Św. Barbara

Dzieje zabytku

Obraz powstał w końcu XIX wieku.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście. Pośrodku, na tle pejzażu z rozległym szaro-błękitnym niebem przedstawiona św. Barbara, ukazana w całej postaci, frontalnie, w pozycji stojącej, z głową lekko uniesioną. Prawą, zgiętą i uniesioną ręką trzyma kielich z hostią, lewą, opuszczoną przytrzymuje miecz i palmę męczeństwa. Święta ma twarz o dziewczęcych rysach i naturalnej karnacji okoloną ciemnymi, upiętymi włosami. Wzrok kieruje ku górze, nos ma prosty, usta niewielkie. Na głowie korona otwarta, wokół świetlisty nimb. Święta ubrana jest w bogato zdobioną, długą zieloną suknię z gorsetem, owalnym dekoltem i bufiastymi rękawami oraz czerwony płaszcz z ornamentalną bordiurą okrywający ramiona i nogi. Nad głową świętej widoczne uskrzydlone główki anielskie, w oddali po lewej stronie murowana z cegły wieża z machikułami nakryta dachem stożkowym.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz przedstawia św. Barbarę, która żyła na przełomie III i IV wieku i była córką bogatego poganina. Została zamknięta w wieży, lecz pomimo odcięcia od świata z własnej woli przyjęła wiarę chrześcijańską. Sąd skazał ją na chłostę; ostatecznie została zamordowana w Nikomedii w 306 roku. Święta została przedstawiona w sposób konwencjonalny – jako młoda kobieta, z atrybutami odnoszącymi się do jej historii. Trzyma w dłoniach kielich z hostią nawiązujący do Komunii Świętej, której udzielił jej Chrystus po poddaniu jej torturom, liść palmowy, symbol jej męczeńskiej śmierci poniesionej według tradycji z rąk własnego ojca przy użyciu miecza, który opiera o ziemię. Obraz z przedstawieniem św. Barbary należy do nurtu historyzmu czerpiącego inspiracje formalne oraz stylistyczne z dawnych epok. Święta została odziana w suknię przypominającą strój bogatych kobiet epoki renesansu – z gorsetem oraz bufiastymi rękawami i haftami, wieża w której ją więziono nawiązuje stylistycznie do średniowiecznych budowli obronnych. Obraz cechuje dobry poziom wykonania, czytelna kompozycja oraz dbałość o detale.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Obraz z wizerunkiem św. Barbary umieszczony w bocznym ołtarzu kościoła w Ślemieniu powstał w ostatniej ćwierci XIX wieku. Święta została ukazana w sposób konwencjonalny, jako młoda kobieta z atrybutami nawiązującymi do jej męczeńskiej śmierci. Dzieło wpisuje się w nurt historyzujący – święta jest ubrana w renesansową suknię, w tle widać wieżę skomponowaną z elementów architektury średniowiecznej.

Bibliografia