Koronacja NMP

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Osiek
Miejscowość
Osiek
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Dekanat
Osiek
Parafia
Św. Andrzeja Apostoła
Miejsce przechowywania
Zakrystia
Identyfikator
DZIELO/13311
Kategoria
obraz
Ilość
1
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
Olej na płótnie, profilowana, złocona rama, dekorowana przy krawędziach motywem kimationu.
Wymiary podstawowe
szerokość – 77 cm
wysokość – 94 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość bez ramy – 71 cm
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Opis

Obraz ma kształt stojącego prostokąta. Przedstawia koronację Matki Boskiej przez Trójcę Świętą. Maria ukazana en face jest w pozycji klęczącej na globie ziemskim, ma ręce złożone na piersi. Delikatna, dziewczęca twarz zwrócona jest w lewo. Długie, brązowe, falowane włosy opadają jej na plecy. Złocisty nimb o grzebykowanej fakturze otacza jej głowę. Maryja odziana jest w różową, długą suknię, spod której wystaje biała szata w partiach kołnierza i rękawów. Na lewe ramię ma narzucony błękitny płaszcz, ze złotą lamówką i ochrowym podbiciem, który miękko otula jej ciało.Pod jej stopami błękitny glob ziemski opasany wężem trzymającym czerwone jabłko w paszczy. Po jej lewej stronie zasiada na obłokach zmartwychwstały Chrystus. Ma długie, brązowe, falowane, opadające na plecy włosy oraz krótki zarost. Wokół głowy widoczny jest złocisty, grzebykowany nimb. W uniesionej ponad głową Maryi lewej ręce trzyma za obręcz razem z siedzącym po przeciwległej stronie Bogiem Ojcem zamkniętą koronę. Prawą ręką podtrzymuje drewniany krzyż wsparty o ramię. Odziany jest w czerwoną szatę, ze złotą lamówką, narzuconą na prawe ramię i luźno fałdującą się na jego kolanach, odsłaniającą nagi tors. Po lewej stronie Marii także na obłokach zasiada Bóg Ojciec. Został przedstawiony jako starszy mężczyzna z opadającymi na ramiona siwymi włosami oraz długą siwą brodą. Lewą ręką trzyma złotą koronę typu zamkniętego, wyścielaną czerwonym aksamitem, kameryzowaną malowanymi szlachetnymi kamieniami i perłami, zwieńczoną krzyżem równoramiennym. W prawej zaś dzierży złote berło, podtrzymując równocześnie spoczywający na jego kolanach niebieski glob. Bóg Ojciec odziany jest w ciemno zieloną tunikę, na nią narzucony jest opalizujący płaszcz, ze złotą lamówką i ochrową podszewką. Za jego głową widoczny jest złoty, grzebykowany trójkąt równoramienny. Ponad koroną trzymaną przez Chrystusa i Boga Ojca unosi się biała gołębica Ducha Świętego, z szeroko rozpostartymi skrzydłami. Na tle obłoków w dolnych rogach obrazu znajdują się anielskie główki, ukazane profilowo, o ciemnych włosach, niebieskich skrzydłach. W tle przedstawienia widoczne są żółte, skłębione chmury.

Zarys problematyki artystycznej

Zaprezentowane przedstawienie Koronacji NMP o ludowym charakterze reprezentuje typowe rozwiązanie ikonograficzne popularne w Małopolsce od średniowiecza, by wspomnieć kwaterę ze sceną Koronacji Marii z krakowskiego Ołtarza Dominikańskiego z ok. 1465 r. Mistrza Ołtarza Dominikańskiego. Na kanwie tego rozwiązania w następnych epokach w sztuce polskiej stworzono liczne kompozycję, m.in. Koronacja Marii autorstwa Hermana Hana w wersji oliwskiej (Oliwa, katedra, przed 1623) i pelplińskiej (Pelplin, katedra, nastawa ołtarza głównego, ok. 1624) oraz dziele Bartłomieja Srobla z 1643 (Radzyn Chełmiński, kościół parafialny św. Anny), czy też grupa rzeźbiarska Koronacja Marii Adama Karingera i zespołu wg projektu przypisywanego Carlo Antonio Bai w ołtarzu głównym bazyliki jasnogórskiej z lat 1725-1728. W następnych epokach za sprawą sztychów i grafik, np. Koronacja Marii Albrechta Dürera (Holzschnitt, 1510), kompozycja ta stała się szczególnie popularne w sztuce ludowej.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry – złuszczenia i spękania złoceń na ramie

Literatura

M. Walicki, W. Tomkiewicz, A. Ryszkiewicz, Malarstwo Polskie. Manieryzm-barok, Warszawa 1971, s. 327-329, il. 42-43, s. 357, il. 113;
Lexikon der christlichen Ikonographie, Bd. 2, Allgemeine Ikonographie F-K, Hrsg. E. Kirschbaum, Rom-Freiburg-Basel-Vien 1994
Malarstwo gotyckie w Polsce, t. 2, Katalog zabytków, red. A.S. Labuda, K., Secomska, Warszawa 2004, s. 206-207;
Z. Rozanow,E. Smulikowska, Zabytki Jasnej Góry. Architektura.Rzeźba.Malarstwo, Katowice 2009, s. 264, il. 118-119;

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "Koronacja NMP", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/koronacja-nmp

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności