Św. Jan Chrzciciel
Zdjęcie nr 1: Obraz o kształcie stojącego prostokąta, w szerokiej, drewnianej ramie przedstawia św. Jana Chrzciciela z barankiem i banderolą z napisem "ECCE AGNUS DEI". Święty ukazany w półpostaci, zwrócony w trzech czwartych w lewo. Jego twarz jest pociągła, włosy krótkie, kręcone. Obok niego widoczny baranek, z głową zwróconą frontalnie. W lewej ręce trzyma krzyż z banderolą. Tło gładkie, ciemne.
Zdjęcie nr 2: Obraz o kształcie stojącego prostokąta, w szerokiej, drewnianej ramie przedstawia św. Jana Chrzciciela z barankiem i banderolą z napisem "ECCE AGNUS DEI". Święty ukazany w półpostaci, zwrócony w trzech czwartych w lewo. Jego twarz jest pociągła, włosy krótkie, kręcone. Obok niego widoczny baranek, z głową zwróconą frontalnie. W lewej ręce trzyma krzyż z banderolą. Tło gładkie, ciemne.
Zdjęcie nr 3: Obraz o kształcie stojącego prostokąta, w szerokiej, drewnianej ramie przedstawia św. Jana Chrzciciela z barankiem i banderolą z napisem "ECCE AGNUS DEI". Święty ukazany w półpostaci, zwrócony w trzech czwartych w lewo. Jego twarz jest pociągła, włosy krótkie, kręcone. Obok niego widoczny baranek, z głową zwróconą frontalnie. W lewej ręce trzyma krzyż z banderolą. Tło gładkie, ciemne.

Św. Jan Chrzciciel

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków-Nowa Huta
Miejscowość
Kraków-Nowa Huta (dawniej Górka Kościelnicka)
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wawrzeńczyce
Parafia
Wszystkich Świętych
Kościół
Wszystkich Świętych
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/01475
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
1. połowa XVII wieku
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Włochy
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Sławomir Majoch, Józef Skrabski
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Opis

Obraz o kształcie stojącego prostokąta, w szerokiej, drewnianej ramie przedstawia św. Jana Chrzciciela z barankiem i banderolą z napisem "ECCE AGNUS DEI". Święty ukazany w półpostaci, zwrócony w trzech czwartych w lewo. Jego twarz jest pociągła, włosy krótkie, kręcone. Obok niego widoczny baranek, z głową zwróconą frontalnie. W lewej ręce trzyma krzyż z banderolą. Tło gładkie, ciemne.

Zarys problematyki artystycznej

Sposób modelowania wydobytej z ciemności postaci za pomocą silnego światła, miękko i finezyjnie kształtowane ciało oraz realistyczne ujęcie baranka wskazują na oddziaływanie malarstwa Caravaggia.

Obraz możemy zestawić z dwoma pracami, które wg Massima Puliniego namalował Pier Francesco Cittadini (1616 – 1681). Pierwsza praca z rynku antykwarycznego (olej na płótnie, 68 x 57 cm; za: Finarte, Mediolan, 24 VIII 1965) przypisana była Simone Cantariniemu. Druga odnotowana przez Puliniego znajduje się w zbiorach prywatnych. Do nich dołączyć możemy obraz z rynku antykwarycznego wiązany ze szkołą emiliańską i datowany na 1625 rok. (olej na płótnie, 63 x 48,5 cm, za: https://www.venderequadri.it/catalogo/scuola-emiliana-san-giovannino/ [dostęp 26.08.2023])

Obraz z Górki Kościelnickiej malowany jest bardziej twardo i schematycznie, w stosunku do wskazanych analogii. Z drugiej strony poprzez silniejszy kontrast światła i cienia jest bliższy sztuce Caravaggia.

Dostępne źródła nie wzmiankują omawianego dzieła w kościele. Niewielkie rozmiary mogą świadczyć o dewocyjnym charakterze. Być może stanowił pierwotnie wyposażenie pałacu lub dworu jednych z właścicieli Górki Kościelnickiej, Sebastiana Lubomirskiego, kasztelana małagoskiego lub Barbary Morsztynowej, fundatorki kościoła, a do świątyni trafił jako dar.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Literatura

Asta di dipinti antichi, Finarte: Milano, 24 novembre 1965, Milano 1965;

Massimo Pulini, Ginevra Cantofoli La nuova nascita di una pittrice nella Bologna del Seicento, Bologna 2006, s. 83;

https://www.venderequadri.it/catalogo/scuola-emiliana-san-giovannino/ [dostęp 26.08.2023].

Streszczenie

Obraz należy do ciekawych przykładów caravaggionizmu z I poł. XVII wieku w Małopolsce. W zbiorach włoskich odnajdujemy co najmniej dwie analogiczne prace, które jak się przypuszcza namalował Pier Francesco Cittadini.

Osoby związane z dziełem

Zdjęcie nr 1 dla osoby: Jan Chrzciciel św.
Jan Chrzciciel św.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna składająca się z kosza, zaplecka i baldachimu zawieszona na lewej ścianie prezbiterium. Kosz na planie kwadratu, o wklęsłych narożach dekorowanych rocaille'em i ujętych pilastrami, dekorowany ramami o krótkich krawędziach utworzonych z ornamentu rocaille’owego; parapet profilowany, wklęsło-wypukły. Podstawę tworzy stylizowany motyw muszli, z podwieszonym ośmiobokiem zakończonym kwiatonem. Zaplecek gładki, zamknięty belkowaniem, podtrzymany na konsolach, z których zwiesza się ornament roślinny. W dolnej części płycina w kształcie leżącego prostokąta. Baldachim powtarzający kształt kosza, w formie bogato profilowanego gzymsu z gołębicą w glorii na podniebieniu. Powyżej gzymsu baldachim przechodzi w zwężający się, dekolorowany rocaille'em cokół, na którym znajduje się pełnoplastyczna rzeźba anioła siedzącego na chmurze, dmącego w trąbę trzymaną w prawej ręce, lewą ujmującego płomienisty miecz. Anioł ukazany został w skręcie w prawo, z głową lekko uniesioną i rozłożonymi skrzydłami. Jest ubrany w obszerny, złoty płaszcz, spod którego wystaje prawa noga. Struktura marmoryzowana na kolor jasnoszary; ornamenty, profile i fragmenty rzeźb złocone, gołębica, chmura i trąba srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Stopa chrzcielnicy jest profilowana, ośmioboczna zakończona takimż pierścieniem. Trzon kwadratowy, profilowany, wklęsłowypukły. Misa jest puklowana, wklęsłowypukła, kolista z wywiniętym brzegiem. Na niej pokrywa w formie sześciu schodzących się koncentrycznie wolut dekorowanych ornamentem roślinnym, podtrzymujących profilowany talerzyk. Zwieńczenie w formie rzeźby Matki Boskiej z Fatimy na prostopadłościennej, dwustrefowej podstawie. Maria została ukazana w całej postaci, stojąca na chmurach, z rękami złożonymi do modlitwy i głową delikatnie przechyloną na lewo. Jej owalna twarz zakończona spiczastym podbródkiem ma pogodny wyraz. Maria ma na sobie białą suknię ze złotymi lamowaniami i obszerny, jasnoróżowy maforion; na głowie niewielką, zamkniętą koronę. Stopa i trzon w kolorze piaskowca, czara szara.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Dzwonnica murowana, tynkowana, dwukondygnacyjna, na planie kwadratu. Lico ścian opięte w narożach lizenami. W pierwszej kondygnacji przejście na przestrzał, w ścianach północnej i południowej otwory drzwiowe zamknięte łukiem odcinkowym – południowy dodatkowo zwieńczony niewielkim polem z plakietą. Kondygnacje zostały oddzielone od siebie prostym gzymsem. W drugiej, w każdej ścianie okno zamknięte półkoliście zwieńczone niewielką plakietą; od zachodu blenda. Kondygnację wieńczy gzyms. Całość przekryta dachem czterospadowym pokrytym blachą i zwieńczonym krzyżem.
dzwonnica
Dzwonnica bramna
Zdjęcie nr 1: Obraz w ośmiobocznej, profilowanej, złoconej ramie. Na tle górzystego pejzażu z widocznymi w oddali, po prawej stronie zabudowaniami miejskimi oraz wzniesieniem z ustawionym na nim wazonem po lewej stronie przedstawiona scena spotkania Chrystusa z Samarytanką przy studni. Po lewej stronie siedzi Chrystus, zwrócony w trzech czwartych w lewo, prawą uniesioną powyżej głowy ręką wskazuje na niebo, lewą wspartą o studnię przyciska do piersi. Twarz pociągła z prostym nosem, półprzymkniętymi oczami okolona ciemnobrązowym zarostem i długimi, falującymi włosami opadającymi na ramiona. Chrystus ubrany w czerwoną szatę przewiązaną w pasie oraz ciemnoniebieski płaszcz przerzucony z przodu przez kolana i lewe ramię. Po prawej stronie ukazana Samarytanka wchodząca po stopniach studni, przedstawiona od tyłu z głową zwróconą w stronę Chrystusa, prawą rękę opiera na dzbanie stojącym na brzegu studni, lewą unosząca na wysokość piersi. Kobieta ubrana w żółtą suknię, odsłaniającą ramiona, przewiązaną w pasie oraz niebieski płaszcz okrywający biodra. Kolorystyka ciepła, z przewagą brązów i żółcieni, z dominantą w postaci czerwonego płaszcza Chrystusa. Obraz malowany walorowo.
obraz
Chrystus i Samarytanka
Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełna ukazująca Chrystusa Zmartwychwstałego przedstawionego całopostaciowo, w lekkim kontrapoście, z delikatnie zaznaczoną muskulaturą i głową lekko opuszczoną na prawe ramię. Ma jasną karnację, twarz pociągłą o prostym nosie, okoloną długą brodą i falującymi brązowymi włosami spływającymi na plecy i ramiona. Na dłoniach i w boku widoczne ślady męki. Jezus jest ubrany w udrapowany, podbity zielenią czerwony płaszcz w diagonalnym układzie zarzucony na lewe ramię i owijający się wokół prawego biodra. W lewej dłoni trzyma chorągiew w postaci purpurowej tkaniny z krzyżem na drewnianym drzewcu, prawą ma uniesioną. Postać ustawiona na niewysokiej, ośmiobocznej podstawie.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Feretron w formie obrazu w kształcie stojącego prostokąta w neogotyckiej ramie utworzonej z flankujących przedstawienie pinakli zakończonych kwiatonami. Zwieńczenie w formie łuku w ośli grzbiet dekorowanego astwerkiem. Na awersie przedstawienie Immaculaty wzorowanej na obrazie autorstwa Bartolomea Estebana Murilla. Maria została przedstawiona całopostaciowo, zwrócona w trzech czwartych w prawo, z głową odwróconą w przeciwną stronę. Stoi na półksiężycu, ręce składa na piersi. Jest ubrana w białą suknię i niebieski płaszcz. Wokół niej fruwają ukazane w przeróżnych pozach aniołki osłonięte kolorowymi szarfami. Tło stanowią jasne obłoki. Na rewersie przedstawienie św. Anny nauczającej małą Marię. W centrum kompozycji św. Anna, która siedzi na krześle, w prawej ręce trzyma opartą na kolanach otwartą książkę, a lewą obejmuje Marię. Ma owalną twarz o skupionym wyrazie osadzoną na szerokiej szyi. Jest ubrana w zielono-brązową suknię i niebieski płaszcz, głowę ma owiniętą białą chustą. Maria stoi, ma uniesiony wzrok, ręce składa w geście modlitwy. Jest ubrana w różową suknię z szerokimi rękawami. Wokół ich głów nimby, w tle szara ściana; przy lewej krawędzi widoczny fragment okna, przez które widać szeroki, górzysty krajobraz. Rama polichromowana na kolor niebieski i brązowy, złocona.
feretron
Immaculata, św. Anna nauczająca Marię

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz

Św. Benedykt

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Jak cytować?

Sławomir Majoch, Józef Skrabski, "Św. Jan Chrzciciel", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-jan-chrzciciel-8

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności