konfesjonał neobarokowy

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Brzeszcze
Miejscowość
Brzeszcze
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Św. Urbana
Miejsce przechowywania
nawa główna kościoła, przy ścianie północnej
Identyfikator
DZIELO/24035
Kategoria
konfesjonał
Ilość
1
Czas powstania
1902 rok
Technika i materiał
drewno rzeźbione i politurowane
Wymiary podstawowe
szerokość – ok. 194 cm
wysokość – 335 cm
głębokość – 90 cm
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Drewniany konfesjonał w stylu tzw. drugiego rokoka w 1902 roku wykonał Walenty Senkowski przy współpracy Jana Targosza.

Opis

Przyścienny konfesjonał uzyskał strukturę architektoniczną ze zwieńczeniem, wspartą na prostopadłościennym cokole na rzucie wydłużonego prostokąta z trapezoidalną dostawką od przodu. Zasadniczą część konfesjonału tworzy prostopadłościenna bryła na rzucie prostokąta zbliżonego do kwadratu z nieznacznie ściętymi narożami poszerzona o półokrągłe dzrzwiczki od frontu. Do niej przylegają po bolakch plecy utworzone z prostokątnych płycin zakończonych wolutowo-roślinnymi spływami. Lico ujęte zostało dwoma pilastrami o wolutowo-roślinnych głowicach z impostami wspierającymi przerwane na środku belkowanie, wyłamane na ich osiach i przechodzące także na ściany boczne. Pilastry w dolnych partiach przechodzą w smukłe prostopadłościenne postumenty flankujące na całej swej wysokości półokrągło wypukłe drzwiczki. Przód drzwiczek zamyka u góry profilowany gzymsik, a środek czworoboczna płycina. Przerwane belkowanie na osi łączy fantazyjne prowadzony ornament z motywem rocaillowym, dekorujące fronton kolebkowego daszku. Całość konfesjonału wieńczą diagonalnie ułożone bogato rzeźbione cztery spływy wolutowe podtrzymujace na środku wazę płomienistą oplecioną wieńcem laurowym. Ścianki boczne konfesjonału tworzą gładkie płyciny z parą czworobocznych przepruć wypełnione ażurową kratką. Struktura konfesjonału jest lakierowana i politurowana w odcienach orzecha.

Zarys problematyki artystycznej

Dekoracyjny konfesjionał w Brzeszczach stanowi odosobniony przykład neobarokowego stolarstwa połączonego ze snycerstwem odwołującym sie do popularnej ornamentyki tzw. drugiego rokoka szczególnie obecnego w meblarstwie jako styl Ludwika Filipa. Jako punkt wyjścia do konstruowania zasadniczej bryły konfesjonału można wskazać np. cztery konfesjonały z katedry krakowskiej na Wawelu, zaprojektowane przez Francesco Placidiego, a wykonane w latach 1730-1732 przez Antoniego Frąckiewicza, bądź też trzy konfesjonały sprzed 1748 roku w kościele parafialnym w Radziechowach.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Literatura

Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny, t. 3, Powiat Żywiecki. Województwo krakowskie, opr. J. Szablowski, Warszawa 1948, s. 141;
Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 4. Miasto Kraków, cz. 1, Wawel, red. J. Szablowski, Warszawa 1965, s. 69;
S. Szyszka, Dzieje parafii Brzeszcze, Brzeszcze 1996;
Kalendariu parafii św. Urbana w Brzeszczach, Brzeszcze 2004.

Streszczenie

Drewniany konfesjonał w stylu tzw. drugiego rokoka w 1902 roku wykonał Walenty Senkowski przy współpracy Jana Targosza.

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "konfesjonał neobarokowy", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/konfesjonal-neobarokowy

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności