Św. Anna nauczająca Marię

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Oświęcim
Miejscowość
Włosienica
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Św. Michała Archanioła
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny w południowo-wschodnim narożu nawy
Identyfikator
DZIELO/24346
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
czwarta ćwierć XIX wieku
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta, ujęty profilowaną, częściowo złoconą ramą zawiera przedstawienie św. Anny nauczającej małą Marię. Święta siedzi na drewnianym krześle z podnóżkiem. Zwrócona jest w trzech czwartych w prawo i ubrana w zieloną suknię i czerwony, osłaniający nogi płaszcz. Pod szyją ma białą chustę, a na głowie jasnożółtą, na stopach sandały. Święta Anna lewą ręką podpiera brodę, prawą wskazuje na leżącą na pulpicie dużą, otwartą księgę. Przed pulpitem stoi w wydatnym wykroku Maria ukazana jako kilkunastoletnia dziewczynka. Zwrócona jest profilem w lewo. Ma na sobie długą, czerwoną suknię przewiązaną w pasie. Głowę osłania długi, biały welon, spod którego widoczne są ciemnobrązowe włosy. Na stopach ma sandały. Maria pochyla się nad księgą, którą ujmuje lewą ręką, prawą wskazując na czytany tekst. Nad głowami Marii i św. Anny unoszą się nieznaczne aureole. Postaci ukazane są we wnętrzu otwierającym się na górzysty krajobraz z parą drzew w dali. Po lewej stronie kompozycji, u dołu znajduje się kosz z białą i niebieską tkaniną. Tuż obok św. Anny, na kamiennym postumencie stoi wazon z kwiatami. Wyżej widoczna jest półkoliście zamknięta wnęka w ścianie. Nad postaciami, pośród obłoków unosi się pięć uskrzydlonych główek anielskich. Obraz utrzymany jest w żywej, intensywnej kolorystyce.

Zarys problematyki artystycznej

Wątek nauczania małej Marii przez jej matkę, św. Annę nie został zaczerpnięty ani z treści Pisma Świętego, ani tekstów apokryficznych. Żadna z zawartych w nich opowieści dotyczących Marii i jej rodziców nie przekazuje informacji na temat jej edukacji. Wizerunek Anny wskazującej małej Marii w otwartej księdze tekst: „Ecce virgo concipiet et pariet filium et vocabitur nomen eius Emmanuel” stanowi odniesienie do proroctwa proroka Izajasza: „Oto Panna pocznie i porodzi Syna i nazwie go imieniem Emmanuel” (Iz 7,14). Wskazując słowa starotestamentalnej zapowiedzi św. Anna zdaje się pouczać Marię o jej posłannictwie, iż ma zostać matką Zbawiciela, jednocześnie przygotowując córkę do roli, jaką odegra w historii Zbawienia. W sztukach plastycznych pierwsze tego typu przedstawienia pojawiały się już w okresie wczesnochrześcijańskim, pozostając w związku z rozwijającym się kultem św. Anny. Obraz powstał najprawdopodobniej u schyłku XIX lub zaraz na początku XX wieku jako jeden z elementów ołtarza bocznego poświęconego Matce Boskiej.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Stan zachowania jest dobry.

Streszczenie

Znajdujący się w retabulum ołtarza bocznego w kościele parafialnym we Włosienicy obraz przedstawia św. Annę nauczającą Marię. Malowidło powstało pod koniec XIX wieku i przedstawia jeden z ciekawszych wątków odnoszących się zarówno do tematyki maryjnej, jak i związanych z ikonografią św. Anny.

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Św. Anna nauczająca Marię", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-anna-nauczajaca-marie-1

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności