Św. Andrzej Bobola
Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Świątniki Górne
Miejscowość
Świątniki Górne
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Mogilany
Parafia
Św. Stanisława Biskupa i Męczennika
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/08529
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XIX wiek (?)
Technika i materiał
olej na płótnie; drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Dzieje zabytku
Dzieje zabytku nie są znane.
Opis
Przedstawienie stanowi jedynie portret świętego, który ma głowę przechyloną na prawo i wzrok skierowany do góry. Bobola ma prostokątną twarz, uniesione brwi, wąski nos i ledwie zaznaczone, zamknięte usta; twarz okala siwa broda, krótkie włosy są zaczesane na boki i do tyłu. Pod szyją widać kawałek czarnej, rozciętej sutanny nałożonej na białą koszulę. Tło jest jednolite, brązowe, jaśniejące wokół głowy świętego otoczonej nimbem. Okrągły obraz ujęto ramką utworzoną z liści laurowych umieszczoną w rozbudowanym obramowaniu w kształcie zbliżonym do stojącego prostokąta o zaoblonych dołem krawędziach. Wypełniają je wychodzące od centralnie umieszczonej palmety sploty płaskorzeźbionej, złotej wici roślinnej z rozwiniętymi kwiatami umieszczone na bordowym tle; górna krawędź dekorowana koronką.
Zarys problematyki artystycznej
Święty Andrzej Bobola urodził się w 1591 i zmarł w 1657 roku. Pochodził ze szlacheckiej rodziny, w wieku 20 lat wstąpił do zakonu jezuitów w Wilnie. Był utalentowanym kaznodzieją, nazywano go apostołem Pińszczyzny. Poniósł śmierć męczeńską z rąk Kozaków na rynku Janowa. Kult Boboli rozwijał się w Polsce, Niemczech oraz Austrii od początku XVIII wieku. W ikonografii najpierw przedstawiano go w otoczeniu lub na tle scen męczeństwa, z szablami wbitymi w kark i lewą rękę. Od XIX wieku postać występuje bez towarzyszących mu wcześniej scen. Rysy twarzy, także na świątnickim wizerunku, odwzorowane bywają najczęściej ze sztychu Girolama Rossiego. Obraz wykazuje cechy malarstwa XIX wieku, autor realistycznie ukazał odkryte partie ciała, bardziej ogólnie potraktował szaty i zastosował ponadczasowe, gładkie tło.
Kształt obramowania obrazu wskazuje, że mógł zostać wykonany jako zwieńczenie ołtarza lub stanowił przedstawienie feretronu.
Stan zachowania / Prace konserwatorskie
Dobry, widoczne jedynie nieznaczne załamania płótna oraz niewielkie odpryski warstwy malarskiej i polichromii.
Streszczenie
Obraz z przedstawieniem św. Andrzeja Boboli został namalowany w XIX wieku. Powtórzono w nim rysy twarzy świętego ukazane na sztychu Girolama Rossiego. Kształt obramowania obrazu wskazuje, że mógł zostać wykonany jako zwieńczenie ołtarza lub stanowił przedstawienie feretronu.
Osoby związane z dziełem
Inne dzieła z tego miejsca
![Zdjęcie nr 1: Wmurowana w ścianę kościoła tablica epitafijna w formie leżącego prostokąta z uszakami, na środku których umieszczono metalowe rozetki maskujące miejsca mocowania. Na środku tablicy widnieje złocona inskrypcja „Ś(WIĘTEJ) P(AMIĘCI) / KS(IĄDZ) FRANCISZEK / KARPIŃSKI / PROBOSZCZ W ŚWIĄTNIKACH GÓRNYCH / OD R(OKU) 1885 DO R(OKU) 1906. / UR[ODZONY] W ANDRYCHOWIE 7. X 1851 / UMARŁ W PODGÓRZU 2. VII 1908 / CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI”.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/576164ff94eef3d32613d936/WorkImage/5bbb5fc17e4d32a568de0d87/5bbb5fc17e4d32a568de0d87_blockSmall.jpg?rand=1742069976)
![Zdjęcie nr 1: Tablica epitafijna w formie leżącego prostokąta wmurowana w ścianę kościoła. Na środku umieszczono złoconą inskrypcję „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / JÓZEFOWI MICHALCOWI / *1817 +1875 / Fundatorowi ogniotrwałego dachu / na tutejszym kościele / Błogosławieni umarli Którzy w Panu / umierają abowiem uczynki ich za nimi idą „Obj(awienie) ś[więtego] Jana XIV 13”. Treść ujęto bordiurą z faliście wijącej się wici roślinnej.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/576164ff94eef3d32613d93b/WorkImage/5bbb61c53bb78451700be2de/5bbb61c53bb78451700be2de_blockSmall.jpg?rand=1742069976)
Podobne dzieła
Po tytule
Po kategorii
Po tagach
Po technice i materiale
![Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5761632794eef3d32613ba97/WorkImage/5b446d5a4d9d597226db9bba/5b446d5a4d9d597226db9bba_home.jpg?rand=1742069976)
Jak cytować?
Agata Felczyńska, "Św. Andrzej Bobola", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-andrzej-bobola-2