Św. Rozalia

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Wieliczka
Miejscowość
Wieliczka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wieliczka
Parafia
Św. Klemensa
Tagi
malarstwo XVIII wieku św. Rozalia
Miejsce przechowywania
filar nawy głównej
Identyfikator
DZIELO/08997
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XVIII wiek
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Obraz został namalowany w XVIII wieku. W XIX stuleciu umieszczono go na zasuwie bocznego ołtarza św. Józefa oraz Serca Pana Jezusa. Aby dopasować go do niszy obraz powiększono, poszerzając krajobraz po bokach oraz dodając drugą strefę nieba z przedstawieniem Oka Opatrzności od góry. Po wyjęciu z ołtarza obraz poddano niedawno konserwacji, podczas której usunięto dodane fragmenty.

Opis

Obraz w kształcie pionowego prostokąta. W centrum kompozycji znajduje się św. Rozalia zwrócona w trzech czwartych w prawo z lewą ręką lekko ugiętą, odwiedzioną do boku, a prawą przyciśniętą do piersi. Klęczy na prawym kolanie, lewą nogę ma odstawioną do boku, spogląda na stojący przed nią krucyfiks. Twarz owalna o jasnobeżowej karnacji z prostym nosem, ciemnymi oczami, jasnoróżowymi ustami, ciemnobrązowe włosy są zaczesane do tyłu. Święta jest ubrana w niebieską suknię dekorowaną złotym ornamentem o szerokich rękawach spiętych na wysokości łokcia, biały gorset oraz czerwony płaszcz przerzucony przez prawe ramię i nogi. Na głowie ma wieniec z jasnoróżowych róż. Powyżej postaci, na tle brązowych chmur unosi się putto trzymające nad jej głową złotą koronę. Aniołek jest przesłonięty żółtą szarfą, która przechodzi przez jego prawe ramię i biodra. W tle, pośród chmur główka anielska. Przed świętą, na skalnej półce stoi krucyfiks, poniżej którego leży otwarta księga oparta na czaszce. Tło stanowią gęste chmury, z których wyłania się drzewo rosnące na skałach, a po prawej stronie została przedstawiona grupa konających ludzi.

Zarys problematyki artystycznej

Według legendy św. Rozalia miała wieść życie pustelnicze w górskiej jaskini niedaleko Palermo. Po tym jak w XVII wieku odkryto i przeniesiono jej zwłoki do katedry panująca wówczas zaraza ustąpiła. Z tego powodu w czasie pomoru zwracano się w modlitwach szczególnie do św. Rozalii. Na obrazie połączono wspomniane wątki. Święta została ukazana jako pokutująca pustelnica, na co wskazuje leżąca przed nią czaszka oraz wstawiająca się za chorych, których cierpienie zobrazowano na drugim planie.
Obraz z przedstawieniem św. Rozalii jest przykładem osiemnastowiecznego malarstwa, choć układ postaci ukazanej w pełnym gracji ruchu, z dłonią o połączonych palcach środkowym i serdecznym złożoną na piersi i z nogą odwiedzioną do boku jest typowy dla manieryzmu. Wzór na sukni, w którą jest ubrana pojawiał się z kolei na tkaninach z drugiej połowy XVII wieku. Mimo wyrafinowanej pozy głównej postaci obraz prezentuje raczej przeciętny poziom, co dowodzi, że jest to dzieło malarza cechowego.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Osiemnastowieczny obraz nieznanego autora przedstawia św. Rozalię oddającą się modlitwie w pustelni w górach. Na drugim planie widać ludzi umierających na zarazę, których jest patronką. Obraz wykazuje cechy prowincjonalnego malarstwa osiemnastowiecznego czerpiącego inspiracje z wcześniejszych okresów.

Bibliografia

Kalwajtys Elżbieta, Ochniak Klementyna, "Kościół p.w. św. Klemensa w Wieliczce (architektura i wyposażenie)" , „Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce” , s. 29-116
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Rozalia", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-rozalia

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności