Św. Annna Samotrzeć

Dzieje zabytku

Dzieje obrazu nie są znane.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty prostą, drewnianą ramą z przedstawieniem św. Anny Samotrzeć. Na obrazie zostały ukazane: po prawej stronie św. Anna, a po lewej Matka Boska, obie zwrócone ku sobie, siedzące na drewnianych krzesłach z podłokietnikami. Pośrodku znajduje się Dzieciątko Jezus siedzące na ręku Matki Boskiej. Święta Anna jest delikatnie pochylona w stronę Dzieciątka, lewą rękę ma położoną na kolanach na białej chusteczce, a prawą ujmuje Jezusa za rączkę. Ubrana jest w jasnobrązową suknię przepasaną w talii oraz czerwony płaszcz założony na głowę i spływający na plecy oraz ramiona; wokół szyi ma drapowaną, białą chustę. Święta ma owalną twarz o delikatnych rysach z niedużymi oczami, długim nosem i wąskimi ustami. Po lewej stronie obrazu Maria podtrzymuje obiema rękami Dzieciątko Jezus. Ubrana jest w długą, jasnoróżową suknię z długimi rękawami oraz ciemnoniebieski płaszcz założony na plecy i spływający na kolana, na głowie ma założoną złotą, otwartą koronę. Ma pełną twarz, głęboko osadzone oczy, które są okolone wąskimi łukami brwiowymi, długi i szeroki nos oraz małe usta. Włosy długie, kręcone, ciemnobrązowe z przedziałkiem pośrodku, spływające na ramiona i plecy. Dzieciątko z rozłożonymi szeroko na boki rączkami ukazane jest frontalnie w pozycji siedzącej z nóżkami skierowanymi w prawo. Ma okrągłą twarz o dziecięcych rysach, włosy krótkie i kędzierzawe, a na głowie ma założoną otwartą koronę. Ubrane jest w długą, białą sukienkę silnie marszczoną w pionowe fałdy. Wokół głów Matka Boska, św. Anna i Dzieciątko mają koliste i złocone nimby. W górnej części obrazu na tle złocistej glorii znajduje się biała gołębica Ducha Świętego z rozpostartymi szeroko skrzydłami. Tło obrazu ciemnobrunatne. Rama prosta, drewniana.

Zarys problematyki artystycznej

Jak dotąd obraz nie stanowił specjalnego zainteresowania badaczy sztuki sakralnej. Po raz pierwszy zauważył go Marian Kornecki, który określił dzieło jako „barokowe, podniszczone i przemalowane”. Obraz ukazuje św. Annę Samotrzeć w tradycyjnej konwencji ikonograficznej. Ikonografia św. Anny Samotrzeć ukazującej św. Annę z Marią i Dzieciątkiem Jezus pojawiła się na przełomie XIII i XIV wieku w sztuce bizantyńskiej, gdzie początkowo trzy osoby święte były umieszczone w suprapozycji, tzn. jedna powyżej drugiej. Ujęcie widoczne na omawianym dziele, na którym Maria i Anna siedzą obok siebie, a Maria trzyma na kolanach Dzieciątko, wykształciło się w późnym średniowieczu. Dzieciątko trzymane przez Marię i zwrócone w stronę św. Anny stanowi centrum kompozycji i zarazem postać pozostającą w kontakcie z obiema kobietami.

Streszczenie

Obraz ukazuje św. Annę Samotrzeć w tradycyjnej konwencji ikonograficznej i prawdopodobnie został namalowany w XVIII wieku. Jak dotąd obraz nie stanowił specjalnego zainteresowania badaczy sztuki sakralnej. Po raz pierwszy zauważył go Marian Kornecki, który określił dzieło jako „barokowe, podniszczone i przemalowane”.

Bibliografia