Święty Jakub Starszy Apostoł

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków
Miejscowość
Kraków
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kraków Centrum
Parafia
Św. Marka
Kościół
Św. Marka
Miejsce przechowywania
Pomieszczenie na piętrze w południowo-zachodniej części kościoła
Identyfikator
DZIELO/25302
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
2. połowa XVII wieku
Technika i materiał
Olej na płótnie o splocie prostym, rama drewniana cięta profilowana, pomalowana farbą
Wymiary podstawowe
szerokość – 83,5 cm
wysokość – 122 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość bez ramy – 108 cm
Szerokość bez ramy – 68,5 cm
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Opis

Obraz o kształcie stojącego prostokąta. Cało postaciowe przedstawienie św. Jakuba starszego ujętego frontalnie, z głową zwróconą w lewą stronę. Twarz starszego mężczyzny, pociągła, z długim nosem, okolona średniej długości, lekko falującymi włosami i zarostem w kolorze ciemnobrązowym. W lewej, ugiętej w łokciu na wysokości pasa ręce trzyma otwartą księgę, a prawą, uniesioną do góry wspiera na halabardzie. Ubrany jest w szarą szatę przykrytą ciemnoróżowym płaszczem. Spod sukni wystają bose stopy. Tło stanowi pejzaż w odcieniu oliwkowym.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Stan zachowania obrazu bardzo zły, noszący ślady wcześniejszych napraw.

Krosno drewniane, niefazowane, bez klinów, widoczne zniszczenia przez owadzie szkodniki drewna – konieczna wymiana.

Odwrocie obrazu pomalowane białą farbą, mocno zabrudzone
i zakurzone. Płótno przesuszone, obwisłe, mało elastyczne – na licu wyraźnie odciśnięte krawędzie listew krosna.

Warstwa malarska silnie zabrudzona, mocno pożółkły werniks, całość wyraźne spękana z uniesionymi krawędziami, liczne odspojenia zaprawy i warstwy malarskiej (wynikające ze zbyt mocnej zaprawy (?)). Nawarstwienia na płótnie kruche, słabo związane z podłożem (konieczna niezwłoczna konsolidacja (!)), wzdłuż czterech krawędzi ubytki wszystkich warstw. W czasie wstępnych oględzin nie zidentyfikowano przemalowań czy uzupełnień warstwy malarskiej.

Rama najprawdopodobniej oryginalna, drewniana, profilowana, pokryta cienką warstwą zaprawy i pomalowana ciemną farbą (niepierwotnie (?)). Cała powierzchnia zabrudzona odchodami owadów. Widoczne bardzo liczne otwory po owadzich szkodnikach drewna, prawdopodobnie nadal aktywnych, miejscami drewno całkowicie przeżarte.

Proponowany, ogólny program prac konserwatorskich i restauratorskich:

• Sporządzenie szczegółowej dokumentacji opisowej i fotograficznej przed przystąpieniem do prac,
• Lokalne zabezpieczenie osypujących się nawarstwień i fragmentów,
• Wyjęcie z ram,
• Odkurzenie wszystkich elementów,
• (Ewentualna dezynsekcja elementów drewnianych jeśli nie zostanie przeprowadzona dla całego zespołu),
• Zdjęcie z krosien,
• Oczyszczenie warstw malarskich z luźno leżących nawarstwień,
• Relaksacja płócien na stole niskociśnieniowym połączona z konsolidacją osypujących się zapraw,
• Usunięcie z odwroci białej farby, łat, ocena rzeczywistego stanu zachowania podobrazi,
• Oczyszczenie warstw malarskich z zabrudzeń, werniksów, przemalowań oraz kitów,
• Naprawa rozdarć podobrazi,
• W zależności od stanu zachowania: dublaż lub wykonanie pasów brzeżnych,
• Wykonanie nowych krosien, fazowanych i klinowanych,
• Naciągnięcie płócien na nowe krosna,
• Uzupełnienie ubytków zapraw,
• Werniksowanie wstępne,
• Scalenie kolorystyczne warstw malarskich naśladowczo do oryginału,
• Werniksowanie końcowe,
• Konserwacja zabytkowych ram: rozpoznanie pirwotnej kolorystyki, wymiana zniszczonych elementów, uzupełnienie ubytków drewna, zapraw i scalenie kolorystyczne, nieznaczna modyfikacja ram dla bezpiecznej oprawy obrazów (wyrównianie i wygładzanie felców),
• Oprawa,
• Złożenie dokumentacji konserwatorskiej, opracowanie zaleceń dla użytkownika dot. optymalnych dla obrazów warunków przechowywania, ewentualnego transportu i ekspozycji,
• Ustalenie warunków gwarancji na wykonane prace, ewentualnych przyszłych konsultacji i stałego nadzoru konserwatorskiego.

Jak cytować?

A. Hola, K. Pakuła-Major, Agata Klejzerowicz, "Święty Jakub Starszy Apostoł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/swiety-jakub-starszy-apostol

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności