Dwie ławy kolatorskie

Województwo

MAŁOPOLSKIE

Powiat

suski

Gmina

Jordanów

Miejscowość

Łętownia

Metropolia

Krakowska

Diecezja

Krakowska

Parafia

Św. Apostołów Szymona i Judy

Dodaj do Udostępnij Drukuj Graf Pobierz

Tagi

herb

Miejsce przechowywania

kaplica św. Walentego

Identyfikator

DZIELO/11189

Kategoria

ławka

Ilość

2

Czas powstania

XIX wiek

Technika i materiał

drewno, techniki stolarskie, politurowanie

Wymiary podstawowe

szerokość – 165 cm
wysokość – 200 cm
głębokość – 95 cm

Autor noty katalogowej

Paulina Kluz

Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Ławy kolatorskie powstały najpewniej w XIX wieku.

Opis

Ławy jednorzędowe, z siedziskiem, wysokim zapleckiem i przedpiersiem, ustawione na niskiej podstawie na planie prostokąta. Zaplecek zakończony zwróconymi ku sobie falistymi wolutami flankującymi owalne pole. W jednej ławie znajduje się w nim tarcza z godłem herbu Prus I, nakryta pięciopałkową koroną. W drugiej poziomo szrafowane tarcze z godłami herbów Pobóg i Sas. Nad nimi umieszczono hełmy z klejnotami herbowymi. Zaplecek i przedpiersie dekorowane płycinami. Siedzisko po bokach ujęte płytkimi ściankami zwieńczonymi spływami wolutowymi. Ławy w całości politurowane.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Drobne uszkodzenia mechaniczne, spękania drewna.

Streszczenie

Ławy kolatorskie powstały najpewniej w XIX wieku.

Bibliografia

Janicka-Krzywda Urszula, "Łętownia. Kościół pw. św Apostołów Szymona i Judy Tadeusza", Kraków 2011

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem przez drzwi w zaplecku, od strony zakrystii. Kosz na planie kwadratu o wklęsłych ściankach i ściętych narożach, na podstawie w postaci wałka dekorowanego rocaille’m, z podwieszeniem w formie zbliżonej do stożka zakończonego szyszką, w którego ściętych narożach znajdują się spływy wolutowe dekorowane kampanulami i pola ozdobione rocaille’m. Kosz w narożach ujęty pilastrami o trzonach przechodzących w spływy wolutowe, dekorowanych kampanulami i rocaille’m, dźwigających niepełne belkowanie stanowiące parapet. Ścianki kosza zdobione płycinami z rocaille’m. Zaplecek ujęty pilastrami o kanelowanych trzonach, zakończonymi konsolami z podwieszonymi kampanulami, dźwigającymi imposty oraz fragmenty, przerwanego, wolutowego przyczółka. Pomiędzy nimi, w polu zwieńczenia gołębica Ducha Świętego w otoku z obłoków, w glorii promienistej. W polu zaplecka drzwi, ponad nimi rocaille. Zaplecek ujęty uszami utworzonymi ze spływów wolutowych, liści palmowych i kwiatów. Struktura polichromowana na sposób imitujący marmoryzację w kolorze ciemnej zieleni ze złoconymi profilami i ornamentyką, gołębica srebrzona.

ambona

Ambona

Zdjęcie nr 1: Parapet chóru muzycznego wsparty na dwóch filarach, o kanelowanych trzonach w górnej części. Balustrada o wypukłej środkowej partii, na niskim cokole, podzielona na pola pilastrami, dźwigającymi profilowany gzyms stanowiący poręcz. W polach płyciny w formie stojącego prostokąta ujętego ramą, z malowanymi przedstawieniami muzykujących aniołów siedzących na obłokach. Aniołki w kolejności od lewej strony trzymają waltornię, wiolonczelę, skrzypce, następne dwa nuty, później skrzypce, flet poprzeczny i waltornię.

chór muzyczny

Chór muzyczny

Zdjęcie nr 1: Figura pełnoplastyczna, ustawiona na niskiej podstawie. Postać ukazana frontalnie, z głową skierowaną w prawo, w kontrapoście, z obiema rękami uniesionymi z przodu, jedną wysoko, drugą nisko. Twarz ma podłużną, z drugim podbródkiem, o dużych, migdałowatych i opadających oczach, wąskim nosie i ustach, okoloną krótkimi, kręconymi włosami, układającymi się w czub nad czołem. Anioł ubrany jest w ciemnoczerwoną suknię spodnią i złoconą suknię wierzchnią, sięgającą kolan, z podwiniętymi rękawami, przepasaną w talii szarfą. Skrzydła ma złocone, złożone na plecach. Polichromia ciała naturalistyczna.

rzeźba

Anioł trzymający lichtarz

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica przyścienna. Czara półkolista z imitacją puklowania, z wywiniętym brzegiem, podtrzymywana u dołu przez dwie konsole, zakończone wolutą z uskrzydloną główką anielską. Nakryta płaską pokrywą na planie ściętego koła, na której znajduje się niewielka grupa rzeźbiarska Chrztu Chrystusa. Na pokrywie dwa rzędy ornamentalnych cęg, dolny zwrócony do wewnątrz, górny na zewnątrz, tworzące kabłąki podtrzymujące gołębicę Ducha Świętego w otoku z obłoków i glorii promienistej. Chrzcielnica i pokrywa laserowane w kolorze niebieskim, detale złocone i srebrzone; główka anielska i grupa rzeźbiarska polichromowane naturalistycznie.

chrzcielnica

Chrzcielnica

Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna, ustawiona na zielonym cokole zwężającym się ku górze, na planie kwadratu. Chrystus ukazany frontalnie, stoi na lekko ugiętych nogach, prawa rękę unosi w geście błogosławieństwa, lewą trzyma drzewce chorągwi wykonanej z czerwonego materiału obszytego frędzlą z naszytym wizerunkiem Najświętszego Serca Marii. Twarz Chrystusa owalna, o wysokim czole, dużych, migdałowatych oczach, łukowatych brwiach, dużym nosie i wąskich ustach; okoloną falista brodą oraz jasnobrązowymi włosami sięgającymi ramion, skręconymi w regularne pukle. Nad głową ma nimb promienisty. Chrystus nakryty czerwonym płaszczem o niebieskiej podszewce ze złoconą lamówką, odsłaniającym tors, zarzuconym na lewe ramię i otaczającym postać, z wywiniętą połą płaszcza z przodu postaci. Ciało szczupłe, o podkreślonych żebrach klatki piersiowej, z zaznaczonymi śladami męki. Polichromia ciała naturalistyczna, o jasnej karnacji.

rzeźba

Chrystus Zmartwychwstały

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centum kompozycji Chrystus ukazany w całej postaci, zwrócony w trzech czwartych w prawo, rękoma obejmuje stojący przed nim słup. Na szyi i wokół nadgarstków ma powróz zawiązany wokół słupa. Twarz ma owalną, o dużych, migdałowatych oczach, z których płyną łzy, prostym nosie i małych ustach; okoloną krótką brodą oraz jasnobrązowymi włosami opadającymi na ramiona. Wokół głowy ma nimb promienisty i kolisty. Przez biodra ma przewiązane krótkie, białe perizonium. Ciało w całości pokryte krwiawiącymi ranami. Krew znajduje się również na słupie i na ziemi. Chrystus ukazany we wnętrzu z arkadą, do której filara przywiązane są sznurem rózga i dyscyplina, z których kapie krew. W oddali widoczny fragment okna.

obraz

Chrystus u słupa

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Drewniane ławki kolatorskie ustawione po obu stronach prezbiterium. Ławki ustawione na dwóch nóżkach, siedzisko proste w postaci prostej ławy. Zaplecek flankowany filarkami podtrzymującymi wyłamane, niepełne belkowanie, zamknięte gzymsem. Na osi filarków ustawione wazony. Zaplecek zdobiony pięcioma płycinami w kształcie stojących prostokątów o uszatych narożach. Ścianki boczne z przodu o wklęsło-wypukłym brzegu, sięgające do wysokości połowy zaplecka, na zakończeniu zdobione liśćmi stylizowanego akantu. Struktura pokryta bejcą.

Dwie ławki kolatorskie

Zdjęcie nr 1: Pierwsza kropielnica ustawiona na okrągłej stopie, zwielokrotnionej; trzon masywny, odgraniczony od góry i od dołu pierścieniami. Czara ujęta od dołu pierścieniem, półkolista, u góry zdobiona rzeźbionym pasem prostego kimationu, a wyżej jodełką; misa metalowa.
Druga kropielnica o trzonie zwężającymi się ku górze, u góry oddzielonym od czary pierścieniem. Czara półkolista, zdobiona płaską dekoracją imitującą puklowanie.

Dwie kropielnice

Zdjęcie nr 1: Ławki wielosiedzeniowe, wielorzędowe, ustawione na niskim prostopadłościennym podeście. Przedpiersia dekorowane dwiema płycinami w kształcie leżących prostokątów z uszakami, w polu malowane dekoracje w postaci złotego ornamentu kwiatowego – rozety w centrum i symetrycznie rozchodzących się gałązek – umieszczonego na niebieskim tle. Boki ławek naprzemiennie w kształcie krzyża łacińskiego zwieńczonego trójkątem lub łukiem półkolistym nadwieszonym, o polach zdobionych malowaną stylizowaną dekoracją arabeskową. Kolorystyka płycin przytłumiona, podkreślony wyraźny kontur dekoracji.

Dwie ławki

Zdjęcie nr 1: Drewniane płaskorzeźbione stalle ustawione na niewysokim, profilowanym cokole. Przedpiersie ujęte smukłymi, złoconymi kolumienkami o kompozytowych kapitelach, zwieńczone profilowanym gzymsem, na skrajach ustawione małe wazoniki. Lico przedpiersia dekorowane czterema prostokątnymi płycinami wypełnionymi pseudomaswerkową dekoracją w formie zdwojonych ostrołukowych arkadek z dekoracją roślinną. Zaplecek ujęty po bokach analogicznymi kolumienkami zakończonymi pinaklami, podzielony na cztery pola za pomocą niewielkich konsolek z płycinami dźwigających analogiczne pinakle. Zwieńczenie w formie czterech wimperg dekorowanych czołgankami i pinaklami. W stalli lewej na środkowym pinaklu zwieńczenia monogram IHS, a w prawej monogram Matki Boskiej. Struktura malowana na ciemny brąz, wypełnienia płycin zielone, detale błękitne oraz czerwone. Partie ornamentu oraz trzony kolumn złocone.

Dwie stalle

Zdjęcie nr 1: Stalle trójosiowe z baldachimem. Przedpiersie dekorowane profilowanymi pseudo płycinami z krzyżami w polu; zwieńczone profilowanym gzymsem. Zaplecek artykułowany lizenami z kanelurą; w polach obrazy w formie stojących prostokątów o ściętych bokach, umieszczone w profilowanych ramach z malowanymi scenami. Stalla lewa: 1. Ksiądz Jakub Wujek adorujący Matkę Boską Makowską, u góry data: „1591 r[ok]”, u dołu napis „KS[IĄDZ] JAKUB WUJEK PROSI M[ATKĘ] B[OSKĄ] MAKOWSKĄ / O OCALENIE W CZASIE GRASUJĄCEJ ZARAZY”; 2. Poświęcenie obrazu Matki Boskiej Makowskiej, u góry data: „1602 r[ok]”, a u dołu napis: „POŚWIĘCENIE OBRAZU PRZEZ / KARD[YNAŁA] BERNARDA MACIEJOWSKIEGO”; 3. Najazd Szwedów, u góry data: „1657 r[ok], u dołu napis: „NAJAZD SZWEDÓW”. Stalla prawa: 1. Przeniesienie obrazu Matki Boskiej Makowskiej do nowego kościoła, u góry data „1745 r[ok]”, u dołu napis „PRZENIESIENIE OBRAZU / ZE STAREGO DO NOWEGO KOŚCIOŁA”; 2. Dzień maryjny, u góry data: „26.V. 1963 r[ok]”; u dołu napis: „DZIEŃ MARYJNY”; 3. Poświęcenie nowej polichromii, u góry data: „11. XII. 1966 r[ok]”, u dołu napis: „MILLENIUM / POŚWIĘCENIE NOWEJ POLICHROMII”. Baldachim w formie profilowanego gzymsu, wsparty na czterech wolutowo skręconych konsolach, zwieńczony ośmiobocznym obrazem z gołębicą Ducha Świętego (stalla lewa), rybą (stalla prawa); ujętym geometrycznym ornamentem. W podniebiu ośmioboczne kasetony mieszczące malowane znaki parafii. W stalli lewej: parafii Maków, inicjały „x. Fr Dź” oraz wsi Juszczyn. W stali prawej: wsi Żarnówka, wsi Biała oraz wsi Grzechynia.

Dwie stalle

Zdjęcie nr 1: Para drewnianych stalli pięciosiedzeniowych z baldachimem. Przedpiersie w formie pulpitowej dekorowane od frontu płycinami z uszakami z malowaną na złoto dekorację kwiatową na niebieskim tle. Zaplecek dekorowany pięcioma obrazami biskupów i opatów węgierskich. Ścianki zaplecka wycięte wolutowo. Obrazy w kształcie stojących prostokątów z uszakami, oddzielone od siebie wąskimi płycinami w formie stojących prostokątów. Postacie przedstawione w popiersiu; zwrócone w trzech czwartych na tle obłoków i symbolicznie zaznaczonej architektury. Ponad obrazami łacińskie inskrypcje. Na stalli umieszczonej na ścianie północnej przedstawieni i opisani są kolejno od lewej:
1. Święty Bonifacy w stroju biskupim na tle chmur z pastorałem i mieczem w ręku: „S(ANCTUS) BONIFACIVS M. ADS. MARTINVM/IN VNGARCHI. ABBAS. A PRVFSIS./OCCISG. CIRC. AN(NO) 1007”;
2. Święty Bezertus trzyma w dłoni pastorał, miecz i księgę z kamieniami: „S(ANCTUS) BEZTERTVS M. EPISCO. NITRI/ENS. A.GENTHIB VNGARIS PESTHI./ PRO FIDE OCCISVS A 1047. 24 Sept.”;
3. Święty Gerard w stroju biskupim z pastorałem i dzidą w dłoni oraz z księgą z kamieniami: „S(ANCTUS) GEREARDVS M. EPISC. CHA/NADIENSIS IN VNGARIA BUDAE A./ GENTIB, INTFREMPTv. AB. 1047. 24”;
4. Błogosławiony Sebastian w stroju biskupim: „B(EATUS) SEBASTIANVS EX. ORD. S(ANCTUS) / BENED(ICTUS) PRIMVS ARCHIEP[ISCOPUS] STRI/ GONIENS OBIIT 30 DECEMBRIS.”;
5. Święty Wojciech w stroju biskupim chrzci klęczącego przed nim obok młodzieńca: „S(ANCTUS) ADALBERTVS ARCHIEP(ISCOPUS) PRAGEN/SIS A DEIPARA GEYSAE VNG. DVCI/SVBMISSUS S(ANCTUM) EMERICUM Baptisat Obiit An(no) 23”.

Na stalli południowej, od lewej:
1. Święty Pilgrim w stroju biskupi chrzci trójkę dzieci: „S(ANCTUS) PHILIGRINVS EP. LAVREACE/NS A GEYZA VNGARORORVM DUCE/ IN VNGARIAM Vocatus Hunc… 5000 Vnogarorum Bautiso”
2. Święty Buldus w stroju biskupim trzyma w dłoni palmę męczeństwa i pastorał, a w drugiej dłoni księgę, na której leżą kamienie: „S(ANCTUS) BVLDVS M. EPISCO. AGRIENS. PRO FIDE LAPIDIRVS RT/ GLADIIS OCCVBVIT BUDAE ANNO 1046. 24”
3. Święty Gaudenty w albie, pelerynce i birecie z pastorałem w dłoni czyta księgę: „S(ANCTUS) GAVDENTIVS EP. S. ADALBERTI FRAT. ET IN VNG./CO APOST. CHRISTI Fidem Pramulgav[it]”
4. Święty Augustyn w stroju biskupim z pastorałem w dłoni „AVGVSTINVS EP. ZA/GRABIENSIS EX VNG. ORI/VNG? OBIIT 1332 3 Augusti”
5. Błogosławiony Jan w stroju biskupim z pastorałem w dłoni: „B(EATUS) IONANNES ORD[O] PRAEDIC[ATORUM]/ PER VNGARIAM PROVINCIALIS EP. BOSNENSIS OBIIT 1253. 4 Nov.”

Baldachim pulpitowy zwieńczony profilowanym gzymsem. W podniebieniu naprzemiennie płyciny romboidalne i prostokątne mieszczące malowaną dekorację w formie girland i rozet. Struktura malowana na kolor ciemnobrązowy, zaplecki marmoryzowane. Detal architektoniczny czerwony i niebieski.

Dwie stalle

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Dwie ławy kolatorskie", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/dwie-lawy-kolatorskie

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności