Matka Boska Bolesna
Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna rzeźba Matki Boskiej Bolesnej ustawionej frontalnie, w lekkim kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie i rękami skrzyżowanymi na piersi. Maria skręca głowę nieznacznie w lewo, spogląda smutno w dół. Na podłużnej twarzy odznaczają się wysokie czoło, duże, migdałowe, półprzymknięte oczy, wąski nos, niewielkie usta oraz szeroki podbródek. Ubrana jest w czerwoną suknię o wąskich, marszczących się równoległymi fałdami rękawach i kołnierzu, spływającą do ziemi podłużnymi fałdami. Na nią nałożony ma jasnoniebieski, zarzucony na głowę płaszcz, który zakrywa plecy i spływa na ramiona. Prawa poła przytrzymana między rękami zawija się przy prawym biodrze łamanymi fałdami. Spod sukni widoczne ciemnobrązowe, szpiczaste buty.
Zdjęcie nr 2: Pełnoplastyczna rzeźba Matki Boskiej Bolesnej ustawionej frontalnie, w lekkim kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie i rękami skrzyżowanymi na piersi. Maria skręca głowę nieznacznie w lewo, spogląda smutno w dół. Na podłużnej twarzy odznaczają się wysokie czoło, duże, migdałowe, półprzymknięte oczy, wąski nos, niewielkie usta oraz szeroki podbródek. Ubrana jest w czerwoną suknię o wąskich, marszczących się równoległymi fałdami rękawach i kołnierzu, spływającą do ziemi podłużnymi fałdami. Na nią nałożony ma jasnoniebieski, zarzucony na głowę płaszcz, który zakrywa plecy i spływa na ramiona. Prawa poła przytrzymana między rękami zawija się przy prawym biodrze łamanymi fałdami. Spod sukni widoczne ciemnobrązowe, szpiczaste buty.
Zdjęcie nr 3: Pełnoplastyczna rzeźba Matki Boskiej Bolesnej ustawionej frontalnie, w lekkim kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie i rękami skrzyżowanymi na piersi. Maria skręca głowę nieznacznie w lewo, spogląda smutno w dół. Na podłużnej twarzy odznaczają się wysokie czoło, duże, migdałowe, półprzymknięte oczy, wąski nos, niewielkie usta oraz szeroki podbródek. Ubrana jest w czerwoną suknię o wąskich, marszczących się równoległymi fałdami rękawach i kołnierzu, spływającą do ziemi podłużnymi fałdami. Na nią nałożony ma jasnoniebieski, zarzucony na głowę płaszcz, który zakrywa plecy i spływa na ramiona. Prawa poła przytrzymana między rękami zawija się przy prawym biodrze łamanymi fałdami. Spod sukni widoczne ciemnobrązowe, szpiczaste buty.
Zdjęcie nr 4: Pełnoplastyczna rzeźba Matki Boskiej Bolesnej ustawionej frontalnie, w lekkim kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie i rękami skrzyżowanymi na piersi. Maria skręca głowę nieznacznie w lewo, spogląda smutno w dół. Na podłużnej twarzy odznaczają się wysokie czoło, duże, migdałowe, półprzymknięte oczy, wąski nos, niewielkie usta oraz szeroki podbródek. Ubrana jest w czerwoną suknię o wąskich, marszczących się równoległymi fałdami rękawach i kołnierzu, spływającą do ziemi podłużnymi fałdami. Na nią nałożony ma jasnoniebieski, zarzucony na głowę płaszcz, który zakrywa plecy i spływa na ramiona. Prawa poła przytrzymana między rękami zawija się przy prawym biodrze łamanymi fałdami. Spod sukni widoczne ciemnobrązowe, szpiczaste buty.
Zdjęcie nr 5: Pełnoplastyczna rzeźba Matki Boskiej Bolesnej ustawionej frontalnie, w lekkim kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie i rękami skrzyżowanymi na piersi. Maria skręca głowę nieznacznie w lewo, spogląda smutno w dół. Na podłużnej twarzy odznaczają się wysokie czoło, duże, migdałowe, półprzymknięte oczy, wąski nos, niewielkie usta oraz szeroki podbródek. Ubrana jest w czerwoną suknię o wąskich, marszczących się równoległymi fałdami rękawach i kołnierzu, spływającą do ziemi podłużnymi fałdami. Na nią nałożony ma jasnoniebieski, zarzucony na głowę płaszcz, który zakrywa plecy i spływa na ramiona. Prawa poła przytrzymana między rękami zawija się przy prawym biodrze łamanymi fałdami. Spod sukni widoczne ciemnobrązowe, szpiczaste buty.
Zdjęcie nr 6: Pełnoplastyczna rzeźba Matki Boskiej Bolesnej ustawionej frontalnie, w lekkim kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie i rękami skrzyżowanymi na piersi. Maria skręca głowę nieznacznie w lewo, spogląda smutno w dół. Na podłużnej twarzy odznaczają się wysokie czoło, duże, migdałowe, półprzymknięte oczy, wąski nos, niewielkie usta oraz szeroki podbródek. Ubrana jest w czerwoną suknię o wąskich, marszczących się równoległymi fałdami rękawach i kołnierzu, spływającą do ziemi podłużnymi fałdami. Na nią nałożony ma jasnoniebieski, zarzucony na głowę płaszcz, który zakrywa plecy i spływa na ramiona. Prawa poła przytrzymana między rękami zawija się przy prawym biodrze łamanymi fałdami. Spod sukni widoczne ciemnobrązowe, szpiczaste buty.
Zdjęcie nr 7: Pełnoplastyczna rzeźba Matki Boskiej Bolesnej ustawionej frontalnie, w lekkim kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie i rękami skrzyżowanymi na piersi. Maria skręca głowę nieznacznie w lewo, spogląda smutno w dół. Na podłużnej twarzy odznaczają się wysokie czoło, duże, migdałowe, półprzymknięte oczy, wąski nos, niewielkie usta oraz szeroki podbródek. Ubrana jest w czerwoną suknię o wąskich, marszczących się równoległymi fałdami rękawach i kołnierzu, spływającą do ziemi podłużnymi fałdami. Na nią nałożony ma jasnoniebieski, zarzucony na głowę płaszcz, który zakrywa plecy i spływa na ramiona. Prawa poła przytrzymana między rękami zawija się przy prawym biodrze łamanymi fałdami. Spod sukni widoczne ciemnobrązowe, szpiczaste buty.
Zdjęcie nr 8: Pełnoplastyczna rzeźba Matki Boskiej Bolesnej ustawionej frontalnie, w lekkim kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie i rękami skrzyżowanymi na piersi. Maria skręca głowę nieznacznie w lewo, spogląda smutno w dół. Na podłużnej twarzy odznaczają się wysokie czoło, duże, migdałowe, półprzymknięte oczy, wąski nos, niewielkie usta oraz szeroki podbródek. Ubrana jest w czerwoną suknię o wąskich, marszczących się równoległymi fałdami rękawach i kołnierzu, spływającą do ziemi podłużnymi fałdami. Na nią nałożony ma jasnoniebieski, zarzucony na głowę płaszcz, który zakrywa plecy i spływa na ramiona. Prawa poła przytrzymana między rękami zawija się przy prawym biodrze łamanymi fałdami. Spod sukni widoczne ciemnobrązowe, szpiczaste buty.
Zdjęcie nr 9: Pełnoplastyczna rzeźba Matki Boskiej Bolesnej ustawionej frontalnie, w lekkim kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie i rękami skrzyżowanymi na piersi. Maria skręca głowę nieznacznie w lewo, spogląda smutno w dół. Na podłużnej twarzy odznaczają się wysokie czoło, duże, migdałowe, półprzymknięte oczy, wąski nos, niewielkie usta oraz szeroki podbródek. Ubrana jest w czerwoną suknię o wąskich, marszczących się równoległymi fałdami rękawach i kołnierzu, spływającą do ziemi podłużnymi fałdami. Na nią nałożony ma jasnoniebieski, zarzucony na głowę płaszcz, który zakrywa plecy i spływa na ramiona. Prawa poła przytrzymana między rękami zawija się przy prawym biodrze łamanymi fałdami. Spod sukni widoczne ciemnobrązowe, szpiczaste buty.

Matka Boska Bolesna

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Sułkowice
Miejscowość
Harbutowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sułkowice
Parafia
Parafia Najświętszego Imienia Marii
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/13598
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XVI wiek
Technika i materiał
drewno rzeźbione, polichromowane
Wymiary podstawowe
wysokość – 90 cm
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Parafia była wzmiankowana już w XIV wieku i do XIX stulecia posiadała kilka drewnianych kościołów wznoszonych kolejno w tym samym miejscu. Wokół świątyni znajdował się ogrójec, do którego wykonano grupę Ukrzyżowania złożoną z figur św. Jana Ewangelisty, Matki Boskiej oraz ukrzyżowanego Jezusa. Przynajmniej w ostatnim okresie grupa stała przy południowej elewacji kościoła. Ze względu na zniszczenia powodowane warunkami atmosferycznymi w 2001 roku przeniesiono figurę ze sceny w ogrójcu na plebanię; w ogrójcu zastąpiono ją malowidłem.

Opis

Pełnoplastyczna rzeźba Matki Boskiej Bolesnej ustawionej frontalnie, w lekkim kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie i rękami skrzyżowanymi na piersi. Maria skręca głowę nieznacznie w lewo, spogląda smutno w dół. Na podłużnej twarzy odznaczają się wysokie czoło, duże, migdałowe, półprzymknięte oczy, wąski nos, niewielkie usta oraz szeroki podbródek. Ubrana jest w czerwoną suknię o wąskich, marszczących się równoległymi fałdami rękawach i kołnierzu, spływającą do ziemi podłużnymi fałdami. Na nią nałożony ma jasnoniebieski, zarzucony na głowę płaszcz, który zakrywa plecy i spływa na ramiona. Prawa poła przytrzymana między rękami zawija się przy prawym biodrze łamanymi fałdami. Spod sukni widoczne ciemnobrązowe, szpiczaste buty.

Zarys problematyki artystycznej

Ta szesnastowieczna rzeźba ma w sobie wciąż wiele cech gotyckich – bryła jest silnie zróżnicowana, gęste fałdy opadającego płaszcza łamią się delikatnie. O długim trwaniu konwencji świadczą również cechy fizjonomii Madonny: wysokie czoło i wydatne oczy.
Prostota przedstawienia, gest złożenia czy załamywania rąk, opuszczona głowa, płynące być może po policzkach łzy wyrażają cierpienie i żałość oraz pozwalają zaliczyć rzeźbę do typu ikonograficznego Matki Boskiej Bolesnej. Przedstawienie takie ideowo złączone było z duchem pobożności późnego średniowiecza. Wizerunek Marii, doświadczonej w życiu przez boleści przeżywane podczas kolejnych wydarzeń ewangelicznych i w końcu współcierpiącej z Jezusem na Golgocie uosabiał poddanie się woli Bożej i miał zarazem być wzorem do naśladowania. Matka Boska pełniła rolę opiekuni i orędowniczki cierpiących wiernych.
Kult Matki Boskiej Bolesnej rozwijał się od pierwszych wieków chrześcijaństwa, a dzięki kaznodziejom z zakonu franciszkanów i serwitów znacząco przybrał na sile w XIII wieku. Dużą rolę odegrały również cudowne wizerunki, figury i obrazy z Chełmna, Krakowa, Warszawy, Staniątek czy Jarosławia.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Drewno spękane, zwietrzałe, zabrudzone, ubytki polichromii.

Literatura

Bobeł Franciszek, Kościół w Harbutowicach pod wezwaniem Najświętszego
Imienia Maryi, Kraków 2003, s. 26.
Magdalena Pielas, Matka Boska Bolesna, w: Polska sztuka kościelna renesansu i baroku. Tematy i symbole, red. K. Moisan-Jabłońska, Nowy Testament, t. I, Kraków 2000, s. 15, 17, 153-167.
Kłębowski Janusz, Polska Sztuka Gotycka, Warszawa 1976, s. 102-184.

Streszczenie

Nie są znane autorstwo ani pochodzenie przechowywanej w zakrystii rzeźby Matki Boskiej, która tworzyła, wraz z zachowaną figurą św. Jana oraz wiszącym na krzyżu Jezusem grupę Ukrzyżowania. Zespół można było oglądać do 2001 roku w kapliczkowej oprawie przy południowej elewacji kościoła w Harbutowicach. Z uwagi na zły stan zachowania figury zostały przeniesione i zastąpione malowidłami.

Bibliografia

Bobeł Franciszek, "Kościół w Harbutowicach pod wezwaniem Najświętszego Imienia Maryi", Kraków 2003
Pielas Magdalena, "Matka Boska Bolesna", Kraków 2000
Kłębowski Janusz, "Polska Sztuka Gotycka", Warszawa 1976

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Para koron (większa – Marii, mniejsza – Dzieciątka), nałożonych na obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Obie korony zakomponowane i ozdobione analogicznie: u dołu wygięte lekko ku górze otoki, uformowane z szerokiej taśmy, dekorowanej kaboszonami, rautami i nałożonymi osobno kamieniami w oprawach (pojedynczo i na koronie Matki Boskiej parami). Z otoków wyrastają po dwie pary większych i mniejszych kabłąków, mocno wygiętych, tworzących ażurowe układy wzbogacone na osi każdej korony krótkim, rozszerzającym się ku dołowi kabłąkiem. U podstawy każdego kabłąku pęki mięsistych liści, powierzchnia kabłąków ozdobiona jak otok (kamienie występują tylko pojedynczo), ze szrafowaniem w tle. Obie korony wieńczą kule z krzyżami równoramiennymi na szczycie. Kamienie zdobiące korony są półprzezroczyste, w kolorach niebieskim i czerwonym.
korona
Korony
Zdjęcie nr 1: Kościół murowany, składa się z nawy i zwróconego na południe prezbiterium, do którego przylega zakrystia, nad którą znajduje się skarbiec; od północy wieża. Prezbiterium jest węższe od nawy, o zaokrąglonych narożach, oddzielone od prostokątnej nawy łukiem tęczowym. Ściany kościoła gładkie, przeprute półkolistymi oknami – dwoma w prezbiterium, sześcioma w nawie. Od zachodu chór wsparty na dwóch kolumnach, z balustradą wyłamaną na środku, dekorowaną u spodu lambrekinem. Ściany kościoła gładkie, w dolnej partii osłonięte drewnianą boazerią, z wnęką na chrzcielnicę po lewej i drugą na drzwi z prawej strony. Wnętrze przekrywają stropy – zwierciadlany w prezbiterium i płaski z fasetami w nawie. Na nich oraz w górnej partii ścian polichromia. Nad prezbiterium wizerunek zmartwychwstałego Chrystusa, nad nawą zakomponowana w kole scena adoracji Najświętszej Marii Panny przez apostołów, poniżej, na ścianach medaliony z postaciami ważnych osobistości, świętych i aniołów. Główne drzwi od północy, boczne od zachodu. Kościół posadowiony na cokole. Elewacja frontowa ze zdwojonym ryzalitem, którego środek odpowiada szerokości wieży; podziały poziome przeprowadzone przy pomocy gzymsów. Na osi wejście i okno, oba w boniowanym obramieniu. Okno ujmuje polichromowana scena Zwiastowania. Ryzalit wieńczy trójkątny fronton. Cofnięty ryzalit w dolnej partii boniowany, wyżej gładki, zwieńczony ćwierćkolistymi fragmentami przerwanego przyczółka. Boki elewacji frontowej gładkie, zwieńczone frontonem przerwanym na masyw czworobocznej wieży przeprutej z każdej strony oknem w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem pełnym. Elewacje boczne gładkie, przeprute półkolistymi oknami. Od wschodu poniżej okien szare płyciny, od południa, w kapliczkowej oprawie grupa Ukrzyżowania. Dach nad nawą dwuspadowy, nad prezbiterium trójspadowy, dach wieńczy baniasty hełm z latarnią zakończony krzyżem, na kalenicy barokowa wieżyczka na sygnaturkę.
kościół
Kościół Imienia Najświętszej Marii Panny i Michała Archanioła w Harbutowicach
Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna, z wejściem od prawej strony w postaci jednobiegowych schodów z balustradą. Kosz na planie koła otoczony kolumnami korynckimi posadowionymi na cokołach i podtrzymującymi belkowanie wyłamane na ich linii. Podwieszenie w formie stożka zakończonego dużą szyszką, dekorowanego plakietami skomponowanymi z elementów floralnych oraz podwieszonymi szyszkami. Ścianki dekorowane malowanymi przedstawieniami czterech ewangelistów. Baldachim powtarza pomniejszony plan kosza; dekorowany szyszkami, w podniebieniu lampa w kształcie szyszki. W jego zwieńczeniu umieszczono figurą Chrystusa Zbawiciela Świata (Salvator Mundi) na dwustopniowym cokole. Chrystus stoi w kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie i wspartą na kamieniu. Lewą ręką podtrzymuje kulę ziemską zwieńczoną krzyżem, prawą unosi do góry, czyniąc gest błogosławieństwa. Spogląda do góry, ma ciemną brodę i falowane włosy spływające na ramiona i plecy. Z trzech stron głowy odchodzą wiązki promieni. Chrystus ubrany jest w długą, złotą suknię oraz tego samego koloru płaszcz owinięty wokół prawego biodra i przerzucony przez lewą rękę.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Ustawiona na niewysokim cokole pełnoplastyczna figura anioła przytrzymującego baldachim w zwieńczeniu ołtarza głównego. Anioł spogląda w dół, stoi w lekkim kontrapoście z lewą nogą wysuniętą do przodu; lewą ręką przytrzymuje materiał baldachimu, prawą fragment swojego płaszcza. Ma owalną, pełną twarz, małe oczy, zadarty nos oraz niewielkie usta. Długie, jasnobrązowe, kręcone włosy spływają mu na plecy. Ubrany jest w długą, złotą suknię przewiązaną w pasie i spływającą w dół wąskimi fałdami; rękawy podciągnięte; na nogach sandały sięgające do połowy łydki. Skrzydła rozłożone, w górnych partiach złocone.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Fragment pełnoplastycznej rzeźby Jezusa Ukrzyżowanego. Zachował się tors wraz z głową pochyloną na prawy bark. Twarz pociągła z wąskim, prostym nosem, zamkniętymi oczami, wąskimi, lekko rozchylonymi ustami, okolona zarostem i długimi, zwiniętymi w pukle włosami opadającymi na prawe ramię i plecy; na głowie korona cierniowa.
krucyfiks
Krucyfiks
Zdjęcie nr 1: Owalny obraz z przedstawieniem Chrystusa w typie Ecce Homo. Jezus ukazany w półfigurze, zwrócony w trzech czwartych w lewo. Prawą ręką przytrzymuje trzcinę, lewą ma schowaną pod płaszczem. Wznosi wzrok ku górze, ma owalną, okoloną zarostem twarz, ciemne oczy, wąski nos oraz rozchylone usta. Długie, jasnobrązowe włosy spływają mu na plecy i lewe ramię. Na głowie korona cierniowa, wokół której rozświetlony na czerwono nimb. Purpurowy, przerzucony przez lewe ramię płaszcz spływa gęstymi fałdami w dół. Tło ciemnozielone.
obraz
Ecce Homo

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Feretron w typie obrazowym osadzony na niewysokiej, profilowanej podstawie z parą otworów na drążki. Pola obrazowe w kształcie stojących prostokątów ujmuje dekoracyjna, profilowana, złocona rama z rzeźbionym, ażurowym motywem ulistnionej wici, zwieńczona okrągłym medalionem z monogramem chrystologicznym na awersie i maryjnym na rewersie. Awers feretronu zajmuje półpostaciowy wizerunek Jezusa w typie Ecce Homo. Jezus zwrócony jest niemal na wprost. Przechyloną, zwróconą nieznacznie w trzech czwartych w prawo głowę charakteryzuje pociągła twarz o delikatnych rysach, długim nosie i krótkim, brązowym zaroście. Długie, falowane włosy opadają na barki. Głowę wieńczy cierniowa korona i okala promienisty nimb. Na twarzy, szyi i barkach widoczne są drobne stróżki krwi. Nagą klatkę piersiową Jezusa charakteryzuje rytmiczny układ żeber. Skrzyżowane na wysokości talii, zgięte w łokciach ręce związane są w nadgarstkach sznurem, w lewej dłoni trzyma pojedynczą trzcinę. Na ramiona Jezusa narzucony jest osłaniający biodra płaszcz zdobiony aplikacjami w formie rozetek na krótkich, ulistnionych łodyżkach. Elementy takie jak nimb, korona cierniowa, sznur, trzcina i płaszcz są płaskorzeźbione i złocone. Tło utrzymane jest w odcieniu szafiru. Rewers feretronu stanowi wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej. Ukazana półpostaciowo, zwrócona frontalnie Maria ma nieznacznie w trzech czwartych w lewo skierowaną głowę. Pociągłą, owalną twarz charakteryzują linearnie opracowane rysy o nieco przymkniętych oczach, długim prostym nosie i niewielkich ustach. Na prawym policzku widoczne dwie ukośne linie blizn. Maria ubrana jest w suknię i osłaniający jej głowę i sylwetkę płaszcz zdobiony aplikacjami w formie rozetek na krótkich, ulistnionych łodyżkach. Pod szyją są trzy sznury korali i krzyż. Prawą, uniesioną na wysokości klatki piersiowej dłonią o wyprostowanych palcach, wskazuje na siedzące na jej lewej ręce Dzieciątko, zwrócone w trzech czwartych w prawo. Okrągłą twarz Jezusa charakteryzują rysy dorosłego człowieka, o podobnym do Marii typie fizjonomii. Ubrany jest w długą suknię o trójkątnym dekolcie, zdobioną aplikacjami w formie rozetek. Prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, lewą ujmuje trzymaną na kolanach zamkniętą księgę. Karnacje postaci są ciemne, a ich głowy wieńczą korony w typie otwartym, okalają nimby z wpisanymi w nie promieniami oraz wieniec 12 gwiazd. Szaty, korony, nimby, gwiazdy i księga są płaskorzeźbione, złocone i srebrzone. Tło jest srebrzone.
feretron

Ecce Homo; Matka Boska Częstochowska

Zdjęcie nr 1: Feretron dwustronny, z prostopadłościenną podstawą z otworami na drążki. Na podstawie obrazy z przedstawieniem Chrystusa Błogosławiącego oraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem otoczone drewnianą, profilowaną ramą zdobioną po bokach spłaszczonymi wolutami i zwieńczoną medalionem z monogramami „IHS” po jednej i „MARYA” po drugiej stronie, nad którym znajduje się zamknięta korona. Medalion ujmują c-kształtne elementy, a przestrzeń pod nimi wypełniają rozwinięte kwiaty. Na awersie Chrystus w półpostaci, który lewą rękę przyciska do piersi, a prawą unosi w geście błogosławieństwa. Na owalną twarz, duże ciemne oczy, wąski nos, niewielkie usta, wąsy oraz dzielącą się w dwa pukle brodę. Długie falowane włosy opadają mu na barki. Jest ubrany w żółtą suknię, przez prawy bark ma przerzucony czerwony płaszcz z zielonym podbiciem, wywinięty, łamiący się w obszerne fałdy. Wokół głowy postaci świetlisty nimb; tło stanowią niebieskie, skłębione obłoki. Na rewersie Matka Boska z Dzieciątkiem na prawym ramieniu, w półpostaci, frontalnie, z głową delikatnie przechyloną w prawo, lewą ręką przytrzymując Jezusa. Ma owalną twarz o delikatnych rysach, półprzymknięte oczy, wąski nos i szerokie usta, na głowie dekorowany pasem haftu, biały welon. Ubrana jest w czerwoną suknię z wąskimi rękawami i niebieski, podbity złotem płaszcz wywijający się przy prawej ręce. Dzieciątko siedzi, zwrócone w trzech czwartych w lewo, prawą ręką błogosławi, lewą dotyka dłoni Marii. Ma owalną, pulchną twarz o niebieskich oczach, małym nosie i ustach oraz jasne, falowane włosy. Jest ubrane w sukienkę białą górą, beżową dołem i przewiązaną fioletową szarfą w pasie; stopy bose. Postacie zostały ukazane na tle kamiennej balustrady, ponad którą widać rozłożyste drzewo i fragment ogrodu z kwitnący krzakiem róż po prawej stronie.
feretron

Chrystus Błogosławiący, Matka Boska z Dzieciątkiem

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie pionowego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Karmiącej. W centrum kompozycji została ukazana Maria w półpostaci z głową przechyloną na lewe ramię. W lewej dłoni trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą przytrzymuje pierś, którą go karmi. Ubrana jest w zielone szaty: suknię oraz płaszcz zdobione jasnoczerwonymi i kolistymi różami, niebieskimi tulipanami oraz zielonymi listkami. Szaty obwiedzione są czarnym konturem, w środku malowane płaską plamą barwną, bez cieniowania. Twarz Marii pełna o jasnej karnacji z zaróżowionymi policzkami z długim nosem i małymi ustami. Włosy długie, ciemnobrązowe, schowane pod welonem. Dzieciątko ponad naturalnych rozmiarów z odkrytymi ramionami i kolanami. Tło po lewej stronie obrazu ciemnoniebieskie, a po prawej zielone z żółtym nimbem wokół głowy Dzieciątka oraz żółtym fragmentem w prawym, górnym narożu. Wokół głów postaci rozmieszczonych jest jednaście, dużych i złotych gwiazd. Rama prosta, drewniana i bejcowana.
obraz

Matka Boska Karmiąca

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty łukiem nadwieszonym z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku. Dzieciątko widoczne z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, jej wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz ciemnoniebieski płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego lewej stopy zsuwa się sandał. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch archaniołów znajdującego się po prawej stronie – archanioła Gabriela. Po drugiej stronie jest archanioł Michał, obaj trzymają w dłoniach narzędzia Męki Pańskiej: Michał (włócznię i gąbkę z octem), Gabriel (krzyż). Na głowach Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony ze szlachetnymi kamieniami, a wokół nimby: Matki Boskiej dekorowany bogatą wicią floralną, u Dzieciątka nimb krzyżowy. Wszystkie postacie są podpisane inicjałami: nad głową Marii, po lewej stronie obrazu widnieją litery „MP”, a po prawej „ΘΥ”; następnie po lewej stronie obrazu, nad głową archanioła Michała znajdują się litery „ΟΡМ”, a nad głową archanioła Gabriela „OΡГ” i dalej, po prawej stronie obrazu, obok Dzieciątka Jezus litery „IC-XC”. Tło jest złocone. Obraz ujęty jest prostokątną, profilowaną ramą zdobioną od zewnątrz ażurową wicią roślinną. W górnej części kompozycji napis „MATKO BOSKA NIEUSTAJĄCEJ POMOCY / MÓDL SIĘ ZA NAMI”. Rama drewniana, profilowana, złocona, ozdobiona rzędem stylizowanych liści akantu.
obraz

Matka Boska Nieustastającej Pomocy

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. Na awersie przedstawienie Matki Bożej Różańcowej oraz czterech świętych dominikańskich. Kompozycja dwustrefowa, wielopostaciowa. W górnej połowie obrazu ukazana Matka Boża z Dzieciątkiem na kolanach, siedząca frontalnie na obłokach, ze skrzyżowanymi nogami. Lewą ręką przytrzymuje Dzieciątko, prawą wyciąga w bok, w dłoni trzymając różaniec. Twarz ma owalną, o małych oczach, krótkim nosie i drobnych ustach, okoloną jasnymi włosami, ukrytymi pod welonem. Ubrana jest w jasnoróżową suknię, niebieski płaszcz zarzucony na ramiona i nogi, na głowie ma biały, rozwiany welon, a na stopach sandały. Dzieciątko ukazane w pozycji półleżącej na kolanach Matki, zwrócone w trzech czwartych w lewo, z głową skierowaną w przeciwną stronę, w obu rękach wyciągniętych w lewo trzyma różaniec. Dzieciątko ukazane jako niemal nagie, w partii podbrzusza przesłonięte białą tkaniną. Postacie w górnej strefie ukazane są pośród obłoków, na tle rozjaśnionego brązowo-żółtego nieba. W dolnej strefie dwie pary klęczących świętych zakonników i zakonnic. Po lewej św. Dominik, a za nim niezidentyfikowany dominikanin. Obaj zwróceni w trzech czwartych w lewo, z głowami uniesionymi w górę. Dominik ma dłonie skrzyżowane na piersi. Obaj mają szczupłe twarze, o małych okrągłych oczach, krótkich nosach i pełnych ustach, okolone krótkimi włosami, z tonsurami na głowie. Obaj ubrani są w białe habity z kapturami i szkaplerzami, Dominik ma na ramiona narzucony czarny płaszcz. Na czole ma gwiazdę. Przed nim leży pies trzymający pochodnię w pysku. Po prawej stronie św. Katarzyna Sieneńska, za nią niezidentyfikowana święta. Obie zakonnice zwrócone w trzech czwartych w prawo, z uniesionymi głowami. Święta Katarzyna z wyciągniętymi przed siebie rękami. Zakonnice o szczupłych twarzach, z niewielkimi oczami skierowanymi w górę, prostymi nosami i pełnymi ustami. Ubrane są w białe habity ze szkaplerzami, czarne płaszcz i welony. Święta Katarzyna ma na głowie koronę cierniową, na dłoniach stygmaty. Przed nią, na ziemi leży lilia. Nad głowami świętych aureole. Postacie w dolnej strefie ukazane na tle pejzażu z pagórkami w oddali. Na rewersie obrazu przedstawienie św. Piotra i św. Pawła w całej postaci. W lewej części obrazu Piotr zwrócony w trzech czwartych w prawo, w kontrapoście, z głową skierowaną w lewo. Prawą ręką przytrzymuje pionową belkę odwróconego krzyża, w dłoni trzyma dwa klucze, lewą rękę kładzie na piersi. Twarz ma szczupłą, o małych oczach, zadartym nosie i pełnych ustach, okoloną siwymi, kręconymi włosami i brodą. Ubrany jest w niebieską tunikę oraz jasnobrązowy płaszcz przewiązany diagonalnie przez prawe ramię. Na stopach ma sandały. W prawej części obrazu św. Paweł, ukazany frontalnie, w kontrapoście, z głową skierowana wprawo. W lewej ręce trzyma miecz skierowany ostrzem w dół, prawą przytrzymuje na boku księgę. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych oczach, prostym nosie i pełnych ustach, okoloną długą brodą i jasnobrązowymi, krótkimi włosami. Ubrany jest w ciemnobrązową tunikę oraz czerwony płaszcz zarzucony na ramiona. Na stopach ma sandały. Wokół głów obu świętych nimby. Postacie ukazane na tle pejzażu. W górnej partii obrazu pośród obłoków, na tle rozświetlonego nieba Oko Opatrzności. Obraz ujęty wąską, profilowaną i srebrzoną ramą.
obraz

Dwustronny obraz: Matka Boska Różańcowa ze świętymi dominikańskimi oraz św. Piotr i św. Paweł

Zdjęcie nr 1: Feretron w typie obrazowym osadzony na niewysokiej podstawie z parą otworów na drążki. Pola obrazowe w kształcie stojących prostokątów ujmuje dekoracyjna rama z rzeźbionym motywem wici winnej latorośli, zwieńczona medalionem z monogramem chrystologicznym na awersie i maryjnym na rewersie. Awers feretronu zajmuje półpostaciowy wizerunek Jezusa w typie Ecce Homo. Jezus zwrócony jest nieznacznie w trzech czwartych w prawo. Przechyloną głowę charakteryzuje pociągła twarz o delikatnych rysach, długim nosie i krótkim, brązowym zaroście. Długie, falowane włosy opadają na barki. Głowę wieńczy cierniowa korona i okala promienisty nimb. Na czole i barkach widoczne są drobne stróżki krwi. Nagi tors Jezusa charakteryzuje rytmiczny układ żeber. Skrzyżowane na wysokości talii, zgięte w łokciach ręce związane są w nadgarstkach sznurem, w lewej dłoni trzyma pojedynczą trzcinę. Na ramiona Jezusa narzucony jest osłaniający biodra, zdobiony motywem kwiatowym płaszcz. Elementy takie jak nimb, korona cierniowa, sznur, trzcina i płaszcz są płaskorzeźbione, złocone i srebrzone. Tło utrzymane jest w odcieniu szafirowym. Rewers feretronu stanowi wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej. Ukazana półpostaciowo, zwrócona frontalnie Maria ma nieznacznie w trzech czwartych w lewo skierowaną głowę. Pociągłą, owalną twarz charakteryzują linearnie opracowane rysy o nieco przymkniętych oczach, długim prostym nosie i niewielkich ustach. Maria ubrana jest w suknię i osłaniający jej głowę i sylwetkę płaszcz. Prawą, uniesioną na wysokości klatki piersiowej dłonią o wyprostowanych palcach wskazuje na siedzące na jej lewej ręce Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w prawo. Okrągłą twarz Jezusa charakteryzują rysy dorosłego człowieka, o podobnym do Marii typie fizjonomii. Ubrany jest w długą suknię o trójkątnym dekolcie. Prawą rękę unosi w geście błogosławieństwa, lewą ujmuje trzymaną na kolanach zamkniętą księgę. Karnacje postaci są ciemne, a ich głowy wieńczą korony w typie otwartym i okalają nimby z motywem promieni oraz wieniec 12 gwiazd. Szaty, korony, nimby, gwiazdy i księga są płaskorzeźbione, złocone i srebrzone. Tło utrzymane jest w odcieniu czerwieni.
feretron

Ecce Homo; Matka Boska Częstochowska

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Matka Boska Bolesna", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/matka-boska-bolesna

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności