Św. Katarzyna Aleksandryjska

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Zembrzyce
Miejscowość
Zembrzyce
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sucha Beskidzka
Parafia
Narodzenia św. Jana Chrzciciela
Tagi
malarstwo XIX wieku ołtarz boczny św. Katarzyna Aleksandryjska
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny, północny
Identyfikator
DZIELO/09919
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XIX wiek
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Obraz został namalowany w XIX wieku przez nieznanego artystę i został wstawiony w zwieńczenie wczesnobarokowego ołtarza. W jego polu głównym znajduje się obraz Matki Boskiej Szkaplerznej, na zasuwie jest wizerunek św. Józefa z małym Jezusem i św. Janem Chrzcicielem, a po bokach figury św. Barbary i św. Katarzyny Aleksandryjskiej.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta o ściętych narożach z przedstawieniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej. W centrum kompozycji ukazana św. Katarzyna w półpostaci z głową zwróconą w lewo, lewą ręką opartą na złamanym kole, w prawej dłoni trzyma miecz, a w lewej palmę męczeństwa. Ma owalną twarz z prostym nosem, okoloną długimi, brązowymi włosami, opadającymi na ramiona. Ubrana jest w czerwoną suknię, białą tunikę, zdobioną na brzegach oraz czerwony płaszcz podbity gronostajem, spięty na piersi broszą. Na głowie ma założoną otwartą koronę, a wokół niej kolisty, złoty nimb. Tło obrazu jednolite, jasnoniebieskie. Rama drewniana, złocona, zdobiona ornamentem małżowinowo-chrząstkowym.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz został namalowany w XIX wieku, prawdopodobnie z przeznaczeniem do zwieńczenia ołtarza, co widać w braku opracowania szczegółów dzieła. Przedstawia św. Katarzynę Aleksandryjską, patronkę filozofów chrześcijańskich oraz uniwersytetów, ponieważ za życia miała otrzymać wysokie wykształcenie. Zalicza się ją do grona Czternastu Świętych Wspomożycieli. Katarzyna zginęła śmiercią męczeńską na początku IV wieku, gdy odmówiła wykonania rozkazu cesarza Maksencjusza – złożenia ofiar pogańskim bogom. W omawianym dziele została ukazana ze złamanym kołem i mieczem, które nawiązują do jej męczeńskiej śmierci. W trakcie tortury miażdżenia kołem sprawiła modlitwą, że rozpadło się ono w rękach oprawców. Ostatecznie została ścięta mieczem. Oba atrybuty są często wykorzystywane w ikonografii świętej.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Obraz silnie zabrudzony.

Streszczenie

Obraz został namalowany w XIX wieku przez nieznanego artystę i został wstawiony w zwieńczenie wczesnobarokowego ołtarza. Przedstawia św. Katarzynę Aleksandryjską, patronkę filozofów chrześcijańskich oraz uniwersytetów.

Bibliografia

Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Heumann Stanisław, "Wiadomość o parafii Zembrzyce nad Skawą, w dekanacie Suskim, deycezyi Krakowskiej, pow. Wadowickim w Galicyi położonej, tudzież o kościele zembrzyckim jakoteż o Obrazie Matki Boskiej łaskami tamże słynącym, z dodatkiem pocztu Kapłanów, którzy przy kościele parafialnym w Zembrzycach pracowali, na podstawie metryk, wizyt biskupich, aktów parafialnych i innych źródeł", Kraków 1898
Zbiciak Józef, "Św. Katarzyna Aleksandryjska. 1. Życie" , [w:] "Encyklopedia katolicka, t. 8" , Lublin 2000 , s. 986

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Katarzyna Aleksandryjska", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-katarzyna-aleksandryjska-2

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności