Opłakiwanie

Dzieje zabytku

Obraz Opłakiwania mógł powstać w drugiej połowie XIX wieku.

Opis

Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum grupa postaci pod krzyżem. Pośrodku sceny ukazana Maria w pozycji siedzącej, która obiema rękami przytrzymuje martwe ciało Chrystusa, bezwładnie leżące na ziemi. Za nią stoi pochylony św. Jan Ewangelista, po prawej klęczy zaś kobieta ocierająca twarz. Po lewej stronie Marii trzy klęczące kobiety, spośród których jedna pochylona całuje dłoń Chrystusa, druga trzyma puszkę, trzecia przesłania twarz splecionymi dłońmi. Za nimi stoją dwaj dyskutujący starcy, prawdopodobnie Józef z Arymatei i Nikodem, z których jeden trzyma białą tkaninę, a drugi koronę cierniową. Postacie o schematycznych rysach twarzy, pozbawionych cech indywidualnych; ubrane w tuniki i płaszcze, kobiety z welonami na głowach, a starcy w nakryciach głowy. Za postaciami znajduje się krzyż, o który oparta jest drabina. Scena ukazana na tle górzystego pejzażu z ciemnym, fioletowo-granatowym niebem. W dolnej części obrazu, na ziemi ukazana misa z gąbką, titulus oraz gwoździe. Obraz obwiedziony malowaną, szarą ramą oraz ujęty drewnianą, profilowaną ramą.

Zarys problematyki artystycznej

Być może obraz stanowi pozostałość dawnej drogi krzyżowej. Przedstawia scenę Opłakiwania, która nie została opisana przez żadną z Ewangelii. Narracyjnie sytuuje się ona pomiędzy epizodami Zdjęciem z krzyża a Złożeniem do grobu. Główną postacią tej sceny jest Maria, która lamentuje nad martwym ciałem Chrystusa, zazwyczaj ukazana jest jako omdlewająca z bólu, dlatego podtrzymuje ją św. Jan. W przedstawieniach Opłakiwania występują również inne postacie, które związane są z wcześniejszym i późniejszym epizodem Męki Pańskiej, takie jak św. Maria Magdalena lub trzy Marie, które były pod krzyżem podczas Ukrzyżowania oraz Józef z Arymatei i Nikodem, którzy zdjęli ciało Chrystusa z krzyża i złożyli je do grobu. Ze scen Opłakiwania wyodrębniło się przedstawienie Piety, a więc samej Marii podtrzymującej martwe ciało Chrystusa.

Streszczenie

Obraz Opłakiwania mógł powstać w drugiej połowie XIX wieku. Być może obraz stanowi pozostałość dawnej drogi krzyżowej. Przedstawia scenę Opłakiwania, która nie została opisana przez żadną z Ewangelii. Narracyjnie sytuuje się ona pomiędzy epizodami Zdjęciem z krzyża a Złożeniem do grobu.

Bibliografia