Święty Bartłomiej Apostoł

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków
Miejscowość
Kraków
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kraków Centrum
Parafia
Św. Marka
Kościół
Św. Marka
Miejsce przechowywania
Pomieszczenie na piętrze w południowo-zachodniej części kościoła
Identyfikator
DZIELO/25300
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
2 poł. XVII w.
Technika i materiał
Olej na płótnie o splocie prostym, rama drewniana cięta profilowana, pomalowana farbą
Wymiary podstawowe
szerokość – 83,5 cm
wysokość – 122 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość bez ramy – 108 cm
Szerokość bez ramy – 68,5 cm
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Opis

Obraz o kształcie stojącego prostokąta. Cało postaciowe przedstawienie św. Bartłomieja ujętego frontalnie, z głową zwróconą w prawą stronę. Twarz starszego mężczyzny, pociągła, z długim nosem, okolona średniej długości, kręconymi włosami i zarostem w kolorze jasno brązowym. W prawej ugiętej w łokciu ręce na wysokości serca trzyma otwartą księgę, a w lewą, ugiętą w łokciu, uniesioną na wysokości pasa trzyma skierowany ostrzem w dół nóż. Ubrany w czerwoną szatę okrytą zielonym płaszczem. Spod sukni wystają bose stopy. Tło stanowi pejzaż w odcieniu oliwkowym.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Stan zachowania obrazu bardzo zły, noszący ślady wcześniejszych napraw.

Krosno drewniane, niefazowane, bez klinów, niemal całkowicie zniszczone przez owadzie szkodniki drewna (brak fragmentu dolnej listwy).

Odwrocie obrazu pomalowane białą farbą, mocno zabrudzone
i zakurzone. Przy górnej krawędzi naklejona od odwrocia łatka 8 x 5 cm w formie leżącego prostokąta (pod białą farbą). Płótno przesuszone, wyraźnie obwisłe, mało elastyczne – na licu odciśnięte krawędzie listew krosna.

Warstwa malarska silnie zabrudzona, mocno pożółkły werniks, całość pokryta bardzo gęsta siatką spękań z uniesionymi krawędziami, liczne odspojenia zaprawy i warstwy malarskiej (wynikające ze zbyt mocnej zaprawy (?)). Nawarstwienia na płótnie kruche, słabo związane z podłożem (konieczna niezwłoczna konsolidacja (!)). W czasie wstępnych oględzin stwierdzono, iż najprawdopodobniej warstwa malarska jest w całości przemalowana. Wzdłuż prawej krawędzi kompozycji liczne ubytki do płótna, część retuszy występuje bezpośrednio na płótnie bez zaprawy.

Rama najprawdopodobniej oryginalna, drewniana, profilowana, pokryta cienką warstwą zaprawy i pomalowana ciemną farbą (niepierwotnie (?)). Rama zdeformowana i wygięta do środka. Cała powierzchnia zabrudzona odchodami owadów. Widoczne bardzo liczne otwory po owadzich szkodnikach drewna, prawdopodobnie nadal aktywnych, dolna listwa całkowicie przeżarta – niemal nic z niej nie zostało.

Proponowany, ogólny program prac konserwatorskich i restauratorskich:

• Sporządzenie szczegółowej dokumentacji opisowej i fotograficznej przed przystąpieniem do prac,
• Lokalne zabezpieczenie osypujących się nawarstwień i fragmentów,
• Wyjęcie z ram,
• Odkurzenie wszystkich elementów,
• (Ewentualna dezynsekcja elementów drewnianych jeśli nie zostanie przeprowadzona dla całego zespołu),
• Zdjęcie z krosien,
• Oczyszczenie warstw malarskich z luźno leżących nawarstwień,
• Relaksacja płócien na stole niskociśnieniowym połączona z konsolidacją osypujących się zapraw,
• Usunięcie z odwroci białej farby, łat, ocena rzeczywistego stanu zachowania podobrazi,
• Oczyszczenie warstw malarskich z zabrudzeń, werniksów, przemalowań oraz kitów,
• Naprawa rozdarć podobrazi,
• W zależności od stanu zachowania: dublaż lub wykonanie pasów brzeżnych,
• Wykonanie nowych krosien, fazowanych i klinowanych,
• Naciągnięcie płócien na nowe krosna,
• Uzupełnienie ubytków zapraw,
• Werniksowanie wstępne,
• Scalenie kolorystyczne warstw malarskich naśladowczo do oryginału,
• Werniksowanie końcowe,
• Konserwacja zabytkowych ram: rozpoznanie pirwotnej kolorystyki, wymiana zniszczonych elementów, uzupełnienie ubytków drewna, zapraw i scalenie kolorystyczne, nieznaczna modyfikacja ram dla bezpiecznej oprawy obrazów (wyrównianie i wygładzanie felców),
• Oprawa,
• Złożenie dokumentacji konserwatorskiej, opracowanie zaleceń dla użytkownika dot. optymalnych dla obrazów warunków przechowywania, ewentualnego transportu i ekspozycji,
• Ustalenie warunków gwarancji na wykonane prace, ewentualnych przyszłych konsultacji i stałego nadzoru konserwatorskiego.

Jak cytować?

A. Hola, K. Pakuła-Major, Agata Klejzerowicz, "Święty Bartłomiej Apostoł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/swiety-bartlomiej-apostol

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności