Chrzcielnica

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Siepraw
Miejscowość
Zakliczyn
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Myślenice
Parafia
Wszystkich Świętych
Identyfikator
DZIELO/17348
Kategoria
chrzcielnica
Ilość
1
Czas powstania
XVI wiek (?), pokrywa: 1850 rok
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
kamień, techniki kamieniarskie; drewno, techniki stolarskie i snycerskie, polichromowanie, złocenie
Wymiary podstawowe
wysokość – około 130 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Chrzcielnica prawdopodobnie powstała w XVI wieku i została przeniesiona z poprzedniego kościoła w Zakliczynie. Pierwotnie była wykonana z jednego kawałka kamienia, wtórnie została przełamana w połowie i osadzona na metalowym trzpieniu. W 1850 roku dosztukowano do niej pokrywę. W 2010 roku wykonano konserwację chrzcielnicy w Muzeum Archidiecezjalnym w Krakowie.

Opis

Chrzcielnica ustawiona na niskiej, prostopadłościennej bazie, trzon na planie kwadratu o ściętych narożach, zwężający się ku górze, oddzielony od czary talerzykiem w formie sznura, czara zamknięta ośmioboczną krawędzią. Trzon zdobiony rzeźbioną dekoracją w formie skręconych wolut, a czara gałązkami z odnogami zawijającymi się na boki i opadającymi w dół. Gałązki u góry zwieńczone krzyżykami. Pokrywa w formie baniastej kopuły, na planie ośmioboku, zwężająca się ku górze i zakończona kulą z krzyżykiem o trójlistnie zamkniętych ramionach. Pokrywa polichromowana na kolor czerwony, profilowania srebrzone, krzyżyk złocony.

Zarys problematyki artystycznej

Chrzcielnica należy do typowych dzieł reprezentujących tę gałąź rzemiosła artystycznego. Została wykonana w tradycji późnogotyckiej. Jest dziełem o prostych formach trzonu i czary, zdobionej spiralną dekoracją ornamentalną. Od XII wieku na terenie Europy najpowszechniej spotykana jest chrzcielnica o kształcie kielichowym, wykonana z kamienia, drewna lub metalu. Pokrywa chrzcielnicy być może powstała w XIX wieku w formie przypominającej baniasty hełm wieży, zwieńczony krzyżykiem o trójlistnie zakończonych ramionach.

Streszczenie

Chrzcielnica prawdopodobnie powstała w XVI wieku. Należy do typowych dzieł reprezentujących tę gałąź rzemiosła artystycznego. Została wykonana w tradycji późnogotyckiej.

Bibliografia

"Słownik terminologiczny sztuk pięknych", Warszawa 2011
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Mysiński Aleksander, "Dzieje parafii pw. Wszystkich Świętych w Zakliczynie k. Myślenic", Zakliczyn 2001

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Archiwum Muzeum Archidiecezjalnego im. Kardynała Karola Wojtyły w Krakowie, Dokumentacja konserwatorska do chrzcielnicy kamiennej z XVII wieku z Zakliczyna, 2010.

Archiwum parafialne w Zakliczynie, Inwentarz parafii Wszystkich Świętych w Zakliczynie, oprac. ks. Józef Stopka, 2018, s. 16, 28-29.

Archiwum parafialne w Zakliczynie, Kalendarium osób, rzeczy i wydarzeń w parafii Zakliczyn, s. 6.

Jak cytować?

Maria Działo, "Chrzcielnica", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/chrzcielnica-6

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności