Matka Boska Nieustającej Pomocy

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Mucharz
Miejscowość
Mucharz
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Południe
Parafia
Św. Wojciecha
Tagi
malarstwo religijne Matka Boska Nieustającej Pomocy
Miejsce przechowywania
plebania
Identyfikator
DZIELO/04452
Kategoria
obraz
Ilość
20
Czas powstania
druga połowa XIX lub XX wiek
Technika i materiał
(?)
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Dzieje zabytku nie są znane.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Maria ukazana w półpostaci, frontalnie, z Dzieciątkiem na lewym ręku. Jezus widoczny z prawego profilu, z głową odwróconą do tyłu, oburącz ujmuje dłoń Marii. Owalne twarze postaci charakteryzują linearnie opracowane rysy, z długimi, wąskimi nosami oraz drobnymi ustami. Oczy Marii mają migdałowy kształt, wzrok skierowany jest na wprost. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami ze złotymi obszyciami oraz zielony płaszcz nałożony na głowę. Dzieciątko ubrane jest w zieloną, przepasaną sukienkę i czerwony płaszcz, z jego stopy zsuwa się sandał. Obie postacie mają na głowach otwarte, zdobione kamieniami szlachetnymi korony oraz nimby. Jezus spogląda w kierunku niewielkiej sylwetki jednego z dwóch aniołów znajdujących się po bokach głowy Marii, trzymających w dłoniach narzędzia męki Pańskiej. Anioł po lewej stronie ma w dłoniach włócznię i gąbkę, ten po prawej krzyż prawosławny. W tle, powyżej aniołów napisy: po lewej stronie „MP” i „ΟΡМ”, a po prawej „ΘΥ” oraz „OΡГ”. Poniżej anioła po prawej stronie „IC-XC”. Tło jednolite, ciemnożółte. Obraz ujęty jest prostokątną, złoconą ramą zdobioną płaskorzeźbieniami.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz przedstawia Matkę Boską Nieustającej Pomocy, patronkę smutnych i potrzebujących, powstał w drugiej połowie XIX lub w XX wieku. Obraz jest kopią wizerunku, który według legendy namalował prawosławny malarz z okresu wczesnego średniowiecza – S. Lazzaro w XI lub XII wieku. Obecnie znajduje się w kościele Redemptorystów pw. św. Alfonsa w Rzymie (nieopodal bazyliki Santa Maria Maggiore). Wizerunki te rozpowszechniane były przez redemptorystów prawie wyłącznie w tzw. wiernych kopiach, opatrzonych atestem z pieczęciami. Ikona genezą sięga do typu ikonograficznego określanego mianem Hodegetrii (grec. Przewodniczka, Wskazująca Drogę), ze względu na wyprostowaną dłoń Marii, skierowaną w stronę Jezusa. Wszystkie postacie na ikonie podpisane są inicjałami: Matka Boska – „MP-ΘΥ”, archanioł Michał – „ΟΡМ”, archanioł Gabriel – „OΡГ”, a Dzieciątko Jezus – „IC-XC”. Według przekazu Maurona błogosławiony Pius IX na audiencji prywatnej 11 grudnia 1865, przekazując ikonę Matki Bożej Nieustającej Pomocy pod opiekę redemptorystów, wypowiedział słowa: „Uczyńcie Ją znaną całemu światu”. Od tamtej pory zakonnicy rozsyłali wierne kopie rzymskiej ikony w różne zakątki świata, być może jedną z nich jest właśnie obraz w Mucharzu. Pierwsze kopie powstawały w pracowni szwajcarskiego artysty Jakoba Wügera (1829-1892). W archiwum generalnym zachował się dokument mówiący o „pierwszych czterystu wiernych kopiach ikony w jej oryginalnych rozmiarach, przeznaczonych do kultu publicznego”, opatrzonych „certyfikatem” wiarygodności, z dokładną datacją, numerem seryjnym oraz podpisem i pieczęcią generała redemptorystów. Oprócz wizerunków sporządzanych na desce zadbano także o mniej kosztowne litografie, których liczba do 1876 roku osiągnęła 120 tysięcy. W Archiwum Generalnym Redemptorystów przechowywane są skrupulatne rejestry kopii cudownej ikony prowadzone przez brata zakonnego Carla Juana Baptistę Sinsa (1838-1884) i jego następców. Dzięki nim można zaobserwować ogromną dynamikę rozpowszechniania wizerunku Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Apogeum tego procesu przypada na pierwsze dwie dekady XX wieku, kiedy rozesłano z Rzymu aż 3189 kopii.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Sfalowanie i zabrudzenia powierzchni.

Streszczenie

Obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy przechowywany na plebanii powstał w drugiej połowie XIX lub w XX wieku. Obraz jest kopią wizerunku, który według legendy namalował prawosławny malarz z okresu wczesnego średniowiecza – S. Lazzaro w XI lub XII wieku.

Bibliografia

Sadowski Maciej, "Rola redemptorystów w odnowieniu kultu ikony Matki Boskiej Nieustającej Pomocy" , „Folia Historica Cracoviensia” , s. 625-638
Woźniak Hieronim, "Koziniec 1540-2000. Gmina Mucharz: zarys dziejów Kozińca, Mucharza, Świnnej Poręby, Jaszczurowej, Skawiec i Zagórza", Koziniec 2000

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Matka Boska Nieustającej Pomocy", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/matka-boska-nieustajacej-pomocy

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności