Oko Opatrzności

Województwo

MAŁOPOLSKIE

Powiat

krakowski

Gmina

Wielka Wieś

Miejscowość

Modlnica

Metropolia

Krakowska

Diecezja

Krakowska

Dekanat

Bolechowice

Parafia

Parafia Św. Wojciecha i Matki Boskiej Bolesnej

Dodaj do Udostępnij Drukuj Graf Pobierz

Miejsce przechowywania

zachodnia część kościoła

Identyfikator

DZIELO/04007

Kategoria

rzeźba

Ilość

1

Czas powstania

XVIII wiek

Technika i materiał

drewno; rzeźbienie, złocenie, polichromowanie, laserowanie

Autor noty katalogowej

Andrzej Włodarek

Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Dzieło sprawione do kościoła zapewne jako zwieńczenie jednego z ołtarzy. Następnie przeniesione na ścianę kościoła.

Opis

Na tle promienistej, złoconej glorii, złożonej z promieni o różnej długości, ukazane Oko Opatrzności Bożej w otoku z ciemnoniebieskich obłoków.

Zarys problematyki artystycznej

Powszechnie spotykany element w dekoracji rzeźbiarskiej barokowych ołtarzy.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Drewniane, rzeźbione, polichromowane i złocone wyobrażenie Oka Opatrzności Bożej otoczonego błękitnymi obłokami i glorią z promieni o różnej długości. Datowane na XVIII wiek dzieło pochodzi zapewne z dekoracji rzeźbiarskiej jednego z ołtarzy.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Podstawa utworzona z cylindrycznej dolnej i prostopadłościennej górnej części, z trzonem w typie gruszkowatym podtrzymującym czarę w formie spłaszczonej kuli z puklami. Pokrywa drewniana, w kształcie korony z czterema kabłąkami, zwieńczona kulą z gołębicą Ducha Świętego.

chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Ambona zawieszona na północnej ścianie prezbiterium. Kosz na rzucie owalu, z wydzielonym profilowanym cokołem i gzymsem, opięty wolutami umieszczonymi na tle pilastrów; wsparty na nadwieszonej podstawie o formie odwróconego spłaszczonego stożka, ujętego pięcioma wolutowo wygiętymi kabłąkami. Zaplecek prostokątny, łączący się z owalnym baldachimem zwieńczonym krzyżem ustawionym na czterech kabłąkach. Baldachim od dołu dekorowany lambrekinem. Od strony wschodniej schody z balustradą zdobioną romboidalnymi płycinami z aplikowanym ornamentem roślinnym. Płyciny kosza oraz boki zaplecka dekorowane wicią akantu. Pośrodku zaplecka płaskorzeźbiona figura Chrystusa Dobrego Pasterza, w podniebiu rzeźbiona Gołębica Ducha Świętego otoczona promieniami. Całość struktury ambony polichromowana na kolor ciemnobrązowy oraz ciemnozielony w partii płycin, detal i profilowania pozłacane.

ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Tablica pamiątkowa, kamienna, kwadratowa, z inskrypcją po polsku, ozdobnymi złoconymi literami: Za duszę s. p. / JAKÓBA Poraj PODLESKIEGO / drogiego Wuja / proszą krewni o Zdrowaś / Marya. Pośrodku, ponad inskrypcją, aplikowana tarcza pod koroną otwartą, z herbem Poraj.

tablica pamiątkowa

Epitafium Jakuba Podelskiego

Zdjęcie nr 1: Rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego, pełnoplastyczna, z tyłu opracowana, ustawiona na niskim, okrągłym cokole. Chrystus ukazany w całej postaci, frontalnie, z prawą ręką uniesioną w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma chorągiew. Ubrany w czerwony płaszcz z niebieską podszewką, spływający z lewego ramienia, przez przód postaci, na prawe przedramię, tworząc znaczną fałdę misową. Korpus ciała nagi. Twarz podłużna, z lekko rozchylonymi ustami, okolona krótko przystrzyżoną brodą i ciemnobrązowymi włosami opadającymi na plecy. Wokół głowy złoty, kolisty nimb z metalowego pręta. Czerwona chorągiew z tkaniny zawieszona na długim, złotym i drewnianym drzewcu zakończonym krzyżykiem.

rzeźba

Chrystus Zmartwychwstały

Zdjęcie nr 1: Epitafium w kształcie leżącego prostokąta z kutą, pozłoconą inskrypcją majuskułową, w języku polskim, na początku z łacińską inwokacją: DEO OPTIMO MAXIMO.

płyta nagrobna

Epitafium Jana Karcza i Jerzego Feliksa Karcza

Zdjęcie nr 1: Chrystus rozpięty na krzyżu z głową opuszczoną na pierś, z wyprostowanymi poziomo rękami i wyprostowanymi nogami, ze stopami założonymi prawa na lewą i przybitymi jednym gwoździem. Ciało wychudzone, z podkreśloną budową anatomiczną i naprężoną muskulaturą, z rozdętą klatką piersiową i wklęsłym brzuchem. Twarz pociągła, z długim nosem i zapadniętymi policzkami, okolona krótką brodą i włosami opadającymi na barki, z pasmem włosów spływającym na prawy obojczyk. Na włosy nałożona korona cierniowa upleciona z dwóch cienkich gałązek. Wokół bioder perizonium przewiązane z przodu, po lewej stronie brzucha, z dwoma dekoracyjnie udrapowanymi i rozwianymi końcami. Na górnej belce krzyża ułożony poziomo titulus o kształcie lekko pofałdowanej wstęgi z końcami wyciętymi w jaskółczy ogon, z literami : J. N. R. J. Karnacja ciała w jasnym odcieniu, włosy i broda brązowe, perizonium i titulus białe, krzyż w kolorze naturalnego drewna.

rzeźba

Chrystus ukrzyżowany

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Opatrzności Bożej

Zdjęcie nr 1: Przyścienny konfesjonał uzyskał strukturę architektoniczną ze zwieńczeniem, wspartą na prostopadłościennym cokole na rzucie wydłużonego prostokąta z trapezoidalną dostawką od przodu. Zasadniczą część konfesjonału tworzy prostopadłościenna bryła na rzucie prostokąta zbliżonego do kwadratu z nieznacznie ściętymi narożami poszerzona o półokrągłe dzrzwiczki od frontu. Do niej przylegają po bolakch plecy utworzone z prostokątnych płycin zakończonych wolutowo-roślinnymi spływami. Lico ujęte zostało dwoma pilastrami o wolutowo-roślinnych głowicach z impostami wspierającymi przerwane na środku belkowanie, wyłamane na ich osiach i przechodzące także na ściany boczne. Pilastry w dolnych partiach przechodzą w smukłe prostopadłościenne postumenty flankujące na całej swej wysokości półokrągło wypukłe drzwiczki. Przód drzwiczek zamyka u góry profilowany gzymsik, a środek czworoboczna płycina. Przerwane belkowanie na osi łączy fantazyjne prowadzony ornament z motywem rocaillowym, dekorujące fronton kolebkowego daszku. Całość konfesjonału wieńczą diagonalnie ułożone bogato rzeźbione cztery spływy wolutowe podtrzymujace na środku wazę płomienistą oplecioną wieńcem laurowym. Ścianki boczne konfesjonału tworzą gładkie płyciny z parą czworobocznych przepruć wypełnione ażurową kratką. Struktura konfesjonału jest lakierowana i politurowana w odcienach orzecha.

konfesjonał neobarokowy

Zdjęcie nr 1:

Członkowie bractwa św. Zofii klęczący przed Okiem Opatrzności

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta, ujęty profilowaną ramą, dekorowaną szczytem utworzonym z rocaille'owego kartusza z monogramem Marii w polu, flankowanym rocaille'm i kwiatami, podtrzymywanym w narożach konsolami. U dołu ramy podwieszenie utworzone z rocaille'owego kartusza z napisem „S(ANTA) MARIA / ORA PRO NOBIS”, ujęte rocaille'm i konsolami w narożach. Po bokach ramę trzymają nadlatujące putta. W centralnej części obrazu Matka Boska ukazana w pozycji stojącej pośród obłoków, z pochyloną głową i rozłożonymi na boki rękami podtrzymującymi płaszcz. Ubrana jest w różową suknię, przepasaną w talii, na ramionach ma obszerny, niebieski płaszcz, wokół głowy zawiązaną jasnobrązową chustę, na głowie koronę otwartą. W dolnej części kompozycji ukazane dwie grupy klęczących świętych, zwróconych do wewnątrz. Po lewej tronie św. Piotr. św. Stanisław i św. Stefan (?). Na pierwszym planie św. Stefan ukazany z profilu, z wyciągniętą w przód prawą ręką. Okolony jest krótką brodą i długimi, brązowymi włosami, ubrany w czerwony płaszcz królewski, ze złoconym wzorem, obszyty futrem. Przed nim na różowej poduszce z chwostami leży korona i jabłko królewskie. Obok niego św. Stanisław pozbawiony brody, w stroju biskupim, w żółtej kapie i infule oraz św. Piotr ukazany jako strzec, okolony siwymi włosami i brodą, w żółtym płaszczu. Po prawej stronie obrazu klęczą św. zakonnica, św. Katarzyna Aleksandryjska i św. Elżbieta Węgierska. Zakonnica ubrana jest w brązowy habit i welon oraz białą podwikę, prawą ręką przytrzymuje białą flagę, lewą wyciąga w bok. Obok niej klęczy św. Katarzyna z rekami złożonymi w geście modlitwy, o długich jasnych włosach. Ubrana jest w różowy płaszcz, na głowie ma koronę otwartą. Obok niej leży fragment koła. Za nimi postać św. Elżbiety, która podtrzymuje kwiaty róż. Ubrana jest w zielony płaszcz, na głowie ma czarny welon i koronę otwartą. Scena ukazana na tle jasnobłękitnego nieba wypełnionego żółto-brązowymi obłokami. W górnej części obrazu ukazane trzy putta. W dolnej części obrazu napis: „FUNDATORZY / MYSLIWIEC LUDWIK. IGLAR MACIEJ. GURCZYK PAWEŁ”. W prawym dolnym narożu obrazu sygnatura: „MAL(OWAŁ) KÛC ANTONI / 1932.”

Obraz Matki Boskiej w płaszczu opiekuńczym ze świętymi w rokokowej ramie

Zdjęcie nr 1: W lewym, dolnym rogu sygnatura "Michał Stachowicz malował (?) / w Krakowie / 1819 R."

Pokój chocimski

Zdjęcie nr 1: Polichromia ścienna wokół okien prostokątnych, zamkniętych w tzw. ośli grzbiet tworzy kompozycje o kształcie stojących prostokątów. Po bokach obramienia w dolnej części znajdują się stojące prostokąty przecięte liniami na kształt litery „X”. Powyżej umieszczone są maski o ludzkich twarzach z wolutowo zawiniętymi uszami i liśćmi akantu zamiast włosów na czubku głowy. W miejscu szyi mają dwie czerwone wolutki. Powyżej w układzie kandelabrowym wyrastają liście, motywy kampanul i kółka. Liście akantu zdobią również górne naroża obramowań. Całość ukazana jest na czarnym tle. Motywy dekoracyjne o intensywnych barwach, różnokolorowych z przewagą zieleni i czerwieni, obwiedzione grubym i czarnym konturem.

polichromia ścienna

Polichromia ścienna wokół okien

Jak cytować?

Andrzej Włodarek, "Oko Opatrzności", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oko-opatrznosci

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności