Ołtarz boczny północny

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Nowy Targ
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Nowy Targ
Parafia
Parafia św. Michała Archanioła
Miejsce przechowywania
nawa, po północnej stronie arkady tęczy
Identyfikator
DZIELO/01214
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
1661 r.
Technika i materiał
drewno; stolarka, cięcie, rzeźbienie, polichromowanie, złocenie
Autor noty katalogowej
Andrzej Włodarek
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Przeniesiony do Dębna po połowie XIX wieku.

Opis

Nastawa ołtarzowa architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna, z wydzieloną predellą i zwieńczeniem, na cokole. Ołtarz kamienny z narzutem z tynku, sarkofagowy, wklęsło-wypukły. Mensa drewniana z portatylem z marmuru dębnickiego. Predella dekorowana płyciną w formie wydłużonego prostokąta z uszakami z malowanym przedstawieniem Bożego Narodzenia. Nastawa ujęta parą kolumn o kapitelach korynckich podtrzymujących pełne belkowanie belkowanie i gzyms, w części środkowej wyłamane ku górze trójbocznie. W polu środkowym nisza w formie stojącego prostokąta z uszakami, ujęta prostą ramą, wewnątrz gotycka szafa z figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem i czterech świętych dziewic. Na belkowaniu, w osi podpór figury św. Stanisława i św. Marcina (?). W zwieńczeniu ośmioboczny obraz z przedstawieniem Zwiastowania, w prostej ramie oraz bogatym obramieniu z ażurowych motywów ornamentu małżowinowo-chrząstkowego; u szczytu główka aniołka ze skrzydłami. Nastawa flankowana uszami utworzonymi z motywów ornamentu małżowinowo-chrząstkowego. W polu ponad niszą z obrazem rzeźbiona półpostać Boga Ojca. Gzyms u spodu dekorowany ornamentem małżowinowo-chrząstkowym. Struktura polichromowana na czarno, kapitele kolumn i część ornamentów srebrzone, pozostałe motywy ornamentalne złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Przykład typowego retabulum siedemnastowiecznego, architektonicznego, jednoosiowego, pomalowanego na czarno. Ołtarz jest jednocześnie przykładem adaptacji rzeźb gotyckich do nowego barokowego ołtarza.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry. Konserwowany w l. 1988-1989 (Adam Janczy, Kraków).

Streszczenie

Nastawa architektoniczna, jednoosiowa, jednokondygnacyjna, artykułowana kolumnami, flankowana złoconymi uszami, z ośmiobocznym obrazem w zwieńczeniu. W polu środkowym umieszczona gotycka szafa środkowa ołtarza w typie Ołtarza Czterech Świętych Dziewic z gotyckimi rzeźbami Matka Boska z Dzieciątkiem oraz śś. Barbara, Katarzyna, Dorota, Cecylia. W zwieńczeniu obraz Boże Narodzenie, w osiach kolumn rzeźby: św. Stanisław i św. Marcin (?).

Bibliografia

Szydłowski Tadeusz, "Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny, cz. III, t. I, z. 1, Powiat nowotarski", Warszawa 1938
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Monita Rafał, Skorupa Andrzej, Milan Józef, "Dębno Podhalańskie. Kościół drewniany", Kraków 2011

Jak cytować?

Andrzej Włodarek, "Ołtarz boczny północny", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-polnocny-8

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności