Rzeźba anioła przy południowym filarze ołtarza Matki Boskiej

Dzieje zabytku

Precyzyjne datowanie rzeźb z ołtarza Matki Boskiej Bolesnej nie jest możliwe. Ich powstanie należy wiązać z okresem prac nad ołtarzem. Około połowy XVIII wieku w kościele św. Marka przystąpiono do kompletowania nowego wyposażenia, które miało zostać stworzone jako spójny zespół dzieł zgody z wymogami stylu barokowego, a także programu ideowego.
Autorem Ołtarza Matki Boskiej Bolesnej, a także sąsiadującego z nim ołtarza, przy filarze północnym, św. Anny Samotrzeć był Antoni Gegenbaur. Prace dla kościoła św. Marka mógł wykonać po 1755 roku, bowiem od tego roku był notowany w Krakowie. Ponadto w archiwum kościoła zachował się kontrakt z artystą, który został zawarty w 1766 roku, dotyczący prac nad gzymsem.

Opis

Rzeźba anioła, przyścienna, drewniana, polichromowana, złocona, ścięta i wydrążona od tyłu. Anioł przedstawiony frontalnie, w pozycji stojącej, w kontrapoście. Prawa ręka lekko zgięta wyciągnięta ku przodowi. Lewa dłoń uniesiona ku twarzy. Głowa osadzona na długiej szyi, lekko uniesiona ku górze, przechylona w kierunku prawego ramienia i zwrócona w ¾. Twarz o młodzieńczych rysach, pociągła, dość szczupła, z prostym nosem, drobnymi, lekko rozchylonymi ustami, prostym nosem i wystającym podbródkiem. Głowa okolona jasnobrązowymi, falowanymi wlosami. U ramion anioła skrzydła. Anioł odziany w udrapowane szaty opadające swobodnie wzdłuż ciała i obnażające tors. Polichromia ciała naturalistyczna. Szaty koloru czerwonego. Skrzydła anioła złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Autorstwo ołtarza z którego pochodzą rzeźby przypisywane jest Antoniemu Gegenbaurowi, artyście działającemu w Krakowie w 2. połowie XVIII wieku, który wykonał prace dla kościoła bernardynów oraz kościoła Bożego Ciała w Krakowie.
Rzeźby autorstwa Gegenbaura wykonane są w drewnie, a ich polichromia jest naturalistyczna, a szaty są złocone lub malowane w odpowiednich kolorach. Artysta wprowadza charakterystyczny kontur rzeźb, o urozmaiconym i szerokim przebiegu. Gegenbaur kształtuje wysmuklone, wydłużone postacie, a ich sylwetki uchwycone są w dynamicznych pozach.
Na podstawie analizy dzieł Antoni Gegenbaur zaliczany jest do przedstawicieli nurtu południowoniemieckiego, który można wyróżnić w rozwoju twórczości krakowskiej 2. połowy XVIII wieku. Tworzyli go przede wszystkim artyści napływowi, wprowadzający rozwiązania odmienne od tradycji miejscowych.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry

Streszczenie

Rzeźby aniołów z ołtarza bocznego Matki Boskiej Bolesnej w kościele św. Marka w Krakowie zostały wykonane w 2. połowie XVIII wieku. Autorem prac jest rzeźbiarz Antoni Gegenbaur notowany w Krakowie w latach 1755-1773.

Bibliografia