Dzwonnica

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
chrzanowski
Gmina
Babice
Miejscowość
Mętków
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Babice
Parafia
Matki Boskiej Częstochowskiej
Tagi
architektura drewniana dzwonnica Niegowić wieża
Identyfikator
DZIELO/12539
Kategoria
dzwonnica
Ilość
1
Czas powstania
1972-1974
Technika i materiał
cegła, techniki murarskie; drewno, techniki ciesielskie; blacha
Wymiary podstawowe
wysokość – 22 m
Inne wymiary – wymiary podstawy: 7,5 x 7,5 m
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Kaplica została poświęcona 1 maja 1974 przez kardynała Karola Wojtyłę.

Opis

Dzwonnica na planie kwadratu do połowy wysokości murowana, wyżej drewniana, zwieńczona baniastym hełmem z latarnią.
Część murowana nieco szersza. Od strony wschodniej znajdują się drzwi wejściowe, naroża są wzmocnione lizenami, od północy i południa znajdują się okna prostokątne zamknięte łukiem półokrągłym. Kondygnacje oddziela szeroki fartuch. Górna partia z pozorną izbicą przeprutą z każdej strony dwoma niewielkimi oknami w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem pełnym. Od strony południowej otwór drzwiowy prostokątny zamknięty łukiem półokrągłym. Hełm baniasty przechodzi w oktogon, na którym są arkadki wspierające mniejszy hełm cebulasty zwieńczony krzyżem. Dachy kryte blachą.

Zarys problematyki artystycznej

Dzwonnica jest wzorowana na podobnej budowli w Niegowici. Po przeniesieniu kościoła z tej miejscowości, jako że nie miał wieży, postanowiono wybudować wolnostojącą dzwonnicę powtarzającą formę niegowickiej. Jej dolna kondygnacja jest kaplicą, w górnej zawieszono dzwony.
Dzwonnica w Niegowici, według Mariana Korneckiego, należy do nietypowego rodzaju dzwonnic murowano-drewnianych. Podobne połączenia materiałów zdarzają się w kościołach murowanych, na których ustawiono wieżę z drewnianą częścią dzwonową (kościół w Dębnie koło Wojnicza, w Ruszczy i Gnojniku – w dwóch ostatnich piętra drewniane wymieniono w XX wieku na ceglane), a także w wolnostojącej dzwonnicy przy kościele św. Katarzyny w Krakowie oraz przy kościele w Raciborowicach. Podobne osiemnastowieczne zespoły sakralne złożone z drewnianego kościoła i wolnostojącej dzwonnicy spotkać można w Gołczy, Cerekwi, Krzyżanowicach i Więcławicach.
Wewnątrz kaplicy, w dolnej kondygnacji znajduje się, wykonany w 2015 roku, ołtarz zrekonstruowany na podstawie niezachowanego ołtarza z Niegowici, który opisywany jest tak „Ołtarz ukończono w 1902 roku w warsztacie Wojciecha Samka z Bochni. Był jednokondygnacyjny o wymiarach: 4 metry wysokości i 2,2 metry szerokości. Nastawę flankowały kolumny w porządku korynckim podtrzymujące wyłamane belkowanie. Po boku były ustawione rzeźby św. Stanisława i Wojciecha”.

Streszczenie

Wolnostojąca dzwonnica w Mętkowie została wybudowana przez górali ze Spisza między 1972 a 1974 rokiem. Budowla jest na planie kwadratu, do połowy wysokości murowana, wyżej drewniana, zwieńczona baniastym hełmem z latarnią. Jest wzorowana na podobnej konstrukcji w Niegowici. Po przeniesieniu kościoła z tej miejscowości, jako że nie miał wieży, postanowiono wybudować wolnostojącą dzwonnicę powtarzającą formę niegowickiej. Jej dolna kondygnacja jest kaplicą, w górnej zawieszono dzwony.

Bibliografia

Kornecki Marian, "Drewniane kościoły w Małopolsce", Kraków 2000
Kornecki Marian, "Drewniane kościoły w Małopolsce", Kraków 2000
Pytel Zbigniew, Susek Mariusz, "Drewniane świątynie archidiecezji krakowskiej ", Kraków 1999
Szlezynger Piotr, "Początek drogi. Pierwsza parafia księdza Karola Wojtyły pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Niegowici", Niegowić 2016
Szlezynger Piotr, "Kościół parafialny w Niegowici – historia i problemy konserwatorskie" , „Ochrona Zabytków” , s. 47-67

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Kronika parafialna.

Inne dzieła z tego roku

Jak cytować?

Agata Felczyńska , "Dzwonnica", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/dzwonnica-8

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności