Stacje drogi krzyżowej
Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Jabłonka
Miejscowość
Podwilk
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Marcina
Kościół
Św. Marcina
Miejsce przechowywania
nawa kościoła
Identyfikator
DZIELO/13841
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
koniec XIX – pierwsza połowa XX wieku
Technika i materiał
olej na płótnie; drewno, techniki stolarskie, snycerskie, polichromowanie, złocenie
Wymiary podstawowe
szerokość –
70 cm
wysokość –
100 cm
Opis
Cykl 14 obrazów w formie stojącego prostokąta w drewnianych, profilowanych i złoconych ramach. Od góry ujęte prostokątną, małą płyciną, w której polu są malowane rzymskie numery stacji, zwieńczone krzyżem. Kompozycje kadrowane w kilkupostaciowe sceny na tle błękitno-brunatnego nieba lub architektury. Postacie malowane intensywnymi, kontrastowymi plamami barwnymi; twarze o delikatnie zaznaczonych rysach, ubrane w obszerne szaty, miękko kształtowane silnym światłocieniem. Chrystus ubrany jest w różową suknię i niebieski płaszcz.
Zarys problematyki artystycznej
Stacje drogi krzyżowej stanowią zespół przedstawień upamiętniających przejście Chrystusa z krzyżem ulicami Jerozolimy od pretorium Piłata poprzez Golgotę, aż do śmierci na krzyżu i złożenia do grobu. Zwyczaj odprawiania drogi krzyżowej praktykowany jest od czasów wypraw krzyżowych i ma nawiązywać do 14 stacji w Jerozolimie. W XVIII wieku ustalono ostateczną ich liczbę i lokalizację. Dziewięć z nich jest poświadczonych przez Ewangelię, natomiast pozostałe są wywnioskowane z innych fragmentów Biblii i tekstów pozabiblijnych. Obrazy zostały wykonane w technice olejnej na płótnie przez nieznanego artystę.
Streszczenie
Obrazy namalował nieznany artysta na przełomie końca XIX wieku lub pierwszej połowy XX wieku. Stacje drogi krzyżowej stanowią zespół przedstawień upamiętniających przejście Chrystusa z krzyżem ulicami Jerozolimy od pretorium Piłata poprzez Golgotę, aż do śmierci na krzyżu i złożenia do grobu.
Bibliografia
"Słownik terminologiczny sztuk pięknych", Warszawa 2011
Kornecki Marian, "Sztuka sakralna", Kraków 1993
Inne dzieła z tego miejsca
![Zdjęcie nr 1: Kapliczka ustawiona na niskim prostopadłościennym postumencie w formie zdwojonego słupa, zamkniętego profilowanym gzymsem, na którego szczycie ustawiona jest figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Na ściance frontowej cokołu wieniec z liści, w polu inskrypcja: „ANNO D[OMI]NI / 1759 DIE 1/ IUNI(?)”. Na cokole ustawiony czworoboczny filar zdobiony płaskorzeźbami. Na ściance frontowej w prostokątnej płycinie, zamkniętej łukiem nadwieszonym krucyfiks i św. Maria Magdalena, powyżej dwie uskrzydlone główki anielskie. Poniżej słaboczytelna inskrypcja: „(?)1815 DIE / 18. 8BRIS.” Na lewej ściance bocznej w analogicznej niszy rzeźba nierozpoznanej świętej, wyżej w tondzie uskrzydlona główka anielska. Na szczycie pod metalowym daszkiem zamocowanym na czterech prętach jest figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Maria ukazana w postawie stojącej na globie ziemskim, prawą stopą depcząca węża, z Dzieciątkiem Jezus na prawym ręku. Twarz szeroka o sumarycznie oddanych rysach twarzy; włosy ciemnobrązowe, bujne, spływające na plecy. Ubrana jest w białą suknię oraz niebieski płaszcz, na stopach ma założone sandały. Dzieciątko zwrócone w prawo ze skrzyżowanymi nóżkami, rączkami chwytające matkę za szyję. Twarz o podobnych rysach, okolona krótkimi, jasnymi włosami. Ubrane jest w białą pieluszkę, owijającą biodra. Polichromia postaci w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/599c1f88c0d49d11848d8a2b/WorkImage/5bb34b48ab2f34518f4de78a/5bb34b48ab2f34518f4de78a_blockSmall.jpg?rand=1713598714)
![Zdjęcie nr 1: Kapliczka ustawiona na niskim prostopadłościennym podeście, dwukondygnacyjna. W dolnej partii trzy filary ustawione na masywnych cokołach, u dołu profilowane; boczne zdobione perełkowaniem, a u góry zamknięte falującym gzymsem i dekorowane kostkowaniem. Na ściankach frontowych płyciny w kształcie stojących prostokątów, na filarze środkowym tondo z obłokami i promienistą glorią, na filarach bocznych białe kwiaty. Na środkowym filarze, na wysokim profilowanym cokole, zdobionym z przodu prostokątną płyciną, malowaną w zielone liście, a u góry zamkniętym gzymsem dekorowanym kimationem ustawiona jest figura św. Jana Nepomucena. Święty ukazany w postawie stojącej w kontrapoście o esowato wygiętej sylwetce z krucyfiksem i palmą męczeństwa w dłoniach. Twarz szeroka z długim nosem, okolona krótką brodą. Święty ubrany jest czarną sutannę, białą rokietę i befkę oraz brązową almucję, na głowie ma założony czarny biret, a wokół głowy wieniec z pięciu gwiazd, na stopach bordowe buty. Na bocznych filarach ustawione są rzeźby dwóch aniołków, z których lewy trzyma kłódkę w dłoniach, a prawy klucz. Przed kapliczką leży płyta, silnie zniszczona z długą łacińską inskrypcją, słabo czytelną: „MAGNE […] ROGAS TIBI QVIS DICAT HAEC MOR[…] / […] / […] / […] HOC / [...] RES / […] CAV[…] / […] COLIT IN / […] MORE DIC[…]A / […]SOCER[…] / […]”. Kapliczka u góry nakryta metalowym, współczesnym daszkiem.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/599c1ebac0d49d11848d87ed/WorkImage/5bb34c104ea47ecc127a3870/5bb34c104ea47ecc127a3870_blockSmall.jpg?rand=1713598714)
Podobne dzieła
Po tytule
Po kategorii
Po tagach
Po technice i materiale
![Zdjęcie nr 1: Obrazy w kształcie stojących prostokątów, ujęte w prostokątne, drewniane ramy, zakończone u góry trójkątnym przyczółkiem, nakrytym profilowanym gzymsikiem i zwieńczone prostym krzyżykiem. W polu przyczółka numery stacji. Kompozycje wielofigurowe, postacie statyczne, przedstawione na tle sumarycznie oddanego krajobrazu lub sztafażu architektonicznego. Kolorystyka intensywna z dominacją czerwonych i niebieskich płaszczy. W dolnej części każdego obrazu podpis sceny, malowany czarno na białym pasku:
1. „St(acja) I / Fundatorem [tekst nieczytelny] / JEZUS NA ŚMIERĆ OSĄDZONY”;
2. „St(acja) II / JEZUS BIERZE KRZYŻ NA ZBITE RAMIONA”;
3. „St(acja) III / JEZUS ONDLALY PIERWSZY RAZ UPADA”;
4. „St(acja) IV / JEZUS POTYKA SIE Z NAYSWIEISZA”;
5. „St(acja) V / JEZUSOWI KRZYŻ CIĘŻKI NIEŚĆ POMAGA SZYMON”;
6. „St(acja) VI / JEZUSOWI TWARZ SKRWAWIONA I UPLWANA”;
7. „St(acja) VII / R: Q: S: P: / JEZUS DRUGI RAZ UPADA POD KRZYZEM”;
8. „St(acja) VIII / JEZUS NAUCZA PŁACZĄCE NAD SOBĄ NIE/WIASTY ”;
9. „St(acja) IX / JEZUS TRZECI RAZ UPADA POD KRZYŻEM”;
10. „St(acja) X / JEZUS Z SZAT OBNAŻONY”;
11. „St(acja) XI / JEZUS OKRUTNIE DO KRZYŻA PRZYBITY”;
12. [brak zdjęcia]
13. [brak zdjęcia]
14. „St(acja) XIV / JEZUS DO GROBU WŁOZONY / Franz Jog Mahler in Fre(?) / 6 Aprill 1827”.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5761631d94eef3d32613b9c8/WorkImage/5ec66d1666ea2b0a6d814ea6/5ec66d1666ea2b0a6d814ea6_home.jpg?rand=1713598714)
![Zdjęcie nr 1: Stacje drogi krzyżowej w formie stojącego prostokąta w drewnianej ramie, ujęte od góry i dołu uszami o fantazyjnym wykroju, zwieńczone krzyżykiem. W dolnej części podpisy stacji, a na górnych uszach ich numery pisane cyframi rzymskimi. Kompozycja otwarta i wielopostaciowa, przedstawienia dynamiczne z przewagą linii diagonalnych. Kolorystyka bogata z przewagą barw ziemi, błękitu i czerwieni. Światło rozproszone, na szatach modelunek światłocieniowy. Draperia bogata i płynna. Wokół głów postaci pozłacane nimby, otoczone czarnym konturem. Rama drewniana, profilowana i ciemnobrązowa ze złoconymi pasami. Na dolnych uszach podpisy w języku słowackim, pisane kursywą, w dwóch wersach:
„I. / Ježiš na smartˇodsúdený.”
„II. / Ježiš berie križ na ramená svoje.”
„III. / Ježiš po prvýkratˇ padá pod križom.”
„IIII. / Ježiš nesúc križ stretá saso svoju żarmúte nou Matkou.”
„V. / Šimon pomáha Ježiš - sovi niest križ.”
„VI. / Veronika podáva Ježiššovi ru[?]nik kutieraniu tvári jeho.”
„VII. / Ježiš to druhýkrát padá pod križom.”
„VIII. / Ježiš napomina placúce ženy jeruzalemské.”
„IX. / Ježiš to tretikrát padá pod križom.”
„X. / Ježišša zo siat vyzliekajú a zlcou napájajú.”
„XI. / Ježiša na križ pribijajú.”
„XII. / Ježiš na križi skonáva.”
„XIII. / Telo Ježiššova z križasni majú a Marii do lona skladajú.”
„XIV. / Telo Ježiššovo kladú do hrobu."](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/576163b494eef3d32613c4fd/WorkImage/5feb30752892e745ce856d66/5feb30752892e745ce856d66_home.jpg?rand=1713598714)
![Zdjęcie nr 1: Stacje drogi krzyżowej zawieszone na ścianach bocznych nawy głównej. Obrazy w kształcie stojących prostokątów. W zwieńczeniu w kartuszu oplecionym rzeźbionymi liśćmi akantu malowane nazwy stacji, zapisane „STACYA I / STACYA II [...]”. U góry zakończone krzyżykiem łacińskim. Obrazy ujęte profilowaną ramą, zdobioną kimationem. Kolorystyka żywa, z dominacją czerwieni i błękitu, plan dalszy rozmyty. Rama polichromowana na bordowo, profilowania i ornamentyka złocone, detale srebrzone.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/576163cd94eef3d32613c699/WorkImage/5c35d797f46d754594b67653/5c35d797f46d754594b67653_home.jpg?rand=1713598714)
![Zdjęcie nr 1: Cykl 14 obrazów w formie stojącego prostokąta w drewnianych, profilowanych i złoconych ramach. Rama od zewnątrz dekorowana motywem skręconego sznura. Od góry obrazy ujęte stylizowanym ornamentem akantowym i zwieńczone kartuszami mieszczącym rzymskie numery stacji z krzyżem. Kompozycje zamknięte, kadrowane w kilkupostaciowe sceny z tłem wypełnionym błękitnym niebem. Postacie malowane intensywnymi, kontrastowymi plamami barwnymi; twarze o delikatnie zaznaczonych rysach, ubrane w obszerne szaty, miękko kształtowane silnym światłocieniem. Chrystus ubrany jest w czerwoną suknię o szerokich rękawach oraz zieloną koronę cierniową. Postacie oprawców o muskularnych ciałach, ukazanych w śmiałych skrótach perspektywicznych. Fizjonomie postaci drugoplanowych oddane sumarycznie. U dołu sygnatury artysty. Na stacji II: „189[?] / S[tanisław] B[ryniarski]”, na stacji III: „S[tanisław] Bryniarski / 1894 r.", na stacji IV: „189[?] S[tanisław] B[ryniarski]”, na stacjach VIII i IX ta sama sygnatura „S[tanisław] B[ryniarski] / 1894”, na stacji XI: „S[tanisław] Bryniarski / 1894”, na stacjach XII I XIV: „S[tanisław] B[ryniarski]”.](https://sdm.upjp2.edu.pl/synchronized/Work/5abeb9230d4336d0b25b9d3c/WorkImage/5bae23ec3bb7845170098ef8/5bae23ec3bb7845170098ef8_home.jpg?rand=1713598714)
Jak cytować?
"Stacje drogi krzyżowej", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/stacje-drogi-krzyzowej-6