Św. Antoni Padewski

Dzieje zabytku

Obraz o nieustalonej atrybucji pierwotnie znajdował się na zasuwie w ołtarzu św. Mikołaja w bocznej kaplicy, obecnie jest zawieszony osobno. Został przemalowany w latach 1970-1971 przez Marię i Zbigniewa Kowalskich.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem Jezus. Święty ukazany do kolan pochyla się w stronę Dzieciątka, dotykając policzkiem jego lewej ręki, którą przytrzymuje swoją prawą dłonią; lewą rękę składa na otwartej księdze. Antoni ma okrągłą twarz, na której zaznaczają się podłużne oczy, wąski nos oraz takie same usta; na głowie ma tonsurę. Ubrany jest w brązowy, franciszkański habit z kapturem przewiązany w pasie sznurem, którego koniec zwisa przy lewej nodze. Dzieciątko ukazane wśród obłoków spogląda na świętego, lewą rękę wyciąga w jego stronę, prawą trzyma odwiedzioną do boku, prawą zgiętą nogę opiera na obłoku, lewą ma niemal wyprostowaną. Ma okrągłą, otoczoną jasnymi lokami twarz z wydatnymi policzkami, małymi oczami, niewielkim nosem oraz drobnymi ustami; wokół głowy świetlisty nimb. Czerwona szata przechodząca między jego udami otacza plecy i zawija się wokół prawej ręki. W pobliżu postaci unoszą się trzy uskrzydlone putta, poniżej stoi stół, na którym leży kwiat lilii oraz otwarta księga. Z tyłu, przy prawej krawędzi obrazu widać fragment regału z książkami. Resztę tła wypełniają skłębione obłoki rozświetlone punktowo w górnej partii.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Antoni jest ukazany w tradycyjnym typie ikonograficznym jako młody zakonnik w habicie franciszkańskim z Dzieciątkiem Jezus, które mu się ukazało, by zapewnić go o miłości Boga, otwartą księgą Pisma Świętego wskazującą na jego pobożność i chęć głoszenia Słowa Bożego oraz lilią symbolizującą czystość.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Widoczne przebarwienia w dolnej partii ramy obrazu.

Literatura

Księga Wypisowa Tenczyńskiego Bractwa Przenajświętszej Trójcy z lat 1880-1901, oprac. Rafał Szczurowski, Kraków 2007, s. 109.
Janicka-Krzywda Urszula, Patron-atrybut-symbol, Poznań 1993, s. 26, 172.

Streszczenie

Obraz, którego autor nie jest znany, został namalowany w XVII wieku. Pierwotnie znajdował się na zasuwie w ołtarzu św. Mikołaja w bocznej kaplicy kościoła, obecnie jest zawieszony osobno. Święty Antoni jest ukazany w tradycyjnym typie ikonograficznym jako młody zakonnik w habicie franciszkańskim z Dzieciątkiem Jezus. Otaczające go atrybuty wskazują na jego pobożność i czystość.

Bibliografia