Rzeźba nierozpoznanego świętego (św. Marcin ?)
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna, przyścienna, ścięta z tyłu. Święty, ukazany frontalnie, w lekkim kontrapoście, z lewą nogą ugiętą w kolanie i wysuniętą stopą. Lewą ręką przytrzymuje na piersi księgę, prawą wyciąga przed siebie. Twarz okrągła, pełna, o młodzieńczych rysach, oczy zwrócone ku górze. Włosy długie, falowane, opadają na ramiona i plecy. Ubrany w tunikę oraz płaszcz przerzucony przez prawe ramie i zawinięty na lewym boku. Przy lewej nodze niewielka półpostać mężczyzny w stożkowym nakryciu głowy. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała, szaty złocone.
Zdjęcie nr 2: Rzeźba pełnoplastyczna, przyścienna, ścięta z tyłu. Święty, ukazany frontalnie, w lekkim kontrapoście, z lewą nogą ugiętą w kolanie i wysuniętą stopą. Lewą ręką przytrzymuje na piersi księgę, prawą wyciąga przed siebie. Twarz okrągła, pełna, o młodzieńczych rysach, oczy zwrócone ku górze. Włosy długie, falowane, opadają na ramiona i plecy. Ubrany w tunikę oraz płaszcz przerzucony przez prawe ramie i zawinięty na lewym boku. Przy lewej nodze niewielka półpostać mężczyzny w stożkowym nakryciu głowy. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała, szaty złocone.

Rzeźba nierozpoznanego świętego (św. Marcin ?)

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Lanckorona
Miejscowość
Lanckorona
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kalwaria Zebrzydowska
Parafia
Parafia Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/03343
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
pierwsza połowa XVII wieku
Technika i materiał
drewno; rzeźbienie, polichromowanie, złocenie
Wymiary podstawowe
wysokość – ok. 80 cm
Autor noty katalogowej
Andrzej Włodarek
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Rzeźba sprawiona do ołtarza głównego.

Opis

Rzeźba pełnoplastyczna, przyścienna, ścięta z tyłu. Święty, ukazany frontalnie, w lekkim kontrapoście, z lewą nogą ugiętą w kolanie i wysuniętą stopą. Lewą ręką przytrzymuje na piersi księgę, prawą wyciąga przed siebie. Twarz okrągła, pełna, o młodzieńczych rysach, oczy zwrócone ku górze. Włosy długie, falowane, opadają na ramiona i plecy. Ubrany w tunikę oraz płaszcz przerzucony przez prawe ramie i zawinięty na lewym boku. Przy lewej nodze niewielka półpostać mężczyzny w stożkowym nakryciu głowy. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała, szaty złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba jest przykładem plastyki z pierwszej połowy XVII wieku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Rzeźba drewniana, polichromowana, złocona, umieszczona w ołtarzu głównym; przedstawienie nierozpoznanego świętego (św. Marcin?), wykonane w pierwszej połowie XVII wieku przez nieokreślonego rzeźbiarza małopolskiego.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian , "Sztuka Ziemi Krakowskiej", Kraków 1982
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona zawieszona w arkadzie tęczy, dostępna jednobiegowymi schodami od wschodu, od strony wejścia do zakrystii. Kosz na rzucie ośmioboku, opięty smukłymi kolumienkami o gładkich trzonach i kompozytowych kapitelach, ustawionymi występujących wybrzuszonych postumentach i wspierającymi gzyms występujący na nimi. Boki kosza na przemian gładkie i ozdobione nałożonymi rzeźbionymi motywami roślinnymi. Kosz nadwieszony na konsoli w kształcie spłaszczonego ostrosłupa. Zaplecek prostokątny, z prostokątną zamkniętą półkoliście płyciną, w której w górnej części litery IHS z krzyżem, otoczony promieniami. Baldachim powtarza rzut i podziały kosza, ozdobiomy lambrekinem, nakryty spłaszczonym ostrosłupem zwieńczonym prostym krzyżykiem. Na podniebiu rzeźbiona Gołębica Ducha Świętego wśród promieni. Struktura pomalowana na brązowo, podniebie baldachimu w kolorze bękitnym, ornamenty i detale architektoniczne złocone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna, przyścienna; przedstawienie Boga Ojca ukazanego jako starzec z długą brodą, kępką włosów nad czołem i wianuszkiem siwych włosów wokół głowy; siedzi przechylony na prawą stronę i wsparty prawą ręką na obłoku; w prawej dłoni trzyma berło. Lewa ręka odwiedziona w bok od ciała. Ubrany w długą złotą suknię z szerokimi rękawami i obszerny złoty płaszcz.
rzeźba
Bóg Ojciec
Zdjęcie nr 1: Dwie pełnoplastyczne przyścienne rzeźby, przedstawiające w całej postaci dwa siedzące w antytetycznych pozach uskrzydlone anioły. W rozłożonych na boki rękach trzymają: trzcinę z gąbką (anioł po lewej) i dzidę (anioł po prawej). Anioły, okryte złotą draperią, siedzą ukośnie na srebrzystych obłokach.
rzeźba
Aniołowie
Zdjęcie nr 1: Rzeźby pełnoplastyczne, przyścienne wyobrażające dwóch aniołów ze skrzydłami, ukazanych w całej postaci, w antytetycznych pozach, w kontrapoście, w trzech czwartych zwróconych ku środkowi ołtarza, z głowami skierowanymi do widza. Anioł po prawej prawą ręką uniesioną na wysokość barku, a anioł po lewej lewą ręką wskazują wymownym gestem na obraz Matki Boskiej umieszczony w retabulum. Obaj aniołowie o młodzieńczych twarzach okolonych ciemnymi kędzierzawymi włosami. Ramiona i tors nagie, o jasnej karnacji. Brzuch, biodra i uda okryte silnie pofałdowaną dynamicznie złotą draperią spływającą z tyłu postaci aż do ziemi. Na nogach wysokie buty odsłaniające palce. Pod stopami srebrzyste laserowane na niebiesko obłoki.
rzeźba
Aniołowie
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna, z tyłu opracowana, ustawiona na niewysokim cokole. Postać zwrócona frontalnie do widza, w kontrapoście, o esowato wygiętej sylwetce. W lewej ręce trzymał chorągiew, prawą unosi wysoko do góry w geście błogosławieństwa. Ciało o wyraźnie rzeźbionej muskulaturze z zaznaczonymi śladami męki. Twarz szczupła, o podkreślonej linii kości policzkowych i długim, prostym nosie, z dużymi oczami. Twarz okolona zarostem, włosy długie, gęste, z przedziałkiem na środku głowy, opadające na plecy. Przez biodra przepasane złote perizonium; pod szyją zapięty czerwony płaszcz opadający na plecy i lewe ramię. Karnacja ciała naturalistyczna, perizonium złocone.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem wklęsło-wypukłym z uskokiem, w ozdobnej ramie, z przedstawieniem Chrystusa Ukrzyżowanego. Chrystus rozpięty na krzyżu z wysoko uniesionymi nad głową. Ciało muskularne, naprężone, w lekkim skręcie tułowia w lewo i nóg w prawo. Głowa lekko przechylona na prawy bark, z twarzą zwróconą ku górze, okolona ciemnymi włosami i zarostem, na głowie korona cierniowa. Perizonium nisko zsunięte z bioder, odsłaniające prawy bok, z rozwianym końcem przy lewym udzie. Tło ciemne, ze skłębionymi ciemnymi obłokami. Ponad głową Chrystusa titulus z nieczytelnym napisem.
obraz
Chrystus Ukrzyżowany

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Tablica w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu z inskrypcją w języku polskim: Tu lezy X. Jakub no/cinski prebendarz / lanckoroński prosi / za DVSZĘ SWĄ / o nabożne westchnienie. Poniżej wyryta uproszczona czaszka ludzka.
płyta nagrobna

Epitafium Jakuba Nowińskiego (?)

Zdjęcie nr 1: Płyta zamocowana dołem do góry; w formie stojącego prostokąta, obwiedziona szerokim pasem z inskrypcją: „ANNO DOMINI / 1530 HIC IACET ANDR[E]AS / [F]ILIVS [N]OBILIS / DOMINI IAC[...]SZASZAIN[S]ZKI”. W górnej części pola częściowo zatarta, odwrócona tarcza zwieńczona trzema liliami heraldycznymi, z fragmentarycznie zachowanym godłem przypominającym podkowę.
płyta nagrobna

Epitafium Andrzeja Szaszainszkiego (?)

Zdjęcie nr 1: Dobry Łotr zawieszony na krzyżu na wyciągniętych ramionach, przywiązanych podwójnym sznurem z przedramionami opuszczonymi w dół, stopy przebite dwoma gwoździami, kolana ugięte, głowa przechylona na lewe ramię. Klatka piersiowa szeroka o wyraźnie podkreślonej linii żeber i mostka z głęboko zaznaczonym wcięciem w talii. Twarz podłużna z długim nosem i migdałowymi oczami, okolonymi regularnymi łukami brwiowymi, usta rozchylone z opuszczonymi kącikami, widoczny delikatny zarost. Włosy długie, ciemnobrązowe, opadające na ramiona i plecy. Święty ma zawiązaną wokół bioder białą przepaskę, ciasno zawiązaną. Z ran na stopach spływają strużki krwi. Krzyż gładki, drewniany. Polichromia rzeźby naturalistyczna.
rzeźba

Dobry Łotr (św. Dyzma)

Zdjęcie nr 1: Tondo z przedstawieniem Boga Ojca i gołębicy Ducha Świętego w ramie dekorowanej płycinami z imitacją dekoracji kaboszonami, rautami i rozetami. W centrum kompozycji Bóg Ojciec, ukazany w półpostaci, wyłaniający się z chmur, spoglądający w dół, z prawą ręką uniesioną, a lewą odwiedzioną do boku. Ma podłużną twarz o wyrazistych rysach, wysokie czoło, wąski nos oraz siwe, kręcone włosy i długą, siwą brodę. Jest ubrany w granatową tunikę oraz jasnoróżowy płaszcz, który przechodzi na skos przez pierś i wywija się za jego plecami w fantazyjne fałdy. Poniżej postaci biała gołębica o rozłożonych skrzydłach zwrócona głową w dół. Z dzioba odchodzi jej wiązka jasnych promieni. Tło tworzą skłębione, ciemnoniebieskie obłoki rozdzielające się na środku, ukazując żółte niebo.
obraz

Bóg Ojciec i gołębica Ducha Świętego

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty jest profilowaną i dekorowaną złoconym ornamentem ramą. Po środku kompozycji, na jednolitym ciemnym tle ukazany jest ukrzyżowany Jezus w otoczeniu arma Christi. Sylwetkę Jezusa charakteryzuje sumaryczny modelunek. Głowa wsparta jest na prawym barku, ramiona w łagodnym zwisie w kształcie litery "U". Biodra osłonięte są krótkim białym perizonium związanym na prawym boku. Krzyż osadzony jest na czerwonej skale. Po lewej stronie kompozycji znajduje się pionowo ustawiona włócznia ze skrzyżowanymi maczugą i wiązką rózg, niżej jest miecz o zakrzywionej na wzór szabli głowni. W dolnej części kompozycji znajduje się ustawiona ukośnie drabina oraz sakiewka z napisem „30” i wysypującymi się monetami, obcęgi, trzy kości do gry, dzban i młotek. Po prawej stronie analogicznie do włóczni jest usytuowana długa trzcina z gąbką i ze skrzyżowanymi na niej maczugą i płonącą pochodnią, niżej jest bicz. W prawym dolnym rogu znajduje się kamienny słup w formie tralki z przymocowanymi kajdanami; na nim stoi kogut. Tło kompozycji jest jednolite, czarne.
obraz

Chrystus Ukrzyżowany (kopia Chrystusa Kobylańskiego?)

Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna w formie zbliżonej do kwadratu, w profilowanym obramieniu z uszakami przechodzącymi w spływy wolutowe. Nad płytą kartusz wokół owalnego, wypukłego pola z godłem herbu Dołęga. Pod płytą woluty stykają się z fartuchem. Na tablicy inskrypcja: „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / ET MAGNAE DEI MATRI HONOR AETERNVS. / PYS MANIBV(S) LONGA FELICITAS MARTINI DOBRVCHOWSKI, / CVIVS FLORE[M] AETATIS SOCIETAS IESV PER OMNES BONA/RV(M) ARTIV(M) DISCIPLINAS PIE AC FELICITER EXCOLVIT; / IVVENTVTE(M) SIGNA IMPERATORIA MAGNI EXCERCITVV(M) DVCIS / STANISLAI ZOŁKIEVII IDONEAM REBVS GERENDIS / FIRMAVERVNT. / HINC / RELIQVV(M) AETATIS ROBVR IN AVLA(M) MARTINI SZYSZKOVII: / EP(ISCOP)I CRACOVIEN(SIS). VIRIS ILLVSTRIB(US) FERACE(M) INTVLIT. / A QVO PRAEFECTVRA WAWRZYNECENSI ORNATVS EPI/SCOPALIS IN PAVPERES, ET SACROS HOMINES LIBERA/LITATIS LVCVLENTVS FVIT TESTIS, / AC FIDVS HAERES / CV(M) ET IPSE MVNIFICVS EIVS VIRTVTIS CVLTOR DE PRO/PRYS FORTVNAE BONIS PER OMNEM VITA(M) ESSET; / ANTIQVI MORIS, ET PLVRIMIS CONSPICVVS VIRTVTIBVS, / OBYT ANNO D(OMI)NI. 1640. MENSE IVNIO DIE 24 / AETATIS 5O. INGENTI OMNIBVS RELICTO / DESIDERIO SVI”.
płyta nagrobna

Epitafium księdza Marcina Dobruchowskiego

Jak cytować?

Andrzej Włodarek, "Rzeźba nierozpoznanego świętego (św. Marcin ?)", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/rzezba-nierozpoznanego-swietego-sw-marcin

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności