Św. Barbara

Dzieje zabytku

Obraz po rozbudowie kościoła rozpoczętej w 1898 roku zastąpił znajdujące się w tym ołtarzu przedstawienie św. Walentego.

Opis

Obraz w formie stojącego prostokąta, zwieńczonego łukiem nadwieszonym z uskokiem, przedstawiający św. Barbarę. Święta ukazana w ujęciu całopostaciowym, zwrócona w trzech czwartych w prawo, klęczy z dłońmi splecionymi w geście modlitwy. U jej stóp leżą miecz i palma męczeństwa. Ma twarz o rysach młodej dziewczyny, lekko uniesioną ku górze, wzrok skierowany ku niebu. Postać jest ubrana w białą suknię, na którą ma nałożoną jasnoróżową, przewiązaną w pasie niebieskim pasem i przechodzącą w rozwiany, czerwony płaszcz; spod niej widoczne są żółte rękawy. Na głowie ma biały zawój odsłaniający są ciemne, kręcone włosy opadające na plecy i ramiona. Na głowie ma koronę otoczoną promienistym nimbem. W tle sceny pejzaż, w którym między drzewami, po lewej stronie widnieje kościół (jednowieżowy, murowany; uważany za widok kościoła w Porębie Żegocie przed przebudową dokonaną przez Zygmunta Hendla). Po stronie prawej widoczna jest masywna baszta za murem krenelażowym. Przed basztą ukazano scenę męczeństwa świętej ścinanej toporem. Obraz utrzymany w jasnej, ciepłej kolorystyce, oprawiony w złoconą, profilowaną ramę.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz przedstawia św. Barbarę, która żyła na przełomie III i IV wieku i była córką bogatego poganina. Została zamknięta w wieży, lecz pomimo odcięcia od świata z własnej woli przyjęła wiarę chrześcijańską. Sąd skazał ją na chłostę; ostatecznie została zamordowana w Nikomedii w 306 roku. U jej stóp widać liść palmowy, symbol jej męczeńskiej śmierci poniesionej według tradycji z rąk własnego ojca przy użyciu miecza, który leży obok. Wizerunek cechuje dobry poziom wykonania, czytelna kompozycja oraz dbałość o detale.
Obraz został wykonany z całą pewnością na zamówienie do kościoła, w którym się znajduje. Świadczy o tym umieszczony w tle przedstawienia, przy lewej krawędzi widok świątyni porębskiej sprzed 1898 roku. Nie jest to jednak pierwszy wizerunek św. Barbary w tym kościele, ołtarz o tym wezwaniu znajdował się w nim już od daty ukończenia budowy murowanej świątyni w 1762 roku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Zabrudzenia i niewielkie przetarcia powierzchni.

Streszczenie

Obraz z przedstawieniem św. Barbary został namalowany w drugiej połowie XIX wieku i został wykonany z całą pewnością na zamówienie do kościoła, w którym się znajduje. Świadczy o tym umieszczony w tle przedstawienia, przy lewej krawędzi widok świątyni porębskiej sprzed 1898 roku.

Bibliografia