Św. Marcin z Tours

Dzieje zabytku

Obraz wtórnie umieszczony w zwieńczeniu ołtarza głównego w XIX wieku. Ołtarz wykonał późnorokokowy rzeźbiarz w drugiej połowie XVIII wieku – anonimowy pomocnik Antoniego Gegenbaura.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych bokach, ściętych dolnych narożach, zamknięty łukiem wklęsło-wypukłym, ujęty profilowaną i złoconą ramą. Przedstawia św. Marcina na białym koniu odcinającego mieczem fragment swojego płaszcza dla ubogiego. Święty zwrócony w trzech czwartych w prawo, z lekko przechyloną głową w dół, w lewej dłoni trzyma połę swojego płaszcza, a prawą odcina jego fragment. Twarz owalna, z krótkim i brązowym zarostem. Święty ubrany jest w antykizującą zbroję: zieloną tunikę, brązowe buty z wysoką cholewą, czerwony płaszcz spięty fibulą na prawym ramieniu oraz hełm z czerwonym pióropuszem. W lewym dolnym rogu obrazu postać siedzącego, ujętego z profilu mężczyzny z lekko odchyloną głową i wzrokiem skierowanym na świętego. Czarno-siwe włosy sięgające szyi, zarost krótki, ciemnobrązowy; karnacja ciała ciemna. Mężczyzna prawą ręką wspiera się o ziemię, a lewą wyciąga w stronę św. Marcina z prośbą o jałmużnę; ma nogi ugięte w kolanach. Ubrany jest w białą szatę odsłaniającą nagie plecy, ramiona i nogi. Tło stanowi górzysty pejzaż, w górnej części obrazu ciemnobłękitne niebo.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz namalował nieznany artysta w XIX wieku. Dzieło charakteryzują typowe dla tego okresu odniesienia do antyku poprzez antykizację stroju (kostium historyczny św. Marcina i uprzęży końskiej), idealne oddanie proporcji, nastrój dostojeństwa, przy jednoczesnym okazaniu wzniosłości chwili i braku wyrazistych emocji. Obraz cechują również gładka faktura, miękki światłocień i chłodny koloryt. Święty Marcin urodził się około 316 roku, a zmarł w 397 lub 401 roku. Pochodził z Węgier, był żołnierzem w legionach Konstancjusza w Galii. W 356 roku opuścił armię i został uczniem św. Hilarego. W 370 roku został wybrany na biskupa Tours. Według legendy miał podzielić się z ubogim swym płaszczem, dlatego często w ikonografii przedstawiany jest jako żołnierz siedzący na koniu i ucinający mieczem połę płaszcza dla ubogiego, a także z atrybutami, które identyfikują go jako żołnierza.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Obraz dosztukowany z kilku fragmentów płótna.

Streszczenie

Obraz namalował nieznany artysta w XIX wieku. Dzieło przedstawia św. Marcina, który w 356 roku opuścił armię Konstancjusza w Galii i został uczniem św. Hilarego. Według legendy miał podzielić się z ubogim swym płaszczem, dlatego często w ikonografii przedstawiany jest jako żołnierz siedzący na koniu i ucinający mieczem połę płaszcza dla ubogiego.

Bibliografia