Epitafium Józefa Wątorka
Zdjęcie nr 1: Epitafium w formie granitowej płyty o kształcie stojącego prostokąta. W górnej części, pośrodku umieszczony medalion z portretem księdza Józefa Wątorka. Zmarły przedstawiony w tzw. krótkim popiersiu z głową zwróconą w prawo. Ukazany jako dojrzały mężczyzna o okrągłej twarzy pozbawionej zarostu oraz wyraźnie zaznaczonej łysinie. Usta wąskie, nos wydatny. Charakterystyczne duże uszy. Poniżej inskrypcja „Ś(WIĘTEJ) † P(AMIĘCI) / Ks(iądz) JÓZEF WĄTOREK / ZAŁOŻYCIEL KOŚCIOŁA i FUNDATOR OCHRONKI / W STRÓŻY, KANONIK i SZAMBELAN OJCA ŚW(IĘTEGO) / KAWALER ORDERU „POLSKI ODRODZONEJ”. / PROFESOR 1 GIMNAZIUM, RADCA SZKOLNY, / DYR(EKTOR) GIMN(AZIUM) ŻEŃSKIEGO W TARNOWIE. / DŁUGOLETNI PREZES NAUCZ(YCIELI) SZKÓŁ WYŻSZYCH. / ZMARŁ W 66 ROKU ŻYCIA, DNIA 11 LIPCA 1930 ROKU. / CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI. / WDZIĘCZNI PARAFIANIE.” W narożach płyty umieszczone śruby o formach rozetek mocujące epitafium do ściany.

Epitafium Józefa Wątorka

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Pcim
Miejscowość
Stróża
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Pcim
Parafia
Najświętszej Marii Panny Królowej Polski
Tagi
epitafium portret rzeźba nagrobna sztuka XX wieku
Miejsce przechowywania
wnętrze kościoła
Identyfikator
DZIELO/12824
Kategoria
płyta nagrobna
Ilość
1
Czas powstania
pierwsza połowa XX wieku (po 1930 roku)
Technika i materiał
czarny granit, techniki kamieniarskie; odlew z brązu (?)
Autor noty katalogowej
Justyna Kuska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Epitafium księdza Józefa Wątorka, inicjatora i budowczniczego kościoła w Stróży zostało ufundowane przez parafian. Zapewne nastąpiło to po 1930 roku.

Opis

Epitafium w formie granitowej płyty o kształcie stojącego prostokąta. W górnej części, pośrodku umieszczony medalion z portretem księdza Józefa Wątorka. Zmarły przedstawiony w tzw. krótkim popiersiu z głową zwróconą w prawo. Ukazany jako dojrzały mężczyzna o okrągłej twarzy pozbawionej zarostu oraz wyraźnie zaznaczonej łysinie. Usta wąskie, nos wydatny. Charakterystyczne duże uszy. Poniżej inskrypcja
„Ś(WIĘTEJ) † P(AMIĘCI) /
Ks(iądz) JÓZEF WĄTOREK /
ZAŁOŻYCIEL KOŚCIOŁA i FUNDATOR OCHRONKI /
W STRÓŻY, KANONIK i SZAMBELAN OJCA ŚW(IĘTEGO) /
KAWALER ORDERU „POLSKI ODRODZONEJ”. /
PROFESOR 1 GIMNAZIUM, RADCA SZKOLNY, /
DYR(EKTOR) GIMN(AZIUM) ŻEŃSKIEGO W TARNOWIE. /
DŁUGOLETNI PREZES NAUCZ(YCIELI) SZKÓŁ WYŻSZYCH. /
ZMARŁ W 66 ROKU ŻYCIA, DNIA 11 LIPCA 1930 ROKU. /
CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI. /
WDZIĘCZNI PARAFIANIE.”
W narożach płyty umieszczone śruby o formach rozetek mocujące epitafium do ściany.

Zarys problematyki artystycznej

Tablicę charakteryzuje prostota formy i oszczędność zastosowanych środków wyrazu, czym nawiązuje do szeregu podobnych dzieł kommemoratywnych z XX wieku.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Epitafium księdza Józefa Wątorka zostało ufundowane przez mieszkańców parafii Najświętszej Marii Panny Królowej Polski w Stróży. Zapewne nastąpiło to po 1930 roku. Tablicę charakteryzuje prostota formy i oszczędność zastosowanych środków wyrazu, czym nawiązuje do szeregu podobnych płyt kommemoratywnych z XX wieku.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Murowana i tynkowana, wolnostojąca dzwonnica o formach architektonicznych, dwuosiowa i dwukondygnacyjna. Kondygnacja pierwsza umieszczona na niewysokim cokole, dwuosiowa, zamknięta po bokach dwuspadowym, profilowanym daszkiem krytym blachą. Elewacja z dwoma półkolistymi arkadami artykułowana wysuniętą przed jej lico lizeną zwieńczoną jednospadowym daszkiem, krytym blachą. Lica arkad zdobione dekoracją w tynku naśladującą ciosy kamienne. W prześwitach arkad zawieszone dwa dzwony. Kondygnacja druga jednoosiowa, zamknięta trójkątnym przyczółkiem z dwuspadowym daszkiem krytym blachą. W prześwicie półkolistej arkady zawieszony dzwon. W zwieńczeniu kamienny krzyż równoramienny o wklęsłej linii ramion.
dzwonnica
Dzwonnica
Zdjęcie nr 1: Witraż w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym. W centrum kompozycji, na tle stajenki ukazana Święta Rodzina. Z lewej strony znajduje się przedstawiona z profilu, w pozycji klęczącej Maria pochylająca się nad leżącym w żłóbku Dzieciątkiem Jezus. Ukazana jest jako młoda kobieta, ubrana w niebiesko-białe szaty z białą chustą na głowie. W dłoniach podtrzymuje fragment tkaniny, którą otula Jezusa. Dzieciątko zostało przedstawione frontalnie, w pozycji siedzącej w drewnianym żłóbku o skrzyżowanych nogach. Obie rączki Jezusa ugięte w łokciach i uniesione na wysokość twarzy. Bose stopy wyciągnięte do przodu. Wokół głów Marii i Dzieciątka znajdują się świetliste nimby. Z prawej strony kompozycji przedstawiono św. Józefa ukazanego w pozycji stojącej, z ciałem skierowanym w trzech czwartych w prawo. Święty pochyla się nieco do przodu w kierunku żłóbka. Ma twarz dojrzałego mężczyzny, z krótką, brązową brodą. W ręku trzyma fragment futrzanego okrycia. Ubrany jest w biało-niebieskie, długie szaty oraz białą chustę. Stopy postaci są bose. Wokół głowy świętego znajduje się świetlisty nimb. Na drugim planie, z prawej strony przedstawiono zwierzęta: wołu oraz osła i drewnianą stajenkę, a w tle rozgwieżdżone, granatowe niebo z widoczną gwiazdą betlejemską. W dolnej części kompozycji, na pierwszym planie ukazane są owce i barany. W prawym dolnym rogu witraża umieszczona jest sygnatura „Adam Bunsch / 1960”.
witraż
Boże Narodzenie
Zdjęcie nr 1: Ciało Chrystusa tworzy kształt litery „Y”, jest przybite do krzyża trzema złoconymi gwoździami. Głowa postaci oraz pasmo falowanych, brązowych włosów opada na prawe ramię. Twarz pociągła z krótką, brązową brodą, oczy zamknięte. Na głowie złota korona cierniowa. Tors nagi, wyprężony z wyraźnie zaznaczoną muskulaturą. W prawym boku postaci widoczna krwawiąca rana. Wokół bioder luźno udrapowane złocone perizonium przewiązane sznurem. Na prawym boku postaci tworzy się fałda kaskadowo opadająca w dół. Krzyż drewniany o trójlistnie zakończonych ramionach. W górnej części pionowej belki umieszczony złocony titulus z napisem „IN/RI”. Rzeźba polichromowana, perizonium oraz korona cierniowa złocone.
krucyfiks
Krucyfiks
Zdjęcie nr 1: Witraż w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście z przedstawieniem sceny Odnalezienia Jezusa w świątyni. W centrum kompozycji ukazany dwunastoletni Jezus stojący na niewysokim podwyższeniu, pośród uczonych w piśmie. Jezus zwrócony w trzech czwartych w prawo, lewą uniesioną do góry ręką wykonuje gest oratorski (wyprostowany palec wskazujący), prawą wyprostowaną dłonią powstrzymuje ukazaną z lewej kompozycji strony Marię. Chłopiec ubrany jest w biało-niebieską tunikę z długimi rękawami oraz jasnoszare buty. Ma dłuższe, ciemnobrązowe włosy. Z lewego, górnego naroża kompozycji spływają na niego wielobarwne promienie. Maria przedstawiona z prawego profilu, w dynamicznej pozie pochyla się w kierunku Jezusa, wyciągając ku niemu ręce. Ubrana jest w długą suknię w odcieniach niebieskiego oraz biało-niebieską chustę, którą ma narzuconą na głowę. Spod szat widoczne są jasnoniebieskie buty. Maria ukazana jako młoda, długowłosa kobieta o regularnych rysach twarzy. Nieco za nią stoi św. Józef przedstawiony jako dojrzały, brodaty mężczyzna ubrany w czerwono-brązowe szaty oraz chustę w biało-brązowe pasy. Wokół głów opisanych postaci znajdują się nimby w odcieniach koloru żółtego. Kompozycję dopełniają postaci pięciu mężczyzn, do których Jezus kieruje swoje nauczanie. Dwóch z nich przedstawiono na pierwszym planie w pozycji siedzącej. Mężczyzna z lewej strony witraża ubrany w czarno-brązowe szaty pochyla się nad otwartą księgą. Drugi z mężczyzn ubrany w czerwono-pomarańczową suknię oraz niebieską chustę ma splecione dłonie i głowę skierowaną do dołu. Grupa trzech kolejnych postaci została ukazana na drugim planie, za rodzajem architektonicznej przegrody w kolorze pomarańczowo-czerwonym. Pierwszy z mężczyzn ubrany w granatowe szaty i chustę w biało-błękitne pasy pochyla się do przodu, podpierając głowę na zgiętej w łokciu ręce. Ukazana za nim postać nosi szaty w czarno-białe pasy oraz granatowo-pomarańczową chustę również z motywem pasów. Ostatni z mężczyzn ubrany w niebiesko-granatowe szaty ukazany jest z profilu. Ma zamyślony wyraz twarzy, dłonią dotyka brody.
witraż
Odnalezienie Jezusa w świątyni
Zdjęcie nr 1: Kościół orientowany, jednonawowy, czteroprzęsłowy z niższym i węższym, jednoprzęsłowym prezbiterium zamkniętym wielobocznie. Od północnego wschodu do prezbiterium i nawy przylega zakrystia na rzucie prostokąta, od południowego wschodu prostokątna kruchta, a od zachodu kolejna prostokątna kruchta. W nawie sklepienie kolebkowe z lunetami, na zdwojonych gurtach przechodzących w pilastry o kompozytowych kapitelach i kanelowanych trzonach; w prezbiterium kolebkowe z lunetami na pojedynczych gurtach. Prezbiterium od nawy wydziela ściana tęczowa otwierająca się do wnętrza półkolistą arkadą. W ostatnim, zachodnim przęśle nawy chór muzyczny o ażurowej balustradzie, wsparty na dwóch smukłych, żeliwnych kolumnach. Otwory okienne w nawie i prezbiterium w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście. W ścianie zachodniej, w osi elewacji okno okrągłe. Fasada jednokondygnacyjna, jednoosiowa zamknięta trójkątną ścianą szczytową zwieńczoną krzyżem osadzonym na niewielkim daszku. W przyziemiu kruchta z otworem wejściowym w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym. Drzwi drewniane, dwuskrzydłowe z nadświetlem. Elewacja kruchty zamknięta schodkową ścianą szczytową zwieńczoną kamiennym krzyżem. Powyżej duże, okrągłe okno wypełnione rozetą, ujęte w motyw półkolistej arkady zaznaczonej w tynku. W górnej części fasady fryz arkadkowy. Elewacje boczne artykułowane uskokowymi przyporami, w górnej części dekorowane fryzem arkadowym. Nad nawą dach dwuspadowy, nad prezbiterium wielopołaciowy, ponad zakrystią oraz obiema kruchtami jednospadowy. Wszystkie kryte blachą. Ponad nawą umieszczona czworoboczna wieżyczka na sygnaturkę, z glorietą zwieńczoną ostrosłupowym hełmem. Na jej szczycie ażurowy krzyż. Elewacje świątyni tynkowane w odcieniach koloru żółtego oraz bieli.
kościół
Kościół Najświętszej Marii Panny Królowej Polski
Zdjęcie nr 1: Witraż w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym. W centrum kompozycji umieszczono scenę Nawiedzenia św. Elżbiety przez Marię, ukazaną na tle arkady domu Zachariasza i Elżbiety. Kobiety przedstawiono z profilu, w dynamicznych pozach; są zwrócone do siebie. Umieszczoną z lewej strony witraża Marię wyobrażono jako stojącą w wykroku młodą kobietę ubraną w niebiesko-białe, obszerne szaty oraz chustę w tych samych kolorach zarzuconą na głowę. Twarz Marii o regularnych rysach, z prostym nosem i niewielkimi ustami, oczy szeroko otwarte, skierowane na wprost. Postać wyciąga prawą rękę do przodu i kładzie ją na ramieniu św. Elżbiety. Ukazaną z prawej strony kompozycji Elżbietę przedstawiono jako starszą kobietę ubraną w długie i obszerne szaty w odcieniach fioletu. Na głowie ma zarzuconą niebieską chustę. Twarz świętej o regularnych rysach, z widocznymi zmarszczkami, oczy skierowane na Marię. Elżbieta prawą ręką wykonuje gest powitania, lewą wyciąga do przodu, obejmując Marię. Wokół głów obu kobiet ukazano nimby w odcieniach fioletu i czerwieni. W górnej strefie witraża przedstawieni dwaj aniołowie trzymający ponad głowami kobiet wieniec z róż. Postaci wyobrażone jako jasnowłosi młodzieńcy w jasnożółtych tunikach i sandałach; skrzydła w kolorach żółtym i zielonym. W dolnej części kompozycji, na pierwszym planie ukazane są czerwone tulipany i droga wiodąca do domu św. Elżbiety.
witraż
Nawiedzenie św. Elżbiety

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Epitafium architektoniczne, w formie aediculi, na cokole z wyciętym u dołu łukiem odcinkowym, ujęte parą kolumn o kapitelach korynckich, dźwigających niepełne belkowanie zakończone wyłamanym szerokim gzymsem. W partii zwieńczenia widnieje płaskorzeźbiona, ujęta liściastymi labrami tarcza z godłem herbu Prus I. Niegdyś epitafium wieńczył zapewne krzyż (obecnie zniszczony). Pośrodku profilowana płycina z inskrypcją „PAMIĘCI / Adama / WIŚNIEWSKIEGO / Dziedzica wsi Przebieczany / zm(arłego) d(nia) 6 Grudnia 1857 / w 64 roku życia. / Pozostała wdowa z dziećmi / poświęca”. W prawej dolnej części epitafium sygnatura „E(dward) Stehlik”.
płyta nagrobna

Epitafium Adama Wiśniewskiego

Zdjęcie nr 1: Płyta w kształcie leżącego prostokąta, w profilowanej opasce tynkowej dekorowanej kimationem. Inskrypcja majuskułowa w języku polskim i zapisem daty po łacinie: TU LEŻY SIMON CHALUBKA / Z MAŁŻANKA HELENA Y SIN/EM MIKOLAIEM W GROBIE TYM / ODPOCZYWAIA POZOSTALY SIN / STANISLAW RODZICOM Y BRATV / TE PAMIATKE WISTAWIŁ MIEISCE / MAŁE MALEMU WZROSTOWI / SOBIE ZABISAWSZY ROKV / 1634. DIE 2I. NOVEMB(RIS).
płyta nagrobna

Epitafium

Zdjęcie nr 1: Płyta w formie stojącego prostokąta. W górnej części ryty monogram IHS z krzyżem. W polu inskrypcja „Adamo Kołaczkowski / Bonorum Cameralium Ann(o) 9 Praefecto / Die 24. Decembris 1824 A(nn)o vitae 54 / non tam aetate quam maerore / propter culpas aliorum consumpto / addicti amici posuere. / Quisquis es superior disce / quam durum piaesse aliis / Defuncto autem aeternam / precare requiem.” U dołu płyty ryta czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami.
płyta nagrobna

Epitafium Adama Kołaczkowskiego

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Zdjęcie nr 1: Tablica w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego półkolistym łukiem nadwieszonym z uskokami, ujęta profilowaną ramą. W górnej partii, w polu łuku znajduje się wpisane w owal, polichromowane godło herbu Szembek, poniżej tekst „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / Ad perpetuam rei memoriam / A(nn)o ab Incarnatione D[omi]ni 1781. / Die octava Julii. / Celsissimus Ill(ust)ri(ssi)mus R(enovere)nd(issi)mus D(omi)nus. / Christophorus Comes / SZEMBEK / Epp(iscop)us Uranopolitan(ensis) Coadjutor Ploc(ensis) / Dux Sielun(ensis) etc. Eccl(esi)am hanc Divo Jo/anni CANTIO dicatam solenni ritu Conse/cravit Anniversarium quo ad Officium et / Missam obeundum D(omini)ca prima p(os)t Festum Visita(ti)o / B(EATE) V(IRGINIS) MARIAE statuit et determinavit / Cura R(everendi) Stanislai Petulski huius Eccl(esiasti)cae / Actualis Praebendarii”.
tablica pamiątkowa

Epitafium

Zdjęcie nr 1: Epitafium z fantazyjnie wyciętą płyciną o bokach w kształcie półkolistych, nadwieszonych łuków na wklęsłych uskokach, ujętą uproszczonymi wolutami z chrząstkami. Pod dolną krawędzią kartusz z tarczą z godłami herbów Ostoja i Rola. W górnej części epitafium okrągły medalion ujęty taśmami zakończonymi ślimacznicami z krzyżem. W jego polu uproszona trupia czaszka ze skrzyżowanymi piszczelami. W polu Inskrypcja: "D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / PERIL(LVST)RI ET R(EVERENDI)S(I)MO DOMINO ADAMO / PAVLO A TARNOW TARNOWSKI PRAEPO/SITO SEVERIENSI FRATRI SVO GERMA/NO DESIDERATISSIMO AN(NO) 1712 / ATQVE / IOSEPHO, ET STANISLAO FILIIS AC MA/RIANNAE ET SALOMEAE TVM GEMINIBVS / ANNAE ALTER AEVE SALOMEAE NEC NON CHRI/STINAE FILIABVS, CHARISSIMAE SOBOLI SVAE PVBESCENTE AETATE ANNV(M) 1725 /DEFVNCTIS / SIBIQVE / ILLVSTRES ET MAGNIFICI MICHAEL STANISLAVS AB EADEM TARNOW TARNOWSKI EX / VENATORE LANCICIEN[sic] CAPITANEO SEVERIEN(IS) PRIMO BIECEN(SI] NVNC SIRADIENSIS CASTELLANVS / ET ROSA DE RILSKO SCIBOROWNA CONIVGES AD HIC VIATORES TAMEN MORITVRI, PRO / MORE CHRISTIANO AMORE HOC POSVERVNT MONVMENTVM AN(NO) D(OMINI) 1729 / QVORVM / VIRVTES ET QVALITATES MERITA VERITATI / VERITAS REFERAT POSERITATI / ETTI LECTOR PIE ETIAM MORTALIS / ANIMABVS FIDELIVM DEFVNCTORVM / PACEM PRECANDO DIC / REQVIESCANT IN PACE /AMEN".
płyta nagrobna

Epitafium Adama Pawła Tarnowskiego i jego dzieci Józefa, Stanisława, Marianny, Salomei, Ewy i Salomei

Jak cytować?

Justyna Kuska, "Epitafium Józefa Wątorka", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2025, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/epitafium-jozefa-watorka

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności