Obraz o kształcie stojącego prostokąta. Cało postaciowe przedstawienie św. Jakuba starszego ujętego frontalnie, z głową zwróconą w lewą stronę. Twarz starszego mężczyzny, pociągła, z długim nosem, okolona średniej długości, lekko falującymi włosami i zarostem w kolorze ciemnobrązowym. W lewej, ugiętej w łokciu na wysokości pasa ręce trzyma otwartą księgę, a prawą, uniesioną do góry wspiera na halabardzie. Ubrany jest w szarą szatę przykrytą ciemnoróżowym płaszczem. Spod sukni wystają bose stopy. Tło stanowi pejzaż w odcieniu oliwkowym.
Stan zachowania obrazu bardzo zły, noszący ślady wcześniejszych napraw.
Krosno drewniane, niefazowane, bez klinów, widoczne zniszczenia przez owadzie szkodniki drewna – konieczna wymiana.
Odwrocie obrazu pomalowane białą farbą, mocno zabrudzone
i zakurzone. Płótno przesuszone, obwisłe, mało elastyczne – na licu wyraźnie odciśnięte krawędzie listew krosna.
Warstwa malarska silnie zabrudzona, mocno pożółkły werniks, całość wyraźne spękana z uniesionymi krawędziami, liczne odspojenia zaprawy i warstwy malarskiej (wynikające ze zbyt mocnej zaprawy (?)). Nawarstwienia na płótnie kruche, słabo związane z podłożem (konieczna niezwłoczna konsolidacja (!)), wzdłuż czterech krawędzi ubytki wszystkich warstw. W czasie wstępnych oględzin nie zidentyfikowano przemalowań czy uzupełnień warstwy malarskiej.
Rama najprawdopodobniej oryginalna, drewniana, profilowana, pokryta cienką warstwą zaprawy i pomalowana ciemną farbą (niepierwotnie (?)). Cała powierzchnia zabrudzona odchodami owadów. Widoczne bardzo liczne otwory po owadzich szkodnikach drewna, prawdopodobnie nadal aktywnych, miejscami drewno całkowicie przeżarte.
Proponowany, ogólny program prac konserwatorskich i restauratorskich:
• Sporządzenie szczegółowej dokumentacji opisowej i fotograficznej przed przystąpieniem do prac,
• Lokalne zabezpieczenie osypujących się nawarstwień i fragmentów,
• Wyjęcie z ram,
• Odkurzenie wszystkich elementów,
• (Ewentualna dezynsekcja elementów drewnianych jeśli nie zostanie przeprowadzona dla całego zespołu),
• Zdjęcie z krosien,
• Oczyszczenie warstw malarskich z luźno leżących nawarstwień,
• Relaksacja płócien na stole niskociśnieniowym połączona z konsolidacją osypujących się zapraw,
• Usunięcie z odwroci białej farby, łat, ocena rzeczywistego stanu zachowania podobrazi,
• Oczyszczenie warstw malarskich z zabrudzeń, werniksów, przemalowań oraz kitów,
• Naprawa rozdarć podobrazi,
• W zależności od stanu zachowania: dublaż lub wykonanie pasów brzeżnych,
• Wykonanie nowych krosien, fazowanych i klinowanych,
• Naciągnięcie płócien na nowe krosna,
• Uzupełnienie ubytków zapraw,
• Werniksowanie wstępne,
• Scalenie kolorystyczne warstw malarskich naśladowczo do oryginału,
• Werniksowanie końcowe,
• Konserwacja zabytkowych ram: rozpoznanie pirwotnej kolorystyki, wymiana zniszczonych elementów, uzupełnienie ubytków drewna, zapraw i scalenie kolorystyczne, nieznaczna modyfikacja ram dla bezpiecznej oprawy obrazów (wyrównianie i wygładzanie felców),
• Oprawa,
• Złożenie dokumentacji konserwatorskiej, opracowanie zaleceń dla użytkownika dot. optymalnych dla obrazów warunków przechowywania, ewentualnego transportu i ekspozycji,
• Ustalenie warunków gwarancji na wykonane prace, ewentualnych przyszłych konsultacji i stałego nadzoru konserwatorskiego.
A. Hola, K. Pakuła-Major, Agata Klejzerowicz, "Święty Jakub Starszy Apostoł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/swiety-jakub-starszy-apostol