Rodzina Marii
Zdjęcie nr 1: Obraz ukazujący "Rodzinę Marii" uzyskał kształt stojącego prostokąta. Pole obrazowe zamyka drewniana, fazowana rama w narożach zdobiona motywem roślinnym. Z lewej strony na kamiennym postumencie jednostopniowym siedzi na krześle Maria, trzymająca na kolanach Dzieciątko Jezus. Madonna została ukazana w ujęciu en trois quarts w prawo. Jej żywe spojrzenie skierowane jest w stronę widza. Ma owalną twarz o pucułowatych, rumianych policzkach, wysokim czole, wyrazistym nosie i czerwonych ustach. Brązowe włosy z widocznym przedziałkiem na środku głowy zostały zaczesane do tyłu. Madonna ubrana jest w szkarłatnofioletową suknię z dekoltem nieznacznie przysłoniętym białą chustą. Opadająca ku ziemi sztywnymi draperiami suknia odsłania fragment jej lewej stopy. Częściowo na lewym ramieniu oraz na kolanach widać ciemnoniebieski płaszcz. Jej głowę otacza niewielka świetlista poświata. Madonna obiema rękami podtrzymuje małego Jezusa. Dzieciątko na kolanach matki siedzi na białej chuście, która równocześnie okrywa dolną część jego postaci. Chrystus został ujęty en trois quarts w prawo. Jest to korpulentna postać o jasnej karnacji ciała i nogach zgiętych w kolanach. Lewą rączkę wspiera na lewej dłoni Maryi, a prawą wyciąga w stronę podchodzącego do niego małego św. Jana Chrzciciela. Także mały Jezus ma owalną, pucołowatą, rumianą twarz. Charakteryzuje ją wysokie czoło, wydatny nos i i czerwone usta. Głowę otaczają krótkie, jasnobrązowe włosy oraz niewielka, świetlista poświata. Z zainteresowaniem spogląda na baranka, którego z wysiłkiem zdaje mu się podawać mały Jan Chrzciciel. Bosy Chrzciciel, stawiając prawą nogę na kamienny stopień, z wielkim wysiłkim trzyma oburącz siedzącego baranka. Został ukazany w ujęciu en trois quarts w lewo. Ma jasną karnację ciała. Jego owalna twarz charakteryzuje się wysokim czołem, przymkniętymi oczami, lekko zadartym nosem, pucułowatymi, rumianymi policzkami oraz małymi ustami. Okrywa go sięgająca kolan ciemnougrowa tkanina przerzucona przez lewe ramię i przewiązana w pasie. Szarobiały baranek zwrócony głową w lewo, prawą nogą podtrzymuje laskę krzyżową z jasnoszkarłatnym, rozwianym proporcem ze złotym napisem „Ecce Agnus Dei”. Za św. Janem stoi mocno pochylona św. Anna, która zdaje się polecać malca. Została ukazana w profilu w nieznacznym kontrapoście. Lewą ręką podaje Jezusowi gruszkę, prawą zdaje się zachęcać do donacji św. Jana Chrzciciela. Anna ma jasną karnację, wydatny nos i podbródek oraz usta z kącikami skierowane ku dołowi. Na jej twarzy zaznaczono zmarszczki. Na głowie ma rozwianą, szarobiałą chustę szczelnie okrywającą włosy, której końce opadają na pierś oraz podwikę w tym samym kolorze. Świętą okrywa jasnoszkarłatny płaszcz opadający do ziemi, spod którego widać ciemnoniebieski rękaw i spód sukni. Prawa stopa Anny jest obuta w sandał. W tyle pomiędzy św. Anną a Marią widać w półpostaci stojącego w cieniu św. Joachima. Jest to ujęty en trois quarts w prawo starzec czytający otwartą księgę. Podtrzymuje ją lewą ręką, na poziomo ułożonym prawym przedramieniu. Ma pociągłą twarz z widocznym łysym czołem, wydatny, prosty nos, krótkie włosy odsłaniające lewe ucho oraz siwy zarost. Ubrany jest w ciemnogranatową szatę okrytą ciemnougrowym płaszczem. Obok Joachima, a za św. Anną, wyobrażono fragment szarej kolumny na postumencie. Z jej prawej strony widoczny jest wysoki parapet pod którym ukazano girlandę z winnych gron i z pękniętym owocem granatu. Przy samej krawędzi obrazu namalowano fragmentarycznie widoczne wielokolorowe kwiaty w wazonie. Z kolei nad Madonną rozpięto ciemnooliwkową, podwiniętą kotarę.
Zdjęcie nr 2: Obraz ukazujący "Rodzinę Marii" uzyskał kształt stojącego prostokąta. Pole obrazowe zamyka drewniana, fazowana rama w narożach zdobiona motywem roślinnym. Z lewej strony na kamiennym postumencie jednostopniowym siedzi na krześle Maria, trzymająca na kolanach Dzieciątko Jezus. Madonna została ukazana w ujęciu en trois quarts w prawo. Jej żywe spojrzenie skierowane jest w stronę widza. Ma owalną twarz o pucułowatych, rumianych policzkach, wysokim czole, wyrazistym nosie i czerwonych ustach. Brązowe włosy z widocznym przedziałkiem na środku głowy zostały zaczesane do tyłu. Madonna ubrana jest w szkarłatnofioletową suknię z dekoltem nieznacznie przysłoniętym białą chustą. Opadająca ku ziemi sztywnymi draperiami suknia odsłania fragment jej lewej stopy. Częściowo na lewym ramieniu oraz na kolanach widać ciemnoniebieski płaszcz. Jej głowę otacza niewielka świetlista poświata. Madonna obiema rękami podtrzymuje małego Jezusa. Dzieciątko na kolanach matki siedzi na białej chuście, która równocześnie okrywa dolną część jego postaci. Chrystus został ujęty en trois quarts w prawo. Jest to korpulentna postać o jasnej karnacji ciała i nogach zgiętych w kolanach. Lewą rączkę wspiera na lewej dłoni Maryi, a prawą wyciąga w stronę podchodzącego do niego małego św. Jana Chrzciciela. Także mały Jezus ma owalną, pucołowatą, rumianą twarz. Charakteryzuje ją wysokie czoło, wydatny nos i i czerwone usta. Głowę otaczają krótkie, jasnobrązowe włosy oraz niewielka, świetlista poświata. Z zainteresowaniem spogląda na baranka, którego z wysiłkiem zdaje mu się podawać mały Jan Chrzciciel. Bosy Chrzciciel, stawiając prawą nogę na kamienny stopień, z wielkim wysiłkim trzyma oburącz siedzącego baranka. Został ukazany w ujęciu en trois quarts w lewo. Ma jasną karnację ciała. Jego owalna twarz charakteryzuje się wysokim czołem, przymkniętymi oczami, lekko zadartym nosem, pucułowatymi, rumianymi policzkami oraz małymi ustami. Okrywa go sięgająca kolan ciemnougrowa tkanina przerzucona przez lewe ramię i przewiązana w pasie. Szarobiały baranek zwrócony głową w lewo, prawą nogą podtrzymuje laskę krzyżową z jasnoszkarłatnym, rozwianym proporcem ze złotym napisem „Ecce Agnus Dei”. Za św. Janem stoi mocno pochylona św. Anna, która zdaje się polecać malca. Została ukazana w profilu w nieznacznym kontrapoście. Lewą ręką podaje Jezusowi gruszkę, prawą zdaje się zachęcać do donacji św. Jana Chrzciciela. Anna ma jasną karnację, wydatny nos i podbródek oraz usta z kącikami skierowane ku dołowi. Na jej twarzy zaznaczono zmarszczki. Na głowie ma rozwianą, szarobiałą chustę szczelnie okrywającą włosy, której końce opadają na pierś oraz podwikę w tym samym kolorze. Świętą okrywa jasnoszkarłatny płaszcz opadający do ziemi, spod którego widać ciemnoniebieski rękaw i spód sukni. Prawa stopa Anny jest obuta w sandał. W tyle pomiędzy św. Anną a Marią widać w półpostaci stojącego w cieniu św. Joachima. Jest to ujęty en trois quarts w prawo starzec czytający otwartą księgę. Podtrzymuje ją lewą ręką, na poziomo ułożonym prawym przedramieniu. Ma pociągłą twarz z widocznym łysym czołem, wydatny, prosty nos, krótkie włosy odsłaniające lewe ucho oraz siwy zarost. Ubrany jest w ciemnogranatową szatę okrytą ciemnougrowym płaszczem. Obok Joachima, a za św. Anną, wyobrażono fragment szarej kolumny na postumencie. Z jej prawej strony widoczny jest wysoki parapet pod którym ukazano girlandę z winnych gron i z pękniętym owocem granatu. Przy samej krawędzi obrazu namalowano fragmentarycznie widoczne wielokolorowe kwiaty w wazonie. Z kolei nad Madonną rozpięto ciemnooliwkową, podwiniętą kotarę.
Zdjęcie nr 3: Obraz ukazujący "Rodzinę Marii" uzyskał kształt stojącego prostokąta. Pole obrazowe zamyka drewniana, fazowana rama w narożach zdobiona motywem roślinnym. Z lewej strony na kamiennym postumencie jednostopniowym siedzi na krześle Maria, trzymająca na kolanach Dzieciątko Jezus. Madonna została ukazana w ujęciu en trois quarts w prawo. Jej żywe spojrzenie skierowane jest w stronę widza. Ma owalną twarz o pucułowatych, rumianych policzkach, wysokim czole, wyrazistym nosie i czerwonych ustach. Brązowe włosy z widocznym przedziałkiem na środku głowy zostały zaczesane do tyłu. Madonna ubrana jest w szkarłatnofioletową suknię z dekoltem nieznacznie przysłoniętym białą chustą. Opadająca ku ziemi sztywnymi draperiami suknia odsłania fragment jej lewej stopy. Częściowo na lewym ramieniu oraz na kolanach widać ciemnoniebieski płaszcz. Jej głowę otacza niewielka świetlista poświata. Madonna obiema rękami podtrzymuje małego Jezusa. Dzieciątko na kolanach matki siedzi na białej chuście, która równocześnie okrywa dolną część jego postaci. Chrystus został ujęty en trois quarts w prawo. Jest to korpulentna postać o jasnej karnacji ciała i nogach zgiętych w kolanach. Lewą rączkę wspiera na lewej dłoni Maryi, a prawą wyciąga w stronę podchodzącego do niego małego św. Jana Chrzciciela. Także mały Jezus ma owalną, pucołowatą, rumianą twarz. Charakteryzuje ją wysokie czoło, wydatny nos i i czerwone usta. Głowę otaczają krótkie, jasnobrązowe włosy oraz niewielka, świetlista poświata. Z zainteresowaniem spogląda na baranka, którego z wysiłkiem zdaje mu się podawać mały Jan Chrzciciel. Bosy Chrzciciel, stawiając prawą nogę na kamienny stopień, z wielkim wysiłkim trzyma oburącz siedzącego baranka. Został ukazany w ujęciu en trois quarts w lewo. Ma jasną karnację ciała. Jego owalna twarz charakteryzuje się wysokim czołem, przymkniętymi oczami, lekko zadartym nosem, pucułowatymi, rumianymi policzkami oraz małymi ustami. Okrywa go sięgająca kolan ciemnougrowa tkanina przerzucona przez lewe ramię i przewiązana w pasie. Szarobiały baranek zwrócony głową w lewo, prawą nogą podtrzymuje laskę krzyżową z jasnoszkarłatnym, rozwianym proporcem ze złotym napisem „Ecce Agnus Dei”. Za św. Janem stoi mocno pochylona św. Anna, która zdaje się polecać malca. Została ukazana w profilu w nieznacznym kontrapoście. Lewą ręką podaje Jezusowi gruszkę, prawą zdaje się zachęcać do donacji św. Jana Chrzciciela. Anna ma jasną karnację, wydatny nos i podbródek oraz usta z kącikami skierowane ku dołowi. Na jej twarzy zaznaczono zmarszczki. Na głowie ma rozwianą, szarobiałą chustę szczelnie okrywającą włosy, której końce opadają na pierś oraz podwikę w tym samym kolorze. Świętą okrywa jasnoszkarłatny płaszcz opadający do ziemi, spod którego widać ciemnoniebieski rękaw i spód sukni. Prawa stopa Anny jest obuta w sandał. W tyle pomiędzy św. Anną a Marią widać w półpostaci stojącego w cieniu św. Joachima. Jest to ujęty en trois quarts w prawo starzec czytający otwartą księgę. Podtrzymuje ją lewą ręką, na poziomo ułożonym prawym przedramieniu. Ma pociągłą twarz z widocznym łysym czołem, wydatny, prosty nos, krótkie włosy odsłaniające lewe ucho oraz siwy zarost. Ubrany jest w ciemnogranatową szatę okrytą ciemnougrowym płaszczem. Obok Joachima, a za św. Anną, wyobrażono fragment szarej kolumny na postumencie. Z jej prawej strony widoczny jest wysoki parapet pod którym ukazano girlandę z winnych gron i z pękniętym owocem granatu. Przy samej krawędzi obrazu namalowano fragmentarycznie widoczne wielokolorowe kwiaty w wazonie. Z kolei nad Madonną rozpięto ciemnooliwkową, podwiniętą kotarę.
Zdjęcie nr 4: Obraz ukazujący "Rodzinę Marii" uzyskał kształt stojącego prostokąta. Pole obrazowe zamyka drewniana, fazowana rama w narożach zdobiona motywem roślinnym. Z lewej strony na kamiennym postumencie jednostopniowym siedzi na krześle Maria, trzymająca na kolanach Dzieciątko Jezus. Madonna została ukazana w ujęciu en trois quarts w prawo. Jej żywe spojrzenie skierowane jest w stronę widza. Ma owalną twarz o pucułowatych, rumianych policzkach, wysokim czole, wyrazistym nosie i czerwonych ustach. Brązowe włosy z widocznym przedziałkiem na środku głowy zostały zaczesane do tyłu. Madonna ubrana jest w szkarłatnofioletową suknię z dekoltem nieznacznie przysłoniętym białą chustą. Opadająca ku ziemi sztywnymi draperiami suknia odsłania fragment jej lewej stopy. Częściowo na lewym ramieniu oraz na kolanach widać ciemnoniebieski płaszcz. Jej głowę otacza niewielka świetlista poświata. Madonna obiema rękami podtrzymuje małego Jezusa. Dzieciątko na kolanach matki siedzi na białej chuście, która równocześnie okrywa dolną część jego postaci. Chrystus został ujęty en trois quarts w prawo. Jest to korpulentna postać o jasnej karnacji ciała i nogach zgiętych w kolanach. Lewą rączkę wspiera na lewej dłoni Maryi, a prawą wyciąga w stronę podchodzącego do niego małego św. Jana Chrzciciela. Także mały Jezus ma owalną, pucołowatą, rumianą twarz. Charakteryzuje ją wysokie czoło, wydatny nos i i czerwone usta. Głowę otaczają krótkie, jasnobrązowe włosy oraz niewielka, świetlista poświata. Z zainteresowaniem spogląda na baranka, którego z wysiłkiem zdaje mu się podawać mały Jan Chrzciciel. Bosy Chrzciciel, stawiając prawą nogę na kamienny stopień, z wielkim wysiłkim trzyma oburącz siedzącego baranka. Został ukazany w ujęciu en trois quarts w lewo. Ma jasną karnację ciała. Jego owalna twarz charakteryzuje się wysokim czołem, przymkniętymi oczami, lekko zadartym nosem, pucułowatymi, rumianymi policzkami oraz małymi ustami. Okrywa go sięgająca kolan ciemnougrowa tkanina przerzucona przez lewe ramię i przewiązana w pasie. Szarobiały baranek zwrócony głową w lewo, prawą nogą podtrzymuje laskę krzyżową z jasnoszkarłatnym, rozwianym proporcem ze złotym napisem „Ecce Agnus Dei”. Za św. Janem stoi mocno pochylona św. Anna, która zdaje się polecać malca. Została ukazana w profilu w nieznacznym kontrapoście. Lewą ręką podaje Jezusowi gruszkę, prawą zdaje się zachęcać do donacji św. Jana Chrzciciela. Anna ma jasną karnację, wydatny nos i podbródek oraz usta z kącikami skierowane ku dołowi. Na jej twarzy zaznaczono zmarszczki. Na głowie ma rozwianą, szarobiałą chustę szczelnie okrywającą włosy, której końce opadają na pierś oraz podwikę w tym samym kolorze. Świętą okrywa jasnoszkarłatny płaszcz opadający do ziemi, spod którego widać ciemnoniebieski rękaw i spód sukni. Prawa stopa Anny jest obuta w sandał. W tyle pomiędzy św. Anną a Marią widać w półpostaci stojącego w cieniu św. Joachima. Jest to ujęty en trois quarts w prawo starzec czytający otwartą księgę. Podtrzymuje ją lewą ręką, na poziomo ułożonym prawym przedramieniu. Ma pociągłą twarz z widocznym łysym czołem, wydatny, prosty nos, krótkie włosy odsłaniające lewe ucho oraz siwy zarost. Ubrany jest w ciemnogranatową szatę okrytą ciemnougrowym płaszczem. Obok Joachima, a za św. Anną, wyobrażono fragment szarej kolumny na postumencie. Z jej prawej strony widoczny jest wysoki parapet pod którym ukazano girlandę z winnych gron i z pękniętym owocem granatu. Przy samej krawędzi obrazu namalowano fragmentarycznie widoczne wielokolorowe kwiaty w wazonie. Z kolei nad Madonną rozpięto ciemnooliwkową, podwiniętą kotarę.
Zdjęcie nr 5: Obraz ukazujący "Rodzinę Marii" uzyskał kształt stojącego prostokąta. Pole obrazowe zamyka drewniana, fazowana rama w narożach zdobiona motywem roślinnym. Z lewej strony na kamiennym postumencie jednostopniowym siedzi na krześle Maria, trzymająca na kolanach Dzieciątko Jezus. Madonna została ukazana w ujęciu en trois quarts w prawo. Jej żywe spojrzenie skierowane jest w stronę widza. Ma owalną twarz o pucułowatych, rumianych policzkach, wysokim czole, wyrazistym nosie i czerwonych ustach. Brązowe włosy z widocznym przedziałkiem na środku głowy zostały zaczesane do tyłu. Madonna ubrana jest w szkarłatnofioletową suknię z dekoltem nieznacznie przysłoniętym białą chustą. Opadająca ku ziemi sztywnymi draperiami suknia odsłania fragment jej lewej stopy. Częściowo na lewym ramieniu oraz na kolanach widać ciemnoniebieski płaszcz. Jej głowę otacza niewielka świetlista poświata. Madonna obiema rękami podtrzymuje małego Jezusa. Dzieciątko na kolanach matki siedzi na białej chuście, która równocześnie okrywa dolną część jego postaci. Chrystus został ujęty en trois quarts w prawo. Jest to korpulentna postać o jasnej karnacji ciała i nogach zgiętych w kolanach. Lewą rączkę wspiera na lewej dłoni Maryi, a prawą wyciąga w stronę podchodzącego do niego małego św. Jana Chrzciciela. Także mały Jezus ma owalną, pucołowatą, rumianą twarz. Charakteryzuje ją wysokie czoło, wydatny nos i i czerwone usta. Głowę otaczają krótkie, jasnobrązowe włosy oraz niewielka, świetlista poświata. Z zainteresowaniem spogląda na baranka, którego z wysiłkiem zdaje mu się podawać mały Jan Chrzciciel. Bosy Chrzciciel, stawiając prawą nogę na kamienny stopień, z wielkim wysiłkim trzyma oburącz siedzącego baranka. Został ukazany w ujęciu en trois quarts w lewo. Ma jasną karnację ciała. Jego owalna twarz charakteryzuje się wysokim czołem, przymkniętymi oczami, lekko zadartym nosem, pucułowatymi, rumianymi policzkami oraz małymi ustami. Okrywa go sięgająca kolan ciemnougrowa tkanina przerzucona przez lewe ramię i przewiązana w pasie. Szarobiały baranek zwrócony głową w lewo, prawą nogą podtrzymuje laskę krzyżową z jasnoszkarłatnym, rozwianym proporcem ze złotym napisem „Ecce Agnus Dei”. Za św. Janem stoi mocno pochylona św. Anna, która zdaje się polecać malca. Została ukazana w profilu w nieznacznym kontrapoście. Lewą ręką podaje Jezusowi gruszkę, prawą zdaje się zachęcać do donacji św. Jana Chrzciciela. Anna ma jasną karnację, wydatny nos i podbródek oraz usta z kącikami skierowane ku dołowi. Na jej twarzy zaznaczono zmarszczki. Na głowie ma rozwianą, szarobiałą chustę szczelnie okrywającą włosy, której końce opadają na pierś oraz podwikę w tym samym kolorze. Świętą okrywa jasnoszkarłatny płaszcz opadający do ziemi, spod którego widać ciemnoniebieski rękaw i spód sukni. Prawa stopa Anny jest obuta w sandał. W tyle pomiędzy św. Anną a Marią widać w półpostaci stojącego w cieniu św. Joachima. Jest to ujęty en trois quarts w prawo starzec czytający otwartą księgę. Podtrzymuje ją lewą ręką, na poziomo ułożonym prawym przedramieniu. Ma pociągłą twarz z widocznym łysym czołem, wydatny, prosty nos, krótkie włosy odsłaniające lewe ucho oraz siwy zarost. Ubrany jest w ciemnogranatową szatę okrytą ciemnougrowym płaszczem. Obok Joachima, a za św. Anną, wyobrażono fragment szarej kolumny na postumencie. Z jej prawej strony widoczny jest wysoki parapet pod którym ukazano girlandę z winnych gron i z pękniętym owocem granatu. Przy samej krawędzi obrazu namalowano fragmentarycznie widoczne wielokolorowe kwiaty w wazonie. Z kolei nad Madonną rozpięto ciemnooliwkową, podwiniętą kotarę.

Rodzina Marii

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Osiek
Miejscowość
Głębowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Dekanat
Osiek
Parafia
Matki Boskiej Szkaplerznej
Miejsce przechowywania
Obraz w nawie głównej, ściana południowa
Identyfikator
DZIELO/13063
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
Ok. roku 1659
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
Płotno naklejone na deskę, olej
Wymiary podstawowe
szerokość – 120,6 cm
wysokość – 170,5 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość bez ramy – 140,6 cm
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Obraz "Rodzina Marii" stanowiła niegdyś część środkową retabulum ołtarza bocznego św. Anny, ustawionego wg zapisu wizytacji biskupiej z roku 1748 przy prawej (południowej) ścianie chóru wschodniego. Po przekształceniu części wschodniej kościoła w wieku XIX i okresie międzywojennym, ołtarz został ustawiony przy tęczy po prawej stronie. "Katalog zabytków sztuki w Polsce" z roku 1953 określa go jako "ołtarz boczny prawy przy tęczy nowy, z obrazem św. Rodziny barokowym ok. poł. w. XVII, wykonanym przez tego samego malarza, co obraz w ołtarzu głównym". Ołtarz został zniesiony podczas modernizacji kościoła w latach 70-tych wieku XX, kiedy jego wnętrze przystosowano do wymagań reformy liturgicznej Soboru Watykańskiego II. Sam zaś wizerunek zawieszono na południowej ścianie tęczowej.
Na podstawie zdjęć archiwalnych ze zbiorów WUOZ w Krakowie można stwierdzić, iż rozebrany ołtarz miał formę neobarokową. Była to jednoosiowa konstrukcja architektoniczna z przerwanym belkowaniem wspartym na dwóch marmoryzowanych kolumnach, ustawionych na postumentach, z kapitelami kompozytowymi. Płyciny frontowe postumentów zdobiły uskrzydlone główki anielskie. Po bokach nastawy na niewielkich konsolach, na tle uszaków utworzonych ze stylizowanych wici akantowych, ustawiono niezachowane dwie figury Apostołów ŚŚ. Piotra i Pawła. Na podstawie ich formy artystycznej można stwierdzić, że są to rzeźby w typie tyrolskim, popularne na przełomie wieku XIX i XX. Poniżej obrazu z "Rodziną Marii" znajdował się kartusz z łacińskim napisem "Sacra Familia". Natomiast nad obrazem, pomiędzy przerwanym belkowaniem widniał kartusz z godłem franciszkańskim. Zwieńczenie ołtarza tworzyła promienista gloria, w centrum której widniała zapewne z przełomu XIX i XX w. płaskorzeźba św. Katarzyny Aleksandryjskiej ukazanej w półpostaci. Na wolutowych postumentach ustawionych na belkowaniu znajdowały się dwie rzeźbione figurki adorujących aniołów. Drewniane antependium ołtarza zdobił płaskorzeźbiony chrystogram "IHS".

Opis

Obraz ukazujący "Rodzinę Marii" uzyskał kształt stojącego prostokąta. Pole obrazowe zamyka drewniana, fazowana rama w narożach zdobiona motywem roślinnym. Z lewej strony na kamiennym postumencie jednostopniowym siedzi na krześle Maria, trzymająca na kolanach Dzieciątko Jezus. Madonna została ukazana w ujęciu en trois quarts w prawo. Jej żywe spojrzenie skierowane jest w stronę widza. Ma owalną twarz o pucułowatych, rumianych policzkach, wysokim czole, wyrazistym nosie i czerwonych ustach. Brązowe włosy z widocznym przedziałkiem na środku głowy zostały zaczesane do tyłu. Madonna ubrana jest w szkarłatnofioletową suknię z dekoltem nieznacznie przysłoniętym białą chustą. Opadająca ku ziemi sztywnymi draperiami suknia odsłania fragment jej lewej stopy. Częściowo na lewym ramieniu oraz na kolanach widać ciemnoniebieski płaszcz. Jej głowę otacza niewielka świetlista poświata. Madonna obiema rękami podtrzymuje małego Jezusa. Dzieciątko na kolanach matki siedzi na białej chuście, która równocześnie okrywa dolną część jego postaci. Chrystus został ujęty en trois quarts w prawo. Jest to korpulentna postać o jasnej karnacji ciała i nogach zgiętych w kolanach. Lewą rączkę wspiera na lewej dłoni Maryi, a prawą wyciąga w stronę podchodzącego do niego małego św. Jana Chrzciciela. Także mały Jezus ma owalną, pucołowatą, rumianą twarz. Charakteryzuje ją wysokie czoło, wydatny nos i i czerwone usta. Głowę otaczają krótkie, jasnobrązowe włosy oraz niewielka, świetlista poświata. Z zainteresowaniem spogląda na baranka, którego z wysiłkiem zdaje mu się podawać mały Jan Chrzciciel. Bosy Chrzciciel, stawiając prawą nogę na kamienny stopień, z wielkim wysiłkim trzyma oburącz siedzącego baranka. Został ukazany w ujęciu en trois quarts w lewo. Ma jasną karnację ciała. Jego owalna twarz charakteryzuje się wysokim czołem, przymkniętymi oczami, lekko zadartym nosem, pucułowatymi, rumianymi policzkami oraz małymi ustami. Okrywa go sięgająca kolan ciemnougrowa tkanina przerzucona przez lewe ramię i przewiązana w pasie. Szarobiały baranek zwrócony głową w lewo, prawą nogą podtrzymuje laskę krzyżową z jasnoszkarłatnym, rozwianym proporcem ze złotym napisem „Ecce Agnus Dei”. Za św. Janem stoi mocno pochylona św. Anna, która zdaje się polecać malca. Została ukazana w profilu w nieznacznym kontrapoście. Lewą ręką podaje Jezusowi gruszkę, prawą zdaje się zachęcać do donacji św. Jana Chrzciciela. Anna ma jasną karnację, wydatny nos i podbródek oraz usta z kącikami skierowane ku dołowi. Na jej twarzy zaznaczono zmarszczki. Na głowie ma rozwianą, szarobiałą chustę szczelnie okrywającą włosy, której końce opadają na pierś oraz podwikę w tym samym kolorze. Świętą okrywa jasnoszkarłatny płaszcz opadający do ziemi, spod którego widać ciemnoniebieski rękaw i spód sukni. Prawa stopa Anny jest obuta w sandał. W tyle pomiędzy św. Anną a Marią widać w półpostaci stojącego w cieniu św. Joachima. Jest to ujęty en trois quarts w prawo starzec czytający otwartą księgę. Podtrzymuje ją lewą ręką, na poziomo ułożonym prawym przedramieniu. Ma pociągłą twarz z widocznym łysym czołem, wydatny, prosty nos, krótkie włosy odsłaniające lewe ucho oraz siwy zarost. Ubrany jest w ciemnogranatową szatę okrytą ciemnougrowym płaszczem. Obok Joachima, a za św. Anną, wyobrażono fragment szarej kolumny na postumencie. Z jej prawej strony widoczny jest wysoki parapet pod którym ukazano girlandę z winnych gron i z pękniętym owocem granatu. Przy samej krawędzi obrazu namalowano fragmentarycznie widoczne wielokolorowe kwiaty w wazonie. Z kolei nad Madonną rozpięto ciemnooliwkową, podwiniętą kotarę.

Zarys problematyki artystycznej

Franciszek Lekszycki, któremu przypisywane jest autorstwo"Rodziny Marii" w Głębowicach odwołał się do bardzo popularnego tematu, który w sztuce średniowiecznej Europy Środkowej doszedł do głosu na przełomie wieku XV i XVI. Było to związane z rozwiniętym w wieku XV kultem Niepokalanego Poczęcia NMP, na kanwie którego powstał kult jej rodziców - Anny i Joachima. W Małopolsce kult Niepokalanego Poczęcia i św. Anny szerzyli biskupi krakowscy, zwłaszcza kardynał Fryderyk Jagiellończyk (zm. 1503) oraz jego następca bp Jan Konarski (zm. 1525). Ten ostatni w roku 1505 wprowadził w rozległej diecezji krakowskiej "festum Conceptionis Immaculatae Virginis". Postanowienia biskupów miały także swoje odzwierciedlenie w sztuce, co promieniowało także na następne epoki. Przedstawienia św. Anny i św. Joachima czerpały swoje inspiracje z ich apokryficznych dziejów. Szczególnie ważną rolę odegrały przedstawienia reprezentacyjne, gloryfikujące rolę św. Anny Matki Boskiej i Chrystusa. Uwidaczniało się to w dwóch typach przedstawień - "Św. Anna Samotrzeć", gdzie wyobrażano na jednej ławie zasiadającą Matkę Boską z Dzieciątkiem, którym towarzyszyła św. Anna, funkcjonujący w Małopolsce od wieku XV oraz w "Rodzinie Marii", gdzie pojawiali się i inni krewni. Początków tego ostatniego należy widzieć w latach 1505-1510, kiedy to powstała jedna z najstarszych realizacji tego tematu na predelli tryptyku w Bodzentynie, ufundowanego przez bpa Jana Konarskiego. W następnych dziesięcioleciach kult św. Anny intensyfikował się także w innych regionach Polski, czego potwierdzeniem są liczne przedstawienia w typie św. Anna Samotrzeć. W kontekście głębowickiego obrazu warto przywołać "Św. Annę Samotrzeć" w kościele w Starymgrodzie (powiat krotoszyński) z ok. roku 1567. W tym wielkopolskim przedstawieniu wyobrażono zasiadającą na wspólnym tronie Matkę Boską z Dzieciątkiem oraz św. Annę, trzymającą w rękach gruszkę oraz otwartą księgę. Przed małym Jezusem klęka św. Jan Chrzciciel, u stóp którego leży baranek. Tę samą treść ilustruje późniejsza o prawie 170 lat grafika Johanna Jakoba Frey'a wg. Antonia Balestry "Matka Boska z Dzieciątkiem, św. Anną, św. Janem Chrzcicielem, św. Antonim Pustelnikiem i św. Zenonem Biskupem" z roku 1739. Zatem Lekszycki komponując obraz do Głębowic poruszał się w znanej sferze znaczeniowej, w której nie tylko odwoływano się do prawdy o Niepokalanym Poczęciu NMP, roli św. Anny, ale przede wszystkim do zbawczej ofiary Chrystusa, na którą wskazywał św. Jan Chrzciciel, odwołujący się do typologicznej ofiary baranka paschalnego. Sam Lekszycki, który nie miał bezpośredniego kontaktu z wielkimi europejskimi centrami malarstwa, posługiwał się przede wszystkim grafiką opartą najczęściej na pracach Rubensa oraz Van Daycka. W głębowickim obrazie okazał się być sprawnym rysownikiem i kompilatorem. Wszystko wskazuje na to, że omawiana kompozycja jest kompilacją opartą na elementach zaczerpniętych z różnych wzorów graficznych, co może potwierdzać np. sposób przedstawienia głowy św. Anny w charakterystycznej chuście i podwice występujący na grafice François'a de Poilly wg Giulia Romana (?) "Matka Boska i św. Elżbieta z Jezusem i św. Janem Chrzcicielem" z ok. 1648-1681 lub nieproporcjonalnie duża prawa dłoń Madonny. Lekszycki zastosował charakterystyczne dla swojej twórczości ciemne, zimne i suche tonacje o rzadkich akcentach barw lokalnych.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry

Literatura

Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1, Województwo krakowskie, red. J. Szablowski, Warszawa 1953, s. 466;
M. Walicki, Malarstwo polskie. Gotyk-renesans-wczesny manieryzm, Warszawa 1961, s. 343, il. 211;
M. Walicki, W. Tomkiewicz, A. Ryszkiewicz, Malarstwo Polskie. Manieryzm-barok, Warszawa 1971, s. 368-369;
J. Gadomski, Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski 1500-1540, Warszawa-Kraków, s. 27-28;
T. Chrzanowski, M. Kornecki, Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982, s. 426-428;
J.H. Emminghaus, Anna Selbdritt, Lexikon der christlichen Ikonographie, Bd. 5, Ikonographie der Helligen. Aaron bis Crescentianus von Rom, Hrsg. W. Braunfels, Rom-Freiburg-Basel-Vien 1994, kol. 185-190;
Z. Michalczyk, W lustrzanym odbiciu. Grafika europejska a malarstwo Rzeczypospolitej w czasach nowożytnych ze szczególnym uwzględnieniem późnego baroku, Warszawa 2016, s. 556, il. 172b, s. 723, il. 350b.

Streszczenie

Przypisywany Franciszkowi Lekszyckiemu obraz "Rodzina Marii" z ok. roku 1659 pochodzi ze zniesionego obecnie ołtarza bocznego św. Anny w Głębowicach. Kompozycja została oparta na licznych wzorach graficznych reprezentujących nurt niderlandzki.

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

AV 35, k. 407 (722).

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Epitafium w kształcie stojącego prostokąta wsparte na wysuniętym do przodu gzymsie, obwiedzione profilowanym obramieniem, zwieńczone krenelażem wypełnionym ślepym maswerkowaniem i rozetkami. W polu płyty, nad tablicą inskrypcyjną tarcza z godłem herbu Łabędź, labrami, koroną i klejnotem. Poniżej inskrypcja „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) | Tu spoczywa / Teodor ze Skrzynna Dunin / zmarły 13go czerwca 1853 / w 38mym roku życia swego / pozostały brat prosi / o wstawienie | / do Boga / za Jego duszę”
płyta nagrobna
Epitafium Teodora ze Skrzynna Dunina
Zdjęcie nr 1: Grupa na tęczy składa się z na wpół ludowo rzeźbionego centralnie krucyfiksu z martwym Chrystusem, po bokach którego stoi pełnorzeźbiona Matka Boska Bolesna i św. Jan Ewangelista. Zbawiciel do krzyża został przymocowany trzema gwoździami. Jezus został ukazany jako martwy z zamkniętymi oczami i głową opadającą na piersi. Jego postać jest wysmukła z nienaturalnie potraktowaną muskulaturą korpusu. Ciało jest wychudzone o zapadłej klatce piersiowej z podkreśloną linią żeber i mostkiem. Z prawej strony widoczny jest przebity bok. Nieznacznie rozchylone nogi są sztywne w kolanach. Prawa stopa założona jest na lewą. Pociągła twarz Chrystusa została miękko opracowana bez szczególnej dbałości o szczegóły anatomiczne. Chrystus ma zamknięte oczy, prosty nos oraz lekko otwarte usta otoczone ciemnobrązowym zarostem, przechodzącym w brodę nieznacznie rozdwojoną na końcu. Jego ciemnobrązowe włosy z lekkim puklowaniem opadają pasmem z prawej strony na ramię, a z lewej na kark, odsłaniając wydatną małżowinę lewego ucha. Chrystus ma na głowie srebrzoną laserunkowo, cierniową koronę, spod której na czoło spływają krople krwi. Krew widoczna jest również na jego rękach, torsie i nogach. Charakterystycznie rzeźbione są nieproporcjonalnie duże dłonie o dwóch zgiętych palcach. Biodra Zbawiciela przepasane są złoconym, krótkim perizonium w formie chusty zawiązanej na duży węzeł z festonem opadającym wzdłuż prawego boku. Ponad głową Chrystusa zawieszony jest titulus w formie tabliczki o faliście wycinanych brzegach ze złotym napisem: „INRI”. Stojąca na lekkim wzgórku Matka Boska Bolesna ukazana została w ujęciu trzy czwarte w lewo w nieznacznym kontrapoście. Zgięte w łokciach ręce o nieproporcjonalnie dużych dłoniach ma skrzyżowane na piersi. Maria ma podłużną twarz pozbawioną cech szczególnych. Jej głowę osłania złocona chusta opadająca na ramiona, spod której widoczne są pasma brązowych włosów. Ubrana jest w długą, ciemnoochrową suknię, malowaną laserunkiem, przepasaną w tali oraz płaszcz narzucony na ramiona. Spod sukni widać czubki stóp. Święty Jan Ewangelista został zwrócony trzy czwarte w prawo w lekkim kontrapoście. Stojąc na niewielkim wzgórku, trzyma na wysokości brzucha splecione nieproporcjonalnie duże dłonie. Święty ma pociągłą twarz okoloną półdługimi, mocno kręconymi włosami, których pasma z lewej strony odsłaniają wydatną małżowinę uszną. Bardzo mocno zaakcentowano jego krtań. Apostoł ubrany jest w długą tunikę z charakterystycznym kołnierzykiem, malowaną laserunkiem na ciemnooliwkowo oraz złocony płaszcz narzucony na lewe ramię, którego połę zdaje się przyciskać do pasa prawą ręką. Spod tuniki widoczne są czubki stóp. Na zachowanym fragmencie oryginalnej belki tęczowej widnieje czerwona inskrypcja: „[...]IT ET IN HONOREN SANCTE MARIE / MAGDALE”.
rzeźba
Grupa Ukrzyżowania
Zdjęcie nr 1: Feretron uzyskał formę dwuczęściowej konstrukcji. Górną tworzy wydłużone, owalne obramienie z ażurowej wici akantowo-roślinnej, dekorowanej przy szczycie wydatną rozetą, przechodzące w ścięty po bokach postument, zdobiony na środku z jednej strony płaskorzeźbioną, uskrzydloną główką aniołka, a z drugiej trupią czaszką, którym towarzyszy wić roślinna. Obramienie przymocowane jest do brązowej podstawy w kształcie leżącego graniastosłupa przeprutego dwoma kwadratowymi otworami przeznaczonymi na zakładanie drążków procesyjnych. Obramienie ujmuje pełnoplastyczną rzeźbę dwustronną z przedstawieniem stojącej w lekkim kontrapoście Matki Boskiej w złotej, zamkniętej koronie na głowie. Na wysokości ramion otacza ją promienista mandorla. Na awersie Madonna na wysokości piersi ma złożone ręce do modlitwy. Jej twarz o jasnej karnacji jest pociągła. Ma prosty, wydatny nos i wąskie usta. Spod korony spływają dwa pasma brązowych włosów, układających się na ramionach okrytych złotym płaszczem. Jego poły równolegle wzdłuż postaci opadają ku ziemi, odsłaniając długą, czerwoną tunikę lamowaną pod szyją i przy rękawach złotą taśmą. Z kolei na rewersie Maria prawą rękę ma przyłożoną do piersi, a w lewej, wyciągniętej przed siebie, trzymała niezachowane berło. Także tu Madonna ma mocno pociągłą twarz o prostym nosie i wąskich ustach. Spływające spod korony brązowe włosy układają się na jej ramionach. Ubrana jest w złoty płaszcz, którego poły opadają wzdłuż jej postaci, odkrywając złoty gorset i sięgającą kolan spódnicę, pod którą widoczna jest długa, złota tunika.
feretron
Feretron z przedstawieniem Matki Boskiej
Zdjęcie nr 1: Pole obrazowe feretronu uzyskało kształt owalu ujętego w złoconą, ażurową ramę skomponowaną z liści akantu. Całość obramienia wieńczy zamknięta, korona z krzyżykiem na globie, wypełniona purpurą z obręczą naśladującą kameryzację. Na awersie w polu obrazowym feretronu przedstawiono Chrystusa Bolesnego w typie Ecce Homo. Postać ukazana została w półpostaci z głową lekko przechyloną w prawą stronę. Chrystus ma ręce związane w nadgarstkach. W prawej ręce trzyma trzcinę. Zarówno twarz, jak i tors otrzymały jasną karnację. Jego umęczone oblicze charakteryzuje prosty nos, szeroko otwarte oczy oraz wydatne, czerwone usta. Głowę okalają jasnobrązowe włosy, odsłaniające lewe ucho, które puklami opadają na ramiona. Wokół twarzy widoczny jest krótki zarost przechodzący w charakterystycznie zawiniętą podwójnie brodę. Na głowie ma małą koronę cierniową, spod której ciekną strużki krwi, widoczne na czole, skroniach, włosach, torsie i rękach. Chrystus na ramionach ma narzucony purpurowy płaszcz zakrywający prawe ramię, którego obie poły są zawinięte na wysokości skrępowanych dłoni. Jego postać otaczają delikatnie zaznaczone jasne promienie widoczne na jasnoniebieskim tle całego przedstawienia. Na rewersie pola obrazowego feretronu namalowano wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej. Madonna została ukazana frontalnie w półpostaci. Prawą ręką wskazuje na trzymane na lewym ramieniu Dzieciątko Jezus. Jej podłużną twarz o ciemnej karnacji charakteryzuje wydatny, prosty nos, migdałowe oczy, mięsiste usta oraz dwa równoległe cięcia widoczne na prawym policzku. Na głowie ma ciemnoniebieski maforion podbity czerwienią i lamowany ciemnoochrową taśmą, odsłaniający fragment szkarłatnej sukni na piersi oraz prawy jej rękaw. Pod szyją namalowano potrójny sznur pereł z zawieszonym na nim srebrnym krzyżykiem. Maria ma na głowie wysoką koronę o obłych sterczynach, dekorowaną imitacją pereł oraz kamieni szlachetnych. Dzieciątko zostało ujęte w trzech trzecich, z głową zwróconą w prawą stronę. Prawą rękę wznosi w geście błogosławieństwa, w lewej natomiast trzyma gruby kodeks Ewangelii w szkarłatnej okładce. Mały Jezus ma owalną twarz o ciemnej karnacji. Widoczny jest wydatny nos i usta oraz szeroko otwarte oczy. Ma na sobie szkarłatnoczerwoną tunikę zdobioną srebrnymi rozetkami i lamowaną ciemnoochrową grubą taśmą. Głowę Chrystusa wieńczy wysoka korona, kształtem i dekoracją zbliżona do korony Madonny. Głowy postaci otaczają złocistoochrowe nimby, poszerzone o czerwonożółty otok ze złotymi gwiazdami oraz dodatkowo malowane jasne promienie widoczne na jasnoniebieskim tle obrazu.
feretron
Feretron dwustronny z Ecce Homo i Matką Boską Częstochowską
Zdjęcie nr 1: Pole obrazowe feretronu uzyskało kształt nieregularny. Ujmuje je wklęsło-wypukła profilowana rama, otoczona spływami wolutowymi oraz motywami rocaille. Niski, fazowany postument do którego przymocowano górną cześć feletronu przepruto dwoma kwadratowymi otworami umożliwiającymi włożenie drążków do noszenia. Na awersie feretronu w polu obrazowym ukazano w ujęciu en trois quarts pokutującą świętą Marię Magdalenę ujętą w pozycji półsiedzącej przed grotą. Święta lewą nogę wspiera na kamiennym stopniu. Ma głowę uniesioną w stronę nieba. Prawą rękę wspiera na piersi, w lewej zaś trzyma drewniany krucyfiks oparty o otwartą księgę. Księga spoczywa na skalnej półce. Pod nią widoczna jest zwisająca włosienica, a przed nią leży trupia czaszka. Maria Magdalen ma jasną karnację, duże, zalane łzami oczy, wydatny nos i pełne, rumiane policzki oraz niskie czoło. Głowę otaczają długie, jasnobrązowe włosy rozczesane na środku głowy i opadające do połowy ramion oraz promienisty nimb. Postać odziana jest w sięgającą ziemi niebieską suknię przepasaną cienką, złotą taśmą, z długimi rękawami podwiniętymi do łokci. Przez lewe ramię ma przerzucony jasno różowy płaszcz, którego poła opada za nią. Na kamiennym stopniu, o który nogą wspiera się święta, stoi kulista waza, a obok niej leży dyscyplina. Skały groty porośnięte są trawą. Za Marią Magdaleną na tle wstającej jutrzenki rozpościera się pejzaż z widocznym fragmentem wzgórza oraz drzewem. Na rewersie feretronu w polu obrazowym przedstawiono pokutującą św. Rozalię. Pokutnica została ukazana w 2/3 postaci w ujęciu en trois quart, siedząc przy wejściu do groty. Święta na wysokości piersi ma ręce złożone do modlitwy. O jej lewe ramię oparty jest drewniany krucyfiks. Rozalię charakteryzuje owalna twarz z rumianymi policzkami, prosty, wydatny nos, pełne usta i oczy zwrócone ku górze. Na głowie ma różany wianek spod którego na ramiona opadają długie jasnobrązowe włosy. Ubrana jest w jasnofioletową suknię z długimi rękawami, w partii dekoltu obszytą wąską, złotą taśmą. Na ramionach ma narzucony zielony płaszcz, podbity jasną ochrą, którego wywinięta poła prawie w większości okrywa jej postać. Pod prawym łokciem widoczna jest leżąca na skalnej półce otwarta księga, przed którą leży trupia czaszka. Za Rozalią rozpościera się górzysty pejzaż z motywem niebiesko różowego nieba. U spodu skalnej półki, na której leży księga i czaszka, tuż przy ramie obrazu, widoczny jest napis: „S. Rozalia R:P: 1862.”
feretron
Feletron dwustronny ze św. Marią Magdaleną i św. Rozalią
Zdjęcie nr 1: Pole obrazowe feretronu uzyskało kształt nieregularny. Ujmuje je rzeźbiona, wklęsło-wypukła profilowana rama, otoczona spływami wolutowymi oraz motywami rocaille. Niski, fazowany postument, do którego przymocowano górną część feretronu, przepruto dwoma kwadratowymi otworami umożliwiającymi włożenie drążków do noszenia. Na awersie feretronu w polu obrazowym przedstawiono Matkę Boską z Dzieciątkiem. Maria została ukazana frontalnie, w półpostaci. Na lewym ramieniu trzyma Dzieciątko, któremu prawą ręką podaje jabłko. Madonna ma jasną karnację z rumianymi policzkami. Jej twarz charakteryzuje wydatny, prosty nos, duże, ciemne oczy oraz wyraziste usta. Na głowie ma ciemnogranatowy maforion podbity zielenią, lamowany złotą taśmą dekorowaną naśladownictwem kameryzacji. Spod maforionu wokół głowy widać białą chustę. Maforion jest spięty pod szyją złotą fibulą w kształcie stylizowanego kwiatu. Okrywa on ramiona Marii odsłaniając jednocześnie na piersi i pod prawą ręką fragmenty fioletowej sukni spodniej, także lamowanej złotą taśmą z imitacją kameryzacji. Na prawym ramieniu maforion ozdobiony jest złotą, ośmioramienną gwiazdą w otoku. Matka Boska ma na lekko pochylonej w lewo głowie złotą, zamkniętą koronę, zwieńczoną globem z krzyżykiem. Obręcz i pałąki korony zdobione są malowanymi kamieniami szlachetnymi. Siedzący na lewym ramieniu mały Jezus ujęty został w trzech czwartych. W lewej ręce trzyma kodeks Ewangelii, a prawą sięga po jabłko trzymane przez Matkę w prawej ręce. Dzieciątko o rumianych policzkach ma jasną karnację. Jego twarz jest owalna. Charakteryzują ją duże, ciemne oczy, wydatny nos i czerwone usta. Na głowie ma krótkie, brązowe włosy z charakterystycznymi lokami i kosmykiem wychylającym się spod korony na czole. Mały Jezus ubrany jest w lamowaną złotą taśmą z imitacją kameryzacji szkarłatną tunikę, przewiązaną taką samą taśmą w pasie. Spod niej widoczne są częściowo obie jego stopy obute w sandały. Jezus ma na głowie zamkniętą złotą koronę, zwieńczoną krzyżykiem. Zarówno obręcz, jak i pałąki dekorowane są malarską imitacją kameryzacji. Postacie zostały przedstawione na brązowym tle, rozjaśnionym świetlistymi nimbami widocznymi wokół głowy Madonny i Dzieciątka. Na rewersie feretronu przedstawiono św. Józefa z Dzieciątkiem na rękach. Józef został ukazany stojąc w dwóch trzecich postaci. Ujęty został w trzech czwartych w prawo. Jest to starszy mężczyzna z wyraźnie zwróconą głową w prawą stronę. Nad jego głową widać nieznacznie zaznaczony nimb talerzowy z gwiazdą w środku. Ma siwe włosy i taki sam krótki zarost. Jego twarz jest pociągła o śniadej karnacji z wydatnym nosem, ustami i szeroko otwartymi niebieskimi oczami. Ma na sobie ciemnoniebieską tunikę oraz osuwający się z ramion ciemnoochrowy płaszcz zakrywający zgięte w łokciach ręce, którymi podtrzymuje Dzieciątko. Mały Jezus został ujęty nago w trzech czwartych w lewo z wyraźnie zwróconą głową w tę samą stronę. Odchyla się od Józefa, trzymając w uniesionych rączkach drobne gałązki różanego krzewu. Ma jasną karnację. Jego twarz charakteryzuje wysokie czoło, częściowo zasłonięte przez krótkie, pofalowane włosy. Dzieciątko ma kształtnie malowany nos i usta oraz deltę nosową z lekko przymkniętymi oczami. Biodra Pana Jezusa okrywa biała chusta, odsłaniająca jego nóżki, spod której widać dłonie Józefa. Głowę małego Jezusa otacza świetlisty nimb.
feretron
Feretron dwustronny z Matką Boską z Dzieciątkiem i św. Józefem

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Epitafium osadzone na dwudzielnym, prostopadłościennym cokole, z prostokątną tablicą inskrypcyjną ujętą pilastrami o trzonach z prostokątnymi płycinami zamkniętymi trójlistnie i czworoliściami. Podpory dźwigają profilowany, wyłamany na ich osiach gzyms. Zwieńczenie zamknięte schodkowo, z tarczą z godłem herbu własnego rodziny Kube. Zwieńczenie ujmują pinakle, a wieńczy krzyż. W polu inskrypcja: "D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Optimis Parentibus / Ignatio Kube / C(esareo) R(egii) Praefecto bonorum Niepołomice / die 8vo Novembris anni 1832 aetatis 65 annorum defuncto / et / Mariae Theresae B(aronissae) de Kriegsriesen Kube / die 26 ma Aprilis 1853 aetate 75 annorum demortuae / Gratus Filius / Ludovicus Kube C(esareo) R(egii) Consularius Locumenentiae / et Circuli Czortkoviensis Capitaneus / aureae crucis meritorum insignis posuere / + / A(NNO) D(OMINI)1858".
płyta nagrobna

Epitafium Ignacego i Marii z Kriegseisenów Kube

Zdjęcie nr 1: Fresk wkomponowany w arkadę zamkniętą półkoliście, w ścianie południowej prezbiterium, nad portalem do aneksu. Ukazuje siedzącą na tronie Matkę Boską z Dzieciątkiem na kolanach oraz klęczących i stojących przed nią od lewej proboszcza Józefa Krzemińskiego, rodzinę w stroju ludowym, Izabelę i Felicjana Szybalskich oraz chłopca z chorągwią w ręku.
polichromia ścienna

Adoracja Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Epitafium w północnej części nawy bocznej, z czarnego marmuru, w kształcie kwadratowej płyty z inskrypcją kutą majuskułą, po łacinie: D.O.M. / MARIA de REGAZZI, GHERRI / HIC QVIESCIT / OBIIT DIE 1ma MARTIJ / A.D. 1772do. Nad inskrypcją znajduje się płytko wyryty niewielki krzyż, a poniżej symbol vanitas - trupia czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami.
płyta nagrobna

Epitafium Marii de Regazzi Ghierri

Zdjęcie nr 1: Czworoboczne pole obrazowe w kształcie stojącego prostokąta, ujęte w dekoracyjną ramę ze zwieńczeniem oraz ażurową wicią akantowo-kwiatową po bokach, ustawiono na postumencie w kształcie leżącego prostopadłościanu dekorowanego profilami o wklęsłych bokach z wywiniętym ornamentem roślinnym. Całość przytwierdzonym do prostopadłościennego cokołu, profilowanego i fazowanego, przeprutego po bokach otworami na drążki do noszenia, wspartego na czterech rzeźbionych lwich łapach. Zwieńczenie uzyskało kształt półkolistego pola z krzyżem równoramiennym w otoku w środku, ujętego dekoracyjną ramą otoczoną na zewnątrz ażurowym ornamentem, zakończonego na szczycie krzyżem. Na awersie w polu obrazowym umieszczono obraz z adoracja św. Franciszka z Asyżu. Święty został ukazany frontalnie stojąc w centrum kompozycji na stopniu przed ołtarzem. Obie rozłożone ręce z widocznymi stygmatami ma uniesione w górze. Prawą zdaje się błogosławić klęczącą przed nim parę. Franciszek ma pociągłą twarz o jasnej karnacji z półprzymkniętymi oczami o spojrzeniu skierowanym na klęczących z wydatnym nosem i ustami. Jego głowę otaczają krótkie włosy z wyciętą tonsurą oraz brązową broda. Ubrany jest w brązowy habit franciszkańskie przewiązany w pasie sznurem. Przed nim z prawej strony kompozycji klęczy kobieta z mężczyzną ujęci od tyłu w trzech czwartych w prawo. Oboje mają modlitewnie złożone dłonie. Mężczyzna ma ciemne włosy i zarost, ubrany jest w surdut. Kobieta ma krótko upięte włosy oraz czarną suknię z białym kołnierzykiem. Z lewej strony kompozycji stoi brodaty franciszkanin z tonsurą ujęty w profilu w prawo. W lewej ręce trzyma złożony habit, a w prawej sznur. Za Franciszkiem znajduje się prostopadłościenny ołtarz nakryty białym obrusem z ustawionym na nim krucyfiksem i czterema płonącymi świecami w wysokich lichtarzach. Tło dla ołtarza tworzy szarobeżowa wnęka flankowana dwiema lizenami. Na rewersie wyobrażono Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny. W centrum kompozycji znalazła się wyobrażona w całej postaci w mocnym kontrapoście Madonna stojąca na półksiężycu na obłokach. Maria obie dłonie ma skrzyżowane na piersiach. Jej głowa została ujęta w trzech czwartych w prawo. Jest to młoda dziewczyna o pociągłej twarzy, jasnej karnacji wydatnym nosie i pełnych ustach. Jej spojrzenie uniesionych oczu skierowane jest w górę. Głowę otaczają długie, brązowe włosy spływające na plecy oraz świetlista poświata z dwunastoma gwiazdkami. Niepokalana ubrana jest w białą suknię przewiązaną w talli oraz niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię, którego poły opadają na obłoki. Ponad głową Marii dwa putta unoszą zamkniętą, złotą koronę. Po jej bokach na rozjaśnionym tle na obłokach wyobrażono dwie pary uskrzydlonych aniołków. Pozostałych pięć aniołków igra pośród obłoków poniżej półksiężyca, na którym wspiera się Maria.
feretron

Adoracja św. Franciszka z Asyżu, Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Drewniany, polichromowany na niebiesko strop, na planie ośmioboku, ujęty profilowaną ramą. W jego centrum grupa Koronacji Marii w glorii promienistej. W środku grupy figura Matki Boskiej na tle opaski dekorowanej kwiatami. Maria ukazana frontalnie, w kontrapoście, z rękami złożonymi w geście modlitwy. Twarz ma pociągłą, szczupłą, o młodzieńczych rysach, okoloną długimi włosami, upiętymi z tyłu głowy. Ubrana jest w srebrzoną suknię oraz złocony płaszcz narzucony na ramiona i zawinięty na lewej nodze, na głowie ma koronę zamkniętą. Marię flankują dwie banderole z napisem: „FIAT”. Po jej prawej znacznie większa figura Chrystusa, ukazanego frontalnie, w pozycji siedzącej, z głową skierowaną do wewnątrz; jego lewa ręka spoczywa na piersi, prawa jest ugięta i uniesiona w geście wskazującym. Twarz ma pociągłą, szczupłą, okoloną brodą skręconą w dwa pukle, oraz kręconymi włosami. Chrystus przewiązany jest w partii bioder złoconym płaszczem otaczającym postać i odsłaniającym lewą nogę. Jego ciało w odsłoniętych partiach, ma delikatnie zarysowaną muskulaturę, z zaznaczonymi śladami męki. Po lewej stronie Marii znacznie większa figura Boga Ojca, ukazanego frontalnie, w pozycji siedzącej. Lewą ręką przytrzymuje jabłko królewskie, w dłoni dzierży berło, prawą wyciąga w geście błogosławieństwa. Twarz ma pociągłą, o starczych rysach, okoloną długą, kręconą brodą opadającą na pierś oraz krótkimi włosami. Ubrany jest w obficie drapowaną srebrzoną tunikę, przepasaną w talii oraz złocony płaszcz z dekoracyjną, kameryzowaną lamówką, zapięty na piersi i opadający na boki, z zawiniętym fragmentem tkaniny na lewej nodze. Nad postaciami nadlatująca gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej z banderolą z napisem: „FIAT”. Grupa na tle trzystrefowej glorii promienistej dekorowanej gwiazdami i uskrzydlonymi główkami anielskimi. Glorię z grupą Koronacji otacza dwunastu aniołów, ułożonych naprzemiennie w cztery pary muzykujących postaci (ze skrzypcami, wiolonczelą, gitarą, trąbką, harfą) z czterema aniołami podtrzymującymi tace z symbolicznymi przedmiotami (różaniec, wieniec laurowy, chleb (?), dyscyplina). Strop dekorowany jest w całości gwiazdami i uskrzydlonymi główkami anielskimi. Figury w partiach ciała polichromowane są naturalistycznie, ich szaty są złocone, srebrzone i laserowane; atrybuty są srebrzone.
rzeźba

Drewniany strop z dekoracja rzeźbiarską grupy Koronacja Marii i muzykujących aniołów

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego od góry łukiem półkolistym, ujęty w złoconą, profilowaną ramę. Kompozycja wielopostaciowa, dwustrefowa. W dolnej części obrazu przedstawiona grupa dwunastu apostołów skupionych wokół pustego grobu Marii, ukazanych na tle rozległego pejzażu z widocznymi w tle zabudowaniami oraz zamkiem. W górnej strefie ukazujące się w obłokach uskrzydlone główki anielskie. Grobowiec Marii kamienny, ustawiony na dwustopniowym podwyższeniu, ukazany skrócie perspektywicznym. Na pierwszym planie ustawieni częściowo tyłem św. Piotr ukazany jako starszy, siwy mężczyzna w granatowej szacie i brązowym płaszczu oraz św. Jan Ewangelista, który został przedstawiony jako młodzieniec o twarzy pozbawionej zarostu ubrany w obszerny, czerwony płaszcz. Nieco z lewej grupa kolejnych apostołów ze św. Pawłem w czerwonym płaszczu na czele. Postaci zwracają się w kierunku grobowca, zaglądając do jego wnętrza. Na dalszym planie kolejni uczniowie Chrystusa pochylający się nad grobowcem oraz wykonujący dynamiczne gesty, m.in. wskazujący na niebo. Wszyscy apostołowie, poza św. Janem Ewangelistą zostali ukazani jako brodaci, dojrzali mężczyźni o twarzach z widocznymi zmarszczkami. Kolorystka obrazu ciemna, ciepła z dominacją brązów i czerni.
obraz

Apostołowie u grobu Najświętszej Marii Panny

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "Rodzina Marii", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/rodzina-marii-5

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności