Feretron dwustronny z Ecce Homo i Matką Boską Częstochowską
Zdjęcie nr 1: Pole obrazowe feretronu uzyskało kształt owalu ujętego w złoconą, ażurową ramę skomponowaną z liści akantu. Całość obramienia wieńczy zamknięta, korona z krzyżykiem na globie, wypełniona purpurą z obręczą naśladującą kameryzację. Na awersie w polu obrazowym feretronu przedstawiono Chrystusa Bolesnego w typie Ecce Homo. Postać ukazana została w półpostaci z głową lekko przechyloną w prawą stronę. Chrystus ma ręce związane w nadgarstkach. W prawej ręce trzyma trzcinę. Zarówno twarz, jak i tors otrzymały jasną karnację. Jego umęczone oblicze charakteryzuje prosty nos, szeroko otwarte oczy oraz wydatne, czerwone usta. Głowę okalają jasnobrązowe włosy, odsłaniające lewe ucho, które puklami opadają na ramiona. Wokół twarzy widoczny jest krótki zarost przechodzący w charakterystycznie zawiniętą podwójnie brodę. Na głowie ma małą koronę cierniową, spod której ciekną strużki krwi, widoczne na czole, skroniach, włosach, torsie i rękach. Chrystus na ramionach ma narzucony purpurowy płaszcz zakrywający prawe ramię, którego obie poły są zawinięte na wysokości skrępowanych dłoni. Jego postać otaczają delikatnie zaznaczone jasne promienie widoczne na jasnoniebieskim tle całego przedstawienia. Na rewersie pola obrazowego feretronu namalowano wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej. Madonna została ukazana frontalnie w półpostaci. Prawą ręką wskazuje na trzymane na lewym ramieniu Dzieciątko Jezus. Jej podłużną twarz o ciemnej karnacji charakteryzuje wydatny, prosty nos, migdałowe oczy, mięsiste usta oraz dwa równoległe cięcia widoczne na prawym policzku. Na głowie ma ciemnoniebieski maforion podbity czerwienią i lamowany ciemnoochrową taśmą, odsłaniający fragment szkarłatnej sukni na piersi oraz prawy jej rękaw. Pod szyją namalowano potrójny sznur pereł z zawieszonym na nim srebrnym krzyżykiem. Maria ma na głowie wysoką koronę o obłych sterczynach, dekorowaną imitacją pereł oraz kamieni szlachetnych. Dzieciątko zostało ujęte w trzech trzecich, z głową zwróconą w prawą stronę. Prawą rękę wznosi w geście błogosławieństwa, w lewej natomiast trzyma gruby kodeks Ewangelii w szkarłatnej okładce. Mały Jezus ma owalną twarz o ciemnej karnacji. Widoczny jest wydatny nos i usta oraz szeroko otwarte oczy. Ma na sobie szkarłatnoczerwoną tunikę zdobioną srebrnymi rozetkami i lamowaną ciemnoochrową grubą taśmą. Głowę Chrystusa wieńczy wysoka korona, kształtem i dekoracją zbliżona do korony Madonny. Głowy postaci otaczają złocistoochrowe nimby, poszerzone o czerwonożółty otok ze złotymi gwiazdami oraz dodatkowo malowane jasne promienie widoczne na jasnoniebieskim tle obrazu.
Zdjęcie nr 2: Pole obrazowe feretronu uzyskało kształt owalu ujętego w złoconą, ażurową ramę skomponowaną z liści akantu. Całość obramienia wieńczy zamknięta, korona z krzyżykiem na globie, wypełniona purpurą z obręczą naśladującą kameryzację. Na awersie w polu obrazowym feretronu przedstawiono Chrystusa Bolesnego w typie Ecce Homo. Postać ukazana została w półpostaci z głową lekko przechyloną w prawą stronę. Chrystus ma ręce związane w nadgarstkach. W prawej ręce trzyma trzcinę. Zarówno twarz, jak i tors otrzymały jasną karnację. Jego umęczone oblicze charakteryzuje prosty nos, szeroko otwarte oczy oraz wydatne, czerwone usta. Głowę okalają jasnobrązowe włosy, odsłaniające lewe ucho, które puklami opadają na ramiona. Wokół twarzy widoczny jest krótki zarost przechodzący w charakterystycznie zawiniętą podwójnie brodę. Na głowie ma małą koronę cierniową, spod której ciekną strużki krwi, widoczne na czole, skroniach, włosach, torsie i rękach. Chrystus na ramionach ma narzucony purpurowy płaszcz zakrywający prawe ramię, którego obie poły są zawinięte na wysokości skrępowanych dłoni. Jego postać otaczają delikatnie zaznaczone jasne promienie widoczne na jasnoniebieskim tle całego przedstawienia. Na rewersie pola obrazowego feretronu namalowano wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej. Madonna została ukazana frontalnie w półpostaci. Prawą ręką wskazuje na trzymane na lewym ramieniu Dzieciątko Jezus. Jej podłużną twarz o ciemnej karnacji charakteryzuje wydatny, prosty nos, migdałowe oczy, mięsiste usta oraz dwa równoległe cięcia widoczne na prawym policzku. Na głowie ma ciemnoniebieski maforion podbity czerwienią i lamowany ciemnoochrową taśmą, odsłaniający fragment szkarłatnej sukni na piersi oraz prawy jej rękaw. Pod szyją namalowano potrójny sznur pereł z zawieszonym na nim srebrnym krzyżykiem. Maria ma na głowie wysoką koronę o obłych sterczynach, dekorowaną imitacją pereł oraz kamieni szlachetnych. Dzieciątko zostało ujęte w trzech trzecich, z głową zwróconą w prawą stronę. Prawą rękę wznosi w geście błogosławieństwa, w lewej natomiast trzyma gruby kodeks Ewangelii w szkarłatnej okładce. Mały Jezus ma owalną twarz o ciemnej karnacji. Widoczny jest wydatny nos i usta oraz szeroko otwarte oczy. Ma na sobie szkarłatnoczerwoną tunikę zdobioną srebrnymi rozetkami i lamowaną ciemnoochrową grubą taśmą. Głowę Chrystusa wieńczy wysoka korona, kształtem i dekoracją zbliżona do korony Madonny. Głowy postaci otaczają złocistoochrowe nimby, poszerzone o czerwonożółty otok ze złotymi gwiazdami oraz dodatkowo malowane jasne promienie widoczne na jasnoniebieskim tle obrazu.

Feretron dwustronny z Ecce Homo i Matką Boską Częstochowską

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Osiek
Miejscowość
Głębowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Dekanat
Osiek
Parafia
Matki Boskiej Szkaplerznej
Miejsce przechowywania
dom parafialny
Identyfikator
DZIELO/13078
Kategoria
feretron
Ilość
1
Czas powstania
czwarta ćwierć XIX wieku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
techniki snycerskie, złocenia, polichromowanie, olej na płótnie
Autor noty katalogowej
ks. Szymon Tracz
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Feretron sprawiony na potrzeby uświetnienia procesji parafialnych.

Opis

Pole obrazowe feretronu uzyskało kształt owalu ujętego w złoconą, ażurową ramę skomponowaną z liści akantu. Całość obramienia wieńczy zamknięta, korona z krzyżykiem na globie, wypełniona purpurą z obręczą naśladującą kameryzację. Na awersie w polu obrazowym feretronu przedstawiono Chrystusa Bolesnego w typie Ecce Homo. Postać ukazana została w półpostaci z głową lekko przechyloną w prawą stronę. Chrystus ma ręce związane w nadgarstkach. W prawej ręce trzyma trzcinę. Zarówno twarz, jak i tors otrzymały jasną karnację. Jego umęczone oblicze charakteryzuje prosty nos, szeroko otwarte oczy oraz wydatne, czerwone usta. Głowę okalają jasnobrązowe włosy, odsłaniające lewe ucho, które puklami opadają na ramiona. Wokół twarzy widoczny jest krótki zarost przechodzący w charakterystycznie zawiniętą podwójnie brodę. Na głowie ma małą koronę cierniową, spod której ciekną strużki krwi, widoczne na czole, skroniach, włosach, torsie i rękach. Chrystus na ramionach ma narzucony purpurowy płaszcz zakrywający prawe ramię, którego obie poły są zawinięte na wysokości skrępowanych dłoni. Jego postać otaczają delikatnie zaznaczone jasne promienie widoczne na jasnoniebieskim tle całego przedstawienia. Na rewersie pola obrazowego feretronu namalowano wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej. Madonna została ukazana frontalnie w półpostaci. Prawą ręką wskazuje na trzymane na lewym ramieniu Dzieciątko Jezus. Jej podłużną twarz o ciemnej karnacji charakteryzuje wydatny, prosty nos, migdałowe oczy, mięsiste usta oraz dwa równoległe cięcia widoczne na prawym policzku. Na głowie ma ciemnoniebieski maforion podbity czerwienią i lamowany ciemnoochrową taśmą, odsłaniający fragment szkarłatnej sukni na piersi oraz prawy jej rękaw. Pod szyją namalowano potrójny sznur pereł z zawieszonym na nim srebrnym krzyżykiem. Maria ma na głowie wysoką koronę o obłych sterczynach, dekorowaną imitacją pereł oraz kamieni szlachetnych. Dzieciątko zostało ujęte w trzech trzecich, z głową zwróconą w prawą stronę. Prawą rękę wznosi w geście błogosławieństwa, w lewej natomiast trzyma gruby kodeks Ewangelii w szkarłatnej okładce. Mały Jezus ma owalną twarz o ciemnej karnacji. Widoczny jest wydatny nos i usta oraz szeroko otwarte oczy. Ma na sobie szkarłatnoczerwoną tunikę zdobioną srebrnymi rozetkami i lamowaną ciemnoochrową grubą taśmą. Głowę Chrystusa wieńczy wysoka korona, kształtem i dekoracją zbliżona do korony Madonny. Głowy postaci otaczają złocistoochrowe nimby, poszerzone o czerwonożółty otok ze złotymi gwiazdami oraz dodatkowo malowane jasne promienie widoczne na jasnoniebieskim tle obrazu.

Zarys problematyki artystycznej

Głębowicki obraz Chrystusa Bolesnego w typie Ecce Homo jest powtórzeniem przedstawienia tego samego tematu z ołtarza bocznego kościoła parafialnego. Oba obrazy są bezsprzecznie wzorowane na łaskami słynącym wizerunku Pana Jezusa Cierpiącego w niedalekich Bielanach koło Kęt, datowanego na drugą połowę XVI wieku. Wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej na rewersie feretronu przynależy do niezliczonych kopii jasnogórskiego oryginału, które powstawały w różnych miejscach w Polsce. Najczęściej kopiowano obrazy, które masowo powstawały w działającej przy częstochowskim klasztorze malarni. Oczywiście drukowano także liczne obrazki dewocyjne, które poprzez ruch pątniczy docierały do najdalszych zakątków kraju. Sylweta wizerunku częstochowskiego widoczna w Głębowicach ostatecznie została ustalona na dwa stulecia po koronacji obrazu 8 września 1717 roku koronami papieża Klemensa XI. Owe korony zostały skradzione na Jasnej Górze w nocy z 22 na 23 października 1909 roku. Ale już 29 maja 1910 roku na obraz nałożono nowe z daru papieża Piusa X. Wszystko wskazuje na to, że na wizerunku w Głębowicach przedstawiono jeszcze korony Klemensa XI. Na maforionie nie uwzględniono także obecności gwiazd, co pozwala datować wizerunek na drugą połowę XIX wieku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry. Nieznaczne przetarcia na cokole feretronu.

Literatura

Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1, Województwo krakowskie, red. J. Szablowski, Warszawa 1953, s. 8;
A. Kunczyńska-Iracka, Malarstwo ludowe kręgu częstochowskiego, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978, s. 41-57, il. 101-99;
W. Kurpik, Częstochowska Hodegetria, Łódź-Pelplin 2008, s. 170-179, 190.

Streszczenie

Dwustronny feretron z przedstawieniami Chrystusa w typie Ecce Homo i Matki Boskiej Częstochowskiej, ujętymi w snycerskie obramienie, pochodzi z czwartej ćwierci XVIII wieku. Obraz Chrystusa Bolesnego w typie Ecce Homo jest powtórzeniem przedstawienia tego samego tematu z ołtarza bocznego kościoła parafialnego. Oba obrazy są bezsprzecznie wzorowane na łaskami słynącym wizerunku Pana Jezusa Cierpiącego w niedalekich Bielanach koło Kęt, datowanego na drugą połowę XVI wieku. Wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej na rewersie feretronu przynależy do niezliczonych kopii jasnogórskiego oryginału, które powstawały w różnych miejscach w Polsce.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Epitafium w kształcie stojącego prostokąta wsparte na wysuniętym do przodu gzymsie, obwiedzione profilowanym obramieniem, zwieńczone krenelażem wypełnionym ślepym maswerkowaniem i rozetkami. W polu płyty, nad tablicą inskrypcyjną tarcza z godłem herbu Łabędź, labrami, koroną i klejnotem. Poniżej inskrypcja „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) | Tu spoczywa / Teodor ze Skrzynna Dunin / zmarły 13go czerwca 1853 / w 38mym roku życia swego / pozostały brat prosi / o wstawienie | / do Boga / za Jego duszę”
płyta nagrobna
Epitafium Teodora ze Skrzynna Dunina
Zdjęcie nr 1: Grupa na tęczy składa się z na wpół ludowo rzeźbionego centralnie krucyfiksu z martwym Chrystusem, po bokach którego stoi pełnorzeźbiona Matka Boska Bolesna i św. Jan Ewangelista. Zbawiciel do krzyża został przymocowany trzema gwoździami. Jezus został ukazany jako martwy z zamkniętymi oczami i głową opadającą na piersi. Jego postać jest wysmukła z nienaturalnie potraktowaną muskulaturą korpusu. Ciało jest wychudzone o zapadłej klatce piersiowej z podkreśloną linią żeber i mostkiem. Z prawej strony widoczny jest przebity bok. Nieznacznie rozchylone nogi są sztywne w kolanach. Prawa stopa założona jest na lewą. Pociągła twarz Chrystusa została miękko opracowana bez szczególnej dbałości o szczegóły anatomiczne. Chrystus ma zamknięte oczy, prosty nos oraz lekko otwarte usta otoczone ciemnobrązowym zarostem, przechodzącym w brodę nieznacznie rozdwojoną na końcu. Jego ciemnobrązowe włosy z lekkim puklowaniem opadają pasmem z prawej strony na ramię, a z lewej na kark, odsłaniając wydatną małżowinę lewego ucha. Chrystus ma na głowie srebrzoną laserunkowo, cierniową koronę, spod której na czoło spływają krople krwi. Krew widoczna jest również na jego rękach, torsie i nogach. Charakterystycznie rzeźbione są nieproporcjonalnie duże dłonie o dwóch zgiętych palcach. Biodra Zbawiciela przepasane są złoconym, krótkim perizonium w formie chusty zawiązanej na duży węzeł z festonem opadającym wzdłuż prawego boku. Ponad głową Chrystusa zawieszony jest titulus w formie tabliczki o faliście wycinanych brzegach ze złotym napisem: „INRI”. Stojąca na lekkim wzgórku Matka Boska Bolesna ukazana została w ujęciu trzy czwarte w lewo w nieznacznym kontrapoście. Zgięte w łokciach ręce o nieproporcjonalnie dużych dłoniach ma skrzyżowane na piersi. Maria ma podłużną twarz pozbawioną cech szczególnych. Jej głowę osłania złocona chusta opadająca na ramiona, spod której widoczne są pasma brązowych włosów. Ubrana jest w długą, ciemnoochrową suknię, malowaną laserunkiem, przepasaną w tali oraz płaszcz narzucony na ramiona. Spod sukni widać czubki stóp. Święty Jan Ewangelista został zwrócony trzy czwarte w prawo w lekkim kontrapoście. Stojąc na niewielkim wzgórku, trzyma na wysokości brzucha splecione nieproporcjonalnie duże dłonie. Święty ma pociągłą twarz okoloną półdługimi, mocno kręconymi włosami, których pasma z lewej strony odsłaniają wydatną małżowinę uszną. Bardzo mocno zaakcentowano jego krtań. Apostoł ubrany jest w długą tunikę z charakterystycznym kołnierzykiem, malowaną laserunkiem na ciemnooliwkowo oraz złocony płaszcz narzucony na lewe ramię, którego połę zdaje się przyciskać do pasa prawą ręką. Spod tuniki widoczne są czubki stóp. Na zachowanym fragmencie oryginalnej belki tęczowej widnieje czerwona inskrypcja: „[...]IT ET IN HONOREN SANCTE MARIE / MAGDALE”.
rzeźba
Grupa Ukrzyżowania
Zdjęcie nr 1: Feretron uzyskał formę dwuczęściowej konstrukcji. Górną tworzy wydłużone, owalne obramienie z ażurowej wici akantowo-roślinnej, dekorowanej przy szczycie wydatną rozetą, przechodzące w ścięty po bokach postument, zdobiony na środku z jednej strony płaskorzeźbioną, uskrzydloną główką aniołka, a z drugiej trupią czaszką, którym towarzyszy wić roślinna. Obramienie przymocowane jest do brązowej podstawy w kształcie leżącego graniastosłupa przeprutego dwoma kwadratowymi otworami przeznaczonymi na zakładanie drążków procesyjnych. Obramienie ujmuje pełnoplastyczną rzeźbę dwustronną z przedstawieniem stojącej w lekkim kontrapoście Matki Boskiej w złotej, zamkniętej koronie na głowie. Na wysokości ramion otacza ją promienista mandorla. Na awersie Madonna na wysokości piersi ma złożone ręce do modlitwy. Jej twarz o jasnej karnacji jest pociągła. Ma prosty, wydatny nos i wąskie usta. Spod korony spływają dwa pasma brązowych włosów, układających się na ramionach okrytych złotym płaszczem. Jego poły równolegle wzdłuż postaci opadają ku ziemi, odsłaniając długą, czerwoną tunikę lamowaną pod szyją i przy rękawach złotą taśmą. Z kolei na rewersie Maria prawą rękę ma przyłożoną do piersi, a w lewej, wyciągniętej przed siebie, trzymała niezachowane berło. Także tu Madonna ma mocno pociągłą twarz o prostym nosie i wąskich ustach. Spływające spod korony brązowe włosy układają się na jej ramionach. Ubrana jest w złoty płaszcz, którego poły opadają wzdłuż jej postaci, odkrywając złoty gorset i sięgającą kolan spódnicę, pod którą widoczna jest długa, złota tunika.
feretron
Feretron z przedstawieniem Matki Boskiej
Zdjęcie nr 1: Pole obrazowe feretronu uzyskało kształt nieregularny. Ujmuje je wklęsło-wypukła profilowana rama, otoczona spływami wolutowymi oraz motywami rocaille. Niski, fazowany postument do którego przymocowano górną cześć feletronu przepruto dwoma kwadratowymi otworami umożliwiającymi włożenie drążków do noszenia. Na awersie feretronu w polu obrazowym ukazano w ujęciu en trois quarts pokutującą świętą Marię Magdalenę ujętą w pozycji półsiedzącej przed grotą. Święta lewą nogę wspiera na kamiennym stopniu. Ma głowę uniesioną w stronę nieba. Prawą rękę wspiera na piersi, w lewej zaś trzyma drewniany krucyfiks oparty o otwartą księgę. Księga spoczywa na skalnej półce. Pod nią widoczna jest zwisająca włosienica, a przed nią leży trupia czaszka. Maria Magdalen ma jasną karnację, duże, zalane łzami oczy, wydatny nos i pełne, rumiane policzki oraz niskie czoło. Głowę otaczają długie, jasnobrązowe włosy rozczesane na środku głowy i opadające do połowy ramion oraz promienisty nimb. Postać odziana jest w sięgającą ziemi niebieską suknię przepasaną cienką, złotą taśmą, z długimi rękawami podwiniętymi do łokci. Przez lewe ramię ma przerzucony jasno różowy płaszcz, którego poła opada za nią. Na kamiennym stopniu, o który nogą wspiera się święta, stoi kulista waza, a obok niej leży dyscyplina. Skały groty porośnięte są trawą. Za Marią Magdaleną na tle wstającej jutrzenki rozpościera się pejzaż z widocznym fragmentem wzgórza oraz drzewem. Na rewersie feretronu w polu obrazowym przedstawiono pokutującą św. Rozalię. Pokutnica została ukazana w 2/3 postaci w ujęciu en trois quart, siedząc przy wejściu do groty. Święta na wysokości piersi ma ręce złożone do modlitwy. O jej lewe ramię oparty jest drewniany krucyfiks. Rozalię charakteryzuje owalna twarz z rumianymi policzkami, prosty, wydatny nos, pełne usta i oczy zwrócone ku górze. Na głowie ma różany wianek spod którego na ramiona opadają długie jasnobrązowe włosy. Ubrana jest w jasnofioletową suknię z długimi rękawami, w partii dekoltu obszytą wąską, złotą taśmą. Na ramionach ma narzucony zielony płaszcz, podbity jasną ochrą, którego wywinięta poła prawie w większości okrywa jej postać. Pod prawym łokciem widoczna jest leżąca na skalnej półce otwarta księga, przed którą leży trupia czaszka. Za Rozalią rozpościera się górzysty pejzaż z motywem niebiesko różowego nieba. U spodu skalnej półki, na której leży księga i czaszka, tuż przy ramie obrazu, widoczny jest napis: „S. Rozalia R:P: 1862.”
feretron
Feletron dwustronny ze św. Marią Magdaleną i św. Rozalią
Zdjęcie nr 1: Pole obrazowe feretronu uzyskało kształt nieregularny. Ujmuje je rzeźbiona, wklęsło-wypukła profilowana rama, otoczona spływami wolutowymi oraz motywami rocaille. Niski, fazowany postument, do którego przymocowano górną część feretronu, przepruto dwoma kwadratowymi otworami umożliwiającymi włożenie drążków do noszenia. Na awersie feretronu w polu obrazowym przedstawiono Matkę Boską z Dzieciątkiem. Maria została ukazana frontalnie, w półpostaci. Na lewym ramieniu trzyma Dzieciątko, któremu prawą ręką podaje jabłko. Madonna ma jasną karnację z rumianymi policzkami. Jej twarz charakteryzuje wydatny, prosty nos, duże, ciemne oczy oraz wyraziste usta. Na głowie ma ciemnogranatowy maforion podbity zielenią, lamowany złotą taśmą dekorowaną naśladownictwem kameryzacji. Spod maforionu wokół głowy widać białą chustę. Maforion jest spięty pod szyją złotą fibulą w kształcie stylizowanego kwiatu. Okrywa on ramiona Marii odsłaniając jednocześnie na piersi i pod prawą ręką fragmenty fioletowej sukni spodniej, także lamowanej złotą taśmą z imitacją kameryzacji. Na prawym ramieniu maforion ozdobiony jest złotą, ośmioramienną gwiazdą w otoku. Matka Boska ma na lekko pochylonej w lewo głowie złotą, zamkniętą koronę, zwieńczoną globem z krzyżykiem. Obręcz i pałąki korony zdobione są malowanymi kamieniami szlachetnymi. Siedzący na lewym ramieniu mały Jezus ujęty został w trzech czwartych. W lewej ręce trzyma kodeks Ewangelii, a prawą sięga po jabłko trzymane przez Matkę w prawej ręce. Dzieciątko o rumianych policzkach ma jasną karnację. Jego twarz jest owalna. Charakteryzują ją duże, ciemne oczy, wydatny nos i czerwone usta. Na głowie ma krótkie, brązowe włosy z charakterystycznymi lokami i kosmykiem wychylającym się spod korony na czole. Mały Jezus ubrany jest w lamowaną złotą taśmą z imitacją kameryzacji szkarłatną tunikę, przewiązaną taką samą taśmą w pasie. Spod niej widoczne są częściowo obie jego stopy obute w sandały. Jezus ma na głowie zamkniętą złotą koronę, zwieńczoną krzyżykiem. Zarówno obręcz, jak i pałąki dekorowane są malarską imitacją kameryzacji. Postacie zostały przedstawione na brązowym tle, rozjaśnionym świetlistymi nimbami widocznymi wokół głowy Madonny i Dzieciątka. Na rewersie feretronu przedstawiono św. Józefa z Dzieciątkiem na rękach. Józef został ukazany stojąc w dwóch trzecich postaci. Ujęty został w trzech czwartych w prawo. Jest to starszy mężczyzna z wyraźnie zwróconą głową w prawą stronę. Nad jego głową widać nieznacznie zaznaczony nimb talerzowy z gwiazdą w środku. Ma siwe włosy i taki sam krótki zarost. Jego twarz jest pociągła o śniadej karnacji z wydatnym nosem, ustami i szeroko otwartymi niebieskimi oczami. Ma na sobie ciemnoniebieską tunikę oraz osuwający się z ramion ciemnoochrowy płaszcz zakrywający zgięte w łokciach ręce, którymi podtrzymuje Dzieciątko. Mały Jezus został ujęty nago w trzech czwartych w lewo z wyraźnie zwróconą głową w tę samą stronę. Odchyla się od Józefa, trzymając w uniesionych rączkach drobne gałązki różanego krzewu. Ma jasną karnację. Jego twarz charakteryzuje wysokie czoło, częściowo zasłonięte przez krótkie, pofalowane włosy. Dzieciątko ma kształtnie malowany nos i usta oraz deltę nosową z lekko przymkniętymi oczami. Biodra Pana Jezusa okrywa biała chusta, odsłaniająca jego nóżki, spod której widać dłonie Józefa. Głowę małego Jezusa otacza świetlisty nimb.
feretron
Feretron dwustronny z Matką Boską z Dzieciątkiem i św. Józefem
Zdjęcie nr 1: Obraz uzyskał kształt stojącego prostokąta. Na ciemnym tle ciemnicy biczowania wyobrażono całopostaciowe przedstawienie przywiązanego za obie ręce do niskiej kolumny Chrystusa. Ukazany w kontrapoście stojący Jezus zwrócony jest w prawo. Chrystus ma odsuniętą do tyłu głowę zwróconą w lewo. Po jego zapadniętych policzkach z zakrwawionych oczu płyną łzy, a spod cierniowej korony krople krwi. Ma prosty nos, rozchylone usta, ciemną, zmierzwioną brodę i długie, falowane, spływające na ramiona włosy. Głowę otacza promienisty nimb, układający się w zarys krzyża. Jego lekko ugięte nogi są skrzyżowane. Lewa noga jest wysunięta do przodu, obie zaś ręce w nadgarstkach związane są sznurem przytwierdzonym do żelaznego koluszka na talerzowym, płaskim kapitelu niskiej, zwężającej się do środka i poplamionej krwią kolumny, ustawionej na czworobocznej płycie postumentu. Biodra Jezusa przewiązane są białym zbrudzonym perizonium. Na korpusie i nogach Chrystusa widoczne są krwiste i sine rany. Przy prawej krawędzi obrazu ukazano do połowy kolumnę o attyckiej bazie wspartej na czworobocznej płycie, przewiązaną przez środek sznurem. Za sznurem wetknięty jest skórzany bicz zakończony kolczymi gwiazdami, pęk rózg oraz trzcina.
obraz
Jezus u kolumny

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum siedząca postać Marii zwrócona trzy czwarte w lewo, delikatnie pochylona z rękami złożonymi w geście modlitwy. Przed nią siedzące na skale Dzieciątko, zwrócone trzy czwarte w prawo, delikatnie pochylone, opierające ciężar ciała na prawej ręce. Maria o delikatnych rysach: owalnej twarzy, małym nosie i drobnych ustach. Na głowie ma biały welon przykrywający jej włosy. Ubrana jest w bladoróżową suknię oraz silnie udrapowany ciemnogranatowy płaszcz, spod którego widoczna jest bosa stopa. Dzieciątko o jasnej, różowawej karnacji. Twarz pełna o małym nosie i głęboko osadzonych oczach. Głowę okalają krótkie, złote włosy. Wokół głów Marii i Dzieciątka złote, świetliste nimby. W tle pejzaż z widocznymi fragmentami drzew w brunatnej i ciemnozielonej tonacji. Rama złocona, fakturowana, w narożach i pośrodku boków zdobiona stylizowaną wicią roślinną.
obraz

Adoracja Dzieciątka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.
obraz

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta w rozbudowanej, profilowanej ramie dekorowanej nakładanymi motywami geometrycznymi oraz kwiatowymi, zwieńczonej na osi monogramem maryjnym. W centrum kompozycji, nieco z lewej strony obrazu przedstawienie Marii trzymającej na kolanach martwe ciało Chrystusa. Twarz Marii szeroka, z delikatnie otwartymi ustami, szerokim nosem i wzrokiem skierowanym ku niebu. Matka Boska jest ubrana w czerwoną suknię, ciemnobłękitny płaszcz nałożony na głowę oraz biały welon. Chrystus ukazany w pozycji półleżącej na białym płótnie, z lewą ręką podtrzymywaną przez Marię, prawą opadłą bezwładnie w dół. Twarz szczupła, oczy zamknięte, okolona krótką brodą i długimi, ciemnobrązowymi włosami, spływającymi na ramiona i plecy. Odziany jest w białe perizonium na biodrach, delikatnie drapowane. Wokół głów są zaznaczone nimby. W lewym, dolnym rogu przedstawienia titulus oraz misa, w prawym widoczny fragment krzyża. W tle otwiera się rozległy pejzaż z widokiem na Jerozolimę. Kolorystyka ciemna, ciepła z dominacją brązów.
obraz

Pieta

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Jak cytować?

ks. Szymon Tracz, "Feretron dwustronny z Ecce Homo i Matką Boską Częstochowską", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/feretron-dwustronny-z-ecce-homo-i-matka-boska-czestochowska

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności