Matka Boska z Dzieciątkiem Hodegetria Krakowska

Dzieje zabytku

Obraz ufundowany około 1490 roku być może przez właściciela wsi i kolatora kościoła Jana Czulickiego
Historia: obraz był podobno już w 1747 r. restaurowany /zapisek w aktach kościoła/ może o nim pisze w 1863 r. J. Łepkowski /o.c./ że zupełnie z barw obleciały, /S. Tomkowicz, o.c. s.81/ w 1906 r. z wyjątkiem twarzy dziecka/ Ibidem s. 81/Konserwacja /1996 r./

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście. Matka Boska z Dzieciątkiem na ręku przedstawiona frontalnie w półpostaci, z głową lekko przechyloną na lewe ramię. Ręce ugięte w łokciach, lewą podtrzymuje Dzieciątko, wskazując na nie prawą dłonią. Twarz pełna, modelowana światłocieniowo, o dużych oczach, małych ustach i wydatnym podbródku. Cała postać Marii wraz z głową okryta maforionem ozdobionym na brzegach lamówką i spiętym na piersiach ozdobną klamrą z literami: ihs. Lamówka pierwotnie srebrzona i laserowana, ozdobiona malowaną wicią z motywów półpalmet. Spod maforionu widoczne jedynie niewielkie fragmenty sukni ozdobione lamówką, przy dekolcie z minuskułowym napisem: maria, oraz chusta na głowie nieosłaniająca szyi. Dzieciątko siedzi na lewej ręce Marii, zwrócone w trzech czwartych w kierunku widza. Ręce ugięte w łokciach; prawą z palcami ułożonymi w geście błogosławieństwa kieruje w stronę Matki, lewą podtrzymuje kodeks, który opiera na lewym kolanie. Jezus ubrany jest w długą tunikę z długimi, szerokimi rękawami, ozdobioną przy brzegach ozdobną lamówką. Wokół głów koliste nimby z koncentrycznych okręgów. Tło złote.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz z przedstawieniem Matki Boskiej z Dzieciątkiem w typie Hodegetrii Krakowskiej z końca XV wieku. Modelunek twarzy oraz szczegółów anatomicznych pozwalają łączyć obraz w Czulicach z Hodegetrią w Starej Błotnicy, a kształt obrazu również z Hodegetrią w Czudcu. Twórca obrazu, nazwany umownie Mistrzem Matki Boskiej z Czulic, zapewne wywodził się z jednej z krakowskich pracowni malarskich.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry. Odnawiany 1747, restaurowany 1901 (Franciszek S. Zitzmann, Kraków), odnawiany 1947 (Glixelli i Najder, pozłotnicy, Kraków), konserwowany 1996- 1997 (Kinga Kuzemczak, Danuta Przęda, Iwona Trzaskalik-Kolarczyk, Kraków)

Streszczenie

Malowane temperą na desce przedstawienie Matki Boskiej z Dzieciątkiem na ręku w typie Hodegetrii Krakowskiej, ufundowane do kościoła w Czulicach około 1490 roku.

Bibliografia