Matka Boska jako orędowniczka dusz czyśćcowych

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków
Miejscowość
Kraków
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kraków Centrum
Parafia
Św. Marka
Kościół
Św. Marka
Tagi
czyściec malarstwo barokowe malarstwo religijne
Identyfikator
DZIELO/25407
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
1807 rok
Fundator
Antoni Czarnecki
Technika i materiał
olej na płótnie
Wymiary podstawowe
szerokość – 73 cm
wysokość – 133 cm
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Dzieje zabytku

Obraz został zamówiony dla Bractwa św. Zofii przez Antoniego Czarneckiego w 1807 roku.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej jako orędowniczki dusz cierpiących w czyśćcu. Kompozycja wieloplanowa, u góry i nieco w tle Maria, zwrócona nieznacznie w prawo, pochylająca się w przód, klęczy przed ukrzyżowanym Jezusem. Spogląda na syna, prawą rękę składa na piersi, lewą wyciąga w jego stronę. Jest ubrana w czerwoną suknię i granatowy płaszcz opadający daleko w tył, na głowie ma biały welon, którego koniec rozwiewa się za jej plecami; nad głową ma biały nimb w formie okręgu. Chrystus jest przybity do krzyża trzeba gwoździami – ręce powyżej głowy, nogi ugięte w kolanach, prawa nad lewą. Głowa opada mu na pierś, ciało jest wychudzone, o silnie podkreślonej anatomii, jego biodra otacza krótkie, białe perizonium, którego koniec rozwiewa się w prawą stronę. Scena rozgrywa się na skłębionych obłokach, tłem jest ciemnożółte niebo przechodzące w błękit w lewym, górnym rogu. Poniżej i bliżej widza rozgrywa się dynamiczna scena, w której dwóch aniołów wyciąga z czyśćca dusze. Anioł po prawej stronie spogląda w dół, prawą rękę unosi ku górze, lewą łapie za nadgarstek stojącego poniżej mężczyznę. Dolną część jego ciała otacza ciemnofioletowy płaszcz, pierś ma przepasaną cienką, czerwoną szarfą; za nim rozwiewa się brązowa tkanina. Drugi anioł leży i obiema rękami trzyma nagie dziecko, które unoszone łapie go za ramiona i zwraca się w jego stroną. Anioł ma krótkie, brązowe włosy i granatową suknię. Poniżej, w dolnej części przedstawienia widoczny szereg nagich postaci, które otaczają czerwone, wysokie płomienie. Od lewej widoczny starzec o ciemnoszarych włosach i długiej brodzie, który lewą rękę wyciąga ku górze, obok niego kobieta o długich, brązowych włosach, która spogląda w dół przez lewy bark i prawą ręką trzyma się za głowę, dalej muskularny mężczyzna który sięga w jej stronę. Obok niego wspomniany mężczyzna wyciągany za nadgarstek przez anioła, a za nim, po obu stronach słabo widoczne dorosłe postacie.

Zarys problematyki artystycznej

Powstanie obrazu łączy się z bractwem św. Zofii, a jego fundatorem był należący do stowarzyszenia Antoni Czarnecki. Celem zgromadzenia była modlitwa o zbawienie dusz członków i wszystkich grzeszników, dlatego na płótnie przedstawiona została scena, w której Maria, jako orędowniczka dusz męczonych w czyśćcu, zwraca się do ukrzyżowanego Chrystusa. Obraz nosi cechy malarstwa późnego baroku - charakteryzuje go skośna kompozycja, silna dynamika sceny oraz kontrasty kolorystyczne.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Zabrudzenie i spękania powierzchni malarskiej.

Streszczenie

Powstanie obrazu łączy się z bractwem św. Zofii, a jego fundatorem był należący do stowarzyszenia Antoni Czarnecki. Obraz nosi cechy malarstwa późnego baroku.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 4: Miasto Kraków, cz. 3: Kościoły i klasztory śródmieścia, z. 2", Warszawa 1978
Sudacka Aldona, "Kościół św. Marka w Krakowie. Wyposażenie – przemiany historyczne" , [w:] "Studia z dziejów kościoła św. Marka w Krakowie" , red.Kliś Zdzisław , Kraków 2001 , s. 189-201

Jak cytować?

Agata Felczyńska , "Matka Boska jako orędowniczka dusz czyśćcowych", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/matka-boska-jako-oredowniczka-dusz-czysccowych

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności