Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Podstawa na rzucie koła, trzon o przekroju wklęsło-wypukłym, ujęty pierścieniami, czara półkolista. Pokrywa współczesna, drewniana z pięcioma kabłąkami połączonymi trzpieniem zakończonym krzyżem.
Zdjęcie nr 2: Podstawa na rzucie koła, trzon o przekroju wklęsło-wypukłym, ujęty pierścieniami, czara półkolista. Pokrywa współczesna, drewniana z pięcioma kabłąkami połączonymi trzpieniem zakończonym krzyżem.

Chrzcielnica

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Lanckorona
Miejscowość
Skawinki
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kalwaria Zebrzydowska
Parafia
Parafia Św. Joachima w Skawinkach
Miejsce przechowywania
południowe ramię transeptu
Identyfikator
DZIELO/06673
Kategoria
chrzcielnica
Ilość
1
Czas powstania
1667 rok, pokrywa: XX wiek
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
wapień, drewno, techniki kamieniarskie, stolarskie i snycerskie
Wymiary podstawowe
wysokość – 160 cm
Wymiary szczegółowe
Wymiar podstawy – 82 cm
Średnica czary – 54 cm
Wymiary szczegółowe
Średnica czary – 54 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Chrzcielnica powstała w 1667 roku i pochodzi z Przytkowic, z dawnego kościoła przeniesionego do Skawinek. W XX wieku dosztukowano nową, drewnianą pokrywę. Pierwotnie we wnętrzu chrzcielnicy znajdowała się misa z datą 1667, obecnie zaginiona.

Opis

Podstawa na rzucie koła, trzon o przekroju wklęsło-wypukłym, ujęty pierścieniami, czara półkolista. Pokrywa współczesna, drewniana z pięcioma kabłąkami połączonymi trzpieniem zakończonym krzyżem.

Zarys problematyki artystycznej

Chrzcielnica jest przykładem typowych dzieł reprezentujących tę gałąź rzemiosła artystycznego. Została wykonana w tradycji barokowej. Od XII wieku na terenie Europy najpowszechniej spotykana jest chrzcielnica o kształcie kielichowym, wykonana z kamienia, drewna lub metalu. Pokrywa chrzcielnicy jest nowa, jednak sięga do stylistyki barokowych pokryw, często zwieńczonych spiętymi kabłąkami.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Podstawa chrzcielnicy pęknięta.

Streszczenie

Chrzcielnica powstała w 1667 roku i pochodzi z Przytkowic, z dawnego kościoła przeniesionego do Skawinek. Pierwotnie we wnętrzu chrzcielnicy znajdowała się misa z datą 1667, obecnie zaginiona. Chrzcielnica została wykonana w tradycji barokowej. Jej pokrywa jest nowa, jednak sięga do stylistyki barokowych pokryw chrzcielnic, często zwieńczonych spiętymi kabłąkami.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
"Słownik terminologiczny sztuk pięknych", Warszawa 2011

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, Karta inwentarzowa chrzcielnicy, oprac. Konopka Irena, 1974.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna figura uskrzydlonego anioła ustawiona na niskim prostopadłościennym, beżowym cokole o ściętych narożach. Anioł zwrócony w prawo, klęczący na prawej nodze, z głową pochyloną delikatnie do przodu, z girlandą w dłoniach. Twarz okrągła o pełnych policzkach, z długim nosem i dużymi oczami. Włosy średniej długości, brązowe, zawinięte w duże loki do tyłu i z jednym kosmykiem na czole. Wokół bioder ma założoną złotą chustę. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, końcówki skrzydeł srebrzone.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna figura uskrzydlonego anioła ustawiona na niskim prostopadłościennym, beżowym cokole o ściętych narożach. Anioł zwrócony w lewo, klęczący na lewej nodze, z głową pochyloną delikatnie do przodu, z girlandą w dłoniach. Twarz okrągła o pełnych policzkach, z długim nosem i dużymi oczami. Włosy średniej długości, brązowe, zawinięte w duże loki do tyłu i z jednym kosmykiem na czole. Wokół bioder ma założoną złotą chustę. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, końcówki skrzydeł srebrzone.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna figura uskrzydlonego anioła ustawiona na niskim prostopadłościennym cokole. Anioł ukazany frontalnie na niebieskiej chmurze o silnie, esowato wygiętej sylwetce z głową uniesioną do góry, z prawą ręką złożoną na piersi, lewą ugiętą w łokciu uniesioną do góry. Twarz owalna o pełnych policzkach z drobnymi ustami i wyraźnie zaznaczonym podbródkiem. Włosy średniej długości, bujne, brązowe, zasłaniające uszy. Ubrany jest w złoconą tunikę z rękawami podwiniętymi do wysokości łokci, odsłaniającą prawą nogę. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, skrzydła srebrzone, suknia złocona, cokół i chmura malowane na niebiesko.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna figura uskrzydlonego anioła ustawiona na niskim prostopadłościennym cokole. Anioł ukazany frontalnie na niebieskiej chmurze o silnie, esowato wygiętej sylwetce z głową zwróconą w prawą stronę, z prawą ręką opuszczoną wzdłuż ciała, a lewą ugiętą w łokciu i złożoną na piersi. Twarz szeroka o pełnych policzkach z drobnymi ustami i wyraźnie zaznaczonym podbródkiem. Włosy średniej długości, bujne, brązowe, zasłaniające uszy. Ubrany jest w złoconą tunikę, odsłaniającą prawe ramię, lewą nogę i tors. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, skrzydła srebrzone, suknia złocona, cokół i chmura malowane na niebiesko.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Kościół św. Joachima w Skawinkach usytuowany jest w centrum wsi, na zachód od głównej drogi prowadzącej z Palczy do Kalwarii Zebrzydowskiej. Teren przykościelny jest usytuowany na wysokim wzniesieniu, do którego prowadzą trzy wejścia, jedno przez schody, drugie przez obszerny wjazd od strony południowej. Kościół skierowany na zachód, drewniany o konstrukcji zrębowej, na rzucie krzyża greckiego ze ściętymi kątami międzyramiennymi. Przy prezbiterium zakrystia. Strop wsparty na czterech parach słupów, ustawionych w krzyżu kościoła, w licu ścian ramienia wschodniego i zachodniego. Belka tęczy prosta, profilowana na kroksztynach, na niej Grupa Ukrzyżowania. Świątynia połączona za pomocą kruchty z wieżą o konstrukcji słupowej, na planie kwadratu z nadwieszoną izbicą, nakryta dachem namiotowym, ściany dzwonnicy opasane mniej więcej w połowie wysokości pulpitowym daszkiem, zlewającym się po bokach z siodłowym dachem kruchty. Do kościoła prowadzi główne wejście w przedsionku od strony południowej. Wnętrze świątyni oświetlają prostokątne okna. Dach nakryty gontem, na skrzyżowaniu ramiona krzyża greckiego wystawiona wieżyczka na sygnaturkę z latarnią. Ściany na zewnątrz pokryte szalunkiem pionowym.
kościół
Kościół św. Joachima w Skawinkach
Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna figura Chrystusa przybita do krzyża trzema gwoździami. Postać ukazana w łagodnym zwisie, ramiona ułożone w kształt litery „Y”, dłonie o lekko zaciśniętych palcach. Głowa, przechylona na prawą stronę, nogi skrzyżowane z prawą stopą założoną na lewą. Sylwetka ciała mocno wychudzona, z wydatną, wysuniętą do przodu klatką piersiową i wciętą talią. Twarz pociągła o wyrazistych rysach, okolona krótką brodą. Oczy o opadłych kącikach, usta rozchylone. Wokół bioder krótkie perizonium z fałdą przechodzącą między udami i zawiniętą z tyłu prawej nogi. Na głowie korona cierniowa, a wokół nimb krzyżowy. Karnacja ciała pokryta polichromią w naturalnym jasnokremowym odcieniu z zaznaczonymi śladami męki na dłoniach, stopach, prawym boku i czole. Perizonium, promienie w nimbie i korona cierniowa złote.
rzeźba
Krucyfiks

Inne dzieła z tego roku

Zdjęcie nr 1: Kamienna płyta epitafium w kształcie stojącego prostokąta, z kutą inskrypcją, w kamiennym profilowanym obramieniu. Inskrypcja majuskułowa, w języku łacińskim, z datami śmierci małżonków i datą sprawienia pomnika.
płyta nagrobna
Epitafium Piotra i Zofii Owieczkowiczów

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Na niskiej prostopadłościennej podstawie, niewielka stopa z trzonem w typie balustradowej lalki podtrzymującej półkulistą czarę o powierzchni imitującej puklowanie z wklęską i zaoblonym brzegiem. Na trzonie ryty kartusz z godłem herbu Zadora pod kapeluszem z sześcioma chwostami po każdej ze stron, w trzech rzędach. Pokrywa w formie korony zamkniętej, z sześcioma kabłąkami złączonymi kulą i krzyżem; obręcz i kabłąki z malowanymi rautami i kaboszonami imitującymi kamienie jubilerskie. Wewnątrz korony grupa rzeźbiarska: Chrystus w Jordanie, z rękoma w geście modlitwy i św. Jan Chrzciciel polewający wodą głowę Jezusa.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica na rzucie ośmioboku, trzon i czara również są ośmioboczne. Cokół dwustopniowy, stopnie oddzielone od siebie zaoblonym uskokiem, w górnej części łagodnie przechodzą w trzon. W środkowej partii trzonu spłaszczony ośmioboczny pierścień dekorowany taśmą z płaskorzeźbionymi rozetkami. Czara rozchylająca się ku górze, z profilowaną podstawą, rozczłonkowana ostrołukowatymi płycinami, zakończona profilowanym gzymsem. Ośmioboczna pokrywa o polach z wyciętymi płycinami zamkniętymi potrójnymi łukami półkolistymi jest zwieńczona profilowanym gzymsem z koronką i nakryta daszkiem. Nad nim podstawa ujęta od dołu arkadkowaniem z grupą rzeźbiarską Chrztu w Jordanie. Chrystus stoi w rzece z rękami założonymi na piersi, opasany na biodrach długą białą tkaniną. Przed nim, na skale stoi św. Jan Chrzciciel, ubrany w wielbłądzią skórę z prawą ręką trzymającą naczynie z wodą nad głową Chrystusa, a lewą wyciągniętą do przodu. Nad nim unosi się gołębica Ducha Świętego.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica gotycka w kształcie kielicha. Posiada kolistą stopę, która przechodzi w stożkowato zwężającą się tuleję z wydatnym wałkiem w połowie wysokości. Czara dołem lekko zaokrąglona, rozchylająca się ku górze. Płaszcz dekorowany u dołu i poniżej górnej krawędzi wąskimi pasami z minuskułowymi napisami, przedzielone motywem lilii: MARIA ROSA ROT HIS UNS, ANNO DOMINI 1462. Pomiędzy nimi rozmieszczone są na obwodzie cztery plakietki przedstawiające trójpostaciową Grupę Ukrzyżowania oraz frontalny wizerunek księcia zatorskiego Wacława w całej postaci. W prawej ręce trzyma włócznię, lewą dłoń opiera na tarczy z orłem. Twarz okala broda zakończona w szpic oraz długie i sfalowane włosy. Głowę wieńczy niewysoka książęca mitra. Ubrany jest w długi płaszcz narzucony na późnogotycka zbroję. Drewniana pokrywa chrzcielnicy została dodana wtórnie.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica kielichowa, ustawiona na dużej podstawie na rzucie ściętego koła oraz na prostopadłościennym cokole na rzucie kwadratu. Trzon wklęsło-wypukły z uskokiem u spodu; nodus gruszkowaty, dekorowany czterema lwimi głowami trzymającymi w paszczach festony z podwieszonej tkaniny. Czara w formie bardzo spłaszczonej półkuli z wywiniętą i profilowaną krawędzią; dekorowana uskrzydlonymi główkami anielskimi na przemian z kokardami z podwieszonymi festonami z tkaniny. Pokrywa w formie baldachimu na rzucie sześcioboku, wypiętrzona, zwieńczona krzyżem.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnicą ustawiona na niskiej podstawie na planie kwadratu. Płaszcz stopy na planie ośmioboku, zwężający się ku górze, zamknięty profilowanym, ośmiobocznym pierścieniem. Trzon o przekroju ośmiobocznym. Czara o przekroju ośmiobocznym, wypukła, z wywiniętym brzegiem, w dolnej części dekorowana imitacją puklowania.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica usytuowana na postumencie na rzucie półkolistym i schodkowej, kwadratowej płycie. Jej trzon w typie gruszkowym dźwiga puklowaną, półkulistą czarę z profilowanym, ćwierćkolistym w przekroju wylewem. Pokrywa drewniana, bogato profilowana, malowana na czarno, zwieńczona złoconą kulą z krzyżem.
chrzcielnica

Chrzcielnica

Jak cytować?

Maria Działo, "Chrzcielnica", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/chrzcielnica-9

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności