Św. Mikołaj
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem wklęsło-wypukłym z uskokami z przedstawieniem św. Mikołaja ratującego rozbitków. Kompozycja dwustrefowa, wielopostaciowa. W górnej strefie, w centrum kompozycji św. Mikołaj ukazany na tle otoku utworzonego z światła i chmur, zwrócony trzy czwarte w prawo, który prawą ręką czyni gest błogosławieństwa, a w lewej trzyma pastorał. Święty ubrany jest w szaty biskupie: sięgającą do ziemi szarą albę, białą rokietę zakończoną złotą lamelką oraz ozdobny płaszcz z czerwoną podszewką i złotym galonem na obrzeżach; na głowie ma infułę. Twarz okolona jest siwą i długą brodą. Po prawej stronie obrazu znajduje się palma męczeństwa i zamknięta księga w ciemnej oprawie, a na niej ułożone rzędem trzy złote kule. W dolnej strefie, w morskiej fali, na zatopionej częściowo łódce z przewróconym, wysokim, białym żaglem widoczna jest grupka tonących ludzi. Po lewej mężczyzna siedzący na końcu łódki, zwrócony trzy czwarte w lewo, z wiosłem w rękach, z głową skierowaną w stronę św. Mikołaja. Ubrany jest w niebieską suknię z podwiniętym rękawem oraz przerzucony przez lewe ramię czerwony płaszcz, okrywający prawie całą postać. Twarz ukazana z prawego profilu, włosy i broda siwe, długi i wąski nos. Obok niego mężczyzna ukazany od pasa w górę, ratujący tonącą kobietę i dziecko. Ubrany jest w czerwoną szatę, zarzuconą na prawe ramię i otulającą prawie całą postać. Kobieta do piersi zanurzona w morskiej fali, zwrócona trzy czwarte w prawo, z rękoma wzniesionymi ku górze i głową skierowaną w stronę św. Mikołaja. Ubrana jest w niebieską szatę, odsłaniającą piersi. Twarz okrągła; małe usta; długi i wąski nos, niskie czoło. Włosy ciemne, długie, z przedziałkiem na środku. Na jej lewym ramieniu nagie niemowlę, zwrócone trzy czwarte w prawo, z rękoma wzniesionymi ku górze. Kolorystyka bogata, z przewagą barw błękitu i czerwieni. Rama drewniana, profilowana, złocona, od góry zamknięta łukiem wklęsło-wypukłym z uskokami i ozdobiona girlandą utworzoną z kampanul i kwiatów.
Zdjęcie nr 2: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem wklęsło-wypukłym z uskokami z przedstawieniem św. Mikołaja ratującego rozbitków. Kompozycja dwustrefowa, wielopostaciowa. W górnej strefie, w centrum kompozycji św. Mikołaj ukazany na tle otoku utworzonego z światła i chmur, zwrócony trzy czwarte w prawo, który prawą ręką czyni gest błogosławieństwa, a w lewej trzyma pastorał. Święty ubrany jest w szaty biskupie: sięgającą do ziemi szarą albę, białą rokietę zakończoną złotą lamelką oraz ozdobny płaszcz z czerwoną podszewką i złotym galonem na obrzeżach; na głowie ma infułę. Twarz okolona jest siwą i długą brodą. Po prawej stronie obrazu znajduje się palma męczeństwa i zamknięta księga w ciemnej oprawie, a na niej ułożone rzędem trzy złote kule. W dolnej strefie, w morskiej fali, na zatopionej częściowo łódce z przewróconym, wysokim, białym żaglem widoczna jest grupka tonących ludzi. Po lewej mężczyzna siedzący na końcu łódki, zwrócony trzy czwarte w lewo, z wiosłem w rękach, z głową skierowaną w stronę św. Mikołaja. Ubrany jest w niebieską suknię z podwiniętym rękawem oraz przerzucony przez lewe ramię czerwony płaszcz, okrywający prawie całą postać. Twarz ukazana z prawego profilu, włosy i broda siwe, długi i wąski nos. Obok niego mężczyzna ukazany od pasa w górę, ratujący tonącą kobietę i dziecko. Ubrany jest w czerwoną szatę, zarzuconą na prawe ramię i otulającą prawie całą postać. Kobieta do piersi zanurzona w morskiej fali, zwrócona trzy czwarte w prawo, z rękoma wzniesionymi ku górze i głową skierowaną w stronę św. Mikołaja. Ubrana jest w niebieską szatę, odsłaniającą piersi. Twarz okrągła; małe usta; długi i wąski nos, niskie czoło. Włosy ciemne, długie, z przedziałkiem na środku. Na jej lewym ramieniu nagie niemowlę, zwrócone trzy czwarte w prawo, z rękoma wzniesionymi ku górze. Kolorystyka bogata, z przewagą barw błękitu i czerwieni. Rama drewniana, profilowana, złocona, od góry zamknięta łukiem wklęsło-wypukłym z uskokami i ozdobiona girlandą utworzoną z kampanul i kwiatów.
Zdjęcie nr 3: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem wklęsło-wypukłym z uskokami z przedstawieniem św. Mikołaja ratującego rozbitków. Kompozycja dwustrefowa, wielopostaciowa. W górnej strefie, w centrum kompozycji św. Mikołaj ukazany na tle otoku utworzonego z światła i chmur, zwrócony trzy czwarte w prawo, który prawą ręką czyni gest błogosławieństwa, a w lewej trzyma pastorał. Święty ubrany jest w szaty biskupie: sięgającą do ziemi szarą albę, białą rokietę zakończoną złotą lamelką oraz ozdobny płaszcz z czerwoną podszewką i złotym galonem na obrzeżach; na głowie ma infułę. Twarz okolona jest siwą i długą brodą. Po prawej stronie obrazu znajduje się palma męczeństwa i zamknięta księga w ciemnej oprawie, a na niej ułożone rzędem trzy złote kule. W dolnej strefie, w morskiej fali, na zatopionej częściowo łódce z przewróconym, wysokim, białym żaglem widoczna jest grupka tonących ludzi. Po lewej mężczyzna siedzący na końcu łódki, zwrócony trzy czwarte w lewo, z wiosłem w rękach, z głową skierowaną w stronę św. Mikołaja. Ubrany jest w niebieską suknię z podwiniętym rękawem oraz przerzucony przez lewe ramię czerwony płaszcz, okrywający prawie całą postać. Twarz ukazana z prawego profilu, włosy i broda siwe, długi i wąski nos. Obok niego mężczyzna ukazany od pasa w górę, ratujący tonącą kobietę i dziecko. Ubrany jest w czerwoną szatę, zarzuconą na prawe ramię i otulającą prawie całą postać. Kobieta do piersi zanurzona w morskiej fali, zwrócona trzy czwarte w prawo, z rękoma wzniesionymi ku górze i głową skierowaną w stronę św. Mikołaja. Ubrana jest w niebieską szatę, odsłaniającą piersi. Twarz okrągła; małe usta; długi i wąski nos, niskie czoło. Włosy ciemne, długie, z przedziałkiem na środku. Na jej lewym ramieniu nagie niemowlę, zwrócone trzy czwarte w prawo, z rękoma wzniesionymi ku górze. Kolorystyka bogata, z przewagą barw błękitu i czerwieni. Rama drewniana, profilowana, złocona, od góry zamknięta łukiem wklęsło-wypukłym z uskokami i ozdobiona girlandą utworzoną z kampanul i kwiatów.
Zdjęcie nr 4: Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem wklęsło-wypukłym z uskokami z przedstawieniem św. Mikołaja ratującego rozbitków. Kompozycja dwustrefowa, wielopostaciowa. W górnej strefie, w centrum kompozycji św. Mikołaj ukazany na tle otoku utworzonego z światła i chmur, zwrócony trzy czwarte w prawo, który prawą ręką czyni gest błogosławieństwa, a w lewej trzyma pastorał. Święty ubrany jest w szaty biskupie: sięgającą do ziemi szarą albę, białą rokietę zakończoną złotą lamelką oraz ozdobny płaszcz z czerwoną podszewką i złotym galonem na obrzeżach; na głowie ma infułę. Twarz okolona jest siwą i długą brodą. Po prawej stronie obrazu znajduje się palma męczeństwa i zamknięta księga w ciemnej oprawie, a na niej ułożone rzędem trzy złote kule. W dolnej strefie, w morskiej fali, na zatopionej częściowo łódce z przewróconym, wysokim, białym żaglem widoczna jest grupka tonących ludzi. Po lewej mężczyzna siedzący na końcu łódki, zwrócony trzy czwarte w lewo, z wiosłem w rękach, z głową skierowaną w stronę św. Mikołaja. Ubrany jest w niebieską suknię z podwiniętym rękawem oraz przerzucony przez lewe ramię czerwony płaszcz, okrywający prawie całą postać. Twarz ukazana z prawego profilu, włosy i broda siwe, długi i wąski nos. Obok niego mężczyzna ukazany od pasa w górę, ratujący tonącą kobietę i dziecko. Ubrany jest w czerwoną szatę, zarzuconą na prawe ramię i otulającą prawie całą postać. Kobieta do piersi zanurzona w morskiej fali, zwrócona trzy czwarte w prawo, z rękoma wzniesionymi ku górze i głową skierowaną w stronę św. Mikołaja. Ubrana jest w niebieską szatę, odsłaniającą piersi. Twarz okrągła; małe usta; długi i wąski nos, niskie czoło. Włosy ciemne, długie, z przedziałkiem na środku. Na jej lewym ramieniu nagie niemowlę, zwrócone trzy czwarte w prawo, z rękoma wzniesionymi ku górze. Kolorystyka bogata, z przewagą barw błękitu i czerwieni. Rama drewniana, profilowana, złocona, od góry zamknięta łukiem wklęsło-wypukłym z uskokami i ozdobiona girlandą utworzoną z kampanul i kwiatów.

Św. Mikołaj

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Nowy Targ
Miejscowość
Nowy Targ
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Nowy Targ
Parafia
Św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Tagi
malarstwo XIX wieku św. Mikołaj
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny północny
Identyfikator
DZIELO/23291
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XIX wiek
Technika i materiał
olej na płótnie
Wymiary podstawowe
szerokość – 102 cm
wysokość – 154 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość bez ramy – 147 cm
Szerokość bez ramy – 82 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Obraz św. Mikołaja umieszczony jest w ołtarzu bocznym z XIX wieku, wykonanym w stylu neobarokowym. Ołtarz ponadto zdobi wizerunek św. Barbary (XIX wiek) oraz nowszy św. Teresy od Dzieciątka Jezus z 1932 roku.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamkniętego łukiem wklęsło-wypukłym z uskokami z przedstawieniem św. Mikołaja ratującego rozbitków. Kompozycja dwustrefowa, wielopostaciowa. W górnej strefie, w centrum kompozycji św. Mikołaj ukazany na tle otoku utworzonego z światła i chmur, zwrócony trzy czwarte w prawo, który prawą ręką czyni gest błogosławieństwa, a w lewej trzyma pastorał. Święty ubrany jest w szaty biskupie: sięgającą do ziemi szarą albę, białą rokietę zakończoną złotą lamelką oraz ozdobny płaszcz z czerwoną podszewką i złotym galonem na obrzeżach; na głowie ma infułę. Twarz okolona jest siwą i długą brodą. Po prawej stronie obrazu znajduje się palma męczeństwa i zamknięta księga w ciemnej oprawie, a na niej ułożone rzędem trzy złote kule. W dolnej strefie, w morskiej fali, na zatopionej częściowo łódce z przewróconym, wysokim, białym żaglem widoczna jest grupka tonących ludzi. Po lewej mężczyzna siedzący na końcu łódki, zwrócony trzy czwarte w lewo, z wiosłem w rękach, z głową skierowaną w stronę św. Mikołaja. Ubrany jest w niebieską suknię z podwiniętym rękawem oraz przerzucony przez lewe ramię czerwony płaszcz, okrywający prawie całą postać. Twarz ukazana z prawego profilu, włosy i broda siwe, długi i wąski nos. Obok niego mężczyzna ukazany od pasa w górę, ratujący tonącą kobietę i dziecko. Ubrany jest w czerwoną szatę, zarzuconą na prawe ramię i otulającą prawie całą postać. Kobieta do piersi zanurzona w morskiej fali, zwrócona trzy czwarte w prawo, z rękoma wzniesionymi ku górze i głową skierowaną w stronę św. Mikołaja. Ubrana jest w niebieską szatę, odsłaniającą piersi. Twarz okrągła; małe usta; długi i wąski nos, niskie czoło. Włosy ciemne, długie, z przedziałkiem na środku. Na jej lewym ramieniu nagie niemowlę, zwrócone trzy czwarte w prawo, z rękoma wzniesionymi ku górze. Kolorystyka bogata, z przewagą barw błękitu i czerwieni. Rama drewniana, profilowana, złocona, od góry zamknięta łukiem wklęsło-wypukłym z uskokami i ozdobiona girlandą utworzoną z kampanul i kwiatów.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz formalnie nawiązuje do dzieł wykonywanych w XIX wieku, jednak z powodu braku źródeł archiwalnych dotyczących powstania płótna nie udało się dotąd ustalić jego autora. Przedstawia św. Mikołaja, biskupa Miry, który żył na przełomie III i IV wieku. Trzy złote kule, która leżą na księdze symbolizują dar, jaki św. Mikołaj ofiarował trzem ubogim pannom na posag. Postacie w dolnej strefie obrazu nawiązują do kolejnej legendy z żywota świętego, według której miał ocalić tonących rozbitków na morzu. Z kolei biskupi strój świętego i księga wskazują na jego udział w misji duszpasterskiej, w czasie gdy był biskupem Miry w Licji. Święty Mikołaj miał również uczestniczyć w obradach soboru nicejskiego w 325 roku.

Streszczenie

Obraz św. Mikołaja formalnie nawiązuje do dzieł wykonywanych w XIX wieku. Z powodu braku źródeł archiwalnych dotyczących powstania płótna nie udało się dotąd ustalić jego autora. Dzieło przedstawia św. Mikołaja, biskupa Miry, który żył na przełomie III i IV wieku.

Bibliografia

Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Voragine Jacob de, "Złota legenda", Warszawa 1983
Skorupa Andrzej, Monita Rafał, "Nowy Targ. Kościół św. Katarzyny", Kraków 2012
Skorupa Andrzej, "Zabytkowe kościoły Niżnego Podhala", Kraków 2004
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Dobry Łotr zawieszony na krzyżu na wyciągniętych ramionach, przywiązanych podwójnym sznurem z przedramionami opuszczonymi w dół, stopy przebite dwoma gwoździami, kolana ugięte, głowa przechylona na lewe ramię. Klatka piersiowa szeroka o wyraźnie podkreślonej linii żeber i mostka z głęboko zaznaczonym wcięciem w talii. Twarz podłużna z długim nosem i migdałowymi oczami, okolonymi regularnymi łukami brwiowymi, usta rozchylone z opuszczonymi kącikami, widoczny delikatny zarost. Włosy długie, ciemnobrązowe, opadające na ramiona i plecy. Święty ma zawiązaną wokół bioder białą przepaskę, ciasno zawiązaną. Z ran na stopach spływają strużki krwi. Krzyż gładki, drewniany. Polichromia rzeźby naturalistyczna.
rzeźba
Dobry Łotr (św. Dyzma)
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z jednobiegowymi schodami dostępnymi od prawej strony. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach i wklęsło-wypukłym profilu. U spodu ośmioboczne podwieszenie zwężające się ku dołowi, ujęte parą spływów wolutowych utworzonych z liści akantu, u dołu zakończone szyszką. Cokół kosza zdobiony puklowaniem, dekorowany trzema kartuszami utworzonymi z karbowanej wstęgi, zwieńczonymi płaskimi, symetrycznymi palmetami, z główkami aniołków skierowanymi na wprost i umieszczonymi u dołu. Naroża kosza ozdobione spływami wolutowymi o karbowanych trzonach, ozdobionych kampanulami, podtrzymującymi belkowanie, stanowiące parapet z silnie wysuniętym gzymsem. Na fryzie parapetu uskrzydlone główki anielskie. Ściany dekorowane są płycinami w formie stojących prostokątów, naprzemiennie wybrzuszonych lub wklęsłych z przedstawieniami czterech ewangelistów, ujętymi w złocone ramy. Od lewej: św. Mateusz, św. Marek, św. Łukasz i św. Jan. Święty Mateusz siedzi zwrócony trzy czwarte w lewo i pisze piórem w księdze. Obok stoi uskrzydlony człowiek, który obejmuje go za szyję, ubrany w niebieską suknię odsłaniającą klatkę piersiową i złoty płaszcz z końcem rozwianym ku górze. Święty ma rysy twarzy starszego człowieka z długą i siwą brodą oraz siwymi włosami. Ubrany jest w obszerny czerwony płaszcz i sandały. Scena ukazana jest we wnętrzu architektonicznym. Święty Marek również został ukazany w swojej pracowni. Siedzi, zwrócony trzy czwarte w lewo przy stoliku i pisząc w księdze, odwraca się w prawo, gdzie spoczywa lew – jego atrybut. Ma siwą brodę. Ubrany jest w niebieską suknię, zapinaną z przodu na guziki oraz czerwony płaszcz przewieszony przez prawe ramię. Stolik zasłany jest jasnozielonym obrusem, na którym leży otwarta księga i czerwony kałamarz. Na ścianie, ponad stolikiem wisi półka z książkami. Po lewej stronie obrazu widać otwartą przestrzeń z widokiem na góry, w pozostałej brązowe ściany pokoju, w którym znajduje się święty. Na kolejnym obrazie św. Łukasz siedzi zwrócony trzy czwarte w prawo, przy stoliku z pulpitem i o wolutowych nóżkach. W prawej dłoni trzyma pióro, którym pisze na karcie papieru. Ubrany jest z jasnobrązową suknię, niebieski płaszcz owijający nogi i niebieskie sandały; na głowie ma założoną czapkę. Po prawej stronie obrazu stoi jego atrybut – wół. Całość ukazana jest we wnętrzu architektonicznym z półkolistą arkadą po prawej stronie. Święty Jan został ukazany na tle krajobrazu, zwrócony jest trzy czwarte w prawo, pisze na karcie papieru. Ubrany jest w jasnozieloną suknię i czerwony płaszcz. Ma długie włosy, spływające na plecy, został ukazany bez zarostu. Po prawej stronie wysokie drzewo, w oddali pejzaż górski. Wszyscy ewangeliści mają okrągłe nimby z wpisaną w polu gwiazdą. Zaplecek w formie stojącego prostopadłościanu z niepełnym belkowaniem, wspartym na podwieszonych impostach, podtrzymującym odwrócony, przerywany przyczółek. Na ściance frontowej płycina w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych górnych narożach z obrazem Dobrego Pasterza w polu. Po bokach flankowana dwiema wąskimi płycinami, zdobionymi zwisem z kampanul. Na ściankach bocznych analogiczne płyciny z kampanulami. Chrystus ukazany frontalnie z barankiem na barkach, którego przytrzymuje rękami za nóżki. Zbawiciel ma owalną twarz z krótkim zarostem i jasnobrązowymi włosami, spływającymi na lewe ramię. Ubrany jest w biało-niebieską suknię oraz czerwony płaszcz. W oddali pejzaż z miastem po lewej, u góry szaro-złote niebo. Po lewej u dołu sygnatura „A D L”. Całość zwieńczona promienistą glorią z gołębicą Ducha Świętego w otoku utworzonym z chmur i główek anielskich. Struktura marmoryzowana w kolorze niebieskim, a płyciny w kolorze jasnoróżowym; ornamentyka, gloria i profile złocone i srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Rzeźba ścięta z tyłu, drążona. Figura ustawiona na kłębiącym się obłoku, zwrócona frontalnie, prawa noga uniesiona i oparta na obłoku, obie ręce wzniesione: prawa na piersi, lewa wysunięta w bok; głowa silnie przechylona na prawy bark. Twarz pociągła o wystającym podbródku, okolona rozwianymi, silnie skręconymi w pojedyncze pukle włosami. Anioł ubrany jest w szatę przerzuconą diagonalnie przez tors, odsłaniającą lewe ramię i rozchyloną w dolnej partii odkrywającą prawą nogę. Tkanina ściśle przylegająca, miejscami owinięta wokół ciała, silnie drapowana w falujące fałdy, w partii torsu z wywiniętym brzegiem, u dołu silnie rozwianym i zawijającym się fragmentarycznie. Skrzydła niewielkie, złożone. Polichromia naturalistyczna, szata w kolorze szarym ze złoconą podszewką, skrzydła złocone.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Rzeźba ścięta z tyłu, drążona. Figura anioła ustawiona na kłębiącym się obłoku, frontalnie, w lekkim kontrapoście, obie ręce uniesione ku górze, zwrócone w lewo, głowa lekko przechylona w prawo. Twarz pociągła, okolona ekspresyjnie rozwianymi włosami układającymi się w pojedyncze pukle. Anioł ubrany jest w sięgającą do ziemi szatę przewiązaną ukośnie przez lewe ramię, odsłaniającą fragment torsu oraz prawą nogę. Tkanina przylegająca do ciała jest silnie drapowana w liczne, drobne falujące fałdy, u spodu z wywiniętymi rozwianymi brzegami. Skrzydła niewielkie, złożone i złocone. Polichromia naturalistyczna, szata jasnobrązowa o złoconej podszewce, skrzydła złocone.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Parapet chóru muzycznego o brzegu linii wypukłej pośrodku, jednokondygnacyjny, siedmioosiowy z dwiema ściankami bocznymi na zakończeniu. Poszczególne osie wydzielone są kolumienkami wspartymi na bazach i niskich cokołach, od dołu ujętymi złoconymi szyszkami, zwieńczone fantazyjnymi kapitelami. Podpory podtrzymują imposty zdobione rozetami oraz niepełne belkowanie w postaci profilowanego gzymsu, wyłamanego na ich osi. W poszczególnych kwaterach umieszczonych jest siedem płycin w kształcie leżących prostokątów, naprzemiennie o bokach ściętych i o bokach wypukłych z uskokami; a na ściankach bocznych dwie płyciny w kształcie stojących prostokątów; w polu znajdują się malowane na desce obrazy. Pod obrazami malowane jasnoszare wstęgi z napisami. Wszystkie osie boczne ujęte są od dołu fantazyjnie wykrojonymi kartuszami, polichromowanymi na niebiesko i ozdobionymi malowaną dekoracją akantową. Struktura jest marmoryzowana w kolorze niebieskim, kolumienki marmoryzowane na kolor różowo-czerwony, profilowania czerwone i bordowe, ornamenty złocone. Pierwszy obraz od lewej przedstawia sumarycznie oddany krajobraz z roślinnością na pierwszym planie oraz wysokimi, brązowymi drzewami po prawej stronie. W górnej części kompozycji widnieje jasnoniebieskie niebo. Drugi obraz ukazuje siedzącą na ziemi Duszę pod postacią człowieka z rękami rozchylającymi suknię na piersi, od której ulatują ku górze strzały. Dusza ma owalną twarz, duże oczy, długi nos oraz duże, delikatnie rozchylone usta. Głowę okalają bujne, średniej długości, rude włosy. Ubrana jest w długą i białą suknię, podkreśloną wyraźnie czarnymi konturami na brzegu i w miejscach draperii szaty. Na jej kolanach leży łuk, a z tyłu kołczan ze strzałami. W górnej części kompozycji w otoku z chmur widnieje przedstawienie Boga pod postacią oka i pary uszu, w których stronę kierują się strzały opisane na białych banderolach westchnieniami: „Ah!”, „vtinam!”, „Heu!”. Całość ukazana jest na tle oddalonego lasu z kaplicą po prawej stronie. Pod obrazem wstęga z napisem: „Panie przed Tobą wszelkie prágnienie moie, ÿ / wzdÿchanie moie nie iest taÿne Tobie. W Psal(mus) 37.” Trzeci obraz przedstawia chorą Duszę, spoczywającą na łożu, przy której czuwa siedzący na stołku Amor Boży, nakładający na nią dłonie. Dusza ubrana jest w jasną koszulę i ma głowę zawiązaną białą chustą. Anioł zwrócony jest trzy czwarte w lewo, ze skrzydłami u pleców i ze skrzyżowanymi nogami. Ubrany jest w jasnoróżową tunikę. Twarz owalna z wydatnymi ustami i dużymi oczami oraz pulchnymi policzkami, okolona krótkimi włosami i kolistym nimbem. Łoże z baldachimem ustawione jest na wysokim cokole, z zawieszoną zieloną kotarą upiętą na bokach, u spodu baldachimu wisi złocony lambrekin. Kompozycja zaaranżowana jest we wnętrzu architektonicznym z półkolistą arkadą po prawej stronie i wiszącym po lewej obrazkiem na ścianie. Pod płyciną wstęga z napisem: „Zmiłuÿ się nademną Panie, albowiem chorÿ iestem uzdow mię / Panie bo zchorzałÿ kośći moie. W Psal(mus) 6.” Czwarta scena ukazuje Duszę zaprzągniętą w kierat. Dusza z opaską na oczach idzie z wniesionymi rękami, ustawiona tyłem w kierunku widza. Tym razem uobecniona jest pod postacią kobiety z długimi włosami, upiętymi w kok z tyłu głowy. Ubrana jest w długą, szarą suknię z podwiniętymi rękawami. Po lewej stronie obrazu Amor przytrzymuje na postronku Duszę, a w lewej ręce wnosi bicz. Fizjonomia i ubiór anioła jest analogiczny jak we wcześniejszych obrazach. Pośrodku kompozycji znajduje się kierat. Scena przedstawiona jest we wnętrzu architektonicznym z półkolistą arkadą po prawej stronie i prostokątnym oknem po lewej. Otwory ukazują krajobraz z błękitnym niebem. Pod spodem widnieje napis: „Weÿrziÿ na pokorę moię, ÿ ná pracą moię, á odpuść / mi wszÿstkie wÿstępki moie. W Psal(mus) 24.” Środkowa partia balustrady wyobraża tzw. krucyfiks mistyczny. Do drzewa przybity jest Amor Boży – Chrystus, a na ziemi siedzi Dusza – Oblubienica. Chrystus przybity jest do drzewa trzema gwoździami. Na głowie ma założoną koronę cierniową. Dusza siedzi na ziemi, widoczna jest z lewego profilu, ma wyprostowane nogi i splecione dłonie, złożone na kolanach, głowę kieruje w stronę Chrystusa. Fizjonomia i ubiór postaci są analogiczne, jak we wcześniejszych scenach. Całość ukazana jest na tle drzew, w oddali widoczne są skały; niebo jest różowo-niebieskie. Pod obrazem napis: „Pod ćieniem tego, którego pragnęłam uśiádłám / Cant(icum canticorum) 2.” Kolejny obraz ilustruje Duszę uwięzioną w klatce, do której schwytała ją Śmierć. Dusza leży na ziemi z prawą ręką wzniesioną ku górze, lewą trzyma na sakiewce z pieniędzmi. Fizjonomia i ubiór duszy są analogiczne jak na poprzednich obrazach. W klatce znajdują się również: lutnia, dzban i kielich. Po lewej stronie obrazu siedzi Śmierć pod postacią kościotrupa, która za pomocą sznurów przyciąga do siebie klatkę z Duszą. Na drugim planie harcują nieczyste moce o monstrualnych posturach, a w oddali widać wysokie płomienie. Pośrodku kompozycji znajduje się wysokie drzewo. Pod obrazem jest malowany napis: „Męki Piekielne otoczÿłÿ mię zewsząd, / uprzedźiłÿ mię śidła śmierći. W Psal(mus) 17.” Siódmy obraz przedstawia Amora Bożego zasłaniającego oczy Duszy i odciągającego ją od damy stojącej obok. Po lewej stronie kompozycji Dusza kieruje się w lewą stronę z wyciągniętymi przed siebie rękami. Amor zasłania jej od tyłu oczy, a głowę ma skierowaną w stronę damy. Postacie te mają fizjonomię i ubiór analogiczne jak na poprzednich obrazach. Kobieta ustawiona jest po prawej stronie dzieła. Twarz ma okrągłą z dużymi oczami, czerwonymi ustami i silnie zarumienionymi policzkami. Włosy są upięte do tyłu w bujną fryzurę, spiętą czerwonymi wstążkami. Ubrana jest w jasnoczerwoną suknię z gorsetem i angażantami, na stopach ma czarne buty. W prawej dłoni trzyma kubeczek do gry, od którego odskakują piłeczki (lub według Elsa Stronksa bańki mydlane), a w lewej ma zwinięty wachlarz. Po lewej stronie obrazu widnieje wysoka skała i drzewo, po prawej roślinny krajobraz. Dzieło opisane jest słowami: „Odwroć oczÿ moie, ábÿ niewidźiałÿ márnośći. / W Psal(mus) 118.” Ósma scena obrazuje Sąd Ostateczny. Skulona Dusza z opaską na oczach prowadzona jest przez alegorię sprawiedliwości przed oblicze Amora Bożego. Alegoria ukazana jest jako kobieta z wagą w lewej dłoni i mieczem w prawej, końcem skierowanym ku górze, opartym o jej prawe ramię. Ubrana jest w różową suknię, niebieski płaszcz oraz hełm z różowym piórem, a oczy ma zawiązane opaską. Alegoria sprawiedliwości wraz z Duszą stają przed Amorem Bożym, zasiadającym za wysoką ławą po prawej stronie obrazu. Amor zapisuje w księdze uczynki Duszy, lewą dłoń unosi i wskazuje palec w geście roztropności. Fizjonomia i ubiór postaci są analogiczne, jak na poprzednich obrazach. Ława zasłana jest zielonym obrusem z żółtymi frędzlami. Nad głową Amora, wmurowane są w ścianę tablice Dekalogu. Całość ukazana jest we wnętrzu architektonicznym. Pod spodem napis: „Nie wchodź wsąd zsługą twoim, albowiem nie kazdÿ / będzie usprawiedliwionÿ przed obliczem twoim W P(salmus) 11”. Ostatni obraz, podobnie jak pierwszy na ściance bocznej, przedstawia krajobraz ze skałami i drzewami.
chór muzyczny
Balustrada chóru muzycznego
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem Ecce Homo. Chrystus ukazany w półpostaci, zwrócony w trzech czwartych w prawo, z głową skierowaną w lewo, z rękami skrzyżowanymi na wysokości pasa, w lewej dłoni trzyma gałązkę trzciny. Twarz podłużna o wyrazistych, pociągłych rysach, długim nosie, z krótkim i brązowym zarostem oraz delikatnie otwartymi ustami. Włosy długie, falowane, opadające na plecy. Na głowie cierniowa korona. Na czole, szyi, ramionach i klatce piersiowej drobne krople krwi. Chrystus ubrany jest w ciemnoczerwony płaszcz związany na klatce piersiowej i przewieszony przez prawą rękę, odsłaniający nagi tors. Skrzyżowane ręce związane sznurem w nadgarstkach. Tło czarne, wokół głowy Chrystusa duży kolisty, brązowy nimb. Kolorystyka ciemna. Rama drewniana, profilowana, złocona, zdobiona pasami astragalu i stylizowaną wicią roślinną.
obraz
Ecce Homo

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz

Św. Benedykt

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Mikołaj", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-mikolaj-11

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności