Św. Antoni Opat

Dzieje zabytku

Dzieje zabytku nie są znane.

Opis

Obraz w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym, ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum obrazu św. Antoni ukazany w całej postaci, zwrócony w trzech czwartych w prawo, z odwróconą w tył głową, w wykroku. W lewej, ugiętej ręce trzyma krucyfiks, prawą wyciągniętą w bok opiera się na lasce. Twarz ma pociągłą, ascetyczną, rysy wydobyte delikatnym światłocieniem, oczy zwrócone ku górze, podkreślone kości policzkowe; wokół głowy nimb promienisty. Twarz okolona długą, siwiejącą, gęstą brodą opadającą na pierś. Święty ubrany w biały habit, z kapturem na głowie. Z prawej strony na barku krzyż tau. Święty ukazany w drodze, na tle pejzażu. Na końcu drogi, po prawej stronie, w połowie wysokości obrazu, widoczna chata z niewielką sceną kuszenia św. Antoniego. Po lewej stronie obrazu pagórek. Powyżej ukazane ciemne szaroniebieskie niebo z skłębionymi chmurami. Postać oświetlona z prawej strony. Kolorystyka z przewagą tonów ciepłych, szarobrązowych. Silny, kontrastowy światłocień, delikatne przejścia tonalne.

Zarys problematyki artystycznej

Antoni Opat urodził się około 251 roku, pochodził z zamożnej, koptyjskiej rodziny i otrzymał staranne wychowanie religijne. Pod wpływem nauk Jezusa postanowił rozdać swój majątek i oddać się modlitwie, umartwianiu oraz postom z dala od ludzi. Około 275 roku przeniósł się na Pustynię Libijską i zamknął w starym grobowcu, a około 10 lat później zamieszkał w ruinach fortecy w pobliżu Afroditopolis. Był wielokrotnie kuszony przez szatana i miał wizje. Z czasem wokół Antoniego zaczęli gromadzić się i tworzyć kolonie inni eremici, a on jako ich duchowy ojciec był dla nich wzorem postępowania, uzdrawiał, dokonywał egzorcyzmów. Kult Antoniego Opata rozpoczął się w V wieku, zwracano się do niego w czasie zarazy i pożarów, uchodził za patrona zwierząt domowych, stał się patronem szpitali i schronisk dla bezdomnych. Został przedstawiony w habicie z kapturem, na którym widniej krzyż egipski, z krucyfiksem i ukazaną w oddali sceną kuszenia. Wizerunek patrona kościoła jest przykładem dobrej jakości malarstwa XVIII wieku, charakteryzuje się subtelnym światłocieniem i ciekawą kompozycją.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, brak fragmentu płótna z partii wieńczącej; po konserwacji.

Streszczenie

Osiemnastowieczny obraz przedstawiający Antoniego Opata, jednego z patronów kościoła jest przykładem dobrej jakości malarstwa XVIII wieku. Święty został ukazany w habicie z kapturem, w tle widoczna jest niewielka scena kuszenia.

Bibliografia