Matka Boska Spytkowicka

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Spytkowice
Miejscowość
Spytkowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Zator
Parafia
Św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Kościół
Św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Miejsce przechowywania
kościół, ołtarz Matki Boskiej Spytkowickiej
Identyfikator
DZIELO/06699
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
1753 rok
Technika i materiał
olej na płótnie
Wymiary podstawowe
szerokość – 80
wysokość – 110
Autor noty katalogowej
Józef Skrbski
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Obraz był przeznaczony do ołtarza powstałego z fundacji Franciszka Tomaszewskiego, miecznika liwskiego. Mógł go wykonać krakowski malarz Józef Kopaciński, z którym proboszcz Jan Skinderowicz podpisał kontrakt na wyzłocenie ołtarza (12 maja 1753). W 1887 roku ołtarz odrestaurowano, być może również i obraz poddano zabiegom konserwatorskim. Obraz odnowił w latach 1955-1956 Adam Witkowski w pracowni konserwacji dzieł sztuki na Wawelu. 29 kwietnia 1956 odbyła się uroczystość poświęcenia odnowionego wizerunku. Prawdopodobnie wówczas dodano haftowaną sukienkę.

Opis

Obraz umieszczony jest w centralnej części południowego ołtarza, w prostokątnej niszy zamkniętej łukiem półkolistym. Ma kształt stojącego prostokąta, umieszczonego w profilowanej ramie. Przedstawia Matkę Boską z Dzieciątkiem siedzącym na jej ramieniu. Maria ukazana jest frontalnie, do pasa, z lekko pochyloną w lewo głową i berłem w prawej dłoni. Jej twarz jest owalna, o wyrazistych rysach, oczy duże, o wykroju migdałowym, ponad nimi brwi zarysowane gładkim łukiem. Nos prosty, usta pełne, ale niewielkie. Cera jasna, lekko zaróżowiona na policzkach. Madonna ubrana jest w biało-czerwoną haftowaną suknię i błękitny płaszcz zarzucony na głowę, pokryty motywami białych kwiatów i liści. Jezusa, którego okrągłą, pełną twarz okalają ułożone w miękkie fale włosy koloru brązowego, wyróżniają duże, migdałowe oczy, niewielki nos i drobne usta. Jest ubrany w pomarańczową suknię, na której wyhaftowane są biało-żółte kwiaty i wijące się brązowe wstęgi. Dzieciątko unosi prawą rączkę w geście błogosławieństwa, lewą dotyka dłoni matki. Na głowach Marii i Jezusa znajdują się zamknięte korony zwieńczone krzyżem, a wokół nich wytłaczane, srebrzyste nimby promieniste. Tło obrazu wykonane jest z metalowej blachy, zdobione srebrną kratką ułożoną pod kątem, ze złotymi gwiazdkami i rozetami w polach.

Zarys problematyki artystycznej

Matka Boska z Dzieciątkiem należy do typu ikonograficznego znanego w Małopolsce w XVII i XVIII wieku. Za główne cechy tego przedstawienia uznaje się niebieski płaszcz zarzucony na głowę, berło i korony podkreślające majestat Marii i jej syna. W ten sposób ukazano Madonnę i Jezusa na obrazach w kościołach w Jawiszowicach, Gaju, Rabie Wyżnej i Grabiu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Bardzo dobry.

Streszczenie

Obraz Matki Boskiej Spytkowickiej być może namalował krakowski malarz Józef Kopaciński w 1753 roku. Matka Boska została przedstawiona w charakterystycznej wzorzystej szacie okrywającej głowę, z berłem w dłoni; obok berła majestat Marii i Jezusa podkreślają korony zamknięte.

Bibliografia

Warzecha Julian, Mostowik Paweł, "Spytkowice w zapisach księży proboszczów" , [w:] "Księga jubileuszowa 800 lat Spytkowic" , red.Warzecha Julian, Fabin Joanna, Mostwoik Paweł , Ząbki 2000 , s. 77-89
Bukowski Kazimierz, "Matka Boska Spytkowicka. Uzdrowienie chorych (1752- 2002). 250 lat kultu", Kraków 1996

Inne dzieła z tego roku

Jak cytować?

Józef Skrbski, "Matka Boska Spytkowicka", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/matka-boska-spytkowicka

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności