Sakralne Dziedzictwo Małopolski

Dzieje zabytku

Obraz ufundowany przez Agnieszkę Kasprzak w 1866 roku prawdopodobnie był pomyślany jako obraz do ołtarza bocznego.

Opis

Obraz ujęty w dekoracyjną, złoconą i srebrzoną ramę, uzyskał kształt stojącego prostokąta zakończonego u góry nadwieszonym łukiem odcinkowym. W centum kompozycji na szczycie schodów na tle miejskiej architektury wyobrażono stojącą frontalnie w kontrapoście św. Agnieszkę. Oświetla ją bladoniebieski snop światła wychodzący z nieba. Męczenniczka lewą ręką przyciska do piersi małego baranka, prawą zaś wspiera o miecz, trzymając w niej także gałązkę palmową. Święta o owalnej twarzy z jasną karnacją i rumieńcami na policzkach pochyla głowę w prawo. Twarz otoczoną bardzo długimi włosami sięgającymi aż do pasa charakteryzuje wydatny nos i usta oraz półprzymknięte oczy skierowane na trzymanego baranka. Ubrana jest w niebieską suknię lamowaną przy szyi złotą taśmą i spiętą w pasie złocistym paskiem oraz czerwony płaszcz, którego prawa poła jest przerzucona przez lewe przedramię. Na dole widać spod sukni czubki złocistych butów. Z lewej strony świętej na ziemi ukazano palące się drwa. Za świętą na tle błękitnego nieba z obłokami i szybującymi dwoma ciemnymi orłami widać trójkątny przyczółek wsparty na kolumnach oraz fragmenty miejskiej zabudowy.

Zarys problematyki artystycznej

Anonimowy artysta który wykonał obraz św. Agnieszki zapewne jest tożsamy z tym samym malarzem, który namalował w 1866 roku obraz św. Agaty w zwieńczeniu prawego ołtarza bocznego w Bulowicach, za czym przemawia ta sama kolorystyka obu dzieł oraz sposób kształtowania postaci, malowania twarzy oraz szat. Zapewne i w tym przypadku malarz mógł posłużyć się do stworzenia swojej kompozycji np. popularnym miedziorytem Boetiusa á Bolswert z przedstawieniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej wg Petera Paula Rubensa z drugiej ćwierci XVII wieku, uwzględniając tradycyjne atrybuty św. Agnieszki.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry. Ostatnią konserwację przeprowadzono na początku XXI wieku.

Literatura

K. Zimmermanns, Agnes von Rom, [w:] Lexikon der christlichen Ikonographie, Bd. 5, Ikonographie der Heiligen. Aaron bis Crescentianus von Romn, Hrgs. W. Braunfels, Rom-Freiburg-Basel-Wien 1994, kol. 58-63;
Z. Michalczyk, W lustrzanym odbiciu. Grafika europejska a malarstwo Rzeczypospolitej w czasach nowożytnych ze szczególnym uwzględnieniem późnego baroku, Warszawa 2016, s. 760, il. 373a.