Święty Jan Ewangelista

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków
Miejscowość
Kraków
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kraków Centrum
Parafia
Św. Marka
Kościół
Św. Marka
Miejsce przechowywania
Pomieszczenie na piętrze w południowo-zachodniej części kościoła
Identyfikator
DZIELO/25303
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
2. połowa XVII wieku
Technika i materiał
olej na płótnie o splocie prostym, rama drewniana cięta profilowana, pomalowana farbą
Wymiary szczegółowe
Wysokość bez ramy – 109.5 cm
Szerokość bez ramy – 70.5 cm
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta. Przedstawia wyobrażenie
św. Jana Ewangelisty. Cała postać ustawiona frontalnie z głową delikatnie przekręconą w prawą stronę. Prawa ręka, ugięta w łokciu, uniesiona na wysokości piersi w geście błogosławieństwa, w lewej podtrzymywany kielich z wijącym się ku górze wężem. Krągła twarz o młodzieńczych rysach, okolona długimi, lekko falowanymi, ciemnobrązowymi włosami, spływającymi na ramiona. Wokół głowy słabo widoczny, rozmyty nimb. Odziany w długą, sięgającą stóp, ciemnozieloną tunikę oraz zawieszony na ramionach, bordowy płaszcz, ukośnie przewieszony przez tors i uda. Stopy bose. Tło ciemnooliwkowe z widocznym w oddali pejzażem; horyzont usytuowany na wysokości łydki postaci.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Stan zachowania obrazu bardzo zły, noszący ślady wcześniejszych napraw.

Krosno drewniane, niefazowane, bez klinów, poważnie zniszczone przez owadzie szkodniki drewna.

Odwrocie obrazu pomalowane białą farbą, mocno zabrudzone
i zakurzone. Płótno przesuszone, mało elastyczne – na licu odciśnięte krawędzie listew krosna.

Warstwa malarska silnie zabrudzona, mocno pożółkły werniks, całość pokryta bardzo gęstą siatką spękań z uniesionymi krawędziami, liczne odspojenia zaprawy i warstwy malarskiej (wynikające ze zbyt mocnej zaprawy (?)). Nawarstwienia na płótnie kruche, słabo związane z podłożem (konieczna niezwłoczna konsolidacja (!)). W czasie wstępnych oględzin nie udało się stwierdzić czy warstwa malarska jest przemalowana (obraz zbyt brudny). Na całym obszarze kompozycji liczne ubytki do płótna, retusze występuje bezpośrednio na płótnie, bez zaprawy, od lica również liczne, drobne zachlapania białą farbą lub pobiałą.

Rama najprawdopodobniej oryginalna, drewniana, profilowana, pokryta cienką warstwą zaprawy i pomalowana ciemną farbą (niepierwotnie (?)). Cała powierzchnia zabrudzona odchodami owadów. Widoczne liczne otwory po owadzich szkodnikach drewna, prawdopodobnie nadal aktywnych.

Proponowany, ogólny program prac konserwatorskich i restauratorskich:

• Sporządzenie szczegółowej dokumentacji opisowej i fotograficznej przed przystąpieniem do prac,
• Lokalne zabezpieczenie osypujących się nawarstwień i fragmentów,
• Wyjęcie z ram,
• Odkurzenie wszystkich elementów,
• (Ewentualna dezynsekcja elementów drewnianych jeśli nie zostanie przeprowadzona dla całego zespołu),
• Zdjęcie z krosien,
• Oczyszczenie warstw malarskich z luźno leżących nawarstwień,
• Relaksacja płócien na stole niskociśnieniowym połączona z konsolidacją osypujących się zapraw,
• Usunięcie z odwroci białej farby, łat, ocena rzeczywistego stanu zachowania podobrazi,
• Oczyszczenie warstw malarskich z zabrudzeń, werniksów, przemalowań oraz kitów,
• Naprawa rozdarć podobrazi,
• W zależności od stanu zachowania: dublaż lub wykonanie pasów brzeżnych,
• Wykonanie nowych krosien, fazowanych i klinowanych,
• Naciągnięcie płócien na nowe krosna,
• Uzupełnienie ubytków zapraw,
• Werniksowanie wstępne,
• Scalenie kolorystyczne warstw malarskich naśladowczo do oryginału,
• Werniksowanie końcowe,
• Konserwacja zabytkowych ram: rozpoznanie pirwotnej kolorystyki, wymiana zniszczonych elementów, uzupełnienie ubytków drewna, zapraw i scalenie kolorystyczne, nieznaczna modyfikacja ram dla bezpiecznej oprawy obrazów (wyrównianie i wygładzanie felców),
• Oprawa,
• Złożenie dokumentacji konserwatorskiej, opracowanie zaleceń dla użytkownika dot. optymalnych dla obrazów warunków przechowywania, ewentualnego transportu i ekspozycji,
• Ustalenie warunków gwarancji na wykonane prace, ewentualnych przyszłych konsultacji i stałego nadzoru konserwatorskiego.

Jak cytować?

A. Hola, K. Pakuła-Major, "Święty Jan Ewangelista", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/swiety-jan-ewangelista

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności