Najświętsze Serce Jezusa
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkolistym łukiem nadwieszonym, z całopostaciowym wizerunkiem Najświętszego Serca Jezusa. Zwrócony na wprost Jezus stoi na obłokach w lekkim kontrapoście. Nieznacznie skierowaną w lewo głowę charakteryzuje owalna twarz o delikatnych rysach z dużymi, wpatrzonymi przed siebie oczami, długim nosem, kształtnymi ustami i krótkim zarostem. Długie, falowane włosy opadają na ramiona. Jezus ubrany jest w długą, czerwoną, przewiązaną w pasie czerwonym sznurem suknię i niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię i przełożony przez sznur sukni oraz obszyty wąskim, złoconym galonem. Ręce są opuszczone w dół, lekko rozchylone na boki, na dłoniach i stopach widoczne ślady ran. Pośrodku klatki piersiowej gorejące serce ujęte promienistą glorią. Wokół głowy Jezusa ślad po aplikowanym nimbie. Tło w odcieniach ochry.
Zdjęcie nr 2: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkolistym łukiem nadwieszonym, z całopostaciowym wizerunkiem Najświętszego Serca Jezusa. Zwrócony na wprost Jezus stoi na obłokach w lekkim kontrapoście. Nieznacznie skierowaną w lewo głowę charakteryzuje owalna twarz o delikatnych rysach z dużymi, wpatrzonymi przed siebie oczami, długim nosem, kształtnymi ustami i krótkim zarostem. Długie, falowane włosy opadają na ramiona. Jezus ubrany jest w długą, czerwoną, przewiązaną w pasie czerwonym sznurem suknię i niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię i przełożony przez sznur sukni oraz obszyty wąskim, złoconym galonem. Ręce są opuszczone w dół, lekko rozchylone na boki, na dłoniach i stopach widoczne ślady ran. Pośrodku klatki piersiowej gorejące serce ujęte promienistą glorią. Wokół głowy Jezusa ślad po aplikowanym nimbie. Tło w odcieniach ochry.
Zdjęcie nr 3: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkolistym łukiem nadwieszonym, z całopostaciowym wizerunkiem Najświętszego Serca Jezusa. Zwrócony na wprost Jezus stoi na obłokach w lekkim kontrapoście. Nieznacznie skierowaną w lewo głowę charakteryzuje owalna twarz o delikatnych rysach z dużymi, wpatrzonymi przed siebie oczami, długim nosem, kształtnymi ustami i krótkim zarostem. Długie, falowane włosy opadają na ramiona. Jezus ubrany jest w długą, czerwoną, przewiązaną w pasie czerwonym sznurem suknię i niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię i przełożony przez sznur sukni oraz obszyty wąskim, złoconym galonem. Ręce są opuszczone w dół, lekko rozchylone na boki, na dłoniach i stopach widoczne ślady ran. Pośrodku klatki piersiowej gorejące serce ujęte promienistą glorią. Wokół głowy Jezusa ślad po aplikowanym nimbie. Tło w odcieniach ochry.

Najświętsze Serce Jezusa

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Zator
Miejscowość
Palczowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Zator
Parafia
Św. Jakuba
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny prawy
Identyfikator
DZIELO/05212
Kategoria
obraz
Technika i materiał
olej na płótnie naklejonym na deskę
Wymiary podstawowe
szerokość – 60 cm
wysokość – 100 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Domena Publiczna

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkolistym łukiem nadwieszonym, z całopostaciowym wizerunkiem Najświętszego Serca Jezusa. Zwrócony na wprost Jezus stoi na obłokach w lekkim kontrapoście. Nieznacznie skierowaną w lewo głowę charakteryzuje owalna twarz o delikatnych rysach z dużymi, wpatrzonymi przed siebie oczami, długim nosem, kształtnymi ustami i krótkim zarostem. Długie, falowane włosy opadają na ramiona. Jezus ubrany jest w długą, czerwoną, przewiązaną w pasie czerwonym sznurem suknię i niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię i przełożony przez sznur sukni oraz obszyty wąskim, złoconym galonem. Ręce są opuszczone w dół, lekko rozchylone na boki, na dłoniach i stopach widoczne ślady ran. Pośrodku klatki piersiowej gorejące serce ujęte promienistą glorią. Wokół głowy Jezusa ślad po aplikowanym nimbie. Tło w odcieniach ochry.

Zarys problematyki artystycznej

Kult Najświętszego Serca Jezusa wiąże się ściśle z Drugą Osobą Trójcy Świętej, Synem Bożym, który posiadał ciało ludzkie. Tradycja oddawania czci Sercu Jezusowemu sięga późnego średniowiecza i łączyła się wówczas z kultem ran jego umęczonego ciała (nabożeństwo do Pięciu Ran), jaki rozwijał się od II wieku. Święty Bernard z Clairvaux jako pierwszy w dziejach Kościoła wykazał, że rana w boku Jezusa to równocześnie jego okaleczone serce. Odrębny kult Serca Jezusa, aż do schyłku XVI wieku, praktykowany był jedynie w środowiskach klasztornych i wiązał się głównie z prywatnymi objawieniami. Upowszechnił się dopiero w okresie kontrreformacji, od początku XVII wieku, a jego propagatorami byli głównie jezuici. Przez długi czas nie był on jednak aprobowany przez Stolicę Apostolską, zatwierdzony został dopiero w 1765 roku przez papieża Klemensa XIII. Najstarsze zachowane, piętnastowieczne przedstawienia Serca Jezusa ukazują je w kontekście Pięciu Ran lub narzędzi męki (arma Christi). Tego typu wizerunki zawierały mniej, bądź bardziej realistyczne ujęcia ranionych części ciała, w tym przebitego serca. Z tej tradycji wykształcił się upowszechniony w XVII wieku typ ikonograficzny ograniczony do serca czterokrotnie ranionego z utkwionymi w nim gwoźdźmi i grotem włóczni, oplecionego koroną cierniową. Na podstawie owych wzorców powstał wizerunek Najświętszego Serca Jezusa sporządzony po objawieniach św. Małgorzaty Marii Alacoque i wystawiony do publicznej adoracji w 1685 roku. Ukazane na nim serce wieńczył krzyż i naznaczała pozioma rana po włóczni z kroplami broczącej krwi, otoczona trzema mniejszymi z wetkniętymi weń gwoźdźmi. Całość ujmowały wiązki płomieni oraz wieniec cierniowej korony. Wspomniane wizerunki rozprzestrzeniały się w klasztorach Nawiedzenia NMP w formie większych przedstawień przeznaczonych do kultu publicznego wśród sióstr oraz małych obrazków służących dewocji prywatnej. Zjawisko szerzenia kultu Najświętszego Serca Jezusa oraz upowszechniania jego wizerunków przez wizytki odbywało się bez oficjalnej zgody papiestwa. Przybrało na sile zwłaszcza podczas epidemii dżumy w 1720 roku w Marsylii, podczas której miejscowe siostry Nawiedzenia NMP zaczęły rozpowszechniać wśród mieszkańców wizerunki Najświętszego Serca Jezusa, jako rodzaj uznanych za niezwykle skuteczne, apotropeionów (znaki, symbole odwracające zło, nieszczęście). Powstające w XVIII wieku wizerunki przejawiały tendencje naturalistyczne, zgodne z obowiązującą wówczas w sztukach wizualnych tendencją oddawania rzeczywistości możliwie najbardziej realistycznie. Efektem tego było akcentowanie cech anatomicznych, czemu pomocne były ilustrowane atlasy medyczne. W XVIII wieku kult samodzielnych wizerunków Serca Jezusa spotkał się z krytyką, iż zamiast samego Chrystusa oddawana jest cześć jedynie fragmentowi ciała. W 1765 roku Pompeo Battoni wykonał półpostaciowy wizerunek Jezusa podkreślający jego cielesność poprzez trzymane na dłoni gorejące serce. Motyw ten został zaczerpnięty z wcześniejszych przedstawień Jezusa z sercem w dłoni ukazującego się np. św. Katarzynie Sieneńskiej. Dodatkowo ikonografia wizerunków Battoniego opiera się na tradycji wyobrażenia Serca Jezusowego według wizji św. Małgorzaty Alacoque. Obraz został umieszczony w rzymskim kościele Il Gesù w uroczystość Najświętszego Serca Jezusa w czerwcu 1767 roku. W tym samym czasie Battoni namalował drugą wersję tego tematu, o podobnej kompozycji, jednak gorejące, oplecione cieniową koroną i zwieńczone krzyżem serce ukazane jest pośrodku klatki piersiowej, na tle szat Jezusa, który lewą dłoń wspiera na piersiach, prawą wskazuje na jaśniejące serce. Wspomniane wizerunki Battoniego szybko zdobyły niezwykłą popularność i zaczęto je na szeroką skalę reprodukować. Stanowiły także inspirację dla innych malarskich wersji motywu ikonograficznego szeroko upowszechnionego w dziewiętnastowiecznej pobożności. Obraz w ołtarzu bocznym w kościele parafialnym w Palczowicach stanowi jeden z przykładów tego zjawiska, które w XIX stuleciu ewoluowało także w wersji całopostaciowych wizerunków Najświętszego Serca Jezusa.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Znajdujący się w jednym z ołtarzy bocznych w kościele parafialnym w Palczowicach wizerunek Najświętszego Serca Jezusa stanowi przykład dziewiętnastowiecznej wersji tematu ikonograficznego, który w tej formie ukształtował się w sztuce włoskiej drugiej połowy XVIII wieku.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczne, całopostaciowe figury aniołów siedzących w zdynamizowanych pozach na przerwanym przyczółku ołtarza głównego, ukazanych pod postaciami małych dzieci. Anioł po prawej stronie retabulum siedząc zwrócony na wprost odwraca się w trzech czwartych w prawo lekko pochylając do przodu. Zaokrągloną twarz charakteryzują pełne, dziecięce rysy o wąskich łukach brwi, dużych, migdałowatych oczach, lekko zadartym nosie, kształtnych ustach i podbródku. Naga sylwetka o zaokrąglonych kształtach, z dwoma fałdkami nad brzuchem osłonięta jest w partii bioder złoconą szatą zarzuconą przez prawe ramię. Wyciągnięta do przodu lewa ręka skierowana jest w prawo, nogi skrzyżowane. Na plecach rozłożone złocone skrzydła. Anioł po lewej stronie retabulum siedząc zwrócony na wprost odwraca się w trzech czwartych w prawo lekko odchylając nieco do tyłu sylwetkę. Zaokrągloną twarz charakteryzują pełne, dziecięce rysy o wąskich łukach brwi, dużych, migdałowatych oczach, zadartym nosie, rozchylonych ustach i wydatnym podbródku. Naga sylwetka o zaokrąglonych kształtach, z dwoma fałdkami nad brzuchem osłonięta jest w partii bioder złoconą szatą zarzuconą przez lewe ramię. Skierowane w lewo, zgięte w łokciach ręce uniesione są do góry z wyprostowanymi palcami wskazujacymi. Na plecach rozłożone złocone skrzydła.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Ołtarz architektoniczny, jednokondygnacyjny, jednoosiowy ze zwieńczeniem. Ołtarz prostopadłościenny, o przednich narożach ujętych pilastrami hermowymi, z drewniana mensą. Antepedium w formie prostokątnej płyciny z płaskorzeźbionym motywem hostii okolonej drobnymi promieniami i ujętej liśćmi i pąkami mniszka lekarskiego. Retabulum osadzone na niewysokim cokole, lekko zryzalitowanym po bokach. Wyżej predella ujęta parą konsoli wolutowych wspierających wyłamujący się ponad nimi gzyms. Cokół wraz z predellą flankowany parą uszaków w formie spływów wolutowych. Część środkowa ujęta parą kolumn o trzonach zdobionych motywem kandelabru, wspierających fryz wyłamujący się ponad nimi oraz gzyms przybierające postać trójboczną. Zwieńczenie w kształcie kwadratu zamkniętego odcinkiem gzymsu o lekko zryzalitowanych bokach. Predellę, część środkową i zwieńczenie ujmują pary ujmują pary uszaków o fantazyjnych wykrojach, zdobione ornamentem okuciowym i wicią roślinną. Uszaki zwieńczenia dodatkowo zdobione parą główek anielskich i medalionów ze św. Barbarą po prawej stronie i św. Katarzyną Aleksandryjską po lewej. Na bokach gzymsu para figur siedzących aniołów. Szczyt w postaci ujętego parą wolut i zwieńczonego krzyżem kartusza z okrągłym medalionem z monogramem imienia Jezus. w predelli obraz w kształcie leżącego prostokąta ze sceną Nawiedzenie św. Elżbiety. Pole środkowe retabulum, ujęte motywami kaboszonów, ma kształt stojącego prostokąta zamkniętego półkolistym łukiem nadwieszonym, w środku obraz Najświętszego Serca Jezusa. W zwieńczeniu obraz w kształcie stojącego prostokąta, ujęty szeroką ramą z uszakami w narożach, zdobioną ornamentem. W środku wizerunek Matki Boskiej Różańcowej ze św. Teresą z Avila. Struktura polichromowana w odcieniach brązu, detal architektoniczny i ornamentyka złocone i srebrzone.
ołtarz
Boczny prawy (południowy)
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z wejściem schodami od strony prezbiterium. Kosz jest na planie pięcioboku z ośmioboku ze ściankami wydzielonymi wąskimi pilastrami na wysokich cokołach, o trzonach zdobionych motywem liści laurowych. Pola ścianek wypełniają płyciny w formie stojącego prostokąta pokryte ornamentem kandelabrowym. Kosz dołem obiega gzyms w kształcie półwałka. Ujęty ornamentem sznurowym parapet jest w formie gzymsu. Spód kosza w postaci wklęsło-wypukłego, zdobionego czterema kabłąkami w formie S-kształtnych wolut, ostrosłupa z podwieszeniem w formie kuli. Schody są jednobiegowe z balustradą w kształcie ścianki wypełnioną parą romboidalnych płycin z motywem koła i pary trójkątów o wklęsłej podstawie. Struktura polichromowana w kolorach zielonym, niebieskim i fioletowym, detal architektoniczny i ornamentyka złocone i srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Kościół św. Jakuba w Palczowicach został wybudowany w roku 1894 w miejsce wcześniejszego kościoła z roku 1498. Kościół halowy, na kamiennej podmurówce, wzniesiony z drewna. Kościół jest jednonawowy, orientowany. Po jego zachodniej stronie szeroka, czworoboczna wieża nakryta ośmiobocznym hełmem. Pod hełmem również ośmioboczny szeroki, drewniany kandelabr. Hełm strzelisty, kryty gontem, zwieńczony metalowym krzyżem. Z czterech stron hełmu metalowe wykusze okienne ze stylizowanymi sterczynami. Po czterech stronach korpusu wieży w jego wysokości małe otwory okienne zwieńczone ostrokątnie. Korpus halowy nakryty dwuspadowym dachem z gontu. We wschodniej części dachu ośmioboczna metalowa sygnaturka również zwieńczona krzyżem. Jej hełm strzelisty z pokryciem metalowym. W korpusie od południa i północy po dwa prostokątne otwory okienne z bliźniaczymi zamkniętymi ostrołukowo kwaterami. Prezbiterium niższe i węższe w stosunku do nawy, kryte osobnym, dwuspadowym dachem gontowym, zamknięte trójbocznie. Po południowej stronie prezbiterium dwa otwory okienne analogiczne do zlokalizowanych w nawie. Po północnej stronie prezbiterium dobudowana murowana, tynkowana zakrystia z dachem jednospadowym, krytym blachą. W zakrystii jeden czworokątny otwór okienny i osobne wejście po stronie wschodniej. Nad głównym wejściem do kościoła, z czworobocznymi, dwuskrzydłowymi drzwiami wysunięte dwuspadowe zadaszenie Po bokach drzwi w połowie ich wysokości symetrycznie ułożone, czworokątne otwory okienne. Do południowej ściany nawy głównej przylegająca drewniana kruchta na planie prostokątnym z dwuspadowym zadaszeniem zwieńczonym krzyżem. Po obu stronach drzwi otwory okienne zwieńczone ostrokątnie.
kościół
Kościół św. Jakuba w Palczowicach
Zdjęcie nr 1: Feretron w typie obrazowym osadzony na niewysokiej, profilowanej podstawie z parą otworów na drążki. Pola obrazowe w kształcie stojących prostokątów ujmuje dekoracyjna, profilowana, złocona rama z rzeźbionym, ażurowym motywem ulistnionej wici, zwieńczona okrągłym medalionem z monogramem chrystologicznym na awersie i maryjnym na rewersie. Awers feretronu zajmuje półpostaciowy wizerunek Jezusa w typie Ecce Homo. Jezus zwrócony jest niemal na wprost. Przechyloną, zwróconą nieznacznie w trzech czwartych w prawo głowę charakteryzuje pociągła twarz o delikatnych rysach, długim nosie i krótkim, brązowym zaroście. Długie, falowane włosy opadają na barki. Głowę wieńczy cierniowa korona i okala promienisty nimb. Na twarzy, szyi i barkach widoczne są drobne stróżki krwi. Nagą klatkę piersiową Jezusa charakteryzuje rytmiczny układ żeber. Skrzyżowane na wysokości talii, zgięte w łokciach ręce związane są w nadgarstkach sznurem, w lewej dłoni trzyma pojedynczą trzcinę. Na ramiona Jezusa narzucony jest osłaniający biodra płaszcz zdobiony aplikacjami w formie rozetek na krótkich, ulistnionych łodyżkach. Elementy takie jak nimb, korona cierniowa, sznur, trzcina i płaszcz są płaskorzeźbione i złocone. Tło utrzymane jest w odcieniu szafiru. Rewers feretronu stanowi wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej. Ukazana półpostaciowo, zwrócona frontalnie Maria ma nieznacznie w trzech czwartych w lewo skierowaną głowę. Pociągłą, owalną twarz charakteryzują linearnie opracowane rysy o nieco przymkniętych oczach, długim prostym nosie i niewielkich ustach. Na prawym policzku widoczne dwie ukośne linie blizn. Maria ubrana jest w suknię i osłaniający jej głowę i sylwetkę płaszcz zdobiony aplikacjami w formie rozetek na krótkich, ulistnionych łodyżkach. Pod szyją są trzy sznury korali i krzyż. Prawą, uniesioną na wysokości klatki piersiowej dłonią o wyprostowanych palcach, wskazuje na siedzące na jej lewej ręce Dzieciątko, zwrócone w trzech czwartych w prawo. Okrągłą twarz Jezusa charakteryzują rysy dorosłego człowieka, o podobnym do Marii typie fizjonomii. Ubrany jest w długą suknię o trójkątnym dekolcie, zdobioną aplikacjami w formie rozetek. Prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, lewą ujmuje trzymaną na kolanach zamkniętą księgę. Karnacje postaci są ciemne, a ich głowy wieńczą korony w typie otwartym, okalają nimby z wpisanymi w nie promieniami oraz wieniec 12 gwiazd. Szaty, korony, nimby, gwiazdy i księga są płaskorzeźbione, złocone i srebrzone. Tło jest srebrzone.
feretron
Ecce Homo; Matka Boska Częstochowska
Zdjęcie nr 1: Podobrazia cyklu obrazów stacji drogi krzyżowej mają kształt stojących prostokątów. Charakteryzują je wielopostaciowe, zdynamizowane, wielofiguralne kompozycje najczęściej osadzone na tle pejzażu lub architektury. Malowidła cechuje stosunkowo plastyczny modelunek postaci – fizjonomii, muskulatury, draperii. Kolorystyka obrazów jest żywa, nasycona i jednocześnie wyważona, o szerokiej gamie barw. Obrazy ujmują drewniane, profilowane, polichromowane w odcieniu brązu i czerni ramy z wklęsło-wypukłym w formie podwieszeniem i zwieńczeniem z motywem krzyża o trójlistnie zakończonych ramionach. W górnej partii ram znajdują się numery stacji, a w dolnej ich nazwy w formie napisów wykonanych czarną farbą.
obraz
Droga krzyżowa

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

SDM_COVER_PHOTO
feretron

Feretron Najświetsze Serce Jezusa

Zdjęcie nr 1: Fresk wkomponowany w arkadę zamkniętą półkoliście, w ścianie południowej prezbiterium, nad portalem do aneksu. Ukazuje siedzącą na tronie Matkę Boską z Dzieciątkiem na kolanach oraz klęczących i stojących przed nią od lewej proboszcza Józefa Krzemińskiego, rodzinę w stroju ludowym, Izabelę i Felicjana Szybalskich oraz chłopca z chorągwią w ręku.
polichromia ścienna

Adoracja Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Czworoboczne pole obrazowe w kształcie stojącego prostokąta, ujęte w dekoracyjną ramę ze zwieńczeniem oraz ażurową wicią akantowo-kwiatową po bokach, ustawiono na postumencie w kształcie leżącego prostopadłościanu dekorowanego profilami o wklęsłych bokach z wywiniętym ornamentem roślinnym. Całość przytwierdzonym do prostopadłościennego cokołu, profilowanego i fazowanego, przeprutego po bokach otworami na drążki do noszenia, wspartego na czterech rzeźbionych lwich łapach. Zwieńczenie uzyskało kształt półkolistego pola z krzyżem równoramiennym w otoku w środku, ujętego dekoracyjną ramą otoczoną na zewnątrz ażurowym ornamentem, zakończonego na szczycie krzyżem. Na awersie w polu obrazowym umieszczono obraz z adoracja św. Franciszka z Asyżu. Święty został ukazany frontalnie stojąc w centrum kompozycji na stopniu przed ołtarzem. Obie rozłożone ręce z widocznymi stygmatami ma uniesione w górze. Prawą zdaje się błogosławić klęczącą przed nim parę. Franciszek ma pociągłą twarz o jasnej karnacji z półprzymkniętymi oczami o spojrzeniu skierowanym na klęczących z wydatnym nosem i ustami. Jego głowę otaczają krótkie włosy z wyciętą tonsurą oraz brązową broda. Ubrany jest w brązowy habit franciszkańskie przewiązany w pasie sznurem. Przed nim z prawej strony kompozycji klęczy kobieta z mężczyzną ujęci od tyłu w trzech czwartych w prawo. Oboje mają modlitewnie złożone dłonie. Mężczyzna ma ciemne włosy i zarost, ubrany jest w surdut. Kobieta ma krótko upięte włosy oraz czarną suknię z białym kołnierzykiem. Z lewej strony kompozycji stoi brodaty franciszkanin z tonsurą ujęty w profilu w prawo. W lewej ręce trzyma złożony habit, a w prawej sznur. Za Franciszkiem znajduje się prostopadłościenny ołtarz nakryty białym obrusem z ustawionym na nim krucyfiksem i czterema płonącymi świecami w wysokich lichtarzach. Tło dla ołtarza tworzy szarobeżowa wnęka flankowana dwiema lizenami. Na rewersie wyobrażono Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny. W centrum kompozycji znalazła się wyobrażona w całej postaci w mocnym kontrapoście Madonna stojąca na półksiężycu na obłokach. Maria obie dłonie ma skrzyżowane na piersiach. Jej głowa została ujęta w trzech czwartych w prawo. Jest to młoda dziewczyna o pociągłej twarzy, jasnej karnacji wydatnym nosie i pełnych ustach. Jej spojrzenie uniesionych oczu skierowane jest w górę. Głowę otaczają długie, brązowe włosy spływające na plecy oraz świetlista poświata z dwunastoma gwiazdkami. Niepokalana ubrana jest w białą suknię przewiązaną w talli oraz niebieski płaszcz przerzucony przez lewe ramię, którego poły opadają na obłoki. Ponad głową Marii dwa putta unoszą zamkniętą, złotą koronę. Po jej bokach na rozjaśnionym tle na obłokach wyobrażono dwie pary uskrzydlonych aniołków. Pozostałych pięć aniołków igra pośród obłoków poniżej półksiężyca, na którym wspiera się Maria.
feretron

Adoracja św. Franciszka z Asyżu, Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Feretron dwustronny z obrazami Najświętszego Serca Jezusa oraz Najświętszego Serca Marii ustawiony na prostopadłościennej i profilowanej podstawie, zaopatrzonej w otwory na drążki do noszenia w procesji. Obrazy umieszczone są w prostokątnych i profilowanych obramieniach, górne naroża ścięte ukośnie z uskokiem. Obramienia u góry i u dołu ram zdobione są rzeźbionymi wolutkami ze stylizowanymi liśćmi akantu. U szczytu ażurowe zakończenie złożone z dwóch stykających się wolut. Podstawa feretronu i boki polichromowane są na kolor zielony, obramienie po stronie Najświętszego Serca Marii malowane na kolor błękitny, a na odwrociu na kolor czerwony. Obrazy umieszczone są w szerokich ramach w kształcie stojących prostokątów o górnych narożach ściętych ukośnie z uskokiem. Rama dekorowana jest liśćmi bujnego akantu i złocona. Obraz przedstawiający Najświętsze Serce Marii w kształcie stojącego prostokąta o ściętych górnych narożach. W centrum kompozycji znajduje się serce oplecione ukośnie wieńcem z róż i przebite z prawej strony na wylot mieczem, u góry zakończone płomieniami spośród których wyłania się gałązka białej lilii. Tło obrazu jest jasnobrązowe, rozświetlone wokół serca. Po drugiej stronie feretronu znajduje się obraz Najświętszego Serca Jezusa, oplecionego ukośnie koroną cierniową, z raną po lewej stronie, z której obficie sączą się strużki krwi. Serce zakończone jest płomieniami, spośród których wyłania się krzyż. Tło obrazu jest jasnobrązowe, rozświetlone wokół serca.
feretron

Feretron Najświętsze Serce Jezusa i Marii

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego od góry łukiem półkolistym, ujęty w złoconą, profilowaną ramę. Kompozycja wielopostaciowa, dwustrefowa. W dolnej części obrazu przedstawiona grupa dwunastu apostołów skupionych wokół pustego grobu Marii, ukazanych na tle rozległego pejzażu z widocznymi w tle zabudowaniami oraz zamkiem. W górnej strefie ukazujące się w obłokach uskrzydlone główki anielskie. Grobowiec Marii kamienny, ustawiony na dwustopniowym podwyższeniu, ukazany skrócie perspektywicznym. Na pierwszym planie ustawieni częściowo tyłem św. Piotr ukazany jako starszy, siwy mężczyzna w granatowej szacie i brązowym płaszczu oraz św. Jan Ewangelista, który został przedstawiony jako młodzieniec o twarzy pozbawionej zarostu ubrany w obszerny, czerwony płaszcz. Nieco z lewej grupa kolejnych apostołów ze św. Pawłem w czerwonym płaszczu na czele. Postaci zwracają się w kierunku grobowca, zaglądając do jego wnętrza. Na dalszym planie kolejni uczniowie Chrystusa pochylający się nad grobowcem oraz wykonujący dynamiczne gesty, m.in. wskazujący na niebo. Wszyscy apostołowie, poza św. Janem Ewangelistą zostali ukazani jako brodaci, dojrzali mężczyźni o twarzach z widocznymi zmarszczkami. Kolorystka obrazu ciemna, ciepła z dominacją brązów i czerni.
obraz

Apostołowie u grobu Najświętszej Marii Panny

Zdjęcie nr 1: Płaskorzeźba w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym przedstawia scenę Chrztu Jezusa w Jordanie. Na pierwszym planie, po prawej stronie kompozycji znajduje się stojąca w lekkim kontrapoście postać Jezusa zwróconego nieznacznie w lewo. Jego postawę charakteryzuje lekko pochylona głowa z krótkim zarostem, o długich, falowanych włosach oraz skrzyżowane na piersiach ręce. Nagą sylwetkę osłania jedynie w partii bioder, sięgające połowy ud białe perizonium. Jezus stoi w płynącej środkiem kompozycji rzece. Po lewej stronie, na skalistym brzegu stoi zwrócony w trzech czwartych w prawo św. Jan Chrzciciel. Lekko pochyloną głowę charakteryzuje krótki ciemnobrązowy zarost i długie, opadające na plecy włosy. Nagą sylwetkę mężczyzny osłania w partii bioder perizonium wykonane ze skóry zwierzęcej. Prawą ręką podtrzymuje długą laskę w formie krzyża z banderolą z napisem: „Ecce Agnus Dei”, lewą, wyciągniętą nad głową Jezusa wylewa z małej, płaskiej miseczki wodę. Tło przedstawienia stanowi rozległy pejzaż z wzniesieniami, z widoczną na drugim planie murowaną zabudową oraz smukłymi drzewami palmowymi w głębi. Błękitne niebo zaczerwienione jest tuż nad linią horyzontu. Płaskorzeźbę ujmuje rzeźbiona na wzór retabulum ołtarzowego architektoniczna struktura. Podstawę tworzy wysoki cokół, ujęty parą kolumienek, którego pole wypełnia płycina w kształcie stojącego prostokąta o wklęsło ściętych narożach. Na cokole osadzona jest część środkowa struktury, w formie prostokątnej arkady zamkniętej łukiem półkolistym, ujętej parą kolumienek oraz parą uszaków w postaci zamkniętych trójkątnie przypór. Struktura powyżej arkady przybiera formę frontonu budowli ze szczytem, jaki tworzy gzyms wieńczący w kształcie trójkątnego przyczółka, flankowany parą niewielkich pilastrów. Powyżej widoczna konstrukcja przypominająca pokryty dachówką dach pulpitowy. Zwieńczenie ma formę aediculi z arkadą z łukiem trójlistnym, ujętą parą kolumienek wspierających belkowanie z gzymsem w kształcie półkolistego łuku nadwieszonego. Dodatkowo po bokach aediculi znajduje się para przypór. Powyżej arkady w części środkowej przedstawiono płaskorzeźbione popiersie Boga Ojca. W arkadzie zwieńczenia jest figura anioła. Utrzymaną w odcieniach brązu strukturę zdobi złocona dekoracja ornamentalna w formie stylizowanych wici roślinnych i rozet.
płaskorzeźba

Chrzest Jezusa w Jordanie

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Najświętsze Serce Jezusa", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/najswietsze-serce-jezusa-23

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności