Św. Rozalia

Dzieje zabytku

Obraz został namalowany w 1882 roku.

Opis

Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem św. Rozalii. W centrum kompozycji święta została ukazana w półpostaci z głową delikatnie przechyloną na prawe ramię. Święta ma ręce ugięte w łokciach, skrzyżowane na wysokości talii, prawą wspiera na czaszce, a w lewej trzyma gałązkę z pękami różowych kwiatów lilii. Palec wskazujący prawej ręki ma wyprostowany, skierowany w kierunku prawego, dolnego naroża obrazu. Ubrana jest w szarą suknię oraz szary płaszcz zdobiony pomarańczowymi kolistymi kwiatami z zielonymi listkami. Szaty zdobione są konturowaną niebieską kreską oraz drobnymi kwiatkami w kształcie czterech bordowych kropek. Twarz pełna o jasnej karnacji z szerokim nosem, niebieskimi oczami, czerwonymi ustami i wysokim czołem. Włosy długie, ciemnobrązowe, opadające na plecy. Na głowie święta ma złożony wianek z czerwonych i niebieskich róż, a wokół niej szary nimb, okolony zielono-czarnym konturem. W lewym dolnym narożu obrazu znajduje się sumarycznie ukazana skała, na której leży czaszka. Tło o intensywnych barwach, po prawej stronie ciemnoniebieskie z wysoką żółtą trawą, natomiast po prawej stronie rozświetlone na żółto wychodzącymi z lewego górnego naroża obrazu promieniami. Ramą prosta, drewniana, bejcowana.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz św. Rozalii z 1882 roku charakteryzuje się użyciem środków typowych dla malarstwa ludowego: zastosowania silnego konturu, plamy barwnej, płaszczyznowości, prostoty formy, przy jednoczesnym zastosowaniu dekoracyjności. „Kontur jest podstawowym środkiem wypowiadania się artysty ludowego. On konstytuuje formę obrazu i wyznacza miejsce drugiemu środkowi plastycznemu, tj. barwie” – pisał o zastosowaniu tych dwóch podstawowych środków w malarstwie ludowym Tadeusz Seweryn (T. Seweryn, 1937). Kontur na obrazie św. Rozalii zakreśla nie tylko kształt formy głównej postaci, ale wyznacza również draperie szat, czy zakończenie brzegów ubioru, a nawet szczegóły anatomiczne czaszki. Jego wypełnieniem jest płaska, jednolita plama barwna. Dodatkowo obraz został ozdobiony ornamentem roślinnym rozsianym po ubiorze świętej. Są to charakterystyczne dla malarstwa ludowego koliste róże. Ornament ten został położony płasko, bez odniesienia się do zakrzywień i uwypukleń materiału sukni, jak gdyby „żył swoim własnym życiem”. Płaszczyznowość ukazana na ubiorze świętej kończy się jednak wraz z granicami konturu okalającego jej strój. Twarz Rozalii, w dysharmonii to pozostałej części obrazu została oddana światłocieniowo. Autorem obraz jest ten sam artysta, który wykonał wizerunek Matki Boskiej Karmiącej znajdujący się również w kaplicy w Wilkowie.

Ukazana na obrazie święta Rozalia żyła w latach 1130-1165 lub 1170. Po odrzuceniu propozycji małżeństwa, uciekła z Monte Pellegrino i zamieszkała w grocie, w której wiodła pokutne życie i w której zmarła. Podczas zarazy w Palermo w 1624 roku objawiła się niewieście, której zdradziła miejsce swojego pochówku. Po przeniesieniu relikwii świętej do miasta, epidemia ustąpiła. Odtąd święta jest patronką od chorób zakaźnych. W ikonografii, tak jak na omawianym dziele przedstawiana jest jako młoda kobieta, żyjąca w ascezie, w grocie skalnej. Jej atrybutami są kwiaty róż, odnoszące się do jej imienia oraz czaszka i krucyfiks symbolizujące pokutne życie.

Streszczenie

Obraz św. Rozalii został namalowany w 1882 roku i charakteryzuje się użyciem środków typowych dla malarstwa ludowego. Autorem obraz jest ten sam artysta, który wykonał wizerunek Matki Boskiej Karmiącej znajdujący się również w kaplicy w Wilkowie. Ukazana na obrazie święta Rozalia żyła w latach 1130-1165 lub 1170. Po odrzuceniu propozycji małżeństwa, uciekła z Monte Pellegrino i zamieszkała w grocie, w której wiodła pokutne życie i w której zmarła. Podczas zarazy w Palermo w 1624 roku objawiła się niewieście, której zdradziła miejsce swojego pochówku. Po przeniesieniu relikwii świętej do miasta, epidemia ustąpiła. Odtąd święta jest patronką od chorób zakaźnych. W ikonografii, tak jak na omawianym dziele przedstawiana jest jako młoda kobieta, żyjąca w ascezie, w grocie skalnej. Jej atrybutami są kwiaty róż, odnoszące się do jej imienia oraz czaszka i krucyfiks symbolizujące pokutne życie.

Bibliografia