Ołtarz boczny

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
chrzanowski
Gmina
Chrzanów
Miejscowość
Chrzanów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Mikołaja
Kościół
Św. Mikołaja
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/14920
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
druga ćwierć XVIII wieku
Technika i materiał
drewno cięte, rzeźbione, polichromowane, złocone, srebrzone
Autor noty katalogowej
Józef Skrabski
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Nieznane.

Opis

Ołtarz architektoniczny, jednokondygnacyjny, jednoosiowy, ze zwieńczeniem. Mensa drewniana, antepedium drewniane, nowe, z malowanym gorejącym sercem otoczonym koroną cierniową i promienistą glorią. Retabulum na niewysokim cokole z uskokowymi postumentami, ujęte parą półfilarów o żłobkowanych trzonach i ustawionych na ich tle kolumn o spiralnie skręconych trzonach, wspierających wyłamujące się ponad nimi belkowanie z silnie wysuniętym gzymsem. Boki ołtarza ujęte akantowymi liśćmi, srebrzone trzony kolumn przeplecione złoconymi liśćmi. W centrum prostokątna wnęka w profilowanej ramie z owalnym obrazem z przedstawieniem św. Antoniego z Dzieciątkiem. Nad wnęką kartusz z napisem: „JEZU / UFAM / TOBIE”. Zwieńczenie utworzone z okrągłego obrazu z wizerunkiem św. Kazimierza w srebrzonej ramie na kształt wieńca laurowego obwiedzionego liśćmi akantu, które przechodzą dołem w karbowaną wstęgę regencyjną; w górnej części zwieńczenia gołębica Ducha Świętego na tle promieni. Po bokach zwieńczenia dwa stojące anioły. Struktura polichromowana w kolorze jasnego beżu, ornamentyka i partie detalu architektonicznego złocone i srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz św. Antoniego Padewskiego istniał w kościele chrzanowskim już w połowie XVIII wieku. Obecny nie był wzmiankowany przez autorów „Katalogu zabytków sztuki w Polsce”, ani nie jest wpisany do rejestru zabytków województwa małopolskiego. Jego dzieje są praktycznie nieznane. Analiza struktury ze skręconymi kolumnami i akantowa ornamentyka z elementami wstęgi regencyjnej pozwalają określić czas jego powstania na drugą ćwierć XVIII wieku, jeśli nie są współczesną kopią dawnych ornamentów. W środowisku krakowskim takimi jak w Chrzanowie formami posługiwał się Jerzy Hankis.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ołtarz powstał w drugiej ćwierci XVIII wieku. Czas powstania można określić na podstawie analizy takich form architektonicznych jak skręcone kolumny i ornamenty akantowe oraz regencyjne.

Jak cytować?

Józef Skrabski, "Ołtarz boczny", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-43

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności