Epitafium Feliksa Boczkowskiego

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Wieliczka
Miejscowość
Wieliczka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wieliczka
Parafia
Św. Klemensa
Miejsce przechowywania
kościół, ściana południowa prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/09007
Kategoria
płyta nagrobna
Czas powstania
1855 rok
Technika i materiał
kamień, techniki kamieniarskie, techniki rzeźbiarskie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Epitafium wystawiono w / lub po 1855 roku.

Opis

Epitafium przyścienne, architektoniczne, jednokondygnacyjne z uszami w formie spływów wolutowych. Podstawa w kształcie leżącego prostokąta z wyciętymi dwoma profilowanymi arkadami, w których umieszczono muszle palmetowe, podtrzymanymi przez spływy wolutowe. Powyżej wnęka w kształcie arkady flankowana kolumienkami z korynckimi kapitelami, podtrzymującymi przełamane belkowanie. Wewnątrz wnęki popiersie zmarłego. Zmarły ujęty do ramion, zwrócony na wprost, z szeroko otwartymi oczami, krótkim, szerokim nosem oraz szerokimi ustami o kącikach skierowanych w dół. Włosy krótkie, z przedziałkiem, zaczesane na boki. Poniżej na tablicy inskrypcja „FELIXOWI BOCZKOWSKIEMU / Doktorowi medycyny Fizykowi salinarnemu / urodzonemu 30 Maja 1804 roku zmarłemu 23 / Lipca 1855 mężowi szlachetnemu przy/jacielowi biednych świadkowie cnót jego / pomnik ten położyli”. Tablica ujęta obramieniem z motywem rollwerku, zwieńczona kartuszem z godłem herbu Gozdawa. Zwieńczenie epitafium w formie trójkątnego przyczółka z motywem wolich oczu i ząbkowaniem wewnątrz; na szczycie i w narożach zdobione akroterionami.

Zarys problematyki artystycznej

Feliks Boczkowski był ważną postacią w historii Wieliczki. Jako lekarz salinarny, doktor medycyny i chirurg, po latach pracy z górnikami z kopalni soli jako pierwszy zauważył dobroczynny wpływ podziemnego mikroklimatu na zdrowie, zwłaszcza na drogi oddechowe. Zaczął stosować leczenie za pomocą kąpieli w solance, w 1839 roku doprowadził do powstania w Wieliczce Zakładu Kąpieli Solankowych. W 1843 roku wydał obszerną rozprawę „O Wieliczce pod względem historii naturalnej, dziejów i kąpieli”.
Epitafium Feliksa Boczkowskiego przejawia cechy stylu neorenesansowego i klasycyzującego. Skomponowano je z aediculi utworzonej z kolumn korynckich trzymających belkowanie i klasyczny tympanon zdobiony akroterionami, podłucza arkad w dolnej partii nagrobka udekorowano muszlami. Elementy powszechnie stosowane w sztuce starożytnej i renesansowej zostały wykorzystane do utworzenia nagrobka nawiązującego stylistycznie do wspomnianych epok.
Napis na wkomponowanej w epitafium tablicy upamiętniającej zmarłego, utrzymany w stylistyce napisów XIX wieku, można wywieść z barokowych panegiryków – utworów służących pochwale osób lub wydarzeń.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

W prezbiterium umieszczono epitafium Feliksa Boczkowskiego, lekarza, który jako pierwszy zauważył dobroczynny wpływ solnego mikroklimatu na zdrowie człowieka, autora rozprawy o Wieliczce od strony historycznej i leczniczej. Epitafium utrzymano w stylistyce klasycystycznej, sposób formowania umieszczonego na tablicy napisu nawiązuje do barokowych panegiryków.

Bibliografia

Kalwajtys Elżbieta, Ochniak Klementyna, "Kościół p.w. św. Klemensa w Wieliczce (architektura i wyposażenie)" , „Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce” , s. 29-116
Gawroński Wojciech , "Słownik biograficzny wieliczan", Wieliczka 2008

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Epitafium Feliksa Boczkowskiego", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/epitafium-feliksa-boczkowskiego

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności