Kropielnica
Zdjęcie nr 1: Czara półkolista, gładka, zakończona szerokim profilowanym kołnierzem ujętym od dołu wklęsłą opaską. Zaplecek w kształcie prostokąta zakończonego u góry łukiem odcinkowym, z prostokątną płyciną ujętą ramą w kształcie listwy, u góry otwartą, po bokach ozdobioną wolutowymi spływami.

Kropielnica

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Zabierzów
Miejscowość
Rudawa
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Krzeszowice
Parafia
Wszystkich Świętych
Miejsce przechowywania
kruchta zachodnia, ściana południowa
Identyfikator
DZIELO/06169
Kategoria
kropielnica
Czas powstania
początek XX wieku
Technika i materiał
marmur dębnicki, kuty, polerowany
Wymiary podstawowe
szerokość – 20 cm
wysokość – 12,5 cm
Inne wymiary – zaplecek: wys.: 41,5 cm, szer: 40 cm
Autor noty katalogowej
Józef Skrabski, Ewa Rudnicka
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0

Dzieje zabytku

Kropielnica powstała zapewne na początku XX wieku.

Opis

Czara półkolista, gładka, zakończona szerokim profilowanym kołnierzem ujętym od dołu wklęsłą opaską. Zaplecek w kształcie prostokąta zakończonego u góry łukiem odcinkowym, z prostokątną płyciną ujętą ramą w kształcie listwy, u góry otwartą, po bokach ozdobioną wolutowymi spływami.

Zarys problematyki artystycznej

Kropielnica jest typowym wyrobem kamieniarzy z Dębnika koło Krzeszowic, gdzie od początku XVII wieku funkcjonował jeden z najprężniejszych ośrodków kamieniarskich w Polsce.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry; widoczne spękania marmuru zaplecka.

Literatura

Rudnica Ewa, Inwentarz kościoła parafialnego p.w. Wszystkich Świętych w Rudawie, praca licencjacka napisana w Instytucie Historii Sztuki i Kultury Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie pod kierunkiem dr. Józefa Skrabskiego, Kraków 2011.

Streszczenie

Kropielnica w kościele w Rudawie jest typowym wyrobem kamieniarzy z Dębnika koło Krakowa.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona drewniana, przyścienna, wisząca, dostawiona do północnej ściany nawy ze schodkami biegnącymi wzdłuż ściany. Kosz ambony jest sześcioboczny, z niewielkim parapetem. Jego boki zostały podzielone na pola stojącymi na wysokich cokołach pięcioma kolumienkami o korynckich kapitelach, dźwigających profilowane belkowanie. W polach prostokątne płyciny z konchowymi wnękami ozdobionymi muszlami z figurami ewangelistów. We wnękach rzeźby z przedstawieniami ewangelistów i Chrystusa. Figury drewniane pełnoplastyczne, wydrążone od tyłu, polichromowane, złocone i srebrzone, ustawione na niewielkich prostokątnych podstawach, od lewej: św. Łukasz wsparty prawą nogą na głowie byka, św. Marek wsparty prawą nogą na głowie lwa, św. Jan z orłem przy prawej nodze, Chrystus Salvator Mundi, św. Mateusz z aniołem przy prawej nodze. Ewangeliści trzymają w prawych dłoniach otwarte księgi, z wyjątkiem św. Mateusza, trzymającego kodeks w lewej ręce. Dłonie ewangelistów nieproporcjonalnie duże. Szaty bogato pofałdowane, głęboko cięte. Podstawa kosza bogato profilowana, ozdobiona podwieszoną dekoracyjną szyszką. Schodki ograniczone parapetem z trzema romboidalnymi płycinami w złoconych profilowanych obramieniach. Na filarze przy wejściu na schodki złocona kula z szyszką. Zaplecek w kształcie stojącego prostokąta, w górnej części ujęty zwężającymi się ku dołowi pilastrami wypełnionymi cekinami, zwieńczonymi rombowymi wypustkami i korynckimi kapitelami, które podtrzymują przełamujące się nad nimi belkowanie. Pośrodku zaplecka w prostokątnym obramieniu zamkniętym nadwieszonym łukiem półkolistym płaskorzeźbione popiersie Boga Ojca wyłaniającego się z obłoków. Prawa ręka Boga wzniesiona w geście błogosławieństwa, lewa oparta na globie ziemskim zwieńczonym krzyżem. Tłem dla postaci Boga Ojca jest rozwiana poła płaszcza układająca się niemal półkoliście. Baldachim ośmioboczny. W profilowanym podniebiu, ozdobionym pasem ornamentu małżowinowo-chrząstkowego i profilowanymi wisiorami, gołębica Ducha Świętego na tle glorii utworzonej z prostych promieni o równej długości. Baldachim ozdobiony zamkniętą koroną, którą tworzy pięć esownic pokrytych pasami ornamentu małżowinowo-chrząstkowego. W zwieńczeniu pełnoplastyczna rzeźba przedstawiająca św. Jana Chrzciciela. Figura drewniana, wydrążona z tyłu, polichromowana, złocona i srebrzona, ustawiona na niewielkiej wielobocznej profilowanej podstawie. Święty w prawej ręce trzyma wysoki krzyż, w lewej księgę, na której spoczywa Baranek Boży. Struktura ambony ciemnobrązowa. Kolumny, kapitele, pilastry w zaplecku korona baldachimu, profilowania i ornamenty złocone, z wyjątkiem srebrzonej ramy w zaplecku i gołębicy Ducha Świętego.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Na okrągłej podstawie, częściowo wmurowanej w ścianę oraz prostopadłościennym cokole niewielka stopa z trzonem w typie balustradowej lalki podtrzymującej półkulistą czarę o powierzchni imitującej puklowanie z wklęską i zaoblonym brzegiem. Na kwadratowej podstawie data: „A(NNO) D(OMINI) 1707”. Pokrywa w kształcie smukłej półkopuły, ośmiopolowa, z żebrami. W polach między żebrami dekoracja z ornamentu małżowinowego. Latarnia ośmioboczna z profilowanym cokołem i gzymsem. Na latarni jajowata kula z toczonym daszkiem zwieńczonym guzem w kształcie zbliżonym do szyszki. Żebra kopuły, elementy dekoracyjne i ornamenty złocone. Tła i ściany latarni polichromowane, ciemnozielone.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Czara półkolista, gładka, zakończona szerokim profilowanym kołnierzem ujętym od dołu wklęsłą opaską. Zaplecek w kształcie prostokąta zakończonego u góry łukiem odcinkowym, z prostokątną płyciną ujętą ramą w kształcie listwy, u góry otwartą, po bokach ozdobioną wolutowymi spływami. W polu płyciny aplikowany metalowy medalion jubileuszowy z krzyżem, na którym napisy: „IHS” na skrzyżowaniu ramion, „2000” w rozszerzeniu górnej belki, „1000” w rozszerzeniu dolnej belki. W polach pomiędzy ramionami krzyża przedstawienia: u góry (od lewej) św. Jadwiga królowa i św. Stanisław, u dołu (od lewej) herb biskupi kardynała Franciszka Macharskiego i herb papieski Jana Pawła II. Na otoku napisy: na górnym łuku „JUBILEUSZ CHRZEŚCIJAŃSTWA” na dolnym łuku „MILLENNIUM BISKUPSTWA KRAKOWSKIEGO”.
kropielnica
Kropielnica
Zdjęcie nr 1: Chór muzyczny na zachodniej ścianie nawy, wsparty na dwóch słupach, ozdobionych od strony nawy dwoma kanelowanymi pilastrami o kapitelach kompozytowych. Jego parapet jest wklęsło-wypukły, z profilowanym cokołem, podzielony na kwatery kanelowanymi i złoconymi pilastrami. W kwaterach wypukłe pola kwadratowe o ćwierkolistych narożach ozdobione rzeźbionymi stylizowanymi rozetami. Parapet zwieńczony niewielkim gzymsem przełamanym na osi pilastrów. Pod listwą cokołu falisty fartuch. Struktura chóru muzycznego ciemnozielona. Pola płycin oliwkowo-ciemnozielone. Pilasty, rozety i profilowania są złocone. Znajdujący się na chórze prospekt wsparty na cokole z czterema kroksztynami, trzyosiowy, z osiami wydzielonymi kwadratowymi w podstawie filarkami. Oś środkowa podzielona na wie strefy: dolną z dwiema arkadkami z kostkowanym gzymsem i górną zamkniętą łukiem odcinkowym. Osie boczne zakończone gzymsem z kostkowaniem. W partii cokołowej bogato rzeźbiony motyw małżowinowo-chrząstkowy.
chór muzyczny
Chór muzyczny i prospekt organowy
Zdjęcie nr 1: Kościół jest usytuowany w centrum wsi Rudawa, na północ od głównej drogi z Zabierzowa do Chrzanowa. Teren wokół niego jest otoczony wysokim, kamiennym murem z nieregularnych ciosów kamienia, oszkarpowanym, tynkowanym, z wyjątkiem zewnętrznej części muru na zachód od południowej bramki. W murze znajdują się trzy wejścia, od wschodu, południa i zachodu. W części wschodniej muru znajduje się trójosiowa brama wjazdowa, zwieńczona łukiem wklęsło-wypukłym, z trzema przelotami: środkowym wyższym i szerszym, zamkniętym łukiem odcinkowym i bocznymi węższymi i niższymi, zamkniętymi łukiem półkolistym (północne zamurowane). Część środkowa jest flankowana zdwojonymi pilastrami, podtrzymującymi profilowane uskokowe belkowanie z przyczółkiem o profilowanym łuku falistym, zwieńczonym równoramiennym krzyżem. W przyczółku wnęka z figurą św. Floriana. Bramki od strony zachodniej i południowej prostokątne, z przejściem zakończonym płaskim łukiem odcinkowym, z profilowanym gzymsem, zwieńczonym trójkątnym przyczółkiem. Przejścia zamykane drewnianymi ażurowymi i pomalowanymi na ciemnobrązowo jednoskrzydłowymi drzwiami. Poprzez bramkę od zachodu zejście kamiennymi schodami poprowadzonymi wzdłuż muru na dziedziniec plebański, usytuowany poniżej terenu kościelnego. W północno-wschodnim narożniku muru niewielka murowana i tynkowana kostnica na planie kwadratu, nakryta dachem namiotowym, łamanym, zakończonym ośmioboczną ślepą latarnią. Po stronie południowej, poniżej placu kościelnego, do muru przylega murowana, tynkowana, prostokątna i dwukondygnacyjna „zegarowa” wieża bramna nakryta namiotowym dachem z wysoką drewnianą ośmioboczną latarnią o cebulastym hełmie. W wieży znajduje się przejazd wiodący na dziedziniec plebański, z sienią otwartą na przestrzał w dolnej kondygnacji i z lamusem dostępnym od strony placu kościelnego w górnej. W południowej części muru, w pobliżu południowo-wschodniego narożnika placu kościelnego, nadbudowana kamienna dzwonnica parawanowa z zawieszonymi czterema dzwonami. We wschodniej części placu kościelnego pomiędzy bramką wschodnią a kostnicą znajduje się kamienna ambona, o ośmiobocznej podstawie przechodzącej w szerszy, również ośmioboczny korpus, zakończony kamiennym parapetem, z kamiennymi schodami prowadzącymi na ambonę od strony wschodniej. Kościół jest orientowany, prawie w całości zbudowany z cegły, otynkowany z wyjątkiem prezbiterium. Wnętrze kościoła tworzy niewielkie, prostokątne, jednoprzęsłowe prezbiterium zakończone prostą ścianą i nakryte pozornym sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Nawa jest szersza, prawie kwadratowa, nakryta drewnianym stropem. Prezbiterium z nawą są połączone szeroką, ostrołukową arkadą w ścianie tęczowej. Od północy do prezbiterium przylega założona na planie prostokąta dwuprzęsłowa zakrystia, nakryta sklepieniem krzyżowym. Wejście do zakrystii zaznaczone gotyckim, kamiennym, sfazowanym portalem zamkniętym łukiem ostrym. Od zachodu do zakrystii przylega niewielkie pomieszczenie gospodarcze, do którego z zakrystii prowadzą ostrołukowe drzwi. Zakrystia oświetlona ostrołukowym oknem w ścianie wschodniej, wypełnionym witrażem z tafelek w kształcie sześciokąta foremnego, ze szkła surowego, tzw. katedralnego. Od południa do nawy przylega kaplica o formach renesansowych, dwukondygnacyjna, założona na planie kwadratu. W dolnej kondygnacji sklepiona krzyżowo-żebrowo kruchta otwarta do nawy szeroką, zamkniętą półkoliście arkadą. Ponad kruchtą kaplica św. Kazimierza, nakryta wspartą na pendentywach kopułą z latarnią. Z kruchty do kaplicy prowadzą kręte kamienne schody umieszczone od zachodu w półkolistej wieżyczce. Prostokątne wejście z krypty na klatkę schodową ujęte kamiennym profilowanym portalem. Kaplica otwarta do nawy szeroką, zamkniętą półkoliście arkadą, o kształcie i wymiarach analogicznych do arkady znajdującej się poniżej. Kaplicę, prócz latarni, oświetla prostokątne okno w ścianie południowej, wypełnione witrażem z tafelek w kształcie gomółek, ze szkła surowego, tzw. katedralnego. Na zachodniej ścianie nawy chór muzyczny, dostępny klatką schodową ukrytą w zewnętrznym aneksie przylegającym do zachodniej elewacji nawy i południowej elewacji wieży-dzwonnicy. Nawę i prezbiterium oświetlają umieszczone w południowych ścianach prostokątne, rozglifione okna: jedno w prezbiterium, dwa w nawie. Wszystkie wypełnione witrażami z tafelek w kształcie gomółek, ze szkła surowego, tzw. katedralnego. Do kościoła prowadzą dwa wejścia: poprzez arkadę z kruchty południowej oraz szerokie wejście główne prostokątne, zamknięte łukiem odcinkowym, prowadzące do kościoła z obszernej kruchty od strony zachodniej, znajdującej się w murowanym przyziemiu wieży - dzwonnicy. Kruchta, założona na planie kwadratu i nakryta murowanym stropem, doświetlona jest dwoma prostokątnymi oknami umieszczonymi naprzeciw siebie w ścianach północnej i południowej. W zewnętrznej elewacji kościoła widoczny niewysoki kamienny cokół wykonany z nieregularnych ciosów kamienia. Prezbiterium, niższe od nawy, murowane z cegły w układzie wedyjskim, z domieszką układu polskiego. Wschodnie naroża prezbiterium zaakcentowane płaskimi lizenami. We wschodniej ścianie widoczny zarys zamurowanego wydłużonego okna zamkniętego lekko zaostrzonym łukiem, w trójkątnym szczycie znajduje się niewielkie wąskie okienko zakończone łukiem półkolistym. Południowa ściana prezbiterium ozdobiona fryzem z cegieł. Do ściany północnej prezbiterium przylega zakrystia, oszkarpowana, nakryta dachem pulpitowym, z dobudowanym od niej niewielkim aneksem, nakrytym takim samym zadaszeniem. Do wschodniej ściany prezbiterium przylega ogrójec nakryty dachem namiotowym z cebulastym zwieńczeniem, wspartym na sześciu smukłych, profilowanych drewnianych słupach z mieczami, pomiędzy którymi od północy i południa ażurowa drewniana balustrada. Nawa oszkarpowana w narożnikach. Elewacje bez podziałów architektonicznych. Od strony południowej do nawy dobudowana dwukondygnacyjna kaplica nakryta kopułą z latarnią, podzielona na dwie kondygnacje. W dolnej kondygnacji od południa wejście do kruchty zaznaczone kamiennym portalem o sfazowanych węgarach i lekko zaostrzonym łuku. Wejście zamykają drewniane dwuskrzydłowe drzwi ozdobione kratownicą z żelaznych listew. Od zachodu do kaplicy przylega półokrągła wieżyczka nakryta daszkiem stożkowym. Do zachodniej fasady kościoła dostawiona niska, założona na planie kwadratu trójkondygnacyjna wieża-dzwonnica: w dolnej części murowana, w narożach wzmocniona kamiennymi szkarpami, w górnej drewniana konstrukcji słupowo-ramowej z nadwieszoną izbicą i nakryta dachem półszczytowym. W dolnej, murowanej kondygnacji, na osi kościoła, prostokątne wejście do kruchty zaakcentowane przedsionkiem w kształcie ostrołukowej arkady i czterostopniowymi schodami. Przedsionek nakryty dachem dwuspadowym. Do zachodniej elewacji nawy i południowej elewacji dzwonnicy przylega niewielki, wysoki drewniany aneks, nakryty dachem pulpitowym, mieszczący klatkę schodową prowadzącą na górną kondygnację dzwonnicy i na chór muzyczny w nawie kościoła. Prostokątne wejście w południowej ścianie aneksu, do którego prowadzą pięciostopniowe proste schody. Ponad nimi, na wysokości drugiej kondygnacji dzwonnicy, niewielkie kwadratowe okno. Prezbiterium i nawa przykryte stromymi dachami dwuspadowymi, zamkniętymi od wschodu i zachodu szczytami sterczynowymi. Wieżyczka na sygnaturkę ośmioboczna, w dolnej części barokowa, w górnej części nowsza.
kościół
Kościół Wszystkich Świętych
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta stojącego, płaskorzeźbiony i malowany, przedstawiający Chrystusa Ukrzyżowanego. Zbawiciel przybity do krzyża trzema gwoździami, wisi na ramionach, układających się w literę "C". Głowa w cierniowej koronie opada mocno na prawe ramię. Twarz modelowana sumarycznie, oczy zamknięte, nos długi, broda i włosy rzadkie, krótkie. Korpus z zaznaczoną klatką piersiową i linią żeber, z krwawiącą raną na prawym boku. Kolana lekko ugięte, stopy skrzyżowane, prawa założona na lewą, przebite jednym gwoździem. Na całym ciałem ślady krwi. Perizonium przewiązane dwoma węzłami na środku i nad prawym bokiem, z końcem spływającym po biodrze. Nad głową Chrystusa titulus z napisem "INRI". Ponad krzyżem po lewej stronie słońce , po prawej księżyc. W tle widok Jerozolimy za ceglanym murem. Tło, krzyż i perizonium płaskorzeźbione, postać Chrystusa malowana. Obraz ujęty w drewnianą profilowaną ramę ozdobioną wolutowo skręconą wicią roślinną i kimationem.
obraz
Chrystus Ukrzyżowany

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Niewielka kropielnica z głęboką, półkulistą czarą na wodę ozdobioną pionowymi występami imitującymi pukle i wylewem w kształcie ćwierćwałka jest wmurowana w ścianę kruchty kościoła.
kropielnica

Kropielnica

Zdjęcie nr 1: Kropielnica wmurowana w ścianę, na rzucie pięcioboku, z wewnętrznym półkulistym pojemnikiem na wodę, o bocznych ściankach z ślepymi zakończonymi półkoliście arkadkami. Nad kropielnicą krzyż na szerokiej podstawie o wykroju wklęsło-wypukłym z inskrypcją „Prosi się / o OJCZE NASZ / za duszę / ADAMA I KATARZYNY POTOCKICH / ZA ICH PRZODKÓW I POTOMKÓW”. Od dołu widoczna podtrzymująca czarę profilowana konsola zakończona kulistą gałką.
kropielnica

Kropielnica

Zdjęcie nr 1: Kropielnica ustawiona na profilowanym cokole na planie kwadratu. Trzon w formie prostopadłościanu, delikatnie zwężającego się ku górze, na bokach zdobionego prostokątnymi płycinami, w polu jednej z nich ryta data: „1842”. Czara półkolista, od dołu puklowana, wewnątrz miedziana misa.
kropielnica

Kropielnica

Zdjęcie nr 1: Kropielnica stojąca na dwustrefowej podstawie na rzucie kwadratu. Trzon o beczkowatym kształcie, u dołu ujęty ćwierćwałkiem, pośrodku zdobiony dwoma równoległymi, rytymi liniami. Czara o zarysie koła z rytą linią poniżej wylewu. Powierzchnia kropielnicy jest fakturowana, kolor naturalny.
kropielnica

Kropielnica

Zdjęcie nr 1: Kropielnica na planie koła, do połowy wmontowana w ścianę. Czara z wywiniętym brzegiem, zdobiona puklowaniem.
kropielnica

Kropielnica

Zdjęcie nr 1: Kropielnica ustawiona na prostopadłościennej podstawie; ośmioboczna, cokół zdwojony, trzon prosty opleciony w górnej części wąską opaską. Czara również ośmioboczna, od dołu dekorowana na każdym boku wyciętymi ostrołukowymi arkadkami. Misa wystająca ponad czarę.
kropielnica

Kropielnica

Jak cytować?

Józef Skrabski, Ewa Rudnicka, "Kropielnica", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/kropielnica-8

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności