Ukrzyżowanie Chrystusa

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Kęty
Miejscowość
Bulowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Św. Wojciecha Biskupa i Męczennika
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/23867
Kategoria
obraz
Czas powstania
druga połowa XIX wieku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Obraz Ukrzyżowania Chrystusa powstał zapewne w drugiej połowie XIX wieku, być może jako zasuwa do ołtarza z około 1850 roku lub zasłona wielkopostna, którą wtórnie użyto na zasuwie w nowym ołtarzu z lat 1925-1926.

Opis

Obraz uzyskał kształt stojącego prostokąta, ujętego ramą ołtarza, która u góry jest zamknięta spłaszczonym łukiem nadwieszonym. Na ciemnym tle nieznacznie rozjaśnionym w dolnej części obrazu na drewnianym krzyżu wyobrażono wiszącego Chrystusa, któremu towarzyszą po bokach narzędzia męki Pańskiej (arma Christi). Ciało Zbawiciela o ciemnej karnacji wisi na naciągniętych ramionach ułożonych w kształcie litery V. Głowa Jezusa w koronie cierniowej jest opadnięta na prawe ramię. Chrystus ma pociągłą twarz okolona brodą i długimi włosami spływającymi na ramiona. Jego twarz charakteryzuje wydatny nos i usta oraz zamknięte oczy. Na czole, ramionach i torsie widoczne są strużki krwi. Głowę Ukrzyżowanego okala niewielki świetlisty nimb. Krew cieknie także z przebitego prawego boku. Jezus na biodrach ma założone, rozwiane, białe perizonium przewiązane sznurem. Na górnej belce krzyża przytwierdzony jest titulus w formie zwijającej się banderoli z napisem "IN / RI".
Z prawej strony krzyża widoczne są skrzyżowane ze sobą lanca i gąbka na kiju, a z lewej oparta o krzyż drabina, pod którą na kolumnie skrzyżowanej z biczem siedzi brązowo-złocisty kogut zwrócony w prawo.

Zarys problematyki artystycznej

Ukrzyżowanie Chrystusa bardzo często było wyobrażane w nastawach ołtarzowych, zarówno jako dzieła snycerskie, jak i malarskie. W przedstawieniu w Bulowicach bardzo mocno podkreślono element pasyjny poprzez ukazania Ukrzyżowania w kontekście narzędzi męki (arma Christi). Stąd też można przypuszczać, iż obraz stanowił pierwotnie zasłonę wielkopostną, wtórnie naciągniętą na krosna, bądź też od razu był pomyślany jako zasuwa w ołtarzu głównym na czas wielkiego postu. Nie obce są tu także występujące narzędzia męki Pańskiej, które chętnie wyobrażano, czego przykład stanowi antependium z 1838 roku w drewnianym kościele św. Mikołaja w Polance Wielkiej oraz narzędzia męki towarzyszące umęczonemu Chrystusowi na obrazie w ołtarzu bocznym w kościele św. Jakuba w Rzykach.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry. Ostatnią konserwację przeprowadzono na początku XXI wieku.

Literatura

Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1, Województwo krakowskie, red. J. Szablowski, Warszawa 1953, s. 9.

Streszczenie

Obraz Ukrzyżowania Chrystusa powstał zapewne w drugiej połowie XIX wieku, być może jako zasuwa do ołtarza z około 1850 roku lub zasłona wielkopostna, którą wtórnie użyto na zasuwie w nowym ołtarzu z lat 1925-1926.

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "Ukrzyżowanie Chrystusa", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/ukrzyzowanie-chrystusa

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności