Wskrzeszenie Łazarza

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
Kraków
Gmina
Kraków
Miejscowość
Kraków
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kraków Centrum
Parafia
Św. Marka
Kościół
Św. Marka
Tagi
malarstwo XVII wieku ołtarz boczny Wskrzeszenie Łazarza
Miejsce przechowywania
Ołtarz boczny w nawie północnej, przy drugim filarze
Identyfikator
DZIELO/24936
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
pierwsza połowa XVII wieku
Technika i materiał
Olej na płótnie naklejonym na deskę
Wymiary podstawowe
szerokość – 74 cm
wysokość – 129 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość bez ramy – 130 cm
Szerokość bez ramy – 76 cm
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Obraz został namalowany w pierwszej połowie XVII wieku.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego od góry łukiem nadwieszonym ze sceną wskrzeszenie Łazarza przez Chrystusa. Po prawej stronie od osi pionowej ukazany został Chrystus w całej postaci, zwrócony w trzech czwartych w prawo, spoglądający ku niebu, z wyprostowanymi rękami i splecionymi dłońmi. Ma owalną twarz o małych, ciemnych oczach, wąskich brwiach i nosie oraz niewielkich, różowych ustach; jasne wąsy i dzielącą się w dwa pukle brodę. Jasne włosy z przedziałkiem na środku opadają mu lokami na ramiona; wokół głowy ma promienisty nimb. Jest ubrany w granatową suknię przewiązaną powyżej pasa i narzucony na nią czerwony płaszcz, obie szaty są lamowane złotem; stopy bose. Przy prawej nodze Chrystusa stoi otwarta trumna, w której leżą zwłoki mężczyzny o poszarzałej twarzy i bujnym zaroście, ubranego w białą suknię w kapturem. Ręce ma złożone na brzuchu, rękawy związane wstązkami. Za trumną widoczny opadający z lewej strony na prawą ciemnobrązowy pagórek. Na dalszym planie, po lewej stronie Zbawiciela znajduje się świątynia na rzucie koła, z kopułą z latarnią, prowadzącymi do niej schodami oraz dołączoną z lewej strony arkadą i kolumną podpierającą mur na którym rosną krzaki. Po jego prawej stronie zalesione wzgórza. Powyżej błękitne, miejscami rozbielone niebo.

Zarys problematyki artystycznej

Podczas inwentaryzacji w latach siedemdziesiątych obraz został skatalogowany jako przedstawienie Chrystusa Salwatora i datowany na drugą połowę XVIII wieku. Obecnie Przesunięto datowanie na pierwszą połowę XVII wieku, a scenę określono jako wskrzeszenie Łazarza – ta zmiana wydaje się jak najbardziej trafna.
Wskrzeszenie Łazarza (J 11,1-44) to temat, który był przez myślicieli i ojców Kościoła interpretowany na wiele sposobów. Pisarz Tertulian widział w nim dowód neśmiertelnościi duszy ludzkiej, która na słowo Pana wraca do ciała. Św. Ambroży wskazał Logos – Słowo, dla którego nie ma rzeczy niemożliwych, Św. Augustyn w swoich mowach i pismach zwrócił uwagę nie tylko na znaczenie sceny z Łazarzem jako zapowiedzi zmartwychwstania Chrystusa, ale również trudnego momentu, jakim była ta śmierć, która jednak prowadziła do innej nadziei i chwały Bożej. Najważniejszym przesłaniem była nadludzka moc Chrystusa Zbawiciela, dla którego śmierć wiernych nie stanowi końca istnienia, bo On udziela im życia, rozumianego także jako życie wieczne. Z punktu widzenia historii sztuki wskrzeszenie Łazarza było najczęściej ukazywaną sceną aktu wskrzeszenia, lecz warto pamiętać, że występowały obok niej inne kompozycje tego typu, takie jak wskrzeszenie młodzieńca z Nain (Łk 7, 11–14) czy wskrzeszenie córki Jaira (Mk 5, 21-43). Obraz został namalowany zgodnie z konwencją siedemnastowiecznego malarstwa religijnego – postać Chrystusa charakteryzują wydłużone proporcje (ciało jest postawne, lecz głowa oraz dłonie drobne), kompozycja jest uproszczona, a główny temat wypełnia jej centrum.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Pochodzący z pierwszej połowy XVII wieku obraz z przedstawieniem sceny wskrzeszenia Łazarza znajduje się w ołtarzu bocznym kościoła św. Marka.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 4: Miasto Kraków, cz. 2: Kościoły i klasztory śródmieścia, z. 1", Warszawa 1971

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Wskrzeszenie Łazarza", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/wskrzeszenie-lazarza-1

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności