Św. Wawrzyniec

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Myślenice
Miejscowość
Głogoczów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Mogilany
Parafia
Św. Marii Magdaleny
Miejsce przechowywania
ołtarz
Identyfikator
DZIELO/01446
Kategoria
rzeźba
Czas powstania
XVIII wiek
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Opis

Całopostaciowa, pełnoplastyczna figura św. Wawrzyńca stojącego w kontrapoście na niewysokiej podstawie, zwróconego na wprost. Skierowaną nieznacznie w lewo głowę charakteryzuje owalna twarz o młodzieńczych rysach z niskim czołem, wysoko uniesionymi brwiami, dużymi oczami, długim nosem i wąskimi ustami ujętymi bruzdami. Włosy krótkie, zaczesane do tyłu, odsłaniające uszy. Święty ubrany jest w srebrzoną, silnie fałdowaną albę i złoconą, obszytą glonem i frędzlą dalmatykę z motywem uskrzydlonej główki anielskiej na piersiach. Na nogach ma czarne buty. Prawa, zgięta w łokciu ręka uniesiona do góry z wyprostowanym palcem wskazującym, lewa opuszczona w dół, z gałązką palmową w dłoni.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Szczepan, uważany za pierwszego w dziejach chrześcijaństwa męczennika, jak większość pierwszych wyznawców Jezusa, był żydowskiego pochodzenia. Nie jest znana data i miejsce jego narodzin, jednak brzmienie wywodzącego się z języka greckiego imienia „Stephanos” (wieniec, korona), pozwala przypuszczać, iż był zhellenizowanym Żydem, posługującym się na co dzień greką. Jego postać pojawia się w Dziejach Apostolskich, w roli jednego z pierwszych siedmiu diakonów. Ich zadaniem było wsparcie ewangelizujących apostołów, głównie poprzez niesienie pomocy potrzebującym. Według Pisma Świętego w gronie tym wyróżniała się obdarzona wielką mądrością postać św. Szczepana, który z wielkim zapałem oddawał się głoszeniu Ewangelii. Jego działalność oraz chęć częściowego zreformowania judaizmu rozbudziła wrogość wśród Żydów. Trzy lata po śmierci Jezusa, w 36 roku Szczepan stanął przed Sanhedrynem. Starał się wówczas uświadomić Żydom, iż na przestrzeni wieków naród wybrany stale sprzeciwiał się zamysłom Boga, stąd ich niezrozumienie chrześcijaństwa (Dz 6, 8-7, 53). Podkreślał, że powinnością Izraela było przygotowanie ludzkości na przyjście Zbawiciela, którego w efekcie zabili. Został oskarżony, iż występuje przeciwko prawu i skazany na śmierć przez ukamienowanie (Dz 7, 54-60). Przed egzekucją publicznie wyznał wiarę w Chrystusa. Według Dziejów Apostolskich świadkiem ukamienowania św. Szczepana był Szaweł, wówczas młodzieniec, jeden z faryzeuszy prześladujących chrześcijan, wkrótce potem nawrócony Apostoł Narodów, św. Paweł. Śmierć św. Szczepana zapoczątkowała „wielkie prześladowanie w Kościele jerozolimskim” (Dz 8,1), jakie było dziełem wyznawców mojżeszowych. Mimo tego że kult św. Szczepana rozwinął się tuż po jego męczeństwie, miejsce jego pochówku pozostawało nieznane aż do 415 roku. Nad jego grobem oraz w miejscu ukamienowania zostały wzniesione bazyliki. Czczony także przez Kościół wschodni święty diakon stał się patronem kamieniarzy, tkaczy i kucharzy. Jego wspomnienie przypada na drugi dzień oktawy świąt Bożego Narodzenia, z którego obchodami wiąże się staropolski obyczaj obrzucania zbożem na pamiątkę kamienowania. Wizerunki św. Szczepana charakteryzuje młodzieńcza fizjonomia i strój diakoński oraz symbole jego działalności ewangelizacyjnej i męczeństwa – księga, kamienie i gałązka palmowa. Często jest ukazywany ze św. Wawrzyńcem, innym wczesnochrześcijańskim świętym diakonem, który także w młodym wieku poniósł śmierć męczeńską.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Bardzo dobry.

Streszczenie

Umieszczona w jednym z ołtarzy bocznych w kościele parafialnym w Głogoczowie figura przedstawia św. Szczepana, jednego z pierwszych męczenników chrześcijańskich. Rzeźba powstała w XVIII wieku.

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Św. Wawrzyniec ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-wawrzyniec-7

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności