KRZYŻA ZDJĘTY.”
XIV. „JEZUS DO GROBU ZŁOŻONY.”

Zarys problematyki artystycznej

Stacje Drogi krzyżowej w kościele w Igołomi wykonał nieznany z nazwiska rzeźbiarz w 1889 roku. Modelunek ciała wskazuje na duże uproszczenia. Postacie mają sztywne gesty, niekiedy tworzące nienaturalny układ dłoni i stóp. Całość przywodzi na myśl warsztat prowincjonalnego artysty. Stacje stanową zespół przedstawień upamiętniających przejście Chrystusa z krzyżem ulicami Jerozolimy od pretorium Piłata poprzez Golgotę, aż do złożenia do grobu. Zwyczaj odprawiania Drogi krzyżowej praktykowany jest od czasów wypraw krzyżowych i ma nawiązywać do 14 stacji w Jerozolimie. W XVIII wieku ustalono ostateczną liczbę stacji i ich lokalizację. Dziewięć z nich jest poświadczonych przez Ewangelię, natomiast pozostałe są wywnioskowane z innych fragmentów Biblii i tekstów pozabibilijnych.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Stacje Drogi krzyżowej umieszczono w kościele w 1889 roku, w czasie gdy proboszczem parafii był ksiądz Wincenty Tworzyański. Źródła archiwalne niestety nie ujawniły autora dzieł. Poprzednie stacje Drogi krzyżowej odnotowane w inwentarzu kościoła z 1791 roku nie zachowały się.

Bibliografia

"Korpus witraży z lat 1800-1945 w kościołach rzymskokatolickich metropolii krakowskiej i przemyskiej, t. 2: Archidiecezja Krakowska, dekanaty pozakrakowskie", Kraków 2015
Zieliński Chwalisław, "Sztuka sakralna. Co należy wiedzieć o budowie, urządzeniu, wyposażeniu, ozdobie i konserwacji Domu Bożego. Podręcznik opracowany na podstawie przepisów kościelnych", Poznań 1959
"Słownik terminologiczny sztuk pięknych", Warszawa 2011

Jak cytować?

Maria Działo, "Stacje Drogi krzyżowej", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/stacje-drogi-krzyzowej-13

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności