Matka Boska z Dzieciątkiem

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Oświęcim
Miejscowość
Grojec
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Dekanat
Osiek
Parafia
Św. Wawrzyńca
Miejsce przechowywania
podziemie nowego kościoła
Identyfikator
DZIELO/13565
Kategoria
płaskorzeźba
Ilość
1
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Paryż
Technika i materiał
stop metalu, odlewany
Wymiary podstawowe
szerokość – 74 cm
wysokość – 98 cm
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Igor Mitoraj podarował swój odlew parafii św. Wawrzyńca w Grojcu, z którą był związany w młodości.

Opis

Relief powstał w wyniku odlewu. Uzyskał on kształt stojącego prostokąta ujętego profilowaną ramą. W centrum kompozycji wyobrażono adorującą Matkę Boską Dzieciątko Jezus. Siedzącą w półpostaci Marię ukazano w trzech czwartych w lewo. Jest to młoda kobieta, która na wysokości piersi trzyma złożone modlitewnie dłonie. Na jej kolanach siedzi mały Jezus podtrzymywany przez stojącego za nim młodzieńca. Twarz Madonny charakteryzują miękkie rysy, wysokie czoło, prosty nos i wydatne usta. Spojrzenie jej półprzymkniętych oczu skierowane jest na Jezusa. Falujące włosy otaczające głowę i odsłaniające lewe ucho, ukryte są pod delikatną chustą zawiązaną na głowie, której fragment opada na lewe ramię. Maria ubrana jest w suknię obszytą pod szyją haftowaną taśmą z widoczną na przedzie główką serafina oraz luźny płaszcz opadający miękkimi fałdami na ramię i widoczny fragment oparcia krzesła nożycowego. Nad głową Marii widoczny jest zaznaczony za pomocą lini nimb talerzowy.
Dzieciątko Jezus zostało ukazane frontalnie w mocnym kontrapoście. Jezus prawą rękę zgiętą w łokciu trzyma wysuniętą przed siebie. Natomiast w lewej ułożonej wzdłuż tułowia ma jabłko. Jego owalną twarz charakteryzuje wysokie czoło, wydatny nos i usta. Spojrzenie jego otwartych oczu skierowane jest na widza. Głowę Dzieciątka okalają krótkie włosy odsłaniające uszy. Nagość małego Jezusa okrywa jedynie w części korpusu fragment tkaniny przewiązany w pasie. Dlatego widoczne jest prawe ramię oraz bose nogi od pasa w dół. Siedzącego na kolanach Marii Jezusa obiema rękami podtrzymuje młodzieniec stojący z tyłu z lewej strony kompozycji. Został on ukazany frontalnie z głową ujętą w trzech czwartych w prawo. Ma owalną twarz z wysokim czołem, wydatnym nosem i ustami. Jego głowę otaczają lekko rozwiane kędzierzawe włosy, odsłaniające końcówkę prawego ucha. Ubrany jest w tunikę lamowaną pod szyją i narzucony na ramiona płaszcz. W prawym dolnym rogu kompozycji widoczne jest wolutowe oparcie krzesła nożycowego, zdobione perełkowaniem i stylizowanym liściem akantu.

Zarys problematyki artystycznej

Madonna z Dzieciątkiem autorstwa Igora Mitoraja inspirowana jest podobnymi przedstawieniami powstającymi w dobie włoskiego Quattrocenta. Zarówno pod względem tematu adoracji Dzieciątka, jak i zastosowanych środków wyrazu wyraźnie można dostrzec tu oddziaływanie twórczości Donatella (zm. 1466) "Madonna z Dzieciątkiem" (Berlin-Dahlem, Staatliche Museen), "Madonna z Dzieciątkiem" (Berlin, Staatliche Museen), "Madonna z Dzieciątkiem" (Siena, Museo dell'Opera del Duomo), lub Desideria da Settignano (zm. 1464) "Madonna z Dzieciątkiem" (Filadelfia, Museum of Art), "Madonna z Dzieciątkiem" (Florencja, Santa Croce), czy też Antonia Rossellino (zm. 1461) "Madonna z Dzieciątkiem (Nowy Jork, Metropolitan Museum of Art). Jednocześnie układ postaci Madonny, modelunek głowy i chusty, jak również postać Dzieciątka przywodzi na myśl obraz Sandra Botticielli "Madonna del Magnificat" z 1481 roku (Florencja, Galleria degli Uffizi). Bardzo podobnie ukazał także adorującą Madonnę Filippo Lippi na obrazie "Mistyczne narodzenie" do kaplicy w Palazzo Medici Riccardi z około 1455 roku (Berlin, Gemäldegalerie).

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Literatura

J. Pope-Hennessy, Introduction to Italian Sculpture, vol. II, Italian Renaissance Sculpture, Paperback edition 2000, s. 66-67, il. 62, s. 70, il. 65, 67, s. 122, il. 111, s. 124, il. 114-115, s. 152, il 141;
T. Verdon, L'arte cristiana in Italia - Rinascimento, Milano 2006, s. 108, il. 113.

Streszczenie

Madonna z Dzieciątkiem z początku XXI wieku została podarowana przez samego artystę - Igora Mitoraja do parafii w Grojcu, w której spędził część swojego życia. Dzieło inspirowane jest sztuką włoskiego Quattrocenta.

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "Matka Boska z Dzieciątkiem", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/matka-boska-z-dzieciatkiem-60

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności