para kropielnic

Województwo

MAŁOPOLSKIE

Powiat

krakowski

Gmina

Zabierzów

Miejscowość

Bolechowice

Metropolia

Krakowska

Diecezja

Krakowska

Dekanat

Bolechowice

Parafia

Parafia Św. Apostołów Piotra i Pawła

Dodaj do Udostępnij Drukuj Graf Pobierz

Miejsce przechowywania

Kruchta

Identyfikator

DZIELO/00864

Kategoria

kropielnica

Ilość

2

Czas powstania

druga połowa XVII wieku

Technika i materiał

marmur dębnicki kuty, polerowany

Wymiary podstawowe

wysokość – 15 cm
Inne wymiary – druga - wysokość: 15 cm; średnica czary: 21 cm

Wymiary szczegółowe

Średnica czary – 25 cm

Wymiary szczegółowe

Średnica czary – 25 cm

Autor noty katalogowej

Józef Skrabski

Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Dzieje zabytku

Kropielnice były wzmiankowane w inwentarzu kościoła z 1727 roku i wymienione w inwentarzu z 1929 roku.

Opis

Kropielnice wmurowane w ściany kruchty, okrągłe, z czarą w kształcie półkuli z profilowanym brzegiem i dekoracją imitującą puklowanie.

Zarys problematyki artystycznej

Dwie małe, puklowane kropielnice należą do typowych wyrobów ośrodka kamieniarskiego w Dębniku koło Krakowa, którego łomy znajdowały się na terenie należącym od lat dwudziestych XVII wieku do klasztoru Karmelitów Bosych w Czernej.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, widoczny nalot kamienia.

Streszczenie

Dwie kropielnice z marmuru dębnickiego wykonane w 2. połowie XVII wieku w ośrodku kamieniarskim w Dębniku koło Krakowa.

Inne dzieła z tego miejsca

ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Anioł ukazany w całej postaci, stojący na postumencie po prawej stronie drugiej kondygnacji retabulum. Zwrócony frontalnie, w kontrapoście, z głową skierowaną w stronę ołtarza. Ciężar ciała oparty na lewej nodze, prawa zaś wysunięta w przód. Twarz owalna, osadzona na szerokiej szyi. W twarzy widoczne małe oczy, wąski, delikatnie zadarty nos, niewielkie usta oraz wystająca do przodu, okrągła broda; brązowe, kręcone włosy spływają na kark. W lewej ręce anioł trzyma włócznię z nabitą gąbką, a w prawej obcęgi. Ubrany jest w długą suknię odsłaniającą prawą nogę oraz szatę wierzchnią, przepasaną w talii sznurem; skrzydła złożone.
Drugi anioł ustawiony jest po drugiej stronie retabulum. Lewą ręką przytrzymuje opartą o ziemię włócznię, a w prawej trzyma młotek. Ubrany jest w długą suknię i tunikę spływające równoległymi fałdami do dołu. Głowa i skrzydła ukształtowane analogicznie jak w przypadku pierwszej postaci.
W partiach ciała polichromia naturalistyczna, szaty i atrybuty złocone.

rzeźba

Anioły

Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna kamienna w kształcie prostokąta o ściętych dolnych narożach. Na niej wykuta inskrypcja „ADRIANVS SKASSEWSKI DECAN(US) / CRVSVICIEN(SIS) CANONIC(US) VLAD/ISLAVIEN(SIS) R(EVERENDISSI)MI I(N) CHR(IST)O P(AT)RIS D[OMINI] / D(OMI)NI ANDREAE ZEBRIDOWSKI DE / VIANCZBORG DEI GRA(TIA) EPISCO/PI CRAC(OVIENSIS) DVCISQ(UE) SEVERIEN(SIS) THE/SAVRARI(US) VIR PIVS ET CATHOLI/CVS AN(N)O D(OMI)NI MDLV DIE 27 / MENSIS OCTOBR(IS) VITA FVNCT(US) / IN HOC TVMVLO REQESCIT / CVI(US) A(N)I(M)AE SIT DE(US) P(PRO)PICIVS”

płyta nagrobna

Epitafium Adriana Skassewskiego

Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełna przedstawiająca Chrystusa Zmartwychwstałego w całej postaci, w kontrapoście. Prawą rękę ma zgiętą w łokciu, uniesioną w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma drzewiec zakończony krzyżem i proporcem. Głowa uniesiona, twarz okalają ciemne długie włosy i krótka broda. Płaszcz malowany na złoto, udrapowany wokół pasa odsłaniając nagi tors, za plecami rozwiana kaskada fałd. Podstawa rzeźby półkolista, polichromia w partiach ciała naturalistyczna.

rzeźba

Chrystus Zmartwychwstały

Zdjęcie nr 1: Podstawa na rzucie koła, trzon w typie gruszkowatym. Czara w kształcie mocno spłaszczonej kuli pokrytej puklami z profilowanym brzegiem.

chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Płyta epitafijna w kształcie stojącego prostokąta o trzech bokach ujętych ramą kartuszową z esownicami spiętymi klamrą. W zwieńczeniu ramy medalion, zapewne na portret (niezachowany), powyżej krzyż trójlistny. W polu epitafium inskrypcja: "D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / PIIS MANIBVS / AD(MODU)M R(EVERE)NDI OLIM M(AGNIFICI) BARTHOLOMAEI WIESIEWICZ / P(AROC)HIAE D(ICTAE) ECCLE(SI)AE HVIVS RECTORIS / ET PASTORIS / ZELO PIETATIS CVLTVS DIVINI, ET PROBITATIS VITAE / CONSPICVI. / CVIVS OPERA ET SVMPTV / FACIES HAEC, QVAE CONSPICITVR ECCLE(SI)AE, NOVV(M) / ET EXIMIVM SVMPSIT AVGMENTUM / AD PERPETVA(M) MEMORIA(M), VITA FELICITER FVNCTO / A(NNO) D(OMINI) 1693 DIE 18 MENIS IVLII / POST EXACTVM AETATIS SVAE / ANNORUV(M) LXXVIII CVRSUV(M) ET REGIMINIS ECCLE(SI)AE / SVPRA QVADRAGESIMVM / HOC MNEMOSIINON / EXECVTORES STVDIO PIETATIS ACCENSI POSVERVNT / PRECARE REQVIEM VIATOR / SI ET TIBI PIVM ALIQVANDO, SVPEREST / DESIDERIVM".

płyta nagrobna

Epitafium księdza Bartłomieja Wiesiewicza

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Na rzucie prostokąta, jednoprzestrzenna. Wewnątrz artykulacja ścian pilastrami i arkadami, nakryta stropem Zewnątrz naroża opięte pilastrami, na cokołach, z gładkimi kapitelami, wspierającymi niepełne belkowanie i profilowany gzyms. Elewacja wschodnia jednoosiowa, z okazałą arkadą z gzymsami impostowymi i kluczem w archiwolcie. Ponad arkadą prostokątna płycina w profilowanym uszatym obramieniu, z herbem Śreniawa w polu. Nakryta dachem pulpitowym.

Kaplica Ogrojcowa przy kościele parafialnym w Niepołomicach

Zdjęcie nr 1: Trójnawowa, czteroprzęsłowa bazylika filarowa, z jednoprzęsłowym, zakończonym wielobocznie prezbiterium, przy którym od południa prostokątna zakrystia; od zachodu na osi wieża na rzucie kwadratu, z kruchtą w przyziemiu, częściowo wtopiona w korpus nawowy. Arkady międzynawowe i tęcza zamknięte półkoliście. Sklepienia kolebkowe z lunetami. Okna prostokątne zamknięte półkoliście, w nawie głównej, ponad arkadami międzynawowymi, okulusy. Fasada pięcioosiowa, pośrodku z ryzalitem wieży występującej przed lico elewacji nawy głównej i naw bocznych, w których zamknięte półkoliście otwory wejściowe. Wieża czterokondygnacyjna, nakryta ostrosłupowym, wysokim hełmem. Zakończenie prezbiterium opięte przyporami. Dachy dwuspadowe na nawą główną i prezbiterium, pulpitowe nad nawami bocznymi.

Kościół parafialny pw. Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych

Zdjęcie nr 1: Pierwsza kropielnica ustawiona na okrągłej stopie, zwielokrotnionej; trzon masywny, odgraniczony od góry i od dołu pierścieniami. Czara ujęta od dołu pierścieniem, półkolista, u góry zdobiona rzeźbionym pasem prostego kimationu, a wyżej jodełką; misa metalowa.
Druga kropielnica o trzonie zwężającymi się ku górze, u góry oddzielonym od czary pierścieniem. Czara półkolista, zdobiona płaską dekoracją imitującą puklowanie.

Dwie kropielnice

Zdjęcie nr 1: Kaplica zbudowana została na planie kwadratu i nakryta wzniesioną na pendentywach kopułą z latarnią. Przylega do kościoła od północy, do pierwszego przęsła nawy, z którą komunikuje się zamkniętym półkoliście przejściem. Wnętrze artykułowane jest w oparciu o schemat starożytnego łuku triumfalnego za pomocą osadzonych na wysokim cokole pilastrów z kompozytowymi głowicami. Pilastry podtrzymują wydatne belkowanie, ozodbione dekoracją stiukową w postaci puttów, festonów owocowych, rozet oraz kartuszy. Równocześnie pilastry ujmują półkoliste arkady, dwie niższe i większą, środkową. Niższe arkady wypełniają obrazy ze scenami z życia św. Karola Boromeusza. Ponad nimi w prostokątnych, stiukowych, obramieniach znajdują się malowane przedstawienia różnych świętych. W środkowej arkadzie ściany północnej umieszczono okazały późnobarokowy ołtarz z cudownym wizerunkiem św. Karola Boromeusza. Z kolei w arkadach wschodniej i zachodniej rozmieszczono prostokątne okna. Poniżej okna w arkadzie zachodniej znajduje się wyjście na zewnątrz kaplicy zaopatrzone w metalowe, prostokątne drzwi. Natomiast pod oknem w ścianie wschodniej zawieszono tablicę pamiątkową ku czci papieża Jana Pawła II. Arkadę wejściową do kaplicy zamyka prostokątna, brązowa krata. W jej podłuczu od wnętrza na wzór tympanonu umieszczono stiukowy kartusz z herbem Szreniawa, podtrzymywany przez dwa anioły. Ściany tarczowe podniebia przepruto czworobocznymi oknami ujętymi w stiukowe obramienia wolutowe. Na pendentywach przedstawiono w czterech stiukowych kartuszach herby: Szreniawa, Gryf i Kotwicz. Czwarty kartusz jest pusty. Czaszę kopuły wypełnia iluzjonistycznie malowana architektura podzielona na dwie strefy. Dolną artykułują pary pilastrów ujmujące okulusy oraz tralkowa balustrada, a górną gurty wyznaczające pola dla dekoracji ornamentalnej. Ściany zewnętrzne kaplicy zostały podzielone za pomocą kamiennych gzymsów i lizen na dwie trójosiowe kondygnacje, z których górna odpowiada wysokością smukłemu cokołowi mieszczącemu wejście. Zewnętrzne pola każdej elewacji dekorowane są płaskimi pasami tynku w układzie wzoru geometrycznego, zbliżonego do okuciowego. Okna i portal zostały ujęte w profilowane kamienne obramienia. Na ścianie północnej w środkowej kondygnacji pod kartuszem z herbem Szreniawa umieszczono tablicę fundacyjną z napisem: STANISLAUS COMES IN WIŚNICZ LUBOMIRSKI / PALATINUS ET GENERALIS CRACOVIEN[SIS] / SCEPUSIEN[SIS], BIALLOCERKIEVIEN[SIS] / ZATHORIEN[SIS], NIEPOLOMICIEN[SIS] E[T]C[ETER]A, E[T]C[ETER]A, CAPITANEUS / CAPELLAM HANC, / S[ANCTO] CAROLO BARRHOMAEO SUO TUTELARI PATRONO / POST RECEPTA SA[N]CTI HUIUS MERITIS TOT BENEFICIA / DICATAM / EX FUNDAMENTIS EREXIT, DONAVIT / EXORNAVIT, / ANNO D[O]MI[NI], 1640 (Stanisław hrabia na Wiśniczu Lubomirski wojewoda i starosta generalny krakowski, starosta spiski, białocerkiewski, zatorski, niepołomicki, i tak dalej, i tak dalej, tę kaplicę, poświęconą św. Karolowi Boromeuszowi, swojemu patronowi opiekuńczemu, po otrzymaniu tak wielkich łask za wstawiennictwem tego świetego, od fundamentów wzniósł, uposażył i ozdobił, roku Pańskiego 1640). Dach kaplicy oraz latarnia pokryte są blachą miedzianą.

kaplica św. Karola Boromeusza (Lubomirskich) przy kościele parafialnym w Niepołomicach

Zdjęcie nr 1: Kościół murowany, orientowany, z półkoliście zamkniętym prezbiterium, zakrystią od północy i kaplicą od południa, z przedsionkiem i wieżą od zachodu. Budynek trójnawowy, trójprzęsłowy, z nawą główną szerszą od bocznych, oddzieloną filarami, ze sklepieniem kolebkowym z gurtami. Od zachodu chór muzyczny wsparty na filarach. Ściany artykułowane pilastrami, do których dochodzą gurty sklepienia, prezbiterium oddzielone łukiem tęczowym z napisem „OTO BARANEK BOŻY”. Między pilastrami naw bocznych oraz po obu stronach ołtarza okna w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście. Mniejsze w kaplicy, zakrystii, przedsionku, oraz z czterech stron wieży. Główne drzwi od wschodu, boczne od północy, kolejne do zakrystii.
Fasada trójosiowa, dwukondygnacyjna, zakończona wieżą z hełmem. Osie wydzielone są występami, kondygnacja artykułowana fragmentami gzymsu. W dolnej kondygnacji drzwi o wykroju prostokątnym, powyżej okulus. W osiach bocznych wąskie okna w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście, powyżej pod fragmentami gzymsu rzędy ornamentu kostkowego. W drugiej kondygnacji, na występującym fragmencie ściany tarcza zegara. Powyżej kondygnacja ośmiobocznej wieży, z czterech stron przeprutej wąskimi oknami o wykroju jak w fasadzie. Ściany boczne kościoła gładkie, przedsionek zaznaczony płaskimi lizenami, okna umieszczone we wnękach. Nawa główna, kaplica oraz kruchta nakryte dachami dwuspadowymi, prezbiterium dwuspadowym zamkniętym półkoliście. Wieża zwieńczona hełmem o rozbudowanej konstrukcji. Na zwężającym się dachu cebulasta kopuła zakończona latarnią przeprutą arkadkami zwieńczoną mniejszą kopułką cebulastą zakończoną krzyżem na kuli.

Do najstarszych elementów wyposażenia należą kamienna siedemnastowieczna chrzcielnica, krucyfiks z tego samego okresu oraz osiemnastowieczna rzeźba Chrystusa Frasobliwego.

Kościół parafialny Narodzenia św. Jana Chrzciciela

Zdjęcie nr 1: Kaplica pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny i Wszystkich Świętych przylega do kościoła od południa, do pierwszego przęsła nawy, z którą komunikuje się za pomocą półkoliście zamkniętej arkady. Zbudowana została na planie kwadratu. Nakryto ją półsferyczną czaszą na pendentywach i zwieńczono latarnią. Wnętrze artykułowano za pomocą ślepej arkady z pilastrami i archiwoltami, ozdobionymi rzeźbioną dekoracją roślinną i kasetonami z rozetami w podłuczu. Ściany kaplicy zamyka wydatne belkowanie z fryzem i łacińską inskrypcją: "DEVS MEVS ET OMNIA / DILEXI DOMINE DECOREM DOMVS / TUAE ET LOCUM HABITATIONIS GLORAE TUAE PSAL(MUS) XXV". Na czterech pendentywach umieszczono stiukowe kartusze, z czego dwa od strony wschodniej są są puste, a dwa od strony zachodniej wypełniają herby skwadrowane: Gryf, Kotwicz, Kotwicz, Zabawa i Jastrzębiec, Nowina, Gozdawa, Pobóg. Wnętrze doświetlają trzy takie same okulusy umieszczone na każdej ze ścian. Czwarty okulus w ścianie północnej jest zaślepiony. Glify okulusów dekorowane są kasetonami z rozetami. Ściany kaplicy oraz wnętrze kopuły i latarni pokrywa polichromia figuralna. Po arkadą na ścianie wschodniej zawieszono obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem w bogato rzeźbionej roślinno-kwiatowej ramie zwieńczonej godłem z dwiema skrzyżowanymi laskami marszałkowskimi. Pod obrazem znajduje się nagrobek dziecięcy Jana Czuryły (zm. 1560) w formie płaskorzeźbionej, prostokątnej płyty z wyobrażeniem zmarłego. Nad płytą zlokalizowano mniejszą z inskrypcją odnoszącą się do zmarłego. Z kolei wnętrze arkady z herbem Gryf w kluczu na ścianie południowej wypełnia trójosiowy nagrobek Branickich z półokrągłym zwieńczeniem. Natomiast w arkadzie zachodniej wyobrażono scenę Zdjęcia z krzyża w formie malowidła ściennego. Wyposażenie wnętrza dopełniają dwie drewniane ławy kościelne. Ściany zewnętrzne wspierają dwie niskie przypory widoczne w narożach kaplicy. Całość zakończona jest belkowaniem z fryzem zawierającym inskrypcję: "AD LAVDEM DEI OPT(IMO) M(AXIMO) BEATEQUE GENITRICIS MARIAE VIRGINIS ET OMNIUM SANCTORU(M) HONOREM JOHANNES A RVSCZA BRANICZKI VENATOR CRACOVIEN(SIS) ET CAPITANEVS NIEPOLONICEN(SIS) - HANC CAPELLAM EX FVNDAMENTIS EREXIT ANNO D(OMI)NI 1596". Na ścianie południowej widnieje półokrągła blenda z malowanym przedstawieniem Matki Boskiej Częstochowskiej. Latarnię kaplicy wieńczy głowica z czterema maskami maszkaronów, na której wspiera się złocona kula z krzyżem.

Kaplica Branickich przy kościele parafialnym w Niepołomicach

Jak cytować?

Józef Skrabski, "para kropielnic", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/para-kropielnic

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności